HAMVAS BÉLA

                    GIÁC NGỘ TRONG MỨC ĐỘ THỰC HÀNH

 

H́nh ảnh cổ (tên gọi) trong lời tuyên bố hiện ra cho tất cả mọi người và phụ thuộc vào từng cá nhân, hoặc hoàn thiện hóa nó hoặc làm rối loạn nó trong trọng tâm trí tưởng tượng của ḿnh. Nếu cá nhân biết hoàn thiện hóa h́nh ảnh cổ này, lúc đó cá nhân này sẽ hiện thực hóa chính bản thân ḿnh. C̣n nếu h́nh ảnh cổ này rối loạn, lúc đó cá nhân tiếp tục làm hư hoại chính bản thân nó,  làm chính nó ngày càng trở nên tội lỗi, điên rồ và bệnh tật.

Nhiệm vụ là: nh́n (nhận thức: cần nhận ra toàn bộ hiện thực). Tôi nh́n như thế nào để càng ngày càng rơ ràng hơn? Đó là: hăy lau sạch sẽ cái gương. Cái gương sạch sẽ và cái nh́n sạch sẽ của con mắt không thể tách rời nhau. Tôi lau sạch sẽ cái gương bằng cách nào? Tôi không lẫn lộn,  mà tôi đồng nhất. Như sau:

Nếu tôi phạm tội (điên rồ, bệnh tật) cần nói, tôi đă phạm tội.

Nhưng tôi không muốn phạm tội (trong tôi có ư chí, nhưng không có ư muốn làm đến cùng). Tôi cần làm ǵ để tôi đừng phạm tội?

1-   tôi đă phạm tội

2-   tôi có tội (sự đồng nhất tỉnh táo)

3-   sự tỉnh táo khởi động trong tôi một quá tŕnh chống lại (giải phóng các mâu thuẫn). Bởi một đặc tính xuất hiện trong một đặc tính khác, bằng mùi vị của đặc tính trước ( Böhme đặt tên là inqualierren)

4-   giữa ư thức phạm tội xuất hiện đạo đức khiêm nhường

5-   tôi là kẻ khiêm nhường (sự đồng nhất tỉnh táo)

Người ta nói chung cứ tưởng quá tŕnh này đến đây là kết thúc. Không. Bởi v́ nếu tôi dừng lại ở vị trí này, giữa sự khiêm nhường vừa nổi lên một lần nữa xuất hiện mầm mống phạm tội, và tôi lại vẫn ở đấy, nơi tôi đă từng. Và vĩnh viễn lạc lối, từ cái nọ sang cái kia. Tôi cần nhận lấy hoàn cảnh xuất hiện từ hai điều trên. Như sau:

6-   tôi vừa phạm tội, vừa khiêm nhường (sự đồng nhất tỉnh táo)

7-   như vậy tôi không phạm tội cũng chẳng khiêm nhường, mà tôi:

8-   tự do (sự đồng nhất tỉnh táo)

9-   tôi có sự lựa chọn và tôi hành động theo sự chọn lựa của tôi.

Bởi v́ cái tôi nắm lấy, nó cũng nắm lấy tôi. Chừng nào tôi không suy nghĩ trong chính tôi, chừng đó sự không-suy nghĩ ( điên rồ,  mê muội, ảo ảnh) nằm trong tôi. Khi tôi bắt đầu suy nghĩ, tôi nắm lấy ánh sáng giác ngộ, và ánh sáng  giác ngộ cũng nắm lấy tôi. Trong ánh sáng rạng dần tôi bắt đầu nh́n (thấu giác, sự tỉnh táo, vidja cần coi là nền tảng của hạnh phúc).

Tôi nh́n thấy, chừng nào tôi c̣n nắm giữ tội lỗi, chừng đó tội lỗi nắm lấy tôi. Đuổi nó đi. Chừng nào tôi c̣n nắm giữ đạo đức khiêm nhường, chừng đó đạo đức khiêm nhường cũng nắm lấy tôi. Đuổi nó đi.

Bởi v́ trong tội lỗi, khiêm nhường nảy mầm, trong khiêm nhường, tội lỗi nảy mầm, như đỉnh của ban ngày, khi mặt trời lên cao, giữa trung tâm của sự sáng sủa xuất hiện một chấm đen nhỏ xíu, chấm đen này mỗi lúc mỗi lớn dần, và phủ dần trái đất, và sự mờ tối tăng dần, màn đêm. Và rồi vào hồi nửa đêm, giữa đêm đen mù mịt, xuất hiện một chấm sáng bé xíu, chấm sáng này mỗi lúc một lớn hơn, và ban ngày lại đến, và lại đến giữa trưa.

Nếu tôi nắm lấy sự tự do, tự do cũng nắm lấy tôi. Tôi đứng bên ngoài tṛ chơi, hay nói cách khác, tôi chỉ bước vào tṛ chơi như một kẻ tham dự nghiêm túc. Bởi vậy chỉ có một vị trí duy nhất đúng đắn, nếu tôi nắm lấy tự do.

( HAMVAS BÉLA: KINH PHÉP THUẬT)

Nguyễn Hồng Nhung dịch từ nguyên bản tiếng Hungary

( Bp. 2018. június 5.)