Hiếu thảo

Chị Thảo chà xát phiến đá trên mộ mẹ  với  tất cả sức lực,  khẩn trương,  miệng lẩm bẩm người ta bảo chà khô mới bóng, người ta bảo chà khô mới bóng.  Chị có h́nh ảnh của người lên đồng, mặt  vơ vàng buồn rười rượi,  mắt ráo hoảnh khô cứng  trước cái nh́n ngơ ngác vô định,  nhưng miệng th́ luôn luôn mấp máy nói chuyện với ai.  Trông chẳng khác miếng giẻ khô  nhúng nước.  Anh muốn đến ôm vai chị, làm cử chỉ ǵ đó, nói  câu vỗ về an ủi, nhưng  từ hôm mẹ mất đến giờ  chị có cái ǵ  hờn trách anh  mà không nói ra. Hay chỉ là mặc cảm?

Hôm đám tang mẹ  khi người đưa tiễn cuối cùng ra về, anh có cảm tưởng  đối với chị anh, mọi việc chỉ vừa mới bắt đầu.  Chị vẫn ngồi đó, tay vân vê sửa lại vài cành hoa,  kéo bên này bên kia các ṿng hoa đặt trên mộ mẹ vừa mới lấp phiến đá nặng nề lên trên.  Rơ ràng các ông nhà đ̣n và mấy người bà con hăy c̣n ở lại chờ về cùng chuyến xe  tỏ vẻ  bực ḿnh, nhưng không ai nói ǵ.  Họ nh́n chị,  sốt ruột.  C̣n chị th́ mải bận bịu với ngôi mộ mới, tằn mằn âu yếm như người mẹ hết ḷng săn sóc chiếc nôi bé bỏng của con. Mỗi cử động của chị chậm chạp, năo nề phiền muộn. Chị không khóc. Lạ là chị không khóc từ khi mẹ vĩnh viễn tắt thở tới giờ. Lúc nào chị cũng b́nh tĩnh thu vén mọi việc,  ngăn nắp,  đầy đủ và dứt khoát  với vẻ thông thạo hoàn hảo như thể nhà có người chết mỗi ngày.  Anh vẫn kín đáo theo dơi chị từ hôm quá nửa đêm khi anh vừa về đến nhà, chị điện thoại nói "mẹ đi rồi", với  một tiếng nấc thật ngắn trong cổ họng.

Đám tang mẹ hồi tàn xuân.  Bây giờ  đă sáu tháng trôi qua. Trời vào đông, lạnh nhiều và lộng gió.  Song ngôi mộ có ǵ thu hút quyến rũ làm chị quên về.  Bó nhang đă tắt.  Chị đứng nh́n  ngôi mộ bóng nhẵn  vẻ  hài ḷng.  H́nh như chị không cảm thấy lạnh,  trong khi  vợ chồng anh  bắt đầu xuưt xoa. Vợ anh nói nhỏ :

- Lạ. Em cứ tưởng mẹ mất th́ chị Thảo sẽ đỡ hơn nhiều chớ!

Trời lấm tấm mưa.  Ậm ừ không trả lời vợ, anh tới nắm tay chị Thảo kéo vào xe.  Ừ,  anh cũng đă thấy điều đó từ sáu tháng nay. Anh những tưởng mẹ ra đi là tốt cho chị. Là đă đến lúc cụ phải đi.  Đáng lẽ cụ phải ra đi từ lâu,  sáu tháng hay một hai năm trước ḱa  chớ  không phải  măi đến bây giờ.  Cái sống cụ kéo dài từ mấy năm nay không c̣n là cuộc sống nữa, và  làm cho bà chị  anh  có một cuộc đời  không phải  cuộc đời.  Hai người đàn bà, một già một trẻ, hai mẹ con, sống một cách đáng sợ,  đáng buồn,  như  trong thế giới riêng  chỉ khép kín giữa hai người.  Ông bố th́  bất lực trước sức tàn của vợ, xót xa con gái quá sức nhọc nhằn v́ bố mẹ, đâm ra trốn tránh sự đời  bằng cách  suốt ngày  chỉ  ôm cái truyền h́nh. Mỗi lần mở miệng là luôn luôn gắt gỏng hay  phê b́nh chê trách cái ǵ. Cứ mỗi lần nh́n thấy thân h́nh nặng nề của mẹ  t́ hẳn  vào  tấm thân mảnh khảnh yếu đuối của chị để ngồi lên  hay  đi vài bước là anh thấy đau ḷng. Có lần ghé thăm  mẹ  trễ vào buổi chiêù,  h́nh ảnh chị vừa  đút cháo  cho mẹ xong mới  và vào mồm ḿnh  miếng cơm đă  lạnh ngắt và  không c̣n  hương vị ǵ, làm anh sợ không dám đến thăm khi trời sụp tối nữa. Nhưng đến buổi sáng cũng không thấy dễ chịu hơn. H́nh ảnh một thân h́nh già  nua nằm chờ  chết mà vẫn  không chết, bên  cạnh một người trẻ héo hon bao nỗi nhọc nhằn làm anh xuống tinh thần. Anh  thấy  bất lực  trước sự tàn tạ  cơ thể mẹ, bất lực trước cuộc sống không sinh khí của gia đ́nh.

Kể chuyện về chị cho bạn đồng nghiệp nghe, có cô chưng hửng : "Thế sao chị toa không trốn đi ?". Câu hỏi làm anh ớn lạnh ở xương sống,  biết rằng ư nghĩ ấy hoàn toàn xa lạ với chị. Cuộc đời  bố mẹ là cuộc đời chị. Một sự gắn bó chặt  chẽ quên  ḿnh. Lâu lắm  rồi, hồi  vào  tuổi biết yêu đương, chị đă yêu một người, bố mẹ từ chối lời cầu hôn chê  không môn đăng hộ đối. Chị  đă v́ bố mẹ xa lánh  người ấy. Măi đến  năm hơn bốn mươi mới có  người mai mối  đám khác. Vừa  nhận lễ dạm ngơ th́  chiến tranh giữa hai  miền chấm dứt. Nhưng  đối với chị lại  thêm một lần tranh  chấp khác với  bản thân v́ người này đề nghị bố mẹ và chị cùng đi Mỹ ngay vào những ngày Sàigon lộn xộn, chị hỏi ư, mẹ nín thinh, bố lẫy :  "mày muốn th́  cứ đi, chớ  sống nhờ  rể là  tao không đi". Chị hiểu ngay. Thế là một lần nữa chị hy sinh. Nếu bỏ đi,  chị sợ  người em trai  kế với vợ  và năm con  sẽ không săn sóc bố mẹ đă gần tám mươi chu toàn.  Nhưng chắc ǵ chị không âm thầm đau khổ, hận đời.

Hồi bố mẹ  hăy c̣n ở Việt Nam, trước  khi được đi Pháp, người bạn trai thời son trẻ của chị lúc trước bây giờ đă một vợ ba con, ghé thăm từ biệt. Khi anh  ra về, mẹ bật nói với  ước ao mong manh tuỵệt vọng:

- Bây giờ  nếu có thằng nào  muốn dẫn con Thảo đi ngoại quốc, tao cũng cho đi. Người Miên cũng được.

Nhưng măi cũng chẳng có thằng nào dẫn chị đi  - dù chỉ là cái thằng Miên hết sức xấu xa theo định kiến của mẹ, cho đến ngày anh bảo lănh được bố mẹ và chị cùng đến Paris. Như có  sức hút  từ trường trong cảnh lạc loài chung của người tị nạn, cuộc đời  chị c̣n gắn chặt  vào bố mẹ hơn  bao giờ. Bầu không khí kỳ lạ  giữa ba người là  b́nh thông nhau cho tất cả niềm  vui, nỗi buồn hay  thương yêu hờn giận.  Một lần anh ghé thăm, đang xem truyền h́nh, bố đứng lên vẻ chán nản cùng cực nhưng rất khẩn trương:

- Hiếu đấy à, vào mà xem ḱa!

Anh vào pḥng.  Thấy anh, mẹ chống tay mệt  nhọc cố ngồi lên. Chị Thảo vẻ bứt rứt  dao động, mắt đảo  điên vô vọng t́m kiếm cái ǵ. Anh tới ngồi bên mẹ, dịu dàng:

- Con đây mẹ, có chuyện ǵ vậy?

Hai tay mẹ  quờ quạng  phía anh, mắt thất thần hoảng sợ vô cùng:

- Sắp chết rồi con ơi. Sợ lắm... sợ lắm...

Anh cảm tưởng tử thần đứng  bên cạnh níu kéo mẹ. Vẫn biết trong  giấc ngủ bận  bịu  người  già mẹ thường kêu  lên nỗi sợ  chết, nhưng không  lần nào kinh hoàng thảm  thiết như hôm nay. Mẹ kêu  sôi nổi, hốt hoảng:

- Có cách ǵ cứu mẹ không con. Có cách ǵ không? Giời ơi!

Anh nghe tim ḿnh đau nhói.  Trong phút chốc nỗi bất lực hoàn toàn  xâm chiếm làm anh  rụng rời. Thấy  ḿnh vô ích cho mẹ.  Trong ánh mắt  tha thiết  của  mẹ có  cái ǵ bức thiết, van nài làm anh muốn  khóc. Chưa biết phải nói ǵ, mẹ lại giục:

- Con là bác sĩ, con t́m cách ǵ cứu mẹ.

Anh vẫn  c̣n sững sờ. Lời  mẹ làm anh liên  tưởng lời thề trước tượng Hippocrate giữa bạn  bè đồng liêu với áo măo thênh thang ngày thành danh. Dĩ nhiên lo cứu người là bổn phận thiêng  liêng bắt buộc của  lương y. Nhưng mẹ quên anh  là  bác sĩ sản khoa, hàng ngày giúp vuông tṛn cho sản phụ.    C̣n cứu làm sao thân h́nh già nua có được sự hoạt  động b́nh thường như  thân h́nh son trẻ th́ anh chịu. Mà cũng không ông  thầy nào trong các vị danh y đă từng dạy anh làm nổi việc ấy.

Anh hôn  lên trán mẹ, vuốt  tóc ḷa  x̣a với tất cả dịu dàng có thể. Mắt  xót xa, anh gh́ chặt mẹ vào  ḷng cố gây cảm giác không tử thần nào  có thể rứt dược mẹ  khỏi ṿng  tay rắn chắc của mình. Có lẽ thái độ đó làm mẹ an ḷng. Cơ mặt dăn ra và  lát sau cụ rơi vào  giấc ngủ hoang mang mộng mị  thường  lệ. Trong giấc mơ, cụ kêu  ú ớ đôi khi thất thanh nhưng không làm tỉnh giấc.

Để mẹ ngủ, anh ra nhà hỏi chị  Thảo v́ cớ ǵ hôm nay mẹ lo sợ đến thế. Chị Thảo kể  gia đ́nh bạn chị ở Việt Nam mới qua gọi  điện thoại thăm  sáng nay, lúc ấy  mẹ đang tỉnh táo. Biết vậy, mẹ  thở dài thườn thượt, quắn quít hỏi bố thế th́ chừng nào thằng  Ḥa mới qua, chừng nào thằng Ḥa mới qua. Không trả lời được, bố gắt om bỏ ra nhà ngoài ôm cái  truyền h́nh. Anh chợt hiểu. Mẹ  muốn kéo dài cuộc sống chờ ngày đoàn  tụ với vợ  chồng anh Ḥa  và các cháu đích tôn. Cụ vẫn sốt ruột chờ từng ngày cái tin anh ấy sắp  qua. Nhưng chừng nào gia đ́nh  anh ấy mới được đi hả Trời?

Lần đó về kể cho vợ nghe, chị cằn nhằn:

- Chỉ lỗi tại anh.  Mỗi lần có bạn bè nào qua được là cứ đem ra kể  cho bố mẹ  nghe, bảo  bố  mẹ không sốt  ruột sao được. Stop. Đèn đỏ. Trời ơi!

Anh máy móc đạp thắng. Permis à points mà. Vượt đèn đỏ mất hai điểm như chơi. Tự nhiên anh gắt:

- Ừ, th́ không nói ǵ nữa cả là xong chuyện.

Liên tưởng về hiện tại quá khứ khiến anh trả lời một câu gần như tối nghĩa với vợ. Chị nh́n ái ngại:

- Xà va không anh? Có cần em lái cho không?

Anh lắc đầu:

- Xà va.

Vợ anh vẫn nh́n, hơi nhíu mày.  Chị đập nhè nhẹ tay anh - cử chỉ  vẫn làm mỗi lần muốn khuyên anh  bớt suy nghĩ.

Anh vẫn u ám.  Cái quạt nước sao cứ chạy mệt  mỏi uể oải thế này. Nước  mưa rơi xuống  mặt kiếng xe  như những gịng  nước mắt. Nước  mắt mẹ, nước  mắt chị Thảo  trong lần  anh đến thăm. Vừa bước vào nhà  đă nghe tiếng tức tưởi. Anh chợt chùn  chân, tưởng  mẹ đă mất  rồi. Nhưng thấy  bố vẫn ngồi trước máy truyền h́nh dù hết sức cau có, anh cũng b́nh tâm lại. Anh vào pḥng mẹ,  té ra mẹ khóc. Chị Thảo đang lau ḿnh cho mẹ cũng sụt sùi. Trời ơi, sao anh sợ nước mắt  đàn bà đến thế. Mà  giữa các bà th́ nước  mắt cứ như vết dầu loang. Anh tần  ngần đứng ở cửa, hỏi chị Thảo có việc ǵ.  Chị không trả lời lẳng  lặng bưng thau nước đi ra. Anh đến ngồi gần lau nước mắt cho mẹ:

- Nói con nghe đi mẹ. Có chuyện ǵ vậy?

Mẹ chợt  khóc to hơn, ấm  ức, nghẹn ngào. Măi  một lát cụ đập thùm thụp vào ngực lắp bắp đứt hơi :

- Ôi giời ơi, sống làm chi mà khổ chồng khổ con đến thế!

Anh lẳng lặng vuốt  ve tay mẹ vỗ về. Anh  biết là mẹ đang tỉnh táo.  Hễ lúc cụ tỉnh  th́  có hai nỗi kinh hăi:  sợ chết và sợ sống.  Thà mẹ cứ lảng lảng măi đi,  suốt ngày cứ  nhảm nhí không  đầu không đuôi, không đâu vào đâu cả, đỡ xót ruột. Một hôm người cháu b́nh thường cụ rất yêu mến, đến thăm. Chị Thảo hỏi:

- Mẹ, mẹ biết ai đây không?

- Biết chớ. Thằng khốn nạn đấy. Thằng mặt địt đấy.

Rồi cụ nổi cười sặc sụa.  Hết cơn cười th́ hát nghêu ngao những bài đồng dao thời  con gái. Xong  ngâm Chinh Phụ. Lạ là không sai một chữ.

Về nhà, anh bảo vợ:

- Mẹ nói đúng thôi. Mẹ sống như vậy chỉ  khổ cho chị Thảo mà mẹ cũng chẳng sung sướng ǵ. Nhưng sao mà sống dai dữ vậy?

Vợ anh gắt:

- Anh nói lạ. Bộ anh mong cho mẹ mau chết lắm sao?

Anh giật ḿnh,  chợt nhận ra cái ư  nghĩ ấy thâm nhập vào tiềm thức từ lúc  nào. Đă có lúc anh nghĩ  thời xưa bên Nhật khi có người sắp chết,  thân nhân khiêng bỏ lên núi. Liệu tục lệ ấy của dân ḿnh, anh có khiêng mẹ lên núi từ lâu rồi không?

-  Gớm,  trời mưa mà vẫn lạnh quá.  Dám mùa đông năm nay cũng sẽ có tuyết.  Em không nhớ hồi sáng có mở sưởi đủ không.  Lên nhà uống miếng trà cho ấm cái đă chị Thảo.

Anh cho xe vào ga ra.  Ừ, mùa đông năm rồi đầy tuyết.  Ba giờ sáng điện thoại reo vang, chị Thảo bảo lại vừa đưa mẹ vào nhà  thương cấp cứu.  Trong đêm khuya,  anh tất tưởi  vào bệnh viện,  tuyết ngập mắt  cá. Trong căn pḥng cấp cứu lạnh toát  ánh đèn, mẹ nằm  trên băng ca ḿnh  trần, lật bật dưới lớp chăn  bịnh viện. Chị Thảo đứng cạnh cầm tay mẹ, phờ phạc cả người. Mấy cô y  tá không vội vă lắm, giờ nào việc ấy.  Anh lên pḥng bác sĩ trực bàn bịnh t́nh  mẹ,  với hy vọng sự hiện diện của mình sẽ giúp mọi việc tiến hành nhanh chóng hơn.

Sáng hôm sau ghé thăm, người mẹ chằng chịt những giây là giây,  trong mũi,  trong miệng,  trên tay...  Mẹ nằm thiêm thiếp, bất động, tay chân mọng nước. Bịch nước tiểu dưới chân giường toàn máu và chất nhờn. Thận không làm việc được nữa nên lượng đường lên cao.  Nước tiểu có máu,  ngờ là bị ung thư bàng quang. Áp huyết tăng vọt. Khó thở.  Nhưng cụ già quá rồi,  người ta không thể làm những ǵ cần thiết  để  định bệnh  một cách chắc chắn được.  Chị Thảo ngồi bên cạnh  nhẫn nại chờ mẹ mở mắt.  Bố vẫn dán mắt vào máy truyền h́nh bịnh viện treo tít trên cao, phàn nàn cao quá, tao trông chẳng rơ đếch ǵ.

Ba hôm sau mẹ bắt  đầu tỉnh lại.  Khi anh tới  bên cạnh, mẹ tươi cười thều thào trong hơi thở nhọc nhằn:

- Ḥa đấy hả con. Thế con qua bao giờ?

Anh mỉm cười  với mẹ, đọc thấu nỗi trông  chờ mỏi ṃn. Bố ngồi  bên cạnh kể mẹ nghe  những kỷ niệm thuở xa xưa, loại mật mă giữa hai người,  cố kéo lại trí nhớ mơ hồ đảo lộn của bà. Chị Thảo hăm hở tất bật đút từng th́a Renutryl cho mẹ, như thể càng nhanh được giây phút nào mẹ mau b́nh phục giây phút ấy. Lát sau mẹ gọi anh:

- Này em, em đến thăm chị đấy hả? Nhà ở có xa đây không?

Dạo ấy, buổi phát h́nh trên truyền hình ám ảnh anh măi. H́nh ảnh  cô y tá ra  toà v́ đă giải thoát  ông già bà cả trong một nhà hưu trí bên Đức bằng cách nhẹ nhàng, làm anh nghĩ tới mẹ và anh. Thường  tự hỏi giữa quan toà và y tá, ai là người hiểu  rơ sự sống chết hơn ai? Anh đă bất lực trước sự cứu sống mẹ, có thể giải thoát mẹ trong chiều hướng ngược lại. Được không?

Mùa đông  năm đó lạnh buốt và dai dẳng như kiếp sống thừa của mẹ. Chỉ tại  chị Thảo đổ sâm  cho mẹ mỗi ngày, khiến dù không đỡ  ra cũng lây lất  thêm ít tháng, đến khi  phải đưa vào nhà thương  lần thứ hai khoảng Tết ta. Lần này thận hoàn toàn ngưng hoạt động, nước  tiểu lẩn vào  máu. Người bạn  bác sĩ bảo anh thôi đừng làm dialyse cho cụ, toa  cũng là bác sĩ nên moa nói thật: cứ để cụ ra  đi trong êm thắm, làm cái ǵ khác bây giờ chỉ  thêm đau đớn mà cũng chẳng  cứu vãn được ǵ. Khi anh nói điều đó cho chị Thảo nghe,  chị trách anh sao cũng là bác sĩ như ai  mà  không chịu làm ǵ tích cực hơn  lại đi nghe người ngoài,  c̣n nước th́  c̣n tát chớ. Anh cúi gằm,  chẳng biết phải giải thích làm sao.  Đến khi bác sĩ phụ trách tuyên bố không thể làm ǵ khác hơn cho mẹ, chị  hậm hực đưa mẹ về.

Từ ít lâu, ư nghĩ vừa cứu mẹ  khỏi những ràng buộc phàm trần mà cả tinh thần lẫn thể xác  không c̣n chịu đựng được nữa,  vừa có thể đem lại cho chị Thảo cuộc đời đỡ vất vả hơn, cứ bám riết anh ngày đêm.

Anh thường giật ḿnh giữa khuya vì ác mộng.  Hoang tưởng chập chờn trong đầu  ư muốn phải làm  cái ǵ thiết thực hơn là chờ đợi.  Thường thấy ḿnh đến thăm mẹ, trong tay có sẵn liều  chlorure de potassium. Mẹ sẽ ra đi nhẹ nhàng  như  cơn ngủ mê.  Mẹ sẽ lên trời,  hồn sẽ phiêu  diêu miền cực lạc.  Mẹ sẽ vào nước Phật b́nh an như những bài kinh tiếng Phạn mà lúc tỉnh táo mẹ đọc làu làu nhưng  chẳng hiểu ǵ. Nhưng Phật hiểu, và Phật sẽ  đón rước mẹ... Thấy xác mẹ  cứng đờ lạnh ngắt, nhưng mắt vẫn mở trừng nh́n anh. Anh hét lên bỏ chạy,  vấp phải cái ǵ làm anh ngă quỵ.  Cái ǵ đó là vợ hốt hoảng hỏi anh có làm sao không.  Mồ hôi vả như tắm, anh  kể vợ nghe, giọng dao động bối rối. Chị vỗ về:

- Có ǵ đâu anh. Chỉ là giấc mơ thôi mà. Ráng nghĩ tới cái ǵ vui hơn và ngủ lại đi.

Ráng nghĩ tới cái ǵ vui! Nói nghe sao mà dễ dàng thế!

Anh trở nên gắt gỏng với mọi  người từ bao giờ cũng không biết. Đầu óc anh luẩn quẩn, rối beng không lối thoát. Những cơn  mộng mị trong đêm  làm anh rạc người.  Chỉ cần vừa nghĩ tới  chlorure de potassium  là anh sợ. Chỉ cần nh́n thấy  nó đủ làm anh quay đi  tránh né. Nhưng lạ, liều thuốc  ấy ma quái  chọc phá anh, trêu  ngươi anh. Nó như  người đẹp liêu trai  ác độc xinh đẹp quyến rũ, vừa sắc  sảo trang nghiêm nhưng cũng hết  sức lẳng lơ mời mọc. Để quên đi, anh vội vàng bắt tay vào việc khác...

Anh đến thăm lúc nhà sắp dùng cơm chiều. Chị Thảo dọn cơm, vẫn thêm một bát mời mẹ. Anh không ăn với  bố và chị, chỉ ngồi nh́n chị như người ta chiêm ngưỡng phân tích đường nét bức tranh.  Chị ngồi đối diện với bức tường trắng  lạnh  loang lổ  vài nơi,  mắt nh́n  thẳng không nh́n, không thấy  ǵ. Chị nhai  uể oải chậm chạp như người nhàn cư có thừa thời giờ trước mặt. Anh tự nghĩ  nh́n con ḅ trong tư thế  ấy th́ hiểu nó đang nhai lại thức ăn,  nh́n chị  nhai cơm anh không hiểu chị làm  ǵ. Có lẽ đang nhai  lại kỷ niệm  của ḿnh. Kỷ niệm một thời son trẻ xa xưa cũng đă biết thế nào là t́nh yêu trai gái. Cuộc t́nh nào dù  ngắn ngủi tới đâu cũng là cuộc t́nh, cũng có cái vui cái  buồn để nhớ. Bây giờ giữa hai người không biết vẫn thứ t́nh yêu platonique như xưa hay chỉ là t́nh bạn? Cũng có thể chị đang nghĩ về mẹ. Mà về  mẹ th́ nhiều thứ để  nghĩ đến quá, chị có  gần nửa cuộc đời c̣n lại để tha hồ tưởng nhớ.

 Trong khắc khoải muốn sống muốn chết của mẹ, bầu không khí  gia đ́nh vô t́nh  mang vẻ nặng  nề, ngột ngạt, bất an. Cái ṿng luẩn quẩn ấy kéo dài trong mấy năm sau này làm anh ngộp thở. Nhưng  bây giờ, trước cái chết của mẹ, hai người c̣n sống cũng chẳng khá hơn. Vào ngày mẹ khỏe có thể ngồi xem truyền h́nh, bố thường giải thích mẹ  nghe những ǵ đang  chiếu trên màn ảnh  nhỏ. Nhưng dù đang hè mà trong phim có cảnh  tuyết rơi th́ mẹ nhất định đ̣i mặc áo len. Thấy cảnh chiến tranh  thế nào mẹ cũng hối chị Thảo đi mua  ngay vài bao gạo trữ.  Để trấn an chị Thảo phải ra khỏi nhà,  năm phút sau dù trở về tay không th́ cụ cũng đă quên hết rồi! Nhiều khi bố gắt gỏng với mẹ.  Nhưng có người để gắt gỏng vẫn hơn bây giờ bố ngậm câm, không  có ǵ để nói cả. Suốt ngày bố và chị di chuyển trong nhà, lặng lẽ câm nín như hai cái bóng. Mọi việc trở  nên giản dị tối đa, không hốt hoảng,  không vội vàng, không tha thiết. Cuộc đời hai người như quyển sách  bằng cổ ngữ đóng lại,  các nhân vật sống ẩn dật bên trong. Thế giới của sự chết.

Bây giờ h́nh  ảnh tiều tụy của chị từ ngày  mẹ mất lại ám ảnh anh cách  khác. Ai cũng đinh ninh  mẹ mất th́ chị Thảo sẽ được  giải thoát. Không  ngờ cái chết của  mẹ đă làm mất hết ư nghĩa cuộc sống chị rồi.  Trước mắt chị bây giờ là khoảng không mênh mông vô cùng. Nhiều đêm chị cố thức thật khuya chờ mẹ về. Nhưng  từ nghĩa trang về nhà con đường rất xa,  mẹ lại già quá không c̣n nhận ra đường sá về nhà ḿnh nữa. Chị cứ chờ trong vơ vàng tuyệt vọng. Một hôm chị nói với anh mà như nói một ḿnh:

- Mẹ chết mà ngoài đường không có ǵ thay đổi cả.

Anh nh́n chị xót xa.  Mẹ chết chỉ thay đổi đời chị  chớ không thay đổi sợi tóc nào của ai.  Phố xá vẫn tấp nập, cửa hàng vẫn  mở, chợ búa vẫn  nhóm họp, thiên hạ  vẫn đi làm, đi mua sắm. Tại  bệnh viện anh các bà vẫn  sinh nở mỗi ngày và cũng có nhiều  người tắt thở mỗi ngày. Cuộc  đời vẫn tiếp tục theo nhịp b́nh thường.  Chỉ có chị  trở nên không b́nh thường mà thôi.

Bây giờ anh thường nằm mơ  đi lang thang giữa đất trời lồng  lộng, gió  ào ào bốn  phương đẩy  anh bay  bổng lên không, đem tới cổng trời. Ở đây giữa bao khuôn mặt nghiêm khắc xa  lạ  chưa bao giờ  gặp, anh thấy mẹ ngồi riêng biệt một nơi, nh́n  anh buồn rười rượi.  Không ai nói  lời nào,  nhưng văng  vẳng đâu đó có người  bảo anh quỳ xuống. Anh sợ hăi ù té chạy. Giữa mù sương lạnh buốt thịt da, anh chạy hoài không ngừng nghỉ.  Và ở một nơi hoang vắng kia thấy chị Thảo đang ngồi hái hoa, mặt vẫn rầu rĩ muôn đời. Anh mừng  quưnh gọi chị.  Hai chị em  biến thành hai đứa trẻ thơ. Chị Thảo nắm tay anh tung tăng chạy đi, chạy đi. Anh  chợt nhận ra hai chị  em đang đứng  bên bờ Vực Hồng. Phản ứng của anh là lùi lại. Chị Thảo vẫn từng cấm không cho  anh đến gần  bờ vực. Nhưng  ḱa lạ chưa,  sao bỗng dưng chị  Thảo nh́n anh  như người xa lạ? Bỗng dưng chị Thảo không  c̣n là  đứa  trẻ nữa, chị đă  thành bà già nét mặt đanh  đá dữ dằn, cứ kéo tuột anh  tới gần bờ vực. Anh gọi chị thất thanh, hốt hoảng. Nhưng chị nh́n anh đôi mắt lạnh  lùng nghiêm khắc.  Trong cử  chỉ dứt khoát  nhẹ nhàng, chị xô anh xuống... Tiếng anh tắt nghẽn trong cổ họng. Anh rơi  trong  khoảng không,  rơi, rơi, rơi... Trong cái đen ng̣m mênh mông của vực, bỗng có tiếng chị Thảo gọi ...

- Anh, anh, lại mơ ǵ nữa rồi!

Anh choàng dậy hăi hùng.  Thấy lạnh  ở gáy, ở lưng. Cảm giác sợ hăi  đau xót  xâm chiếm anh.  Anh ngồi dậy,  bật ngọn đèn nhỏ đầu giường.  Vợ choàng tay qua vai anh,  bảo  em muốn biết anh mộng mị những ǵ.  Anh kể hết, không thiếu chi tiết nào. Chưa bao giờ những giấc mơ rơ ràng trong đầu anh đến vậy.  Nghe xong, chị xoa nhè nhẹ lưng anh:

- Có ǵ đâu anh, chỉ là mơ thôi mà.  Anh vẫn thường gặp những giấc mơ kỳ quái như vậy hoài, đâu có ǵ phải sợ.

Giữa hai ḷng bàn tay,  anh thấy rơ ràng mẹ nằm bất động trên giường, hơi thở ngắt quăng nặng nề. Chị Thảo mệt quá nằm ngủ trên canapé bên cạnh,  anh đi vào, rón rén nhẹ nhàng. Một tay nắm cổ chai sérum treo bên giường mẹ, một tay đưa mũi kim có liều chlorure de potassium vào.  Xong lại lẳng lặng đi ra. Chị Thảo vẫn thiêm thiếp.  Và anh về nhà.  Rồi điện thoại reo vang trong đêm yên tĩnh...

Anh thẫn thờ nh́n vợ. Làm sao em biết? Anh mà c̣n không biết nữa là!  Có ǵ nói với anh  đó không phải cơn mơ.  Lần đó anh có thảng thốt bật dậy giữa khuya đâu?  Có ǵ bảo anh nó không phải  sự thực. Sao anh lại không nhớ mảy may t́nh cảm,  mảy may xúc động nào dù rất mơ hồ?  Lẽ nào,  lẽ nào anh lại có thể máy móc làm một việc tày trời như vậy?

Ngoài đêm trời vẫn sụt sùi.  Có giọt mưa nào rơi trên nỗi cô đơn không cùng của chị Thảo,  có giọt mưa nào  rơi vào nỗi hoang mang nửa hư nửa thực của anh?

 MIÊNG

Paris, Aout l992