Khoa-học, Dân-chủ, Pháp-quyền và Nhân-văn

Ta thường kiêu kiêu tự đắc ca ngợi Khoa-học, chế độ Dân-chủ Pháp-quyền.

V́ ta ít nhiều có chút kiến thức khoa học trong lĩnh vực này nọ. Dù sao, quá tŕnh tiếp thu kiến thức ấy cũng mang lại cho ta tinh thần thái độ khoa học khi ta đối diện với đời. Không thể thiếu được. Hoàn toàn không đủ để làm người. Đời ta chứng minh điều ấy, ta thừa biết, nên vẫn có nhu cầu viết cho những người không có khả năng hiểu ta viết ǵ trong lĩnh vực chuyên môn của ta. Thế nào đi nữa, ta vẫn thèm làm người.

V́ ta may mắn đă từng sống và tư duy trong một nước có chế độ Dân-chủ Pháp-quyền.

Ta ít khi suy ngẫm : giữa Khoa-học, Dân-chủPháp-quyền có thể và không có thể có những quan-hệ nào ? Những suy luận đồng nhất những món hẩu lốn đó dễ dăi và lừa người đời tới mức nào ? Khi ta hạ bút, ta gánh trách nhiện nào với độc giả ?

Khoa-học có thể tin được, khi ta hành-động trong phạm vi những sự-thực đă được kiểm nghiệm, trong quan-hệ giữa ta với vật-giới, thậm chí một phần "duy vật" của sinh-giới.

Dân-chủPháp-quyền là những quan-hệ đặc thù người, không có trong Tự-nhiên, là sáng tác của con người để sống/chết với nhau trong từng thời đại, không thể dựa vào Khoa-học để tồn tại và phát triển, để xây dựng đời người.

Phải dựa vào Nhân-văn. [1]

Nhưng Nhân-văn không thể hiện-thực được khi phi Khoa-học.

Và cực kỳ tàn bạo khi coi thường Sinh-giới, sinh mạng của con người.

Và, một cách âm thầm hơn, nhưng không kém tàn bạo, khi ḱm kẹp con người để tiêu diệt khả năng nhục cảm của nó. Tiêu diệt được khả năng ấy có nghĩa : tiêu diệt khả năng tư duy tự do của con người. Lâu dài :  hăo !

Cứ coi thời sự ngày nay ở PhuLăngXa và khắp nơi th́ thấy, tàn bạo, giả dối, đê tiện không thể tưởng tượng nổi.

Tư duy biện chứng hay không biện chứng ở đó.

Tư duy biện chứng đích thực là tư duy của người hành-động nhân-văn, phải kiến thức hay tinh thần khoa học và văn hoá này nọ, phải yêu mến sự sống, phải hiểu và nghiệm-sinh : Ta (là) Tha-nhân và Tha-nhân (là) Ta. Ta sẽ sống và chết với Tha-nhân, cùng Tha-Nhân, xưa và nay, để làm người. Thế thôi.

Khả năng nhiều nhất, hiện nay : ta sẽ thất bại. Hè hè…

2015-03-25



[1] Bàn dân Ziao Chỉ đều biết Vệ Ưởng đă dùng Pháp-quyền, thời ấy dĩ nhiên phi dân chủ, mà khiến nước Tần hùng mạnh. Và cũng biết : Tiêu Hà, khi Lưu Bang chiếm thủ đô của nhà Tần, đă băi bỏ toàn bộ pháp-luật của nhà Tần, ban bố 3 luật thôi ! Thế mà được ḷng người. Ít nhất theo tiểu thuyết lịch sử. Ông biết, trong thời loạn lạc ấy, nhân-quyền hơn pháp-quyền, Nhân-văn hơn Luật-lệ. Quả là một chính-trị gia…