Kỹ thuật và nghệ thuật

"Vẽ tuyết không vẽ được nét trong, vẽ trăng không vẽ được ánh sáng, vẽ hoa không vẽ được mùi thơm, vẽ suối không vẽ được tiếng nước, vẽ người không vẽ được t́nh ư, loại văn chương hội họa điêu khắc tả thực đều có lúc cùng, chỗ cao nhất quả chỉ là một chữ "như" mà thôi. Giả dụ như nghe được tiếng nước, như gửi được mùi thơm, như có thể kết bạn với người, làm được chữ "như" ấy đă là đăng phong tạo cực rồi".

[Ma đao, Cổ Long, Việt Nam Thư Quán]

Quá đúng. Đỉnh cao của kỹ thuật không đạt nghệ thuật.

Sáng tác nhại cao điểm của lư luận mỹ học của bất cứ thời đại nào c̣n tồi tệ hơn.

V́ thế, trong lĩnh vực nghệ thuật bằng ngôn-từ, hành-văn là điều không thể học được ở đâu, từ ai. Ngoài chính ḿnh ở đời này.

2015-05-22