SiDien

Sĩ diện

Càng về gia, tương lai càng hẹp, càng nghèo. Phải chăng v́ thời gian tồn sinh của ta càng ngắn ? Phải chăng ta chẳng c̣n ǵ đáng sống nữa ? Phải chăng ta bắt đầu chấp nhận bất lực trước cuộc đời ? Phải chăng v́ vậy ta thường hồi tưởng quá khứ hơn là ao ước tương lai ?

Nhưng khi hồi tưởng quá khứ, v́ sao ta nhớ rất ít niềm vui ?

T́nh mẹ, t́nh cha, kiểu này kiểu khác, ai mà chẳng có ? T́nh em, t́nh anh, b́nh thường ai cũng có thôi. T́nh bạn, chắc chắn ai cũng đă từng có. Thế thôi.

C̣n những nỗi đau, ta nhớ quá nhiều…

Quên sao được ?

V́ sao vậy ?

Hạnh phúc, nỗi đau, không tự có ở ta. Đều do tha nhân mang tới. Ngoài tha nhân ta chẳng là ǵ đối với ai cả, kể cả chính ta, ta chẳng thể hạnh phúc hay đau khổ được. Nếu ta đếch cần tha nhân, thành tâm vô ngă vô thường hay chỉ khao khát những thiên đường ngoài nhân giới, ta sẽ không bao giờ khổ đau, không bao giờ… hạnh phúc. Ta sẽ không bao giờ biết yêu, kể cả một người đàn bà, kể cả một thằng đực rựa, ta sẽ suốt đời yêu lộn. Hè hè… Ta sẽ chẳng bao giờ yêu được những con người của thời này.

Ta đă dám hạnh phúc, ta đành chấp nhận khổ đau. Khi ta đau khổ kiểu ấy, chỉ có tha nhân mới giải phóng ta được.

Hạnh phúc, c̣n sống, ta c̣n có thể có khi người cho ta c̣n yêu ta. Khi người ấy không yêu ta nữa th́ ta mất. Vĩnh viễn. Chẳng ǵ cứu văn được. Lúc đó ta đau. Vừa phải thôi. Đó là lẽ tự nhiên. Tương lai người khác ít khi trùng hợp với tương lai ta. Bất kể tương lai thế nào, chỉ mẹ mới yêu con từ sinh tới tử được, mẹ ơi. Hè hè… Nhưng cũng có khi hạnh phúc ấy phải chấm dứt v́ cuộc sống của bất cứ ai cũng hữu hạn. Mẹ sẽ phải chết. Con cũng vậy. Ta cũng vậy. Em cũng vậy. T́nh này, vứt đi đâu ? vứt cho ai ? Ta đành vậy, ta hành-văn, ta vứt ḿnh vào chữ nghĩa, cho mọi người, xin ai đó cho ta được không chỉ là một con thú. Nỗi đau ấy đau thật, nhưng vẫn kham được. Ta là sinh vật mà. Nhưng ta c̣n là người. Mẹ ta, em, bạn ta, sẽ phải chết. Ta c̣n sống, họ chưa chết tốt được, họ tiếp tục sống ở ta… Nếu khả thi, họ sẽ tiếp tục sống qua t́nh yêu chữ nghĩa, văn chương, văn học, triết lư, nghệ thuật ở ta. Với người đời.

Nỗi đau – không v́ hận thù, dễ hiểu quá, không v́ t́nh yêu tha nhân cho ta và sự hữu hạn sống của nó, ta đành chấp nhận, biết làm sao bây giờ ? –, mà người đời giáng vào ta, v́ trăm thứ lư do mà ta hiểu được (thế th́ phúc cho ta quá !) hay chẳng bao giờ hiểu được (tội nghiệp lư trí của ta quá !) người đời chết đi cũng không giải phóng ta được. V́ đó là nỗi đau vô ngôn. Giải phóng ta khỏi nỗi đau ấy, người đời chỉ cần buông cho ta một lời. Chỉ có trong tiểu thuyết hay tôn giáo thôi, không có trong văn hoá Ziao Chỉ ! Hư cấu 100%. Hiện thực, nhất là Ziao Chỉ, không bao giờ huyền ảo đến thế. Sĩ diện mà… Ăn mày được người đời một lời ấy, khó lắm đấy, bạn đời ơi. Đọc thơ trăn trối của Chế Lan Viên th́ biết khó đến thế nào. Cho nhau thời gian, đă khó. Cho nhau một lời chân t́nh tŕu mến c̣n khó hơn vô tận.

Ôi, phải chi ta cũng biết căm thù ! Nhưng Trời không ban cho ta bản năng ấy. Ta chỉ biết khao khát hiểu thôi. Và ta biết, ta sẽ không bao giờ hiểu được tất cả, hiểu chỉ một người, hiểu được đời ta. Hè hè…

Ôi, cái sĩ diện trong văn hoá Ziao Chỉ ! Nó không chỉ khiến ta phi khoa học, nó c̣n khiến ta phi nhân t́nh.

Làm ǵ bây giờ khi ta c̣n quằn quại Ziao Chỉ ngữ ? Đành tiếp tục ch́a tay ăn mày văn chương, với tận ḷng người, dù chưa lục bát hậu hiện đại lắm.

Nếu, cuối cùng, ta chẳng cho ai được điều ǵ đáng cho, ta chẳng nhận được của ai điều ǵ đáng nhận, ta đành vậy, không xấu hổ với kiếp ăn mày này.

Chỉ hơi bị tủi thân thôi.

Không có điều ǵ đáng cho ai, đừng ḥng xin ai điều ǵ đáng nhận.

Hè hè…

2008-07-10