Chú thích cho những ngày câm nín

 

 

 

CHÚ  THÍCH  CHO NHỮNG  NGÀY  CÂM  NÍN

 

                                              

                                                           Những bài thơ sau đây được viết và phổ biến

                                                          dưới dạng samizdat tại SàiG̣n kể từ những năm

                                                          cuối thập niên 70. Chúng được phục hồi lại từ

                                                          trí nhớ tác giả và được nhà Tŕnh Bầy của cố

                                                          thi sĩ Diễm Châu xuất bản tại Pháp năm 1989.

                                                          Ít tháng sau đó, bức tường Bá linh trở thành

                                                          lịch sử.

                                                             Thi phẩm này được đăng lại toàn bộ (với

                                                          đôi chỗ hiệu đính) để nhớ lại 1989 và những

                                                          ngày tháng tối tăm ngột ngạt trước đó ở VN.

 

                                                                                              CHÂN  PHƯƠNG                                                   

 

 

tin  vắn

 

tôi là cơn điên

c̣n sống sót giữa sự vật mồ côi

 

 

là miếng giẻ nhét vào mồm

 

           là mảnh vải đen bịt mắt

 

 

là vũng máu khô

không c̣n nhớ những phát đạn bắn vào đầu

 

 

muốn biết tôi là ai chăng ?

tôi chính là sự câm nín hèn hạ của các người

 

 

tuyên ngôn của tôi

 

tôi không c̣n tiếng nói

bởi chữ nghĩa là độc quyền của bọn giết người

và ngôn ngữ là những bọc nhựa khổng lồ

chứa đầy máu tươi

                       treo vào cổ các oan khiên

                                               không c̣n lời trăn trối

 

tôi không c̣n tiếng nói

chỉ c̣n hơi thở tôi với bát cơm nhỏ của con tôi

 

mang đổi hết làm khí giới

 

 

vấn  đề

 

vấn đề không phải là bút pháp

vấn đề không phải là văn phạm

vấn đề không phải là nội dung và h́nh thức

 

giả thiết là mày chưa bao giờ phản bội ai hoặc bị ai phản bội

giả thiết là mày chưa bị ai vu khống

giả thiết là mày chưa bao giờ bị bắt oan mà không có quyền kiện cáo

giả thiết là mày chưa từng bị đánh đập tra tấn dă man thô bạo

 

bởi trong trường hợp ngược lại

th́ mày đă hiểu cả rồi

và nếu mày vẫn chưa biết phải phát biểu cảm tưởng ra sao

 

th́ thật là không c̣n ǵ để nói

 

 

dự  án  giáo  dục  con  đầu  ḷng

 

trước hết dạy con nghệ thuật nói láo

     mọi thứ thủ đoạn xảo mị lừa bịp gian tà

 

sau đó dạy con nghệ thuật giết người

     hiệu nghiệm tinh vi nhiều năng suất

 

sẽ chuẩn bị cho con sẵn sàng để tham dự

     vào cuộc tàn sát lớn cuối thế kỷ hai mươi

 

biết đâu con sẽ hoàn thành xuất sắc

     vượt mức mọi hy vọng của cha

 

trở thành

                 lănh tụ vĩ đại nhất thế giới

 

 

kịch  mới

 

           ----- b́nh đẳng

nàng út bị hăm hại

 

lẽ phải ----- vua già

                       bị soán ngôi

 

           tự do -----

thằng hề đang lải nhải

 

           nói ít hiểu nhiều

                                   người việt nam ơi

 

 

nhân  ngày  giỗ  lă  phụng  tiên  sinh

 

   ruồi nhặng bu quanh

                       thằng xà ích

 

xa xa

   con ngựa với con lừa

 

 

           rồi

                       trái núi

   bỗng đẻ ra con chuột

 

 

đâu ngờ nào phải ngụ ngôn

quanh bàn tṛn lịch sử việt nam

chồn quạ chó sói cừu non

bày tṛ đố vui để học

 

 

tần  trung  ngâm  1982

 

ba trăm sáu lăm ngày

là độc quyền của mặt trời chủ nghĩa

có biệt năng quang hợp

từ những rừng già triết học

đủ loại gỗ đóng quan tài

 

 

                          con số không nằm tít đằng sau các cổ tích

                       giải thích với bọn láng giềng

 

 

phần c̣n lại cho chúng ta

là không khí và không khí

 

 

t́nh  khúc  mới

 

anh sẽ tặng sinh nhật em toàn tập mác-lênin

kỷ niệm năm đầu yêu nhau anh sẽ hát quốc tế ca bằng tiếng hán

thứ bảy chúa nhật nếu không xem phim liên xô chiến đấu

chúng ta sẽ đưa nhau vào sở thú chụp h́nh

hăy bỏ qua những lúc anh đọc lộn khẩu hiệu lúc tỏ t́nh

bảo đảm trái tim anh hoàn toàn không bị ảnh hưởng

                                               thế giới quan tư sản cùng triết học hiện sinh

không cần trời đất trăng sao

mọi thề thốt anh đều căn cứ trên biện chứng duy vật sử quan

đám cưới sắp tới anh đă chuẩn bị đàng hoàng

sẽ có diễn văn khai mạc của đồng chí công an khu vực

và tràng pháo tay của các đại biểu công đoàn

bọn học tập cải tạo với đăng kư xuất ngoại không tên nào được dự

tuần trăng mật chúng ta sẽ viếng lăng bác

và đọc cho nhau nghe nhật kư trong tù

chỉ xin em một điều duy nhất

từ đây cho đến ngày tóc bạc da mồi

rủi anh có say rượu hoặc nằm mơ ăn nói lỡ lời

em nhớ đừng đi báo cáo

 

 

xu  hướng  tất  yếu

 

bọn giàu đem vàng hột xoàn đô la                   giấu

lũ nghèo đem con cháu                                    giấu

cán bộ thiếu ăn dốt nát                        giấu

dân đói rách bệnh tật                                      giấu

công an thích gái ham tiền                                giấu

nhà nước tham ô bất lực                                 giấu

quốc hội ṭng phạm đồng lơa                          giấu

đảng có vô số sai lầm                                      giấu

 

 

tôi nhà thơ

c̣n một chút đau khổ với lương tri                  giấu

 

 

phóng  sự  từ  đất  hứa

 

tôi không rơ lắm

chuyện này h́nh như có liên quan ǵ đó

đến kế hoạch kinh tế và chiến lược toàn cầu

 

tôi biết tôi biết hết

dân thành phố không quen đi chân đất

mà mép đê th́ quá hẹp

lỡ trượt nhào chết không ai cứu

rán lên đàn bà con nít

c̣n mấy triệu thước khối

phải hoàn thành cho kịp chỉ tiêu

kêu than làm ǵ

bỏ trốn bị bắt th́ phải chịu chớ biết sao

c̣n sống được ngày nào

cố cắn răng mà cuốc với đào

tên kia bước vào hàng không tao bắn

thế đấy biết giải thích làm sao

tôi cũng có cha mẹ vợ con nên cũng xót xa

nhưng đây là mệnh lệnh cấp trên

tao có thể tha mày

nhưng chắc chắn chúng nó sẽ chẳng tha tao

 

 

anti – blues

 

cần phải đọc giữa hai ḍng chữ

câu chuyện ngh́n lẻ một đêm hiện đại

mà scheherazad

chính là mày

 

mặt trời mọc

mặt trời mọc

tên đao phủ đă rửa tay sạch sẽ

với xà pḥng viện trợ nước ngoài

cố mà tưởng tượng

những giấc mơ đẹp

đầy t́nh tiết ly kỳ

để c̣n có thể tham dự dài dài

các cuộc thi văn nghệ

của âm ti

 

 

việt  nam  thập  niên  tám  mươi  có  ǵ  lạ

 

đúng hẹn nữ thần tự do có mặt đầu tiên

trước cảng hải pḥng đón chào

bốn tỉ khán giả quốc tế lần lượt kéo sang

thượng đế nhảy dù từ thiên đàng

lủng lẳng trước bụng đủ loại máy ghi băng và ống kính

không c̣n thiếu ai để chứng kiến phép mầu

bây giờ các đại phù thủy long trọng xuất hiện

đọc lầm thầm mấy câu thần chú

tức th́ người chết trên cạn dưới nước đồng loạt sống lại

bật đứng cả lên thét hoan hô ba tiếng

rồi ngă vật ra tắt thở lần thứ hai

v́ đă hiểu rằng phép lạ chỉ có bấy nhiêu thôi

và chương tŕnh biểu diễn

hoàn toàn chẳng có ǵ thay đổi

 

 

văn  tế

 

hăy quên huế sài g̣n hà nội

hăy quên hộ khẩu chủ tịch phường

hăy quên công an khu vực giấy phép đi đường

hăy quên chèo quan họ cải lương

hăy quên khát vọng tự do

hăy quên tờ khai lư lịch

hăy quên vùng kinh tế mới những đêm mất ngủ hè đường

hăy quên vĩnh phú hỏa ḷ chí ḥa côn đảo

hăy quên nước mắm gỏi bún rau thơm

hăy quên vàng đô la kim cương

hăy quên tất cả

để từ từ

ch́m

xuống

                       lần thứ nhất

 

rồi

thong thả nổi lên

kiểm tra lại

chẳng c̣n ǵ ràng buộc

với thế gian

đoạn

ch́m

                                   lần thứ hai

 

thanh thoát hoàn toàn

sau đó

nếu không t́m được chỗ nào

để tắp xác vào

th́ đây

 

 

khoảng trống nhỏ hẹp

cuối bài thơ này

 

 

                       mày có thể

 

           lênh đênh                                                        lênh đênh

 

                                               lênh đênh măi măi

 

 

thư  cho  bạn  nước  ngoài

 

chưa bao giờ cuộc sống có ư nghĩa như lúc này

mùa mưa trở về cùng những hoàng hôn tuyệt diệu

theo lời báo chí chúng ta sắp xuất cảng

các kỷ lục mới về hạnh phúc đi khắp thế giới

tao có thể bảo đảm với mày rằng

luật đào thải ở đây thuộc loại dễ chịu tương đối

chẳng qua đó là sự sai biệt nhỏ

giữa bọn ăn lương mà không làm việc

với bọn làm việc mà chẳng ăn lương

cộng thêm sự chênh lệch không đáng kể

giữa tổng số ghế và tập hợp những bàn trôn

c̣n khó khăn tiêu cực là lẽ tất nhiên

dù sao cũng khá hơn nhiều so với thời khuyết sử

hăy tự trang bị thật nhiều chủ nghĩa duy vật với tối đa kiên nhẫn

mày sẽ hiểu ra tính hợp lư của mấy kư gạo

khi đă được độn đầy những hứa hẹn nhân đạo

nên cố gắng trở về mà phấn đấu

có khổ đau bất hạnh th́ mới biết thế nào

là đích thực niềm vui

 

 

thư  cho  bạn  trong  nước

 

vứt mẹ nhân phẩm đi mà sống

tốc độ xung động thần kinh làm sao đuổi kịp lạm phát gia tăng

hăy vá víu h́nh hài bằng những cơn say

và đến cửa hàng quốc doanh mua chịu một lời hứa

khi nào cảm thấy trong ḿnh trống trải

mối âu lo của mày xét cho cùng

chẳng qua cũng như tâm sự gái điếm ế hàng

đau khổ mà làm ǵ

từ đây cho đến cái chết

dù là đường thẳng đường cong hay tiệm cận

th́ có khác chi trên b́nh diện triết lư

có thể mày có độ lượng của thích ca

và đôi khi c̣n muốn bắt chước gia tô vác thánh giá

nhưng pháp balan sắp vào chung kết

đâu ai có thời giờ chú ư đến chứng đầu thống kinh niên của mày

nên nghe lời tao khuyên

gắng ngủ sớm mua vé số học chăn nuôi và tránh tư duy

cố quên đi cái tôi thiểu năo

hăy t́m hiểu về luật phạt góc với penalty

đêm nay đội braxin sẽ đụng đội ư

 

 

hành  khúc 1

 

tất cả những ǵ chúng ta đă làm đều đúng và đẹp

không c̣n con đường nào khác

nghèo đói với ăn xin ngày càng giảm bớt

đĩ điếm gần như biến mất

bọn c̣n lại trở nên nhân đạo

đi khách không lấy hoa hồng

sắc luật cuối cùng hủy bỏ án tử h́nh

các đao phủ trở về sản xuất làm ăn

lấy vợ sinh con sống lâu và hạnh phúc

 

 

hành  khúc  2

 

mùa xuân tự nguyện nói lên toàn bộ sự thật

tất cả cây trái đều đơm hoa kết quả

từ sáng đến chiều

người lớn con trẻ tập hát đồng ca

bọn thi nhân tập sự hằng ngày leo lên các mái nhà

kiểm điểm từng cánh chim qua

đêm đêm tôi ḅ bốn chân trên tấm gương

cố bôi xóa những nếp nhăn

quên khai báo

 

 

tranh  không  lời

 

khúc xạ qua hạt nước mắt

trái đất có vẻ nhỏ đi

các rào kẽm gai nhích gần lại

quá khứ với hiện tại ép mỏng vách nhà tù

vách nhà tù với bộ da kẹp xăng uưt hiện tại

cái tôi biểu kiến ngồi nhai vài tỉ lệ địa lư

rơi ra mấy đường kinh vĩ của âm ti

 

 

tôi  kư tên

 

tôi kư tên ủng hộ việc xây dựng trại tập trung

tôi kư tên tán thành pḥng giam có trang bị hơi ngạt

tôi kư tên quyên góp nhẫn cưới của vợ chồng tôi

tôi kư tên ưng thuận cho kỹ nghệ xà pḥng sử dụng mỡ của tôi với con tôi

tôi kư tên bằng ḷng cho công nghiệp mỹ phẩm khai thác hàm răng mái tóc vợ tôi

tôi kư tên phấn đấu cho ban điều hành trại được vui ḷng

tôi kư tên sẵn sàng chịu đựng những thử thách khó khăn hơn

tôi kư tên và vận động mọi người cùng kư

 

 

tôi  đang  nghe  đây

 

tôi có nói ǵ đâu

một thực quản xếp hàng đằng sau hằng hà thực quản

tôi có nói ǵ đâu

hai bàn chân di động giữa mớ tiêu chuẩn thấp cao

tôi có nói ǵ đâu

mười ngón quờ quạng t́m chút hy vọng khẩu phần

tôi có nói ǵ đâu

tṛng mắt dán chặt vào mặt trước mặt sau các bích chương quảng cáo

 

 

tôi có nói ǵ đâu

xin các nhà tiên tri tiếp tục khẳng định về tính ưu việt của tương lai

tôi đang nghe

tôi đang nghe đây

tôi đang tích cực nghe đây

 

 

hè  đen

 

tu hú kêu, tu hú kêu

nicôtin bám quanh lư tính

tâm tư c̣i xương gục đầu

giữa bán kính triết học

nỗi buồn không ngôn ngữ vất

vưởng trên sợi kẽm gai

khẩu hiệu và phản khẩu hiệu

lũ số âm cười

 

 

lại  nói  về  điều  khó  nói

 

ẩn ḿnh

sau nhiều lớp giấy hoa

 

bí mật

như một phép mầu

                       tưởng là điều ǵ mới lạ

 

té ra

đă X

th́ X nào cũng thế

 

gơ một tiếng chuông

X sẽ đứng thẳng bằng hai chân sau

 

gơ hai tiếng chuông

X sẽ giơ hai chân trước lên khỏi đầu

 

gơ ba tiếng chuông

X sẽ bắt đầu nói

 

  TRUNG TÂM THÍ NGHIỆM THUẦN HÓA CHÚNG TÔI

 

                                      XIN GỬI LỜI CHÀO HỮU NGHỊ

 

                                                       ĐẾN TOÀN THẾ GIỚI

 

 

đâu  có  ǵ  mới  lạ

 

phản bội

và các nhà ngoại giao tuyên bố: đâu có ǵ mới lạ

 

gian trá và các tay mật vụ th́ thầm:

đâu có ǵ mới lạ

 

sống nhục chết hèn

và giới triết gia phát biểu: đâu có ǵ mới lạ

 

 

bây giờ mày hăy đóng sâu cây đinh giữa bàn tay phải

để thắt chặt mối quan hệ mờ nhạt với thực tại

rồi cắm cây đinh thứ hai ngập vào ḷng tay trái

để kiểm tra sự chính xác của một kinh nghiệm thừa thăi

sau đó gắn điện cao thế hai bên thái dương

và lặp lại thật to với chúng tao:

          

đâu có ǵ mới lạ

 

 

andante  cho  hạt  nước  mắt

 

một cụm mây là một cụm mây

đừng khái quát

lơ đễnh một tí nó sẽ biến thành biểu tượng

từ biểu tượng có thể hóa ra triết lư

mà triết lư th́ rất dễ duy tâm

lúc ấy không cần chắp cánh cho văn phạm hay leo thang cú pháp

 

chưa kịp tra cứu từ điển

hay phản ứng bằng chân tay

mày đă co quắp giữa những thằng tù

c̣n đang hoang mang ngơ ngác

mấy loa phóng thanh bắt đầu căi nhau về tương lai với đỉnh cao

 

mày kinh hoàng tỉnh giấc chẳng hiểu ra sao

bên kia thế giới bọn câm ra dấu bảo nhau:

đừng khái quát

 

 

trên  màn  ảnh  nhỏ  của  thượng  đế

 

con cá biển đông

trong bồn viện bảo tàng thiên đàng

nhởn nhơ nhai mấy cọng rong nhựa dẻo

thơ thẩn đớp bong bóng nước

sản xuất từ hệ thống lọc dùng năng lượng mặt trời

và trong lúc chờ đợi

cuộc giao hợp với con cái

được các thiên thần hải dương học cẩn thận chọn lọc

 

bất giác

thèm rỏ dăi

 

ô những buổi tiệc thịt người

 

 

cáo  phó

 

các người chưa mất hết can đảm ở đâu

có biết chó sói đang xé nát sức kháng cự của tôi

 

các người c̣n tự do ở đâu

có biết ruồi bu kiến đậu con mắt tôi

 

các người c̣n lương tri đâu

có biết quạ tha chuột gặm hai bàn tay tôi

 

các người c̣n nhân phẩm đâu

có biết kên kên đang giành giựt trái tim tôi

 

khỏi cần xót thương mặc niệm tôi

hăy bắt đầu suy nghĩ về số phận các người

 

 

mở  đầu  cho  một  cuộc  t́nh

 

xếp những ḥn đá ném trúng đích

bên cạnh các hồ sơ đă thụ lư

cái bóng khổng lồ có ngàn cánh tay bất động

           tiếp tục phát hiện tín hiệu lạ

                       giữa một bầu trời đầy kên kên đói lả

 

làm thế nào phân biệt được

từng mảnh vỡ của chiêm bao

 

giữa môi và lưỡi đôi ta ?

 

 

một  giả  thuyết  không  c̣n  là  giả  thuyết

 

thực tại ngờ nghệch

đẩy mọi cánh cửa

khai xưng lư lịch với gương

rồi biến mất

 

lưng đeo b́nh dưỡng khí

các nhà du hành vũ trụ tḥ đầu

ra khỏi con tàu không gian

tiếp tục nghiên cứu một trái đất

không c̣n trọng lượng

 

trên đó

lũ linh hồn bị bịt mắt

tiếp tục học xiếc đu

 

 

nghịch  lư  hành

 

người ta đâu có treo bích chương quảng cáo du lịch trong các trại tù

 

sao mày cứ tiếp tục coi pélé là thần tượng

 

huy chương vàng ôlempíc không dành cho bộ môn vượt ngục

 

sao mày cứ ca ngợi những bức tranh chăn trâu

 

khi hai con tàu vũ trụ lắp ghép vào nhau

           khúc gỗ trên mảnh vai khổ sai vẫn không nhẹ bớt tí nào

 

sao mày c̣n xếp hàng đợi mấy ly bia

 

giữa tha ma và lũ say

chỉ có sự khác biệt của viên thuốc an thần

 

sao mày c̣n lộn đầu tréo chân

                       tung hứng mớ ṿng xiềng

 

                                                          quằn cong hơn dấu hỏi ?

 

 

tiết mục kết thúc chương tŕnh văn nghệ thiên đàng

 

bài diễn văn trích dẫn lời phúc tŕnh được trích dẫn từ

bản báo cáo trích dẫn những nghị quyết trích dẫn các kinh điển…

 

 

không ai bảo ai

linh hồn    đồng loạt

 

thủ

dâm

 

 

                                                                     

chính  luận,  mấy  đoạn  rời

 

1. Về tính liên tục từ quá khứ…

 

mưa nhiệt đới

làm tăng trưởng

những lóng xương quá cố

 

không thể đi

không thể ở

chúng ta tiếp tục ói đái

trên nỗi nguyền rủa trung gian

và chia nhau để sống

mớ lầm lạc về nhận thức

 

           vài kỷ niệm bâng quơ về hương sắc hoa hồng

                       sự phân biệt mỹ học giữa hai đường cong

 

           lời chào hỏi

                                   bằng bưu thiếp

 

trong khi đó

từng phút từng giây

hàng vạn chuyến bay cất cánh

chở hết sự vật ra đi

bỏ lại

giữa sân khấu của ưu sầu                    cái bóng chúng ta bất động

 

 

2…đến hiện tại

 

sao chưa cạn chén

mọi phân biệt đều mang giá trị tạm thời

 

           vĩnh viễn ngồi tù

                ṃn mỏi chờ tàu

                       lang thang nát rượu

 

sớm hay muộn ǵ

chúng ta sẽ gặp nhau

trên con đường ngắn nhất của bất hạnh

 

tranh căi làm ǵ

về căn nguyên hay sự khác biệt           giữa tâm và vật

 

 

3. Hăy buồn cho hết nỗi buồn của tương lai

 

bởi tổng diện tích trong ngoài các thứ chuông nhỏ chuông to

chỉ là vi phân của tử thần

 

                            c̣n đất biển trời th́ đă bảo hoà tuyệt vọng

 

 

khóc  Mandelstam

 

càng ngày tôi càng tin

có lẽ cái chết vĩ đại hơn chúng ta    Ôsíp ạ

mấy năm rồi

cái xác biết đi đứng mang tên tôi

vẫn ăn ngủ b́nh thường

 

những bài thơ của anh

trước kia khiến tôi căm phẫn nghiến răng

nay tôi không c̣n nhớ lắm

 

bây giờ nơi anh ở

chẳng có địa chỉ số điện thoại

chắc không c̣n ai quấy rầy anh

nữ thần trị v́ chốn ấy chắc cũng hiền lành

thôi hăy gắng giữ ǵn sức khoẻ tâm linh

 

phần tôi

nhờ trời và thuốc an thần

ở Petropolis

hằng đêm tôi vẫn ngủ yên

hi vọng sẽ chẳng bao giờ

bị đánh thức th́nh ĺnh

bởi các tiếng chân người thân mến

 

 

mỹ  học  mới

 

đừng vẽ vời cường điệu

cứ để những giọt cà phê tự kết án với tháng ngày

 

đừng phân bua

mặc lũ giai điệu trước giờ giới nghiêm sám hối với làn khói trắng

 

chúng ta cùng làm mẫu

mỗi gương mặt là một niềm câm lặng

 

trên các thân cây chết

nhạt dần

 

mấy vết cắn của mùa đông

 

giảng  chữ  nho  cho  người  việt  hôm  nay

 

mệnh tuy khổ mà vẫn vui

ấy là lạc thiên tri mệnh

đại lộ dĩ mục có nghĩa

ngoài đường nh́n nhau chẳng nói

cho khỉ ăn chuối

sáng ba quả

chiều bốn trái

đó là triêu tam nhi mộ tứ

đói th́ đầu gối phải ḅ

là tạm dịch cơ lai khu ngă khứ

chỉ có vạn vật chi linh

là giống ǵ tôi chưa hiểu thấu

xin các bậc túc nho vui ḷng giải thích

amen ------

 

 

báo  cáo  với  thời  gian

 

khi những tên tù cuối cùng bị bịt mắt dẫn đi

                                   th́ mùa xuân đă đui mù

 

khi lũ tượng đá bắt đầu gào thét

                                   th́ mùa hè đă lăng tai

 

khi vong hồn tề tựu mặc niệm

                                   th́ mùa thu đă tàn phai

 

và khi gió bấc hú suông

 

mùa đông chỉ c̣n biết rú lên tràng cười điên dại

 

 

mặc  niệm  tôi  1

 

mùa hè tiếp tục gánh qua những hũ cường toan cạn

bị lưỡi câu móc ngược

từ hậu môn trổ ra khoé miệng

tôi bấu mười ngón toạt da

vào mũi thép nhọc đu đưa

cơn đói của người hàng xóm mở cửa miệng khổng lồ

 

 

mặc  niệm  tôi  2

 

nghi ngút khói nhang ngụy trang

cái áo quan bé tí

ống kính tự động t́m góc độ

đèn flash chớp nhoáng

 

trên bức ảnh thiên thu

vây quanh tôi toàn là lănh tụ

 

 

mặc  niệm  tôi  3

 

c̣n một tí mùa thu c̣n một tí

ruồi nhặng ngủ quên

trên mớ đồ lót của tháng ngày vô vị

t́m không ra ví dụ về thực tại

bọn cầm bút tô màu cho những bàn tay

trước nhà bưu điện lớn bỏ hoang

đong đưa nơi mạng nhện

mấy chỉ tiêu vô thừa nhận

 

 

cổ  sinh  vật  học

 

mười ngón đếm hoài mười một nghịch lư

con mắt bên trái là sự châm biếm con mắt bên phải

bằng mớ xương sườn tăng trưởng thành những cặp chân rết

hắn kiên nhẫn di chuyển t́m hai bàn chân

đă thất lạc trong các cuộc hội nghị

 

 

mặc  niệm  tôi  4

 

làm sao mô tả cái không gian

                                   nằm ngoài mọi không gian ấy

 

có bàn tay khổng lồ cầm lưỡi dao vĩ đại

                                   xắn vào miếng thịt tí hon

có dạ dày nửa phồng nửa xẹp

thực quản buộc túm vào ruột già

                       cửa mồm với hậu môn

                       đâu nhau thành cặp ṿng đồng tâm

có các thiền sư chủ trương

                       cái ǵ đă tốt phải làm cho hoàn hảo hơn

và có nỗi niềm tôi

chia đều hai phần nằm gọn

trong cái trứng của oan t́nh

 

ôi làm sao chứng minh

                                               tính liên tục

                                   giữa ḷng đỏ và tṛng trắng

 

trắng  đen

 

cuối cùng c̣n cuộn phim đen trắng

tháng năm chen chúc như nhũ tương quá đát chờ thuốc hóa

thế mà liên tục kéo đến những ngày trời xấu

mưa phùn mưa ngâu mưa mùa mưa băo

ướt dột đủ thứ linh tinh

trên mấy tấm ảnh mờ nhạt

rốt cuộc chỉ hiện h́nh

những chiếc đũa nổi trôi

không kiếm đâu ra miếng thịt người

bằng mọi loại tṛng méo tṛn

chúng ta tiếp tục chụp bắt

 

các âm bản mới

 

 

cổ  sinh  vật  học  2

 

tớ rời thực tại đă lâu

từ cấp hai phản ánh luận trở đi

tớ lang chạ với vần điệu nhập nhằng

dụ dỗ mớ thi tứ ai bi

hoặc thi thoảng gộp lũ cá vàng trong bồn lại

đọc kinh cho chúng nghe

hằng ngày tớ tưới nước trộn cô đơn lên gáy

bên ngoài nh́n không thấy

chiếu quang tuyến th́ mấy đốt xương cổ

đang tăng trưởng theo đường xoáy trôn ốc

thành ḷ xo đêm đêm đẩy bật tớ

đến những gặp gỡ mới trong mộng

tớ rời thực tại đă lâu

để làm giàu thêm vốn sống

tớ vừa quyết định ghi danh

học ngành khoa học huyền bí

khóa hàm thụ

 

 

bài  thơ  về  cái  đuôi

 

xin tự giới thiệu

hôm nay tôi dài hơn hôm qua

và ngày mai tôi sẽ dài hơn hôm nay

tôi là kết tinh hoàn hảo của tư tưởng thời đại

thể chất tôi là tổng hợp của biện chứng mới

chức năng lô gíc của tôi

là tôn lên giá trị cái hậu môn bên dưới

 

khoan có nở nụ cười bán tín bán nghi

chờ thêm vài kế hoạch ngũ niên nữa

nó sẽ bài tiết hột xoàn

cho quí vị coi

 

 

khi  điện  tắt

 

khi điện tắt

các giới hạn nhạt nḥa

người ta có thể lẫn lộn một lúc hàng loạt chiêm bao

trong khoảnh khắc nhiều giấc mơ đồng loạt trôi qua

 

bầy chuột đói cắn nhau trên các vách thẳng đứng của mùa hè

tiếng thét la chui vào mồm lũ mất trí không chịu chui ra

khát vọng với ảo ảnh giành giật vài sợi khói

 

thật là như xinê

khi điện tắt ta có thể tự đánh lừa bằng hai con mắt

bắt chước bọn đạo diễn

lắp ống kính tự động trong trí tưởng

chạy một ṿng quanh định mệnh

trở về vị trí ban đầu

 

 

                       há to miệng

 

           phô bày toàn bộ

 

                                   răng lợi

                      

                màng cúa                            yết hầu

 

 

chờ cho đến lúc

 

     mờ dần

 

         trên màn ảnh trắng tinh

 

cái chân dung bị bịt miệng

 

 

mặc  niệm  tôi  5

 

hôm qua mở nắp cầu xí

con mắt bên trái của tôi thấy cái xác chim

 

chắc có uẩn khúc ǵ đây trong công thức Einstein

hoặc trục trặc biên sai từ lư thuyết h́nh sinh

chẳng lẽ v́ năm mười tám tuổi

tôi đă thưởng thức quá nhiều nhạc chopin

hay tại v́ đêm qua trong giấc mơ

tôi đă quên mang mục kỉnh

thằng bé con tôi ba tuổi

đang mở quyển sách tập vần

chắc tôi cũng nên học lại từ đầu

cách đọc cách đếm cách nh́n

 

hỡi các nhà thần kinh học

xin điều chỉnh lại dùm tôi

các quan hệ giữa mấy khu vực năo cầu

bớ bà con cô bác

xin thương t́nh bố thí cho tôi

một tí tư duy lô gíc

 

hôm nay mở nắp cầu xí

con mắt bên phải tôi thấy cái xác người

 

 

mặc  niệm  tôi  6

 

những cánh cửa đồng loạt đóng rồi mở

tù nhân trẻ nít tổng thống ăn mày

tràn vào thơ tôi rồi chạy trở ra

quỉ vô thường ngơ ngác bước vào

đ̣n gánh chân như trên vai lạng quạng

chẳng có ǵ kết thúc chẳng có ǵ bắt đầu

và tôi không c̣n bụng dạ đâu theo dơi

các tṛ phóng xạ  lạm phát  cùng kinh nguyệt

 

mặc mẹ cái túi càn khôn đang phồng hoặc xẹp

tôi cởi truồng

ngắm lần cuối trong gương

 

           chân dung thằng chột hai đầu

 

rồi cười rú

phóng ḿnh vào

 

bạn nào ṭ ṃ muốn biết kết cuộc ra sao

mời đón xem trên màn ảnh nhỏ

các phim truyện gián điệp nhiều kỳ

 

           đêm nay

 

                                   và những đêm sắp tới

 

 

tự  họa

 

trên ḿnh tôi

tật biếm lộng kinh niên

đă vôi hóa thành cái mai buồn cười

xanh nhớt rong rêu trào phúng

nếu bạn để ư nh́n kỹ

khi tôi tḥ đầu ra ngoài

sẽ thấy mắt mũi miệng hằn

đầy nếp nhăn nghịch ngợm ngạo đời

 

nhưng có ai biết được

những đêm tối trời

tôi đă âm thầm vùi chôn như thế nào

mớ trứng non vào cát lạnh

hy vọng một ngày rực nắng

chan ḥa gió mặn trùng khơi

và nếu chẳng may chậm chân

không thoát khỏi móng vuốt ác điểu

bị ném từ thinh không xuống vỡ tan

ḍng máu tôi sẽ rỉ hoài

đỏ tươi và ấm

 

 

thể  nghiệm  thuần  túy

 

c̣n độ chục mùa thu trên trang trắng

cộng với hàng quán xiêu vẹo ngoại ô

 

đáp số gần như vô nghĩa

của môn tiểu sử học và bản thể luận đông phương

 

ngoài ra

mọi cảm hứng đều tự do tuyệt đối

 

có thể vỗ cánh như quạ bay về tà huy

hoặc làm cá chép ngậm cọng rong

lặn đến pḥng nghiên cứu mỹ học tương lai

 

                          trong khi chờ đợi giới kiểm duyệt

                          phát hiện ư đồ được ngụy trang

                          dưới h́nh thức lôi thôi trên đây

 

xin mời quan khách vừa giải lao vừa thưởng thức

 

cảm xúc ngoại hạng

           của cặp dây thần kinh thị giác tẩm dầu

 

thắp đuốc soi t́m

 

cái tṛng mắt

                         đă lọt ra ngoài

 

                                               mọi sân khấu

 

 

bản  nháp  cho  di  chúc

 

mưa chưa dứt hạt

đồng chí công an khu vực leo lên cột truyền h́nh

                        đón bắt quả bóng quốc tế

                        các mỹ phẩm nước ngoài của em

                        sẽ giúp ích ǵ cho nền thơ ca nội hóa việt nam

                        cơn băo số 7 số 8 rồi số 9

                        quanh rốn em

                        tâm điểm mọi giông tố siêu h́nh

ôi tôi biết chèo chiếc bè chữ nghĩa đi đâu về đâu

đây linh hồn xếp nhỏ tạm bỏ phong b́

nếu tôi biến mất ngày nào

giữa vũng nước hè phố với áng mây lăng đăng qua cầu

xin em làm ơn gửi nó về trời

nhớ dán đủ tem

và đừng quên đóng thuế phụ thu

 

 

bài  thơ  đầu  năm

 

mặt trời xuất hiện

như chủ tịch kiêm tổng thư kư liên hiệp quốc

cây cối răm rắp xếp hàng chờ nghe diễn văn

trái đất quay nhanh mấy ṿng

ngân hàng lầu xanh nhà tù chiến trường

thảy đều tăng cường hoạt động

leo lên con ngựa trí tưởng

tôi tự nhủ, Thi nhân

nhà ngươi cũng phải đóng góp một phần

nhưng vỗ bờm thúc mông giục hét

con ngựa vẫn trơ như phỗng

định leo xuống cưỡi xe đạp cho xong

bỗng nó bất ngờ nhảy lùi ba bước

rồi phóng tới một sải dài

không kịp cảnh giác đề pḥng

tôi rơi xuống đất

vĩnh viễn mất thăng bằng

 

đa  tạ

 

đa tạ các đồng chí đă đặt tôi lên đường bay hạnh phúc

đa tạ các đồng chí đă lắp cho tôi cặp cánh tự do

đa tạ đă trang bị cho tôi bốn cái bánh độc lập

đa tạ đă khuyến khích tôi

           với cú đá đít đầy tính nhân đạo

                       kèm theo bài giảng triết học

 

xin đừng chất thêm người trên lưng tôi nữa

cho tôi ăn thêm ít củ khoai

tôi sắp sửa cất cánh

tôi sẽ bay

 

các đồng chí hăy tránh ra

tôi sẽ bay thật xa đây

 

 

đồng dao cho năm hai ngh́n lẻ hai

 

bổ túc bổ xung bổ củi

đồi trọc lông chim nhiều mầu

dự báo thời tiết

dạ dày bóc vỏ

bắp củ phạm trù

tắc kè rượu mơ nghị quyết

một hai ba

ḅ ra lũ nhóc cọc c̣i

hậu môn nhét căng vải đỏ

xương rồng mọc giữa cửa ḿnh

báo cáo các đồng chí

tôm sắp đông lạnh

 

sonate  inachevée

 

tôi không có cái miệng để ngậm rồi nhả ra không khí

tôi trần trụi chẳng có đến cái quần

tôi không có mắt để ngắm ánh trăng

và không phân biệt được dạ lư hương với mùi xác thối

tôi chẳng thể cảm ơn nhà thơ đă nhân cách hóa tôi

đồng hành thủy chung của tôi là bọn tù

nhưng tôi bị chúng căm thù

mỗi ngày chúng đập nát vụn tôi từng mảnh

 

tôi mà ở việt nam người ta gọi là

Lịch Sử

 

 

bài  thơ  chưa  thể  gửi  về  việt  nam

 

ai bây giờ

           cầm cây ăng ten tivi mỗi đêm gạt lệ cho các cửa sổ

ai bây giờ

           từng ngày mang tờ nhật báo đi gói lại

những thở than rơi từ các mái hiên

ai bây giờ

            huơ cây gậy người mù đi quanh quả tim

ai bây giờ

dùng ống tiêm chích ngữ nghĩa

vào từng thân cây chết

 

 

ai bây giờ xé nghị quyết cũ dán lại thành đường lối mới

ai bây giờ giải tán những con người mới

                                    để phục hồi mớ triết thuyết xưa

 

ai bây giờ coi sóc nhà bảo tàng của các dự án không thành

ai bây giờ vẽ đường thẳng song song giữa chân trời và cơn đói

 

                                    bây giờ

ai khóc

 

                                                                      ai cười

               ai ăn năn

                                           ai mất trí 

 

 

bây giờ nhổ tóc bạc cho lũ chó đá là ai

 

 CHÂN  PHƯƠNG