ẢO THUẬT

CHÂN  PHƯƠNG  dịch  ROBERT BLY từ nguyên bản, Silence in the Snowy Fields,

Wesleyan University Press, Connecticut, 1962.

 

 

 

THƠ  TÌNH

 

Khi ta yêu, ta yêu cỏ,

Yêu những chuồng bò, yêu các cây cột điện,

Và nằm giữa mấy thị xã con đường nhỏ vắng vẻ suốt đêm.

 

( Love poem, 41)

 

 

 

BA  LOẠI  NIỀM  VUI

 

I

Có lúc ngồi trong chiếc xe nhỏ, ở Wisconsin

Hoặc Illinois, chú ý ta thấy các cột điện thoại tối ám

Tự nâng từng cây một lên khỏi hàng rào dậu

Và chậm chạp phóng vào nền trời xám ---

Rồi qua khỏi chúng, những cánh đồng tuyết phủ.

 

II

Bóng tối rơi xuống như tuyết trên những đồng bắp đã gặt

Ở Wisconsin: và trên các cây đen kia

Từng thân rải rác,

Khắp các cánh đồng đông giá ---

Ta thấy những cọng sậy rét cứng với mớ gốc bắp nâu xỉn,

 Và tuyết trắng nay chỉ còn sót theo dấu bánh xe máy kéo máy cày.

 

III

Cũng vậy, lái xe về Chicago

Khi trời sắp tối là một niềm vui,

Và thấy ánh đèn trong các chuồng bò,

Những thân cây trụi trơ có tư cách hơn bao giờ,

Như một kẻ cứng cỏi nằm trên giường chờ chết,

Và dọc đường các hố rãnh còn ngập một nửa thứ tuyết riêng tư.

 

( Three kinds of pleasure, 11 )

 

 

QUAY VỀ VỚI CÔ ĐƠN

 

I

Một đêm trăng sáng, gió lộng.

Trăng ló ra khỏi Ngân Hà.

Các đám mây hết còn sinh động, và cỏ ngóc lên.

Đã đến giờ quay về.

 

II

Chúng ta muốn quay lại, trở về với biển,

Biển của các hành lang đơn độc,

Và hành lang của những đêm hoang,

Các đớn đau bùng nổ khó cầm,

Như chùm sao trong vòng quay Đại Hùng Tinh,

Đâm đầu xuống biển của chết chóc.

 

III

Ta sẽ tìm được gì khi trở lại?

Bạn bè thay đổi, nhà cửa dọn đi,

Có lẽ còn cây, cây và lá mới.

 

(Return to solitude, 12)

 

 

 

 

NHẮN VỚI  MỘT PHẦN CỦA BẢN THÂN

 

Mi đang trốn trong hang nào, trên người mưa dột?

Như một mụ vợ, ốm đói chẳng ai chăm sóc,

Từ đầu mi nước tuôn xuống, cúi mình

Trên mớ bột bắp xay …

 

         Mi ngước mặt hứng

Cơn mưa giăng qua thung lũng ---

Tha thứ cho ta, chồng của mi,

Kẻ đang cười với nhiều cuộc hẹn

Trên các nẻo của một thành phố xa,

Dù khi đêm muộn hắn cũng quay về

Cái phòng trống, gian phòng của nghèo túng,

Và ngủ giữa bình nước và chậu rửa

Trong căn phòng không hơi lửa ---

 

      Thế thì giữa hai ta ai tệ hơn ai?

Và chia ly đã xảy đến cách nào?

 

( A man writes to a part of himself, 36)

 

 

BÀI  THƠ  BA  ĐOẠN

 

I

Một buổi sáng tinh mơ tôi nghĩ, A ha ta sẽ sống mãi sống hoài!

Được gói bọc trong da thịt tôi hân hoan,

Như cỏ được gói trong các đám mây màu lục của nó.

 

II

Đứng dậy rời giường, nơi tôi đã mơ thấy

Các cuộc cưỡi ngựa rong ruổi qua các lâu đài và lửa than,

Mặt trời sung sướng nằm trên hai đầu gối mình;

Tôi đã đớn đau và sống sót qua đêm

Trầm mình dưới nước tối đen, như một lá cỏ nào bất kể.

 

III

Mớ lá cứng cáp của cây phong già,

Ngập chìm trong gió, kêu gọi ta tan biến

Vào những cõi vũ trụ hoang sơ,

Nơi chúng ta sẽ ngồi dưới một gốc cây,

sống mãi sống hoài, như bụi đất.

 

(Poem in three parts, 21 )

 

 

CẦM HAI BÀN TAY

 

Cầm hai bàn tay người mình thương yêu,

Ta nhận ra chúng là những cái lồng mảnh khảnh…

Đàn chim tí hon đang ca hót

Trên các cánh đồng khuất vắng

Và trong các lũng sâu của bàn tay.

 

( “Taking the hands”, 42)

 

 

CHIỀU  ĐẾN  BẤT  NGỜ

 

Gần chúng ta là bụi đất vô danh,

Ngay phía bên kia đồi bãi bờ sóng vỡ,

Cây cối đầy chim chóc ta chưa gặp bao giờ,

Những mẻ lưới đầy cá thâm u chìm xuống.

 

Buổi chiều đến; ta nhìn lên và thấy nó,

Chiều đến xuyên qua mạng lưới các vì sao,

Xuyên mớ sợi chằng chịt của cỏ,

Lặng lẽ bước trên các vùng tị nạn của nước.

 

Ngày sẽ không bao giờ chấm dứt, ta nghĩ vậy:

Mái tóc chúng ta hình như sinh ra để hưởng nắng ngày;

Nhưng rốt cuộc, sóng nước âm thầm của đêm sẽ dâng,

Và lớp da chúng ta sẽ thấy cõi xa, như lúc lặn sâu dưới nước.

 

(Surprised by evening, 15)

 

 

ĐI SĂN CHIM TRĨ TRONG RUỘNG BẮP

 

I

Thân cây đơn độc giữa cánh đồng rộng – sao nó lạ lẫm thế?

Đó là cây liễu. Tôi bước vòng vòng quanh nó.

Thân xác bị xâu xé dị thường, không thể rời xa nó.

Cuối cùng tôi ngồi dưới gốc cây.

 

II

Đó là một gốc liễu trơ trụi giữa mấy mẫu bắp khô.

Nhánh lá rải rác quanh thân cây và tôi,

Màu lá nâu, lốm đốm những chấm đen tinh tế.

Giờ đây chỉ có các cọng bắp mới tạo nên tiếng động.

 

III

Mặt trời lạnh, cháy xuyên các khoảng cách không gian băng giá.

Mớ cỏ sậy đã chết cóng từ thuở nào.

Vậy thì cớ chi tôi lại thích ngắm nhìn

Vầng dương xê dịch trên làn da rét căm của cành nhánh?

 

IV

Trong bao năm tâm hồn đã rụng lá một mình.

Nó đứng riêng với lũ sinh vật nhỏ gần chân rễ.

Nơi chốn xưa này tôi thấy hạnh phúc,

Một điểm dễ phát hiện bên trên ruộng bắp,

Nếu tôi là con thú non lúc hoàng hôn sắp sửa quay về.

 

(Hunting pheasants in a cornfield, 14)

 

 

BÀI THƠ CHỐNG KẺ GIÀU CÓ

 

Từng ngày tôi sống, từng ngày biển ánh sáng

Dâng cao, hình như tôi thấy

Giọt lệ trong khối đá

Như thể cặp mắt tôi đang ngắm dưới lòng đất.

Kẻ giàu có đầu đội nón đỏ

Không nghe được

Tiếng khóc nơi thôn làng của đóa huệ trắng,

Hay những hạt nước mắt u tối trong các chòi tranh của bắp.

Mỗi ngày biển ánh sáng dâng cao,

Tôi nghe tiếng xào xạc buồn rầu của các toán quân khuất trong bóng tối,

Với tiếng khóc của từng người,

Và lời sỏi đá nguyện cầu thê thiết.

Sỏi đá cúi đầu khi các toán quân sầu thảm đi qua.

 

( Poem against the rich, 27)

 

 

 

TRÔNG CẬY VÀO ĐÂU

 

Bồ câu bay về: nó không tìm ra chốn nghỉ;

Nó đã bay suốt đêm trên những vùng biển động;

Bên dưới mái thuyền hồng thủy

Bồ câu sẽ quảng diễn chỗ nằm của cọp;

Hãy cho bồ câu sự bình an.

Đàn én đuôi chẻ đôi rời bực ngạch lúc rạng đông;

Khi chạng vạng đàn én xanh sẽ trở lại.

Đến ngày thứ ba con quạ sẽ bay;

Con quạ, con quạ có màu sắc nhện,

Nó sẽ tìm thấy bùn tươi để đạp lên mà bước.

 

( Where we must look for help, 29)