WORK IN PROGRESS, I
VẾT CHỒN HOANG là tên một tập thơ c̣n trong dạng bản thảo chưa hoàn tất từ nhiều năm qua - một dự án sáng tác thể nghiệm song hành với những lữ tŕnh
ngắn hạn hoặc dài ngày của tôi qua nhiều thành phố và đất nước trên mặt địa cầu.V́ thế,
ngày nào trời c̣n cho tôi đôi chân khoẻ và cái đầu tốt để tiếp tục ngao du,tập thơ này vẫn mở thêm trang để đón các câu thơ mới từ cảm khái với ngẫu hứng mà chính nhà thơ không thể biết trước. Nói cách khác, tập thơ này là TERRA INCOGNITA giúp tôi thám hiểm các cơi miền của Đất Thơ – lúc nào cũng hứa hẹn lắm bất ngờ!
CHÂN PHƯƠNG
HOLÀ VALENCIA*
lóng lánh sóng trùng khơi
băi bờ chuẩn bị ngày mới
vợ đọc du lịch chỉ nam
chồng ph́ phà tẩu khói
quán điểm tâm thưa vắng
hầu bàn loay hoay dọn bày
mọi tai họa lịch sử cùng chấn động số phận
nhường chỗ cho ô dù ghế xếp linh tinh
ngọn gió sớm
hồn nhiên xuất hiện
như kẻ lữ hành chưa hay
vừa bị tên trộm móc túi
lấy sạch tiền
* thị trấn xưa ở ven biển miền Đông Tây Ban Nha, trên đường từ Barcelona xuống Grenada.
THÀ KHÔNG CÓ TRĂNG Ở MONTREAL
ven ḍng Saint Laurent
từng phút mùa hè trôi chậm
ở hai đầu gió - em và tôi
dù bằng vàng nguyên chất
cái bật lửa chẳng đốt cháy được
bóng trăng
sắp rụng trên sông
như một con số không
giữa hờ hững với đam mê
đôi môi son nhả tiếp từng ṿng khói
*
rồi ngày mai
(đâu cần đợi đến ngày kia!)
trái đất lúc rạng đông sẽ hóa làm hành tinh lạ
và giữa những trạm viễn thông tắt mạch
nằm chỏng chơ
cặp vệ tinh hỏng máy của t́nh ta
TỰ THÁN BÊN D̉NG SEINE
i.m. Paul Celan
mi có bàn chân chung thân lưu lạc
mi có trái tim tiếp tục ly tâm
cái túi đeo đầy đá kỷ niệm
qua mỗi thành phố lạ mi vứt bớt một ḥn
cớ sao không bớt nặng?
có phải v́ mấy bức thư hoen màu thời gian
c̣n nằm đáy túi
*
nắng chiều hiu hắt
lê thê dăm cánh chim
quanh Notre Dame
trên con tàu du khách muộn
đôi t́nh nhân trao nhau cái hôn bất tận
khi môi họ rời ra
mấy nhánh lá ven sông đột ngột úa vàng
*
nếu mi không lấy hết can đảm
xé chiếc vé khứ hồi
nhảy xuống sông đêm nay
ngày mai tại sân Charles de Gaulle
mi lại xếp hàng chờ chuyến bay
với túi đá nặng đeo vai
rồi hè năm sau
mi sẽ quay về Paris
và bản án khổ nhục bắt đầu trở lại
PARIS, revisited
Ta đă từng gặp nhiều người “biết “ hay “mê” Paris nhiều hơn ta.
Ta chưa từng gặp ai yêu Paris như Chân Phương, như ta…
Phan Huy Đường, LANG THANG CHỮ NGHĨA
bến Montebello* chuông đổ
cốc bia sủi bọt tà huy
bonjour chủ thể
bonsoir ngă tính
trên bản đồ métro tơi tả
bóng lữ khách nhạt nḥa
vienne la nuit sonne l’heure*…
chợt nhớ Apollinaire
khi lê bước qua Pont des Arts*
trôi hoài
trôi đi hoài
ḍng Seine, sông Charles, Cửu Long, Hoàng Hà…
giữa Paris-Mandala*
th́ thầm với đá ṃn bia vỡ
l’homme toujours en chantier
c’est moi*
CHÚ THÍCH
Các thủ đô lịch sử-văn hóa lớn cũng là mê trận tâm linh nơi lữ khách có thể đốn ngộ trong khi đi lạc; đó là ư nghĩa của Paris-Mandala. Bến Montebello trên tả ngạn sông Seine nh́n qua thánh đường Notre Dame là chỗ tôi thường nghỉ chân khi đi dạo hay t́m sách cũ ở Quartier Latin. Cầu Pont des Arts, một đầu là bảo tàng Louvres, một đầu là Institut de France - chốn họp của mấy vị hàn lâm viện sĩ Pháp - được coi như một tâm điểm của các giá trị tinh thần. Kenneth Clark, mở đầu cuốn CIVILISATION, từng nói: “ Muốn hiểu văn minh là ǵ, bạn hăy đứng trên cầu này mà suy nghĩ.”( trích theo trí nhớ).
Vienne la nuit sonne l’heure …(đêm đến, chuông đồng hồ réo) là một câu từ bài thơ lừng danh LE PONT MIRABEAU của Apollinaire; về sau thi hào Paul Celan đă nhảy xuống sông Seine tại khúc cầu này!
Câu cuối cùng là một tuyên ngôn hiện sinh ngắn gọn của tác giả bài thơ này, khó mà chuyển trọn nghĩa sang tiếng Việt . Tạm dịch: Con người chưa hoàn thành – măi măi như một công trường, chính là tôi. C.P.