Gia đ́nh bé mọn

Dạ Ngân

1

Trời vẫn mưa, chỉ có gió và mưa lướt thướt như cả trái đất đang ch́m dần trong thứ nước sông màu cà phê sữa. ở mạn châu thổ cuối trời giờ là mùa mưa già nhưng thời tiết năo nùng như vầy th́ nhất định đang có băo tố đâu đó miệt ngoài, người miền Tây cảm  biết chứ không cần những thông tin cụ thể và coi đó là thứ tặng phẩm không nhận cũng không được. Tiệp hé cửa thử nh́n ra ngoài trời để ước lượng ḿnh sẽ tơi bời như thế nào nếu cứ đội mưa mà đi. Bóng đèn tṛn đầu hẽm vốn là đèn toa-let đung đưa lóp ngóp, tiếng loa truyền thanh công cộng trên cột điện khọt khẹt như bị ngộp nước, hàng bạch đàn ven con sông nhỏ phía trước rạp xuống không ngẩng lên được và mờ mịt phía bên kia, vườn vú sữa nhà ai lắc lư trong vũ khúc say sưa một cách kỳ quặc.

- Mưa vầy mà mẹ cũng đi sao mẹ ? - Thu Thi, đứa con gái chín tuổi của Tiệp ngồi xệp trên chiếc giường sắt nhỏ pḥng khách hếch mặt hỏi, cái viền môi h́nh trái ấu nét hơn khi nó căng thẳng và lo lắng. Cạnh nó, đứa em trai sáu tuổi tḥ cả hai tay ra ngoài cửa sổ dầm nước, hai cùi chỏ ướt ṛng ṛng ; khi mẹ và chị không chú ư, chú bụm những bụm nước đầy le lưỡi liếm rồi ngoảnh lại cười, cái khoé miệng dễ dăi chành rộng. 

Tiệp xỏ tay vào chiếc áo mưa của chị Mỹ Nghĩa tặng, áo đặt, kiểu măng-tô san rất điệu, vải cao su trong mà dầy, những h́nh hoa cúc lấm chấm trắng và những cái nút bọc cầu kỳ. Hôm bà chị đưa chiếc áo mưa ra, nàng biết nó sẽ là món quà ấm cúng đặc biệt không chỉ v́ sự chăm chút thiên vị của chị Nghĩa mà c̣n v́ nó rất khó rách, nó sẽ trụ được trong cái thời một ống chỉ cỏn con cũng phải chờ tới lượt phân phối. Hôm ấy Tiệp đă mặc vào ngay, đứng xoay xoay trước cái kiếng tủ trong căn pḥng bảy thước vuông của bà chị, sung sướng :“Bảo đảm chừng sang tên cho Thu Thi, cái áo nầy c̣n chưa hề hấn ǵ”. Hai chị em ngồi bần thần hồi lâu, tuổi thơ và mảnh vườn hương hoả không c̣n, tuổi trẻ không c̣n, niềm hy vọng ngây ngất sau năm Bảy lăm cũng không c̣n, thay vào là sự chật vật ngơ ngác không hiểu sao sự t́nh lại ra nông nỗi. Lúc đó, lúc hai chị em ngồi xuống mép giường thở than đủ thứ th́ Tiệp c̣n là đứa em dễ hiểu, Tiệp chưa thành “nỗi xấu hổ” của ḍng họ và chị Nghĩa cũng chưa phải có chính sách riêng khi đi lại với nàng.

  - Cái giấy ǵ trong túi áo mưa, coi chừng hồi nữa ướt hết ḱa, mẹ ! - Thu Thi lại lên tiếng có ư thăm ḍ sao mẹ vẫn cứ đi.

Nàng buột chặt hai mối dây của chiếc nón áo mưa h́nh lá sen, dướn cổ lên làm cứng :

- Quan trọng là con giữ nhà, giữ em cho giỏi, nghe không ?

Đứa con mím miệng gục gặc đầu, nó sẽ chốt chặt cửa sổ, sẽ bóp khoá trong và đeo dây ch́a khoá vào cổ, sẽ mở ti-vi và ngồi quạt muỗi cho em, sẽ bật đèn và chạy xuống nhà bếp lấy củi đập vào mơm hai con heo nếu chúng phá vách như mọi khi. Nó không lo cho nó hay cho em v́ nó đă quen với cảnh mẹ đi công tác vắng hoặc đi hội họp hay bù khú bè bạn đêm hôm nhưng nó linh cảm điều ǵ đó ghê gớm đang đến với mẹ mà nó cũng liên can. Nó lo lắng nhưng không nói ǵ thêm, nó biết tính khí của mẹ, vẻ mặt nó có sự cam chịu và a ṭng.

Tiệp chậm răi dắt xe đạp ra, lấn cấn một chút trên thềm cửa, mưa gió hoá ra hay, nàng tự động viên, sẽ không người quen nào có thể nhận ra trong chiếc áo mưa có cái mũ lá sen nầy là cô Tiệp “tiếng tăm lẫy lừng toàn diện” đang dấn bước. Từ đây tới Nhà bưu điện tỉnh chỉ mất mười lăm phút, vậy là vừa, Tiệp không muốn ḿnh chường mặt ở đó lâu. Nàng nghe thấy tiếng con gái chốt cửa sổ, tiếng nó rủ rê em khoai nướng khoai nướng, để Hai chạy xuống bếp gạt tro lấy khoai nướng, và chiếc ti-vi Rsia bắt đầu chương tŕnh tiếng Khmer trước phần Thời sự của Đài khu vực.

Nước mưa khiến phải vừa đi vừa vuốt mặt. Ngọn dừa chỗ dốc cầu Cái Bần chao ngọn như một gă say ruợu, nơi Đính bảo anh đă đứng đó mấy sáng và mấy tối liền để xem xem nàng hoặc Thu Thi có hiện ra như một phép màu không. Đường Lớn nối chân cầu với khu hành chính tỉnh dài loang loáng dưới hai hàng sao có từ thời thuộc Pháp, vài chiếc xe lôi đạp ngược chiều, mái bạt cũ rung rung, những người chở khách th́ trùm kín vải cao su chỉ chừa ra hai ống chân gầy g̣, cật lực. Định Bảo như lé đé trong mưa nhưng chưa bao giờ bị sông Hậu nhấn ch́m như những thị xă lân cận, chính v́ vậy mà nó kiêu hănh với vị trí ưu thế có từ thời Dực tông mê mẩn làm thơ hơn trị quốc. Đính bảo khi lần đầu nh́n thấy sông Hậu, anh đă kêu lên “Thật là đáng xương đáng máu của tiền nhân” và anh đă ví nàng như một trái bắp phồn thực, hồn hậu và chân thành không sao tả xiết của băi bờ nầy. Tiệp đạp xe cắm cúi, thấy khoảng cách của ḿnh với gia tộc sẽ rộng ra và cái lồng sắt tổ chức rơ mồn một, rườm rà, kệch cỡm và ghê gớm.

Bưu điện tỉnh là một trong những ngôi nhà kiến trúc kiểu Pháp c̣n lành lặn của thị xă, cửa ṿm, mái ngói, nước ve màu vàng đặc trưng nhưng những người quản lư mới đă kịp làm cho nó xập xệ đi. Tiệp khoá xe cẩn thận bên trong tường rào, chạy vào chỗ tam cấp cởi áo mưa rồi trở ra vắt qua xe để khỏi vướng tay. Có mấy khách hàng mới đến c̣n chậm răi xếp dù dưới hàng hiên, đó là những người thành thị gốc rất dễ nhận biết qua tài sản là chiếc dù Nhật, họ đang chờ để được gọi vào nhận những gói hàng gửi về từ những nơi mà dân chính giới của Tiệp gọi là những phương trời bơ sữa và thù địch. Những dăy ghế gỗ kiểu nhà ga, những cục hồ bẩn thỉu trên mặt quầy bằng đá granít, Tiệp đưa mắt kín đáo xem có người quen trong pḥng chờ không dù nàng biết, không ai trong đám cán bộ phải ra bưu điện trong đêm hôm mưa gió như nàng. Trong lúc t́m một chỗ chờ thích hợp, Tiệp bắt gặp ḿnh trong tấm kiếng tường ố lốm đốm c̣n sót lại của thời trước : mái tóc cắt h́nh quả táo ướt sát đầu khiến gương mặt chữ điền cứng hơn, chiếc áo sơ mi màu rượu chát khiến nước da thiếu đói trắng xanh đi, cái quần tây đen hơi loe ướt sũng khiến cái lưng trễ xuống khỏi cái eo xương xẩu. Ba mươi tuổi, ba mươi tám kư quả là hư vô thể xác, trước kia Tuyên chồng nàng luôn ước nàng nhiều thịt, người đàn ông tiếng sét th́ đă nh́n sững vào hai gờ xương chậu sau khi lột nàng ra như lột một con nhái c̣n Đính, Đính th́ siết chặt lấy nàng : “Hồi trẻ anh nghĩ sắc đẹp là quà tặng c̣n tính t́nh th́ có thể biến đổi được !” Chỉ bấy nhiêu nàng cũng đủ biết vợ Đính từng là một người đẹp, chắc chắn là rất đẹp, hơn nàng.

Chiếc đồng hồ Zaria của Liên Xô thiên đường trên cổ tay Tiệp bỗng dưng trở chứng v́ nước mưa, nàng đưa mắt về phía chiếc đồng hồ quả lắc cổ xưa của nhà bưu điện trên tường như một phạm nhân sắp đến giờ bị gọi đi lấy cung, trong tay là mẩu  giấy hẹn màu vàng rơm vo như điếu thuốc lá, nhờ chiếc áo mưa có túi nắp của chị Mỹ Nghĩa mà nó không bị ướt. Hôm kia, khi chiếc phong b́ vuông vuông nhỏ nhỏ như cái túi áo của bưu điện gởi tới, pḥng làm việc lúc đó chỉ có nàng và cô bạn Hiếu Trinh, lại một may mắn để nàng và Đính có thể xâu chuỗi và thốt lên : Ḿnh lương thiện, ḿnh chân thành nên thế nào trời cũng đoái ḷng thương. Phong b́ không dán kín cũng như thứ phong b́ gọi đi lănh nhuận bút nên cánh văn thư không ṭ ṃ, nghĩa là bí mật của mảnh giấy mời đă không bị phát giác. Tiệp đứng bên bàn ḿnh, dán mắt vào mẩu giấy, nếu không có người t́nh ở cách xa nàng hàng ngàn cây số th́ không thể nào nàng biết được trong các loại dịch vụ viễn thông ở xứ nầy lại có dịch vụ mời ai đó ra bưu điện trung tâm nghe điện thoại đường dài. Vẻ ngạc nhiên run rẩy trên mặt nàng đă tố giác với Hiếu Trinh mẩu giấy lạ, cô ta chớp chớp mắt cười tủm như nói : ái t́nh nữa rồi, chưa tởn ái t́nh sao ? Hả ?     

Một ông lăo nhỏ thó chậm chạp tiến tới chỗ có chiếc điện thoại màu đen trên mặt quầy. Bà bưu vụ đứng tuổi có bộ mặt hơi rỗ, mái tóc quăn tự nhiên loà xoà râu bắp và chiếc mũi xềm xệp một cách buồn cười, miễn cưỡng lướt nh́n mẩu giấy hẹn bằng bàn tay vàng vàng :

- Ai hẹn với bác đấy ? - giọng Bắc của mụ lua lua sục sạo.

Ông lăo nhăn nhó:

- Con tui nó hẹn, tui già rồi th́ chỉ có con nó hẹn thôi !

- May là người nhà bác ở Nha Trang chứ ở xa hơn, thời tiết thế nầy chúng tôi không bảo đảm nối máy được đâu nhá !

- Nghĩa là sẽ liên lạc được hở đồng chí ?

- Đồng chí ǵ ở đây, khổ ! Mưa với gió khiếp !

Bà ta ngoái nh́n đồng hồ bảo đợi. Cuối cùng, chuông cũng đổ dài, cuộc hẹn khả quan, Tiệp chăm chú nh́n về phía đó và bỗng phát hiện: khách hàng phải tṛ chuyện đường dài trước mặt người bưu vụ, như thể bị kiểm soát. H́nh như người bên kia đầu dây ở Nha Trang là con dâu của ông cụ và chị ta đang cần tiền để xoay sở một việc ǵ đó. Tiệp nghĩ đến làn sóng người vượt biển và h́nh dung được mọi chuyện qua vẻ bối rối khổ sở của ông lăo. Thật là khủng khiếp, nàng cũng sẽ đứng lập cập chỗ đó, sẽ tṛ chuyện với người t́nh giữa pḥng chờ, trong tầm mắt của bà bưu vụ cảnh sát và rồi sẽ gác máy với bộ mặt tội đồ ! Chà, nàng sẽ không thèm sợ, nàng đă lên cương và giờ th́ chỉ mong thời tiết đừng có chơi khăm Đính và nàng.

Một phụ nữ trạc tuổi Tiệp bước vào, tóc tai ướt như chuột ḅ dưới sông lên. Chị ta nói giọng Huế. Mụ bưu vụ nghiêm mặt :

- Chị này buồn cười ! Mưa gió thế nầy Huế huếc ǵ cơ ?

- Chị ơi giúp với, đây là số máy nhà riêng của anh trai tôi .

- Ông cốp hử ? Cốp sao không gọi vào mà cô phải đội mưa gió ra đây ?

- Anh gọi vào th́ tui có máy mô ? Chị ơi, mệ tui ngoài nớ ốm nặng tui muốn biết cụ thể để c̣n thu xếp !

- Vậy sao không ở ngoài nớ với mệ vô đây chi cho xa ?

Người phụ nữ chực khóc :

- Chị làm ơn đi chị, giá cước bao nhiêu tui cũng cố !

- Cái chị nầy ! - mụ ta bấm máy một cách chiếu lệ - giúp chị th́ tui bỏ túi riêng được chắc ?

- Thông tin nầy quan trọng lắm chị. Anh tui bảo sẽ t́m cách báo khi cần nhưng tui sợ muộn mất. Chị biết đây ra Huế hai vợ chồng phải lên Sài G̣n ăn chực nằm chờ xếp hàng mua vé tàu, lâu lắc lắm chị ơi !

Mụ bưu vụ trừng mắt :

- Đă bảo, kèo nhèo tôi gọi bảo vệ bây giờ ! Sang quầy điện tín cho cái điện là xong, rách việc !

Nữ khách hàng môi miệng tái mét quay ngoắt ra :

- Toàn dân kiếm cách tràn vô chiếm chỗ mà có biết làm việc mô !

Tiệp bước lên rồi dừng lại với chị ta :

- Không nhờ điện thoại cơ quan được sao mà ra đây cho khổ ?

- Bọn tui đă xin đi phép, đang thu xếp th́ tui có linh tính thế nào. Ai ngờ ra đây lại bị mắm tôm vào mặt thế !

Tiệp tiến đến trước mặt bà bưu vụ, căng thẳng, như một tội nhân chưa chuẩn bị được mánh khoé nào để đối phó cả. May sao, lại may sao, bà ta đă cầm lên một trái bắp lôi ra từ dưới mặt quầy, loại bắp luộc trứ danh của sông Hậu mà Đính không tiếc lời ngợi ca. Mụ lặng lẽ liếc qua tờ giấy hẹn, ngoái nh́n đồng hồ, miệng nhai lách nhách, thở dài :

- Ḿnh bên được hẹn, chỉ biết chờ, nhưng thời tiết nầy th́ đừng có hy vọng !

Tiệp nh́n chằm chằm vào chiếc máy màu đen cũ bóng mồ hôi người và cái ṿng số tṛn xoe màu trắng. Đúng mười chín giờ, tiếng chuông giật nẩy, réo rắt, như tiếng chuông gọi lên đoạn đầu đài. Mụ bưu vụ nuốt vội miếng nhai :

- A lô, a lô... Vâng... khách hàng bên nầy là Mỹ Tiệp đây, Lê thị Mỹ Tiệp... Vâng, nghe rơ lắm, rơ một cách kỳ lạ... Khách bên kia đâu, khách a lô đi... giời ơi a lô đi nào ... khổ !

TIệp bỗng thấy mọi thứ chung quanh như bị đẩy ra, đúng hơn, như nàng đang trồi lên từ một một ốc đảo, bồng bềnh, mụ mị nhưng cách biệt dịu dàng. Hai cùi tay chống lên mặt quầy, nàng mặc kệ tất cả, mặc kệ đất trời và băo tố, mặc kệ lồng sắt và dư luận, mặc kệ mụ bưu tá và những miếng bắp lách chách trong miệng mụ. Tiếng Đính chơi vơi một hồi rồi oà lên như anh cũng vừa thoát ra, trai trẻ, reo vui, run rẩy. Anh nói về nhớ nhung, khoảng cách, thư từ, ḷng tin và Thượng đế, anh nói về cơn băo và chuyện đang “đi thực tế” ở một nơi ngoài Hà Nội và cô bưu vụ xinh đẹp nào đó đang nối cho anh bằng đường vi ba khẩn cấp dành cho nội bộ. Rồi lại nhớ thương điên đầu, những câu van cầu chờ đợi và trấn an nàng hăy tin tưởng vào sự lương thiện của cả hai. Tiệp đă thật sự quên hết chung quanh, nàng c̣n đong đưa người như thể Đính đang ở trước và như mọi lần, sợi dây xúc cảm chạy dọc từ dưới gót lên tim rồi tản ra trào dâng, cùng khắp. Nếu không sực thấy mấy vụn bắp bên cái mép môi chanh chua của bà bưu vụ chắc nàng đă không c̣n nhớ nàng đang ở đâu hay ở thời nào với nỗi mong muốn những giây phút nầy sẽ kéo dài,  măi măi.

Tự dưng đầu dây bên kia tắt lịm, Tiệp hốt hoảng nh́n vào ống máy hồi lâu, tức tưởi, bất lực. Nàng gác máy, bước ra, bất cần mụ bưu vụ nghĩ ǵ, chỉ biết cả Đính và nàng đă nói ra được những điều cần nói, một cảm giác thoát hiểm nhẹ nhàng và tràn đầy sự an ủi dễ chịu.