“Malacca Dilemma”

Tú Hoa

“Malacca dilemma” nghĩa là gì?
Đối với Trung Quốc, đây là tiếng lóng mà giới lãnh đạo Cộng Sản tại Bắc Kinh, trong đó có cả cựu Chủ Tịch Hồ Cẩm Đào, thuờng dùng để ám chỉ tình hình bất ổn khủng hoảng của Trung Quốc sẽ xảy ra như thế nào khi nền kinh tế – an ninh quốc phòng của Trung Quốc lâm vào cảnh không đủ dầu hỏa để tiêu dùng do lượng dầu hỏa nhập khẩu chở về cho Trung Quốc bị thiếu hụt , sụt giảm hoặc bị gián đoạn hoàn toàn
Đối với Hoa Kỳ, các chiến lược gia quân sự tại Washington dùng tiếng lóng này, “Malacca dilemma,” để ám chỉ CHIẾN LƯỢC QUÂN SỰ của Trung Quốc tại biển Đông.
(Riêng đối với các chiến lược gia về kinh tế, thì thành ngữ “Malacca dilemma,” ám chỉ sự lệ thuộc hoàn toàn của nền kinh tế, chính trị, quốc phòng Trung Quốc đối với số lượng nhập khẩu dầu hỏa chuyên chở từ khắp nơi về Trung Quốc.)
Tại sao gọi là “Malacca dilemma”?
Nghĩa Việt từ tiếng Anh, “dilemma” tạm hiểu là tình huống bất ổn, tình huống khó xử. Còn “Malacca” chính là tên của TRỤC LỘ HÀNG HẢI CHUYÊN CHỞ 80% tổng số dầu nhập khẩu từ các nơi về cho Trung Quốc, có đôi khi còn được gọi là “Straits of Malacca.” Trục lộ này vận chuyển khoảng trên năm triệu thùng dầu mỗi ngày cho nên kinh tế bùng phát tăng trưởng của Trung Quốc.

Hình 1: Đường vận chuyển dầu hỏa về cho Trung Quốc qua ngã Malacca (vòng tròn đỏ)

I. “Malacca dilemma” là ảo ảnh hay là hiện thực của Trung Quốc?
Trước hết, Hồ Cẫm Đào là một người hết sức thực tiển. Ông ta thừa hiểu sự phát triển kinh tế là sự sống còn về mặt quyền lực của Đảng Cộng Sản tại Trung Quốc, thế nhưng sự tăng trưởng quá nhanh về kinh tế của Trung Quốc cần một năng lượng khủng khiếp, nhất là về mặt dầu hỏa khí đốt.

Câu hỏi mà ông Hồ Cẫm Đào đặt ra khi còn đương nhiệm chức Chủ Tịch Nước là ông phải làm gì để đối phó trước tình huống (dilemma) Trung Quốc không thể có trên năm triệu thùng dầu nhập khẩu chở về cho Trung Quốc? Từ đó, thành ngữ “Malacca dilemma” trở nên nỗi ám ảnh của tất cả những tay lãnh đạo Cộng Sản chóp bu tại Bắc Kinh.
Trung Quốc đã ráng gia tăng lượng dự trữ dầu hỏa của chính phủ phòng khi ứng biến. Bảng tổng kết chiến lược dự trữ dầu hỏa – Strategic Petroleum Reserve (SPR) do Bắc Kinh cho thấy,  mặc dù Trung Quốc cố gắng gia tăng nhập khẩu dầu từ Nga, từ Iran, các nước Cộng Hòa Liên Xô cũ để sử dụng ống dẫn dầu lục địa, giảm bớt lệ thuộc dầu hỏa từ con đường vận tải hàng hải Malacca nhưng các ống dẫn dầu lục địa cũng chỉ cung ứng 20% đến 22% tối đa tổng lượng dầu nhập khẩu mà Trung Quốc cần, tất cả 80% còn lại điều phải đi qua hải lộ Malacca. Biểu đồ dưới đây cho thấy tổng số dầu nhập từ Nga, Iran và Kazakhstan không quá 22% ( black mark):

(Cũng xin lưu ý là hai quốc gia Nga & Iran hiện đang nằm trong tình trạng chế tài ngặt nghèo của Washington khiến cho trữ lượng dầu nhập khẩu về cho Trung Quốc từ hai nơi này bị giới hạn rõ rệt dù rằng cho đến nay, Washington đã dễ dãi làm ngơ cho Trung Quốc gia tăng mua dầu từ hai quốc gia này. Tuy nhiên, nguy cơ bị gián đoạn về cung ứng dầu từ hai quốc gia này do áp lực quốc tế và từ Washington lúc nào cũng là mối lo canh cánh bên lòng của Bắc Kinh.)
Để hiểu rõ hơn nỗi ám ảnh của Bắc Kinh nếu dầu hỏa nhập khẩu bị gián đoạn, giới kinh tế gia đã đưa ra các con số thống kê tiêu thụ dầu hỏa của nền kinh tế Trung Quốc năm 2009 được thông báo bởi Bắc Kinh như sau:

Nếu nền kinh tế Trung Quốc tiếp tục tăng trưởng nhanh (6%–8%) thì sự lệ thuộc vào xăng dầu sẽ không dừng lại ở mức 52 % như năm 2009 mà sẽ lần hồi vượt qua mức 60% không cách gì cản trở. Do đó, tuyến đường Malacca chuyên chở dầu hỏa càng trở nên quan trọng đến sự sống còn của nền kinh tế Trung Quốc.
Malacca dilemma : Chuyện gì sẽ xảy ra nếu lượng xăng dầu nhập khẩu về cho Trung Quốc qua ngã bị thiếu hụt?
Các chiến lược gia Bắc Kinh, kinh tế lẫn quân sự phán đoán Trung Quốc sẽ ra sao theo mức độ thiếu hụt xăng dầu nhập khẩu qua ngã Malacca như sau:
a.Thiếu hụt 5% đến 10% (thiếu hụt khoảng 250 ngàn thùng đến 500 ngàn thùng mỗi ngày): Giá xăng dầu tại Trung Quốc sẽ bắt đầu vượt lên một rưỡi cho đến gấp năm và chính phủ trung ương phải mở kho dự trữ để bù vào 5% -10% thiếu hụt nhằm tránh mọi hoạt động giao thông chuyên chở bị tê liệt. Lạm phát phi mã và rối loạn tài chánh bắt đầu.
Tuy nhiên, giới chiến lược gia biết rằng Bắc Kinh sẽ co cụm và mở kho dự trữ xăng dầu rất nhỏ giọt vì còn phải đề phòng những biến cố đường dài trong khi lượng dự trữ dầu hiện chưa quá 200 triệu thùng. Bắc Kinh cần phải biết chắc nguyên do thiếu hụt dầu qua ngã Malacca sẽ kéo dài trong bao lâu trước khi xuất kho rộng rãi tiếp ứng. Nếu Bắc Kinh cho rằng hay đoán rằng tình trạng thiếu hụt lượng dầu nhập khẩu qua ngã Malacca từ 5% đến 10% là dài hạn thì chắc chắc, Bắc Kinh sẽ tiếp ứng theo dạng phân phối ưu tiên. Nếu vậy, Kinh tế Trung Quốc chầm chập bị tê liệt.
b. Thiếu hụt trên 10% đến 25% (thiếu hụt khoảng 500 ngàn thùng đến 1,35 triệu thùng mỗi ngày): Giao thông vận tải của Trung Quốc bị tê liệt hoàn toàn bất kể chính phủ có xuất kho dự trữ xăng dầu hay không. Trước tình huống này, Bắc Kinh sẽ ra lệnh quân đội kiểm soát tình trạng phân phối bảo vệ xăng dầu. Các ngành sản xuất công nghiệp bắt đầu bị tê liệt hoặc là do giao thông vận tải bị tê liệt, hoặc là do sự phân phối xăng dầu ngặt nghèo từ trung ương nên trì trệ thiếu dầu hoạt động. Nhân Dân tệ của Trung Quốc hòan toàn vô giá trị, tất cả các ngân hàng bị lao vào khủng hoảng tài chánh vì tiền tệ mất giá phi mã. Đói kém và khan hiếm lương thực bắt đầu xuất hiện do giao thông phân phối bế tắt.
Đảng Cộng Sản Trung Quốc cùng với quân đội phải đối phó với nội loạn do xáo trộn kinh tế gây ra như tê liệt giao thông dẫn đến thiếu thốn lương thực tại thành thị, cúp nước cúp điện do thiếu dầu bơm …vân vân
c. Thiếu hụt trên 25% cho đến 50%(thiếu hụt trên 1,35 hai thùng mỗi ngày) : Kinh tế của Trung Quốc hoàn toàn bị tê liệt ở mọi mặt, mọi ngành và không có biện pháp nào có thể cứu vãn trừ phi tình trạng thiếu hụt xăng dầu từ nhập khẩu qua ngã Malacca nhanh chóng chấm dứt. Trung Quốc hoàn toàn toàn lao vào nội loạn. Quân đội cần phải khống chế xăng dầu cho những lý do quốc phòng.
Giới lãnh đạo Cộng Sản tại Bắc Kinh hiểu quá rõ Trung Quốc không thể có một ngày thiếu dầu cho tiêu dùng , nhất là đối với một nền kinh tế phát triển từ 6% đến 8% , hiện đang có khoảng gần 30 triệu chiếc xe hơi uống xăng mỗi ngày, gần 17 triệu chiếc xe tải cũng không thể ngừng chuyên chở trên xa lộ, và 11 triệu chiếc xe buýt (bus) cho giao thông công cộng. Bế tắt về giao thông, đình trệ về chuyên trở, kinh tế của Trung Quốc đủ để quỵ ngã và rối loạn. Đó là chưa kể mọi ngành công nghiệp điều uống dầu như uống nước ( cần 3,27 triệu thùng mỗi ngày vào năm 2009 như bản thống kê nêu ở trên.)
“MALACCA DILEMMA” IS REAL!
II. Tại sao thành ngữ “Malacca dilemma” được Hoa Kỳ dùnh dể ám chỉ chiến lược quân sự của Trung Quốc tại biển Đông?
Dưới ánh mắt của các chiến lược gia (think tank) quân sự của Hoa Kỳ thì những hành động quân sự, chiến thuật chiến lược quân sự của Trung Quốc tại biển Đông là những biên pháp mà giới lãnh đạo Cộng Sản Bắc Kinh muốn thi hành để hạn chế “Malacca dilemma” xảy ra một cách tối đa
Nói một cách khác , “Malacca dilemma” là chiến lược quân sự của Trung Quốc tại biển Đông, là những biện pháp mà Trung Quốc đưa ra để giảm thiểu tối đa nguy cơ “Malacca dilemma” có thể xảy ra. Mục tiêu của chiến lược “Malacca dilemma” , theo Hoa Kỳ là gia tăng khả năng của Trung Quốc bảo vệ & khống chế tuyến đường vận chuyễn dầu hỏa nhập khẩu ngang biển Đông về cho Trung Quốc.
Để làm được điều này, Trung Quốc cần phải gia tăng hiện diện hải quân tại Bangladesh & Ấn Độ Dương (phía trước ngã Malacca), Hoàng Sa, Trường Sa (phía sau ngã Malacca). Có như vậy, Trung Quốc mới có đủ khả năng can dự giải quyết mọi biến cố, mọi nguy cơ dẫn đến tuyến đường dầu hỏa qua ngã Malacca bị gián đoạn.
a. Phía trước ngả Malacca:
Hiện Bangladesh là đồng minh quân sự của Trung Quốc, đang được Trung Quốc sản xuất hai chiếc tàu ngầm cũng như đang được Trung Quốc bỏ chín tỷ Mỹ kim để xây cảng nước sâu có thể dùng cho quân sự lẫn dân sự có tên là Chittagong. Cảng này cũng có luôn đường rày (rail) chạy thẳng từ cảng qua Trung Quốc.
Như vậy, trong trường hợp phía trước ngã Malacca có vấn đề, không những Hải quân Trung Quốc có thể từ cảng Chittagong chạy tới can thiệp mà dầu hỏa có thể tấp bến Chittagong rồi theo đường rày mới này mà chở về Trung Quốc. Cũng có thể tương lai, Trung Quốc xây cả hệ thống dẫn dầu từ cảng Chittagong song song với đường rày về Trung Quốc.

Trung Quốc cũng đã bỏ ra 1 tỷ Mỹ kim đề xây dựng cảng nước sâu Hambantota ở Sri Lanka (hình 2) để các tàu chở dầu về Trung Quốc từ hướng vùng Vịnh Trung Đông có thể cập bến nghĩ ngơi. Cảng Hambantota cũng có cả sự hiện diện của các tàu Hải quân Trung Quốc, lấy cớ là để phòng chống hải tặc nhưng thật ra là để hộ tống tàu chở dầu cũng như thao dược cho sức mạnh Hải quân trong chiến lược ứng phó “Malacca dilemma” của mình.
Với hai bến cảng Chittagong của Bangladesh và Hambantota của Sri-Lanca nối liền hổ trợ cho nhau, Hải quân Trung Quốc đủ sức giám sát, hộ tống, can thiệp hoặc đe dọa mọi quốc gia muốn dùng sức mạnh quân sự, ngoại giao hay muốn dùng lợi thế về địa giới để khống chế, ngăn cản hoặc cấm vận Trung Quốc khiến lượng dầu nhập khẩu không thể chở về Trung Quốc được đầY đủ an toàn.
Tuy chỉ là mới tiến hành cho nên sự hiện diện hải quân Trung Quốc phía trước ngã Malacca chưa được rõ rệt và hùng mạnh hoàn toàn, nhưng tương lai, nếu không có gì ngăn trở, thì chắc chắn hàng không mẫu hạm và tàu ngầm nguyên tử của Trung Quốc sẽ có mặt thuờng xuyên ngay phía trước ngã Malacca.
a. Phía sau ngả Malacca:
Phía sau ngã Malacca thì Việt Nam & Phi Luật Tân là hai quốc gia quan trọng mà Trung Quốc cần phải đối phó khống chế hoàn toàn nhăm đảm bảo an toàn cho con đường dầu hỏa của mình. Trong đó, Việt Nam nổi bật lên là quốc gia có đủ điều kiên về địa lợi để khống chế con đường dầu hỏa của Trung Quốc.
Hải phận của Việt Nam kéo dài song song với đường vận chuyển dầu hỏa qua ngã Malacca nên thuận tiện cho việc quan sát, ngăn cấm hoặc bắn phá từ trong đất liền. Hai quần đảo Trường Sa & Hoàng Sa của Việt Nam nằm ngay trên trục lộ vận chuyển dầu hỏa chở về Trung Quốc (hình 1,) cho nên Trung Quốc cần phải chiếm đóng, kiểm soát hoàn toàn hai quần đảo thì mới có thể an tâm trong chiến lược quân sự nhằm đối phó “Malacca dilemma.”
Dưới sự phân tích của giới quân sự Trung Quốc, nếu Việt Nam có thể hiện diện Hải quân tại Trường Sa thì mọi vận chuyển dầu hỏa của Trung Quốc sẽ bị nắm cán trong trường hợp hai nước Việt Nam – Trung Quốc xung đột giao tranh; nhất là khi Việt Nam có cơ hội hiện đại hóa hàng ngũ tàu tuần duyên, chiến hạm của mình, cũng như hiện đại hóa hệ thống pháo kích tên lửa từ đất liền (strategic land to sea missle) do Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc và các nước đồng minh của Hoa Kỳ giúp đở.
Các tướng lãnh Trung Quốc cho rằng nếu Việt Nam cứ tiếp tục bắn chìm các tàu chở dầu về cho Trung Quốc dựa vào địa thế duyên hải thuận lợi thì về lâu về dài, Trung Quốc dù khổng lồ nhưng bị quỵ ngã vì kinh tế thiệt hại, chậm lại và bị tê liệt từ từ (“Malacca dilemma” như đã giải thích phần I.) Giới quân sự Trung Quốc coi Việt Nam như là con dao ngay cần cổ. Địa thế của Việt Nam giúp Việt Nam có cơ hội nắm lấy yết hầu vận chuyển dầu hỏa của Trung Quốc và vì vậy, Trung Quốc bằng mọi giá phải tiêu diệt mọi khả năng quân sự của Việt Nam trong nỗ lực đối phó với “Malacca dilemma.”
“Malacca dilemma” liên quan trực tiếp đến an nguy quốc phòng của Việt Nam. Cộng Sản Hà Nội đã tìm đủ mọi cách để trấn an Trung Quốc là Hà Nội sẳn sàng quy lụy, sẳn sàng thuần phục Bắc Kinh và sẽ không bao giờ gây nguy hại đến sự an toàn vận chuyển dầu hỏa của Trung Quốc. Thế nhưng, giới lãnh đạo Bắc Kinh không thể nào hớ hên tin tưởng Việt Nam được vì đường dầu hỏa là YỂT HẦU SINH TỒN của cả Trung Quốc. Cho nên, Trung Quốc dù hiện nay chấp nhận sự thần phục của Cộng Sản Hà Nội ngoài bề mặt nhưng vẫn chuẩn bị lực lượng quân sự Không – Hải khổng lồ áp sát Việt Nam mong sẽ làm Việt Nam tê liệt nhanh chóng nếu điều kiện chính trị cho phép Trung Quốc giao tranh với Việt Nam.
Tóm lại, bất luận Hà Nội có quy lụy phục tùng Bắc Kinh cở nào đi chăng nữa, trước hay sao gì, sức mạnh quân sự đang có của Cộng Sản Hà Nội cũng bị Bắc Kinh bẻ gãy, tiêu diệt.
Thái độ ve vãn của Hoa Kỳ đối với Việt Nam càng làm cho Bắc Kinh nghi ngờ thành tâm thần phục của Cộng Sản Hà Nội, càng làm cho Bắc Kinh sốt ruột và quyết tâm thôn tính, đập nát sức mạnh quân sự của Cộng sản Hà Nội bằng mọi giá trong tương lai.
Sau đây là sơ lược áp lực Không- Hải kinh khiếp của Trung Quốc lên Việt Nam, dù đang là hữu nghị hợp tác thời bình, tình đồng chí “mười sáu chữ vàng, bốn tốt :”
a1. Tập trung Không lực cho đối sách “Malacca dilemma:”
Hiện Trung Quốc tập trung năm sư đoàn không quân nhắm thẳng vào Hà Nội- Hải Phòng và các tỉnh biên giới phía Bắc. Theo tính toán của Trung Quốc, nếu bộ Quốc Phòng Cộng Sản Hà Nội bị oanh kích đến tê liệt thì mọi sự chỉ huy, điều động về mắt quốc phòng cho Việt Nam hoàn toàn rối loạn. Khi đó, Trung Quốc sẽ nhanh chóng khống chế tình hình giao chiến, đặt ra sự đã rồi để buộc Hoa Kỳ và các nước đồng minh Hoa Kỳ chấp nhận những điều kiên thuơng thuyết do Bắc Kinh đưa ra khi tái lập hòa bình.
Năm sư đoàn không quân tiêm kích có khoảng 500 phản lực cơ ( jet) hiện diện thuờng trực đe dọa tối đa bầu trời Hà Nội và các vị trí chiến lược quốc phòng của Việt Nam. Trong thời bình mà tập trung Không lực như thế thì rõ ràng Bắc Kinh không muốn nhìn thấy Cộng Sản Hà Nội còn đường sống nếu xảy ra giao tranh.
a2. Tập trung Hải quân cho đối sách “Malacca dilemma”:
Hạm đội Nam Hải của Trung Quốc tập trung dọc theo hải lộ dầu hỏa Hoàng Sa, Trường Sa có khoảng 31 chiếc tàu ngầm, 16 chiến hạm lớn, 40 chiến hạm nhỏ đủ sức tiêu diệt tiêu diệt Hải quân của Cộng Sản Hà Nội và khống chế tình huống chuyên chở dầu hỏa.
Trung Quốc cũng gia tăng xây dựng các đảo nhân tạo trên quần đảo Trường Sa để ứng phó với chính sách dùng cảng hải quân Cam Ranh & Đà Nẳng của Hà Nội làm nơi phòng thủ công phá các tàu chở dầu & tàu chiến Trung Quốc bằng hệ thống tên lửa đất đối hải (land to sea missile ) khi có giao tranh .
Các đảo nhân tạo này có cảng cập bến, có đường bay quân sự, có hệ thống báo động radar từ xa kiễm soát toàn bộ mọi hoạt động không-hải trong vòng 250 hải lý, có hệ thống truyền tin trực tiếp thẳng về Bắc Kinh để Bắc Kinh có thể nắm vững tình hình trực tiếp của các chuến tàu đi ngang qua trục lộ dầu hỏa này. Dự kiến, trên đảo nhân tạo sẽ có các dàn tên lửa đất đối không , đất đối hải trong nay may khiến toàn bộ hải lộ dầu hỏa phía sau Malacca traits bị Trung Quốc khống chế.
Dù chỉ là mới bắt đầu, nhưng “sáng kiến” này giúp Bắc Kinh có cơ hội hiện diện thuờng trực với lực lượng Hải- Không áp đảo Việt Nam và quân bằng bớt ưu thế về Hàng Không Mẫu Hạm của Hoa Kỳ tại biển Đông.
III. Kết
Những hành động bị lên án là hiếu chiến, hung hăng của Trung Quốc tại biển Đông có lý do rất rõ ràng: Bắc Kinh đang tìm kiếm & thực thi những biện pháp mà Bắc Kinh cho là cần thiết, khả thi để giảm thiểu tối đa nguy cơ “Malacca dilemma” xảy ra đối với Trung Quốc. “Malacca dilemma” là một hiện tượng mà trong đó, hải lộ vận chuyển dầu hỏa nhập khẩu về cho Trung Quốc qua ngã Malacca bị đe dọa hay phong tỏa khiến nền kinh tế Trung Quốc hoàn toàn bị tê liệt vì thiếu dầu. Trung Quốc là một quốc gia lệ thuộc trên 50% vào lượng dầu hỏa nhập khẩu để duy trì phát triển kinh tế, ổn định xã hội và chính trị. Trung Quốc đã gia tăng hiện diện Hải quân cả trước và sau ngả Malacca để có thể khống chế hay can thiệp vào hải lộ vận chuyển dầu hỏa này nếu tình hình bất lợi cho Trung Quốc. Sự hiện diện này chỉ tăng trong tương lai chứ không có giảm đi.
Đơn giản, Trung Quốc đang tìm đủ mọi cách để bảo vệ yết hầu sống còn cho nền kinh tế của mình- đó là DẦU HỎA!