Csáth Géza
Buổi dạ hội đêm hè
Ba người hầu bàn vội vă, bước nhanh lên những bậc thang với những chiếc đĩa lớn, đầu họ cúi khom khom về phía trước. Đâu đó, rải rác xung quanh các bàn, người ta đă ăn xong. Trên các bàn, những ngọn đèn nến ngoài vườn cháy sáng, rồi – như người ta chỉ gơ nhịp một cách lặng lẽ, nhẹ nhàng trong một tam giác từ dàn nhạc, tiếng dao dĩa khua từ các bàn ăn vang lên cũng nhịp nhàng như thế.
Thật khó có thể nghe thấy tiếng chuyện tṛ, và ánh sáng nến nhảy nhót cứ soi hiện lên trong những cặp mắt thơ ngây, trong trẻo của các cô gái. Nhưng chỉ có thể thấy được điều này, nếu nh́n thật gần những cặp mắt của họ, bởi người ta sẽ nghĩ, toàn bộ là một cái ǵ đấy long lanh mờ ảo và hồng phơn phớt, như từ sâu thẳm vươn tới. Như thể một giọt máu nhỏ nhắn long lanh trên mắt kính bằng pha lê. Và giá mà như thế !
Đôi môi của họ, đôi môi của các cô gái c̣n nhợt nhạt hơn nữa, đôi khi, một thoáng mong manh khẽ giật giật trên những bờ vai xinh để trần, bối rối. Và những tấm lưng cũng như những bờ vai rộng của bọn con trai, run lên thỉnh thoảng, cũng v́ điều ấy. Như thể những giọt nước mắt từ mắt các chàng trai, xuyên qua cổ họng của họ thành những giọt nóng bỏng, rồi cuống cuồng rơi xuống tim họ.
Và chính v́ thế nên tiếng nhạc cứ chạy đuổi nhau, khiến ai ai, cả bọn con gái lẫn bọn con trai đều cảm thấy, những giọt đàn xim-ba-lum thánh thót sủi bọt, vỡ tan ra, đang mang lại một niềm đau, nỗi đau đớn này bao trùm và tan ra khắp thảy mọi nơi, mọi chốn. C̣n các cụ già, và những người khác, những người đă hết đau – họ thản nhiên nh́n vào cửa sổ pḥng khiêu vũ lớn, nơi những người đàn bà nông dân già nua đang cọ rửa sàn nhà theo một nhịp điệu nhịp nhàng lười biếng. Họ cọ rửa một cách câm lặng.
Ánh sáng của các ngọn đèn hắt ra từ pḥng khiêu vũ, làm tăng dần nỗi đau đớn mà âm nhạc đang khêu gọi và lan tỏa…Các cô gái giờ đây khao khát được cất giọng nức nở bằng những tiếng thở dài thật sâu, đôi cặp mắt cá chân của họ bắt đầu run rẩy. Khiến người ta sợ hăi rằng, những đôi tất lụa mỏng manh, có mắt lưới của họ sẽ bị bẩn, hoặc rách toạc.
Những người già, trên gương mặt họ, những người giờ đây tuyệt đối không đau, phảng phất một nụ cười hiền hậu và vui vẻ. Họ măn nguyện mân mê, vuốt ve những góc khăn trải bàn trắng toát như tuyết và quay sang th́ thào với lũ con gái mặc váy áo hồng, bọn con gái mà giờ đây, chẳng buồn trả lời ǵ hết.
Từ bộ váy áo hồng của nàng thiếu nữ, có chút ẩm ướt của thoảng nước hoa dấu diếm, cứ tỏa hương thơm ngây ngất, khiến người ta liên tưởng đến giọng hát viola d’amour, và tiếng sột soạt đến gần của những cái bóng vật vờ mờ nhạt trong màn đêm.
Trong một khoảnh khắc, bên cạnh các bàn ăn, ai nấy đều thốt nhiên im lặng
Bài ca Những trái tim vỡ tan ra từng mảnh , những trái tim đă được chôn xuống đất đen đâu đây, bỗng nhỏm dậy khóc nức nở, tiếng nức nở giống như hơi thở ẩm ướt, lạnh giá từ phía hồ thoảng vào – tràn ngập khắp nơi – và đọng lại trong lồng ngực con người.
Luồng ánh sáng trong vắt và hồng nhạt của những ngọn đèn rọi hắt trở lại pḥng khiêu vũ những mệt mỏi, sững sờ.
Đôi mắt cá chân thanh tú của thiếu nữ có bộ váy áo hồng, nhẹ nhàng lướt trên sàn nhà với những bước nhảy tha thướt. Cùng lúc, rất nhiều đôi mắt cá chân màu đen và nhiều màu sắc sặc sỡ khác, đă bắt đầu trượt, lướt trên sàn. Mọi cử động tựa hồ đau đớn như một kỷ niệm đă phai tàn, như một bông hồng vàng, như thể một kỷ niệm về mùi hương bông hồng vàng mà một hôm nào đấy, người đàn ông chợt sững sờ nhận ra, lúc hoàng hôn nhập nhoạng, trong khu rừng thu đă úa, một người đàn ông đă bị mất một người vợ trẻ.
Tôi nh́n thấy bông hồng vàng gài trên mái tóc nằng thiếu nữ mặc bộ váy áo hồng. Giọng violon-xen tím nhạt đang lả lướt xung quanh nàng, bông hồng vàng này đau khổ v́ tiếng vĩ cầm đến mức, trông nó như một nàng con gái phô tấm thân trắng muốt, mà làn nước xiết của ḍng sông trong xanh đang chực cuốn đi.
Những bụi mờ như phấn bay reo rắc trong không khí, cho dù đôi chân của các cặp khiêu vũ đều chủ ư lướt đi nhẹ nhàng, những tiếng sột soạt như khẽ lách bay bay vào trong pḥng, như thể những ǵ xấu xí và thô thiển của chúng đă lọc qua làn bụi mờ ảo. Những hạt bụi vàng, xanh lấp lánh quấn quưt hôn nhau trong sóng ánh sáng dài bay trên bầu không khí, xoay xoay quanh những bóng đèn, rồi rơi sà xuống các nhạc cụ.
Một hạt bụi không hề vương trên gương mặt nàng thiếu nữ váy hồng. Một hạt bụi duy nhất cũng không. Một hạt bụi nhỏ xíu cũng không.
Nhưng bông hồng vàng héo tàn trên tóc nàng, cặp mắt cá chân nhỏ nhắn, thanh mảnh khẽ run rẩy. Run rẩy, như khi những mơ hồ cảm nhận của tương lai réo gào trong rừng thẳm, khiến những tấm thân cây xanh non dại, chợt cúi đầu trong cơn hăi hùng và lo lắng. Chỉ một bông hoa không hề động đậy, một bông hoa bị bỏ rơi giữa ngút ngàn. Một bông hoa đă bị phù phép, bởi được nuôi nấng bằng máu của con người.
Đôi giày trắng bé nhỏ của thiếu nữ váy hồng rớm máu. Và bông hồng vàng cài trên mái tóc nàng, bông hồng vàng đă hoàn toàn héo rũ. Từ vầng trán mềm mại, nóng bỏng, trắng như tuyết của nàng cũng rớm một giọt máu hồng nhỏ xinh. Nàng tên ǵ ? Ở đâu tới, hỡi em ? Bởi những nàng con gái khác, giày của họ đâu có rớm máu. Và trên trán của tất cả các cô gái, đâu có giọt máu hồng nào. Nàng tên ǵ ? Ở đâu tới, hỡi em ? Em có thể từ nơi đâu xa xôi tới ?
Không một ai tại đây trả lời nổi câu hỏi này. Cho dù giọng êm dịu lẻ loi của cây đàn viôlon-xen đang khóc, thương xót cho vết rớm máu của đôi giày nhỏ bé.
Và cũng v́ thế, đôi mắt của hai chàng trai có khuôn mặt buồn bă bỗng nḥa lệ, và đôi mắt của những chàng trai có khuôn mặt một kiểu như nhau cũng thế, những cậu chàng tái nhợt, ngơ ngác nhảy lướt qua, chằm chằm nh́n đôi giày bé nhỏ rớm máu bằng cả những cặp mắt lẫn những cặp môi. Nhưng rồi bất thần họ biến mất trong những âm thanh vang động, dội vào thẳm sâu của màn đêm.
Người thiếu nữ không hề nh́n đám con trai, chỉ bông hồng vàng bỗng tách khỏi tóc nàng, rơi xuống, như thể một tiếng kêu cứu run rẩy của tương lai xa xôi đang tới, tiếng kêu cứu xuyên qua một căn pḥng tối. Căn pḥng ngày hôm trước, một ai đó đă qua đời. Một người già, một nàng con gái mảnh mai, hay một chàng trai trẻ c̣n trinh trắng.
Người thiếu nữ này là ai ?
Không ai biết, em từ đâu tới, em muốn ǵ ?
Và tại sao, giày em rớm máu ?
Giờ đây, anh đă biết, thiếu nữ này là ai,
Giờ đây, anh đă biết, em là ai,
Ôi ! giờ đây anh đă biết, tại sao em đến đây.
Nguyễn Hồng Nhung dịch từ nguyên bản tiếng Hung
(2008-07-04)