Karinthy Frigyes

Anh dạo này thế nào?

 

- Anh dạo này thế nào?

Ôi ! biết bao nhiều lần tôi cố gắng trả lời, một cách nhẹ nhơm, không bận tâm, một cách cảm động, một cách riễu cợt, một cách thản nhiên, một cách sắc sảo, một cách đe dọa, một cách hiện đại, một cách chân chất, một cách lạnh lùng, một cách bông lơn, và không biết bao nhiêu lần một cách thông thái, bởi v́ con người, không ai tin rằng ḿnh lại không phải là người thông thái, không tầm thường, một sinh vật biết giao tiếp.

 

- Thưa quư bà, - ông bạn tôi nói - hăy cho phép tôi giới thiệu: bạn tôi, kẻ có tri thức nhất ở Pest. Nào! cậu tṛ chuyện với quư bà đi.

Quư bà toét nụ cười bất hủ, nh́n tôi, thỏ thẻ:

- Anh dạo này thế nào?

Tôi, dạo này thế nào?

Chúa ḷng lành của con!

 

Mười tám tuổi tôi đọc Descartes, tồn tại và không tồn tại là vấn đề nhỏ nhất của tôi. Nếu người ta hỏi, tôi dạo này thế nào, tôi trầm ngâm trả lời:

-Tôi, dạo này thế nào ? Có tôi hay không ? Tôi nghĩ, có, thế là tôi tồn tại

Lấy vợ, tôi vỡ lẽ, khi con người suy nghĩ, nhất định sẽ nhận ra, ḿnh có vợ – bởi vợ ở đâu ra, nếu ta không suy nghĩ đến cái có thể t́m thấy ?

Câu bất hủ của Descartes, từ lúc đó trở đi, như thế này:

 „Chồng tôi suy nghĩ, thế là tôi tồn tại”

 

Trả lời thế nào đây, câu hỏi: Anh dạo này thế nào? 

Tôi thử các loại: một cách thông thái, một cách riễu cợt, một cách vô tư, một cách lơ lửng:

- Cảm ơn, tốt – ngắn gọn

- Hơ, hơ hơ… .– niềm nở

- Ấy! B́nh tĩnh ! b́nh tĩnh ! ...- chua chát

- Một ngh́n đồng có thể giúp nổi tôi – cay đắng

- Đưa một đồng đây, tôi nói – sống sượng.

- Tôi không biết – bí hiểm.

- Như một người nghèo trong một thành phố giàu – thông thái.

- Hiện giờ tôi chưa biết, tôi sẽ nói nếu tôi biết.

Hoặc:

- Xuống dốc

Không thể duyệt được.

Một hôm tôi nghĩ ra một diệu kế. Tôi quyết định sẽ trả lời theo cách, chưa hề ai nghĩ ra.

Trước khi câu hỏi: „Anh dạo này thế nào?” vang lên, tôi sẽ nắm lấy áo khoác của quân địch và nói luôn:

- Rằng chất tạo ra tôi có thể xẻ ra nhiều mảnh, mảnh nào đó có thể dẫn dắt tôi quay lại thời trẻ con. Hiện trạng tôi không chỉ như thế này v́ ảnh hưởng của môi trường, mà c̣n do các vị trí nhất định làm nó cùn đi hoặc tươi tỉnh lên. Từ đó có thể suy ra hôm nay cái chết của ông tôi – người bị chết v́ hai cái tàu hỏa đâm nhau - đè dấu ấn nặng nề lên tôi. Ngoài ra, toàn bộ tiền nong của tôi đi tong v́ chứng khoán. Mới đây nhất, cách đây nửa tiếng bác sĩ vừa bảo tôi, vài ngày nữa tôi sẽ bị sưng hạch phía tay trái.

Ông bạn tôi gật gật gù gù, lịch sự nghe hết.

Rồi, nắm lấy tay tôi thân mật:

- Nhưng, quả thật Anh dạo này thế nào?

- Quả thật ? Rất tốt.

Sau toàn bộ sự việc này vẫn có người quan tâm tôi dạo này thế nào, tôi bèn bảo họ, tôi đă đăng kư vào Viện Kiểm tra Dạo này thế nào, nơi người ta chú ư từng phút một những kẻ đóng tiền tháng, rồi ghi vào hai cột: một cột những niềm vui, một cột những u sầu, khổ sở, cứ nửa tiếng người ta cho kết quả: Tôi dạo này thế nào.

Sau đấy vẫn cứ có kẻ hỏi: „Anh dạo này thế nào?”tôi sẽ cho luôn số của Viện kiểm tra Dạo này thế nào, ở đó người ta rất vui ḷng thỏa măn mọi ṭ ṃ, thắc mắc về tôi, bởi họ thừa biết, giống như tôi thừa biết: tôi, lúc này, rất khỏe, bởi tôi chưa biết một kẻ đă ra khỏi nhà hay chưa, kẻ sẽ hỏi vay toàn bộ số tiền tôi dành để mua ôtô đến thăm một ngài, mà tôi định vay ngài ấy một chút xíu ǵ đấy, cái có thể giúp được tôi.

 

Nguyễn Hồng Nhung dịch từ bản tiếng Hung

(2009-04-20)