Karinthy Frigyes:

Chúng vẽ tôi

 

Đành phải quan tâm, khi điều này đang là cơn sốt mới trên gác quán cà phê.

 Một thanh niên trẻ ngồi bàn bên cạnh, nh́n tôi trừng trừng. Một cánh tay anh ta để trên bàn. Tôi run rẩy.

 Cái ǵ thế này? Nó muốn gây sự với tôi à? Hay nó thích tôi? Tôi ngượng nghịu định quay đi, nhưng anh hầu bàn đă tiến lại gần:

Thưa ông, ngài Pök nhắn là ông chớ ngọ nguậy cái đầu, v́ như thế ngài không vẽ được.

Ai là ngài Pök?

Chẳng nhẽ ông không nhận ra? Cộng tác viên của tờ báo hài” Những cái mơm vô lư”

Th..ế… thế à? Rất hân hạnh.

Thật bất lịch sự, nếu chỉ v́ những khó chịu vụn vặt tức thời cá nhân,  cản trở một công tŕnh v́ lợi ích chung như thế.

Tôi giữ yên tư thế cái đầu của ḿnh.

 Ngài Pök gật đầu thân thiện.

Sang bên phải một tư, và ngẩng mặt lên! – ngài nói, ra hiệu bằng tay.

Tôi vặn cái đầu của ḿnh.

Tư nữa… nữa! Sang phải! – danh họa  cổ vũ

Thật là…thật là…thật là…

Những cái xương sống của tôi kêu răng rắc phản đối. Máu trào lên đầu.

Thật kỳ lạ - họa sĩ mơ màng, rồi bỏ bút ch́ xuống – Ngài có đôi mắt thật đặc biệt, nó lồi ra.

Anh ta vội vă găi găi tờ giấy bằng cái bút ch́. Đúng thế. Có những  người ngứa đầu, thế là họ găi đầu. Có những người  giấy ngứa, thế là họ găi giấy.

Một cái đầu hay ho – họa sĩ mơ màng tiếp

Một bên mắt anh ta lim dim hạ xuống, anh ta giơ một tay lên nh́n qua hai kẻ ngón tay, bằng bên mắt hạ xuống.

Một cái đầu nặng nề - họa sĩ kết luận.

Làm sao?

Ngài có một cái đầu nặng ch́nh chịch, ông bạn của tôi

Xin lỗi anh chứ…tôi luôn luôn là một tṛ giỏi…

Tôi không nói theo nghĩa đấy, ông bạn. Mà là khó vẽ. Ngài biết đấy, tôi không theo trường phái sao chép, điều ấy tôi không quan tâm. Tôi để ư đến tính cách. Xin ngài… quay sang phải chút nữa.

Tôi quay sang phải một tư. Một xương cổ của tôi kêu cái rắc.

Thật độc đáo, cực kỳ độc đáo – nhà nghệ sĩ mơ màng tiếp – Khuôn mặt của ngài không nằm trong tính cách, mà nằm trong sự nhợt nḥa của màu. Trái ngài màu xanh, mũi màu đỏ, lưỡi th́ thè lè. Một cái đầu cực kỳ độc đáo. Ngài biết đấy, đối với tôi kết cấu bên trong đầu là quan trọng, và phẩm chất của nó. Trong phẩm chất của ngài có cái ǵ đấy mang tính chất Papuai, mà Van Gogh t́m thấy trong lũ đàn bà vùng Cserkesz. Ở ngài đường nét không quan trọng,  xương sọ của ngài mới quan trọng. Xin phép ngài, hăy nhăn cái mũi  một chút.

Tôi nhăn, nhưng không được.

Tất nhiên rồi, xương xẩu mới quan trọng. Những cái xương trần trụi. Da và những cái khác không quan trọng.

Anh ta giơ cánh tay ra. Lạy Chúa ḷng lành, nỡ nào anh ta muốn lột da tôi! Không, cảm ơn Chúa.

Ngài không có da trên mặt. Và mảng sau đầu th́ phồng lên. Đây là trạng thái ban đầu của chủ nghĩa ngu xuẩn. Gauguin gọi là những cái đầu ngu xuẩn, trong bức tranh” Le Trottlisme”. Và ngài có cái mơm mới cong cớn làm sao. Những cái tai của ngài dựng đứng mới khiếp chứ. Và có một cái ǵ đấy đần độn ngơ ngẩn trong tính cách của ngài…cần phải bộc lộ chúng ra…một cái ǵ đó chảy tóe  và bẩn thỉu…cái đầu ngài…giống…giống cái bắp cải…phui!

Anh ta đứng dậy và cài khuy áo.

Tôi cũng đứng dậy

Thế nào,  xong chưa? – tôi hỏi, ṭ ṃ.

Cái ǵ?

Bức vẽ ấy!

Bức vẽ nào?

Không phải anh vẽ tôi à?

 

C̣n lâu nhé! Tôi chỉ muốn b́nh tĩnh kể ra đây những ư kiên của tôi về cái  dung nhan của ngài, bấy lâu nay làm tôi ngứa mắt thế nào.. Tôi là Koltai đây, tác giả tập thơ  ngài phê b́nh là những lời sáo rỗng ngu xuẩn ấy. Kẻ đầy tớ hèn mọn của ngài!

Nguyễn Hồng Nhung dịch từ nguyên bản tiếng Hung

(2008-10-14)