Văn học
Là tuyển tập của những cuốn sổ góp ư và những chuyên đề than văn - mà những kẻ ngu ngơ, luôn bất măn với môi trường sống, luôn bất b́nh với những mối quan hệ - ghi chép lại, viết ra, không thèm quan tâm đến một ban đặc trách, nơi cần phải nộp những lời than văn - hoặc họ đă nộp - nhưng bị các nhà chức trách khước từ.
Kẻ bất măn này (nhà văn) bèn quay ra tuyên truyền ư kiến của ḿnh cho đám đông, hy vọng, ai đấy rủ ḷng thương xót, giúp đỡ anh ta.
Các (nhà văn) than phiền về đủ thứ, về bệnh tật, về nỗi phiền toái của tiền – về những việc, các cơ quan chức năng không thèm quan tâm, ví dụ : vài kẻ không nhận được cái mà họ muốn, hoặc một kẻ khác, tước của kẻ khác nữa cái nó đang có, hoặc cần phải chết, hoặc mùa đông trời rất lạnh.
Những than phiền này minh họa bằng các ví dụ, rất tiếc không thể kiểm tra nổi, bởi vậy ở những nơi quan liêu, nó rất ít giá trị.
Những than phiền này xuất hiện trong nhiều h́nh thức, điển h́nh :
1. Thơ ca
Bài tập của những kẻ cực kỳ trẻ (nhà thơ) ít thực hành, những kẻ ban đầu định nói ǵ đấy, nhưng trong ḍng tiếp theo, tự dưng một từ xuất hiện, và kết thúc giống một từ ở ḍng trước – thế là họ hốt hoảng, cái ǵ đây, họ quên béng mất điều định nói, thế là một ḍng mới bắt đầu lại từ đầu.
Bác sĩ thần kinh đặt tên -mớ chữ hổ lốn này- là thơ và vần. Tiếng Hung may sao nghèo vần, đến mức từ "giết bố" cũng được coi có vần, như sau : bố và kẻ giết.
Những nhân vật cực kỳ trẻ này thường xuyên mơ thấy tiền, và muốn giàu có. Sau khi biết, ngày nay kẻ phát minh, sáng chế kiếm được nhiều tiền nhất, thế là họ phát minh và sáng chế trong thơ, nhưng kết quả thu được cực hăn hữu.
Phát minh của nhà thơ : mặt trời lặn, trời tối.
Một nhà thơ khác, sau nhiều trăn trở, phát hiện : sự đụng chạm của khe mở trên (miệng) của hệ thống ruột, ở Nàng, với khe mở trên (mồm) của hệ thống ruột Chàng, mang lại cảm giác dễ chịu tuyệt vời. Sau té ra, phát minh này không thể cấp bằng sáng chế, v́ trước đó, đă có kẻ t́m ra.
2. Tiểu thuyết
Cách thức than văn của những nhà văn trưởng thành.
Xảy ra bằng hai cách : nhà văn viết, anh ta thích việc xảy ra với ḿnh thế nào (tiểu thuyết lăng mạn), giá được ở trong một lâu đài lộng lẫy, toàn người đẹp, ai cũng muốn anh ta lấy làm vợ,
hoặc nhà văn viết ḿnh gặp toàn rắc rối (tiểu thuyết hiện thực) và ḿnh toàn nghĩ những điều xấu xa. Đây c̣n gọi là tiểu thuyết khách quan.
3. Kịch
Nhà viết kịch tóm lấy một kẻ tiếp thị (c̣n gọi là diễn viên), để kẻ này xướng rơ to những lời than văn hộ ḿnh.
Vở kịch của ngài X. như sau : dăm người được đưa ra sân khấu, nhà viết kịch tiến đến trước khán giả, hỏi họ thích ai nhất trong số này. Khán giả bảo, thích A. nhất, thế là nhà viết kịch quay lại sân khấu, bảo các diễn viên hăy để A. đánh vỡ đầu mọi người, rồi A. đánh vỡ đầu hết thảy. Thế là nhận được tiền.
Những thể loại khác :
a/ Bi kịch. Chủ đề : chồng bị vợ cắm sừng ; trong cơn giận dữ, chồng bắn chết vợ hoặc bản thân, hoặc chỉ vợ và thằng đi quyến rũ, hoặc thằng đi quyến rũ và bản thân, hoặc chỉ thằng đi quyến rũ, hoặc thằng đi quyến rũ và vợ và bản thân, hoặc thằng đi quyến rũ và bản thân.
b/ Hài kịch. Chủ đề : chồng bị vợ cắm sừng, nhưng chồng cũng làm như thế với vợ.
c/ Kabaré. Chủ đề : vẫn chồng bị vợ cắm sừng, nhưng chồng hát.
d/ Nhà phê b́nh : Là kẻ yêu gây sự, tuy y chẳng bị sao, mày ṃ đọc những lời than phiền của các nhà văn, y tưởng ḿnh biết cách giải quyết.
Nhưng đừng có tin, v́ y ác ư và hay chế nhạo, y ham chọc tức các nhà than phiền khốn khổ.
Ví dụ : một người có viên đạn nằm trong bụng, một thi sĩ viết thành thơ : "Có một viên đạn trong bụng tôi" - nhà phê b́nh vồ lấy, y tuyên bố, thật tuyệt, v́ trong bụng tôi có một viên đạn, y rất thích (cười trên đau khổ của kẻ khác).
e/ Lịch sử văn học : (theo khoa học thống kê : đây là mục "Những kẻ chết v́ đói")
Nguyễn Hồng Nhung dịch từ bản tiếng Hung
(2009-03-15)