Vlagyimir Sergejevics Solovjov ( 1853-1900)

( Nhà thần học Chính thống giáo, nhà triết học, nhà thơ, nhà phê b́nh người Nga)

 

Là một trong những nhà thần học nổi tiếng của văn hóa nhân loại, dù ông chỉ sống ngắn ngủi có 47 năm trên đời.

Trong các tác phẩm của ḿnh ông tra cứu mối quan hệ giữa cái Tuyệt đối và thế gian trong các chiều kích của logic học, siêu h́nh học và đạo đức học. Như một nhà triết học, ông phân tích, b́nh luận về Kant và Hegel, như một nhà thần học, ông dựa vào tư tưởng của các nhà huyền bí học thời trung cổ như Origenes, Thánh Ágoston và Schopenhauer để nêu lên tính ưu việt của đức tin đối với lư trí. Ông nỗ lực xây dựng một hệ thống thần học trong đó nhờ đức tin có thể thâu tóm thế giới của khoa học, đời sống thông thái và thế giới của thần học.

Theo ông lời tuyên bố Thượng Đế như Sophia (sự Thông Thái) là trọng tâm dành cho con người, và điều này ở ông mang ư nghĩa về một hiện thực nhận thức tiến bộ của con người với những kinh nghiệm và sự thống thái của họ trong thế giới thần bí. Tư tưởng của ông có ảnh hưởng rất lớn đến tư tưởng Kito giáo phương Tây.

Một trong những tác phẩm cuối đời nổi tiếng của ông là Truyền thuyết Antikristus -Chống Kito, gồm ba luận văn ngắn nói về chiến tranh, sự tiến bộ và ngày tận thế của lịch sử thế gian. Ông cùng với một trong những người bạn thân thiết nhất của ḿnh là Dostojevski chống lại lập luận của những”kẻ tiên tri giả” luôn đi lừa gạt dân chúng, trong một xă hội tiêu thụ và đầy bạo lực.

Cái tên của ông có nghĩa là con chim họa mi, dù tính cách của ông vô cùng quyết liệt, dứt khoát. Ở tuổi thanh xuân ông đi theo những kẻ hư vô chủ nghĩa, sau rồi ông quay lại với Cơ đốc giáo Chính thống, nhưng luôn có cảm t́nh với Ki to giáo, và đóng góp nhiều nỗ lực, viết nhiều văn bản ḥa giải hai hệ thần học tôn giáo này.

Bạn của ông, Dostojevski đă lấy ông làm nguyên mẫu cho nhân vật của ḿnh trong tiểu thuyết nổi tiếng Anh em Karamazop. Ông gây ảnh hưởng lớn cho các nhà tư tưởng lớn đương thời như Nyikolaj Bergyajev, Szergej Bulgakov và những người theo trường phái chủ nghĩa tượng trưng Nga, và giáo hoàng Benedek XVI. cũng nhiều lần trích dẫn ông trong tác phẩm Názáreti Jézus của ḿnh.

Năm nay thế giới kỷ niệm ngày mất lần thứ 110 của nhà văn hóa thần học nổi tiếng người Nga này.

NGUYỄN HỒNG NHUNG sưu tầm và dịch từ tiếng Hungary

( Budapest 2019. március 19.)