https://www.youtube.com/watch?v=oNfH5sfhU3c

Không tài nào giúp nổi. Trong cuộc đời có những khoảnh khắc, bạn đơn độc không tài nào cứu vãn. Lúc đó vô ích bạn có đôi, vô ích bạn có gia đình, vô ích bạn có chúng bạn: bạn đơn độc.

Những câu hỏi bạn cần giải quyết một mình, không ai giúp nổi, không ai làm hộ thay bạn. Hay tôi dùng cách diễn đạt này: bạn cần gánh vác một điều gì đấy từ cuộc đời, một cái gì đó mạo hiểm, một trách nhiệm của điều nào đó, một mình, từ sức lực của bạn.

Khi bạn cần quyết định, điều này xấu hay tốt. Đúng hay sai. Đẹp hay không đẹp.

Khi bạn cần quyết định, quay về bên phải hay quay sang bên trái. Những lúc đó chẳng ai giúp được bạn. Cả điều này bạn cũng không làm nổi, là tìm ra một biện pháp nửa vời để trì hoãn quyết định.

Bạn tránh. Hoặc làm như thể không nhận ra, mình cần phải quyết định.

Bạn cần phải quyết định.

Không gì giúp được bạn.

Và bạn đơn độc.

 

Người già, kẻ thông thái, các nhà hiền triết, các vị thánh đã cho bạn nhiều lời khuyên những lúc bạn như vậy.

Họ bảo, hãy quỳ xuống và cầu nguyện, để Thượng Đế soi sáng trí óc bạn

Họ bảo, hãy hành động ngay lập tức theo bản năng và đừng suy nghĩ gì hết.

Họ bảo, hãy khóa mình vào bốn bức tường, và suy tư đi một cách đói và khát.

Và họ cũng bảo, hãy quất roi lên bản thân vì như thế sự đau đớn sẽ làm ta sáng mắt.

 

Tôi không phải nhà hiền triết cũng chẳng phải kẻ tu hành. Tôi không phải một người già. Và tôi nói với bạn hoàn toàn khác.

Tôi bảo bạn: đi đi, hãy đi vào rừng. Ra cánh đồng, đến bên dòng sông, hay lên núi.

Bạn hãy đi chầm chậm, bởi bạn có một mình, không vì cái gì làm bạn phải vội vã. Hãy đi chậm, khoan thai. Như một Ông Lớn đang dạo chơi trong vương quốc của mình, và cái gì ngài nhìn thấy, đều là của ngài. Cánh rừng, dòng sông, đồng cỏ, ngọn núi.

Bạn được phép làm, bởi bạn là con người.

Quả thật có một Ông Lớn ngoài kia. Và cái gì mắt bạn nhìn thấy, quả thật đều là của bạn.

Cánh rừng, dòng sông, đồng cỏ, ngọn núi. Cả tia nắng chiếu nữa. Cả hoa cỏ. Cả tiếng họa mi hót và màu sắc của cánh bướm. Cả cái bụng cá trắng phau lộn nhào giữa những con sóng.

Bạn hãy đi đi, chậm rãi, khoan thai. Hãy ngắm những đóa hoa. Hãy vuốt ve thân, cành, rễ cây. Hãy cúi sát lại gần và hít hương thơm của cây bạch đàn. Hãy lắng nghe chim hót. Thử tìm cách hiểu xem chúng muốn nhắn nhủ gì.

Và khi con người bạn ngập tràn hương hoa, nắng ấm, gió lộng và tất cả những gì bạn hân hoan đón lấy và là của bạn trong phút giây ấy, bạn ơi lúc đó bạn hãy nghĩ đến cái mà chúng ta thường gọi là đời sống, là cái toàn bộ, là tạo hóa. Bạn hãy nghĩ đi, triệu triệu năm trước Thượng Đế đã tạo ra chất liệu và dựng thành tế bào. Đã tạo dựng và biến cái Tốt, cái Đẹp, cái Biến Chuyển thành mục đích. Và từ tế bào biến thành hoa, các con vật và sau cùng là con người.

Bên cạnh những tế bào hiện hữu cũng không ngừng tăng lên cái vô hình mang trong nó những quy luật của cái đẹp, cái tốt và đẩy đời sống trên con đường chuyển hóa về phía hoàn thiện, để sau cùng có thể quay trở lại với Thượng Đế vào một ngày.

Bạn hãy nghĩ từ con đường của loài rong rêu đến bông hoa huệ, từ con đường của loài côn trùng đến con người, rồi đến con đường của linh hồn người, là thứ không thể biết được về nó nữa mà chỉ cảm nhận. Và rồi bạn hãy đặt ra câu hỏi, mà bạn cần quyết định, trên con đường thẳng tắp từ vật chất trông qua cỏ cây, hoa lá, chim muông, các con thứ và sau cùng thông qua bạn dẫn đến Thượng Đế. Và bạn sẽ quyết định ngay lập tức. Người anh em của bạn là thế gian. Em trai bạn là chú thỏ, em gái bạn là bông hoa cúc.

Sợi xích lớn của sự chuyển hóa kết nổi tất cả lại với nhau và điểm cuối của sợi xích tinh tế- tấm mạng nhện này nằm trong tay Thượng Đế. Đôi khi bạn thử bằng con người- trí đứt khỏi sợi xích này, nhưng thực ra bạn chỉ rời khỏi con đường thẳng, lạc lối, và rớt lại phía sau.

Nhưng nếu bạn thấy và hiểu quy luật của những mắt xích này, bạn sẽ biết, KHÔNG BAO GIỜ bạn một mình. Chí ít, trong những khoảnh khắc bạn cảm thấy mình ĐANG ĐƠN ĐỘC.

Wass Albert

NGUYỄN HỒNG NHUNG dịch từ nguyên bản tiếng Hung

( Budapest. 2017. február 1.)