Đọc Ru t́nh lưu lạc của Nguyễn Ước

Nguyễn Hồng Nhung

 

 

Một trong những bài thơ t́nh đẹp nhất, cảm động nhất, đau đớn nhất.

 

Đúng là một lời Ru. Bởi kỷ niệm chỉ là một phút nhớ, một sực tỉnh dây lát, một nhói đau. Nhưng lời ru- kỷ niệm đă trở thành huyền thoại, đă trở thành sương khói lăng đăng bay trong không gian quanh ta- lời ru v́ ngọt ngào êm ái, v́ đằm thắm đẫm t́nh người, và v́ ân sủng trao tặng nhau, tạo thành một nỗi nhắc nhủ không thể quên, không xa rời, và không bao giờ hết.

 

Lời ru chỉ có thể h́nh thành và tồn tại, khi những ǵ đă xảy ra, nâng đỡ con người trên đôi cánh của thời gian, vượt muôn vàn tủi khổ, và tiến lên phía trước.

 

Dấu ấn đầu tiên của bài thơ này là giai điệu hết sức mềm mại, uyển chuyển và t́nh tứ của thơ lục bát.

 

Thể thơ này vô h́nh làm nội dung câu chuyện trở thành huyền thoại, với tất cả những nỗi đau đặc thù của nó: t́nh yêu đến- sự gặp gỡ- cuộc hội ngộ đến đỉnh cao của trái tim và thể xác- để rồi giă biệt- sự mất đi vĩnh viễn của từng cá nhân riêng biệt- nhưng để lại vĩnh viễn ân sủng gặp gỡ và trao duyên mà thượng đế ban tặng một mẩu đời người.

 

Tác giả dùng tiếng Việt thật đẹp: những động từ, tính từ trạng từ chính xác khiến câu thơ đầy ắp h́nh ảnh và chứa chan cảm xúc. Đọc bài thơ như tái hiện một đoạn phim sống động, có đủ âm thanh, màu sắc, h́nh ảnh, nhưng Chữ mang đến xúc cảm của linh hồn, chỉ xúc cảm  người mới chân thành và sâu sắc như thế.

 

T́nh yêu thường mang đến niềm vui, nhưng t́nh yêu trong một hoàn cảnh đau đớn của thân phận lưu lạc, trong nỗi thống khổ ḱm nén và trong nỗi đau lớn hơn, nỗi niềm từ biệt quê nhà, t́nh yêu này đẹp một cách ngậm ngùi và cao cả.

 

Bởi men t́nh chính là chất xẻ chia, là chất cảm thông, là chất yêu thương nhân hậu mà con người t́m đến với nhau, kể cả trong hoàn cảnh hiểm nghèo hoặc bất hạnh nhất.

 

Đấy là cái đẹp của sự bi hùng tồn tại, mà con người, không cam chịu nỗi ḱm hăm của số phận, vươn lên, đi về phía trước, t́m nguồn sống cho ḿnh.

 

Cho dù trong chua chát: „ Vài năm sẽ bạc tóc xanh, run chân ngựa mỏi loanh quanh xứ người” sự chua chát lớn nhất : cái hũu hạn đời người, nhưng không tiêu diệt được con người, mà trái lại, với những ǵ được hưởng- dù ít ỏi- trong buồn đau, chỉ làm con người cảm nhận thêm  nỗi sinh tồn bất diệt của ḿnh trong vũ trụ bất tận này.

 

Bài thơ như một màn sương mỏng bay mênh mang  trên cánh đồng xanh  mỗi sớm mai thức dậy. Màn sương của xa xôi hồi ức, của âu yếm t́nh người,  của giây phút rưng rưng ân sủng cảm động lớn lao, khi con người thả ḿnh vào những mơ dệt thời gian…

 

(Budapest. 2009-08-01)