CÂY TRÊN ĐỒNG HOANG
Bây giờ chàng ít có địp rời xa thành phố. Đi nhiều nơi, uống nước nhiều sông, Trần chỉ nhớ đến một nơi duy nhất, một chỗ gần như đồng không mông quạnh v́ trọn dặm dài thung lũng ngay dưới chân núi là khu rừng cháy rụi không một bóng cây xanh. Đối với chàng bây giờ, địa danh ấy trở nên bất tử.
Tàu Thống Nhất I bị hỏng máy, tưởng phải sửa nhanh. Hỏng máy bị đứng lại ở một nơi gần ga xép đúng là buồn. Buồn là cảnh vật khá hoang vu ở bên ngoài. Giữa một vùng mênh mông lau trắng, lạ thay chỉ có thứ cỏ đó là mọc được ở một nơi khô cằn sỏi đá. Giữa một vùng mênh mông trơ trụi bị ảnh hưởng bởi thuốc khai quang, cây cỏ cháy rụi cằn khô. Màu xanh không có, một thung lũng chết chạy dài hàng chục cây số, với những gốc cây cháy đen cụt đầu nham nhở, cạnh những ḥn đá núi đen ś thô nhám. Chưa đầy nửa tiếng, những món qùa dân dă mang màu sắc địa phương được mang lên tàu kích thích cơn đói trong dạ dày Trần nếu chàng không t́nh cờ nh́n thấy cô ta. Trái với nhiều người khác lật đật xuống toa hàng ăn, có người vuôn vai uể oải ngáp, cô ta lại nhảy xuống phía ngược lại. Không hiểu sao khi nh́n thấy cô ta, chàng cảm thấy cơn đói dịu đi. Trần nghĩ cô này điên hay sao mà lại lang thang giữa trưa khét nắng như vầy…để kiếm t́m vài bông hoa dại?!
Không phải lúc nào chàng cũng động ḷng. Khó phân biệt được t́nh yêu bản thân và t́nh yêu xác thịt trong con người này. Thời học sinh, chàng đă yêu nhăng nhít mấy cô bạn học cùng lớp. Những mối t́nh học tṛ thoáng qua như bản tánh của Trần. Tính cách này chỉ có một người hiểu là ông chàng. Ông nói: “ Này cháu, không khéo suốt đời con đuổi theo bóng hạnh phúc. Trong t́nh cảm nam nữ, tinh thần và thế xác quan trọng ngang nhau, có khi tinh thần quan trọng hơn, thế mới bền.” Nhưng chàng không nghe ông.
Yêu một cô gái nhỏ hơn ḿnh vài tuổi, cứ tạm cho là t́nh yêu đầu đời đi. Yêu mà không lấy được, gia đ́nh người ta coi tuổi, thấy hai bên tuổi xung, không gả. Chưa kịp chôn sâu nỗi buồn chàng đă quen một nữ nhân viên ngân hàng trên xe đ̣ ra Trung, người này góa chồng. Cả hai ở với nhau một tháng, sau đó Trần lấy vợ là con gái một gia đ́nh giàu có, danh giá. Ông bố vợ là một giáo sư có tiếng. Cô bạn t́nh năm xưa đă có chồng. Trần đang làm việc ở một cơ quan ngay thành phố, cô ta dạy xa quá lại bận con mọn. Được một thời gian, chàng đổi vào Nam, ngày càng giàu lên. Việc chàng trở nên giàu tỉ lệ thuận với việc con tim luôn t́m kiếm những bóng hồng. Những mối t́nh mười ngày, năm ngày, nửa tháng…là chuyện thường t́nh. Vợ chàng biết chồng có cố tật không chữa được, họ li hôn, ai đường nấy đi. Trần làm đám cưới với một cô gái khác, c̣n nguyên, con mồ côi. Sau chưa đầy nửa năm, chịu không nổi đức ông chồng suốt ngày bạn bè, la cà quán xá, tuy hàng tháng vẫn đưa lương về, cô ta làm đơn xin li hôn. Cưới vợ hai lần, rốt cục Trần vẫn độc thân.
Bây giờ trước mắt một cô gái trẻ trung trong bộ bà ba màu nâu cắt khéo bó gọn thân h́nh mảnh mai tươi trẻ và thon chắc. Chiếc bụng nhỏ, bộ ngực căng sau làn áo vải phin nơn khiến Trần bồi hồi, dưng không xúc động. Quên phứt chuyện bữa ăn trưa chàng nhảy vội xuống cửa toa. Cô đi khá nhanh, Trần đuổi kịp cô gần tóat mồ hôi. Tưởng cô đi đâu - thật bất ngờ là những vạt cỏ lông chồn. Màu lau trắng phất phơ giữa trưa nắng có sức tương phản lạ ḱ với bộ bà ba nâu. Hái những bông hoa dại và cỏ lau, một chặp không những Trần mà người nào cũng có trên tay một bó.” Nơi này c̣n mọc được cỏ lau, không như ḿnh nghĩ”. Trần nghĩ thầm, đọan đường hẹp khiến mải nghĩ chàng đứng chắn đường cô.
- Xin lỗi cho tôi qua.
- Chào! Trần cúi ḿnh kiểu cách – Cô hái hoa đuôi chồn làm ǵ vậy?
Cô không đáp mà lách ḿnh định bước qua.
- Tôi sợ trưa nắng nên hái cho cô. Trần nói rồi đưa bó hoa cho cô để làm quen. Không thể nào! Một thiếu nữ đang tuổi đôi mươi, hai bốn? Bị nh́n tận mặt, thiếu nữ nh́n đi chỗ khác. Trần né ḿnh sang bên, cô lách qua ngay. Bước lên toa tàu, nhảy xuống cửa toa bên kia cô gái đi thoăn thoắt vào con đường làng. Ngay đầu đường có quán bán cà phê, cháo gà. Trần lật đật thế mà vẫn mất hút. Quán cà phê vào giờ trưa đang đông v́ thêm số người trên tàu xuống uống nước chanh, cam, sau khi dùng bún cháo bán bên ng̣ai quán. Người đàn ông chủ quán đưa tay chỉ.
- Ông cứ đi thẳng, chỗ có cây vú sữa.
- Cám ơn.
Mọi việc đơn giản hơn chàng nghĩ. Đi bộ một chốc đă đến. Nhà có ba gian hai chái, mái lợp ngói đă rêu phong, tường có chỗ rêu. Phía trong cái sân hẹp ngay trước nhà là một vạt cỏ lông chồn, chắc chắn do tay người trồng nổi bật lên trên cái nền khung cảnh khá nguội lạnh. Xung quanh, đất đùn lên h́nh tṛn được che chắn bằng gạch như cái bồn hoa nhỏ. Và dưới vạt cỏ ấy là những bông hoa tim tím…Đứng ngập ngừng hồi lâu, cánh cửa đột nhiên mở, một khuôn mặt xương xương với những đường nét có thể gọi là hiện đại ló ra. Cô giật ḿnh lùi lại.
- Xin lỗi, tôi vào được không? Trần cúi chào, mỉm cười rồi nhỏ nhẹ và dịu ngọt nói.
- …
- Ḿnh biết nhau rồi mà. Cỏ đuôi chồn?
Ngập ngừng một lúc cô mở hé một cánh cửa. Nhà vắng. Gian trong cùng thờ, bộ salon ở giữa, bộ bàn kê bên trái. Nhà trống lạnh, đó là cảm giác đầu tiên. Bó hoa dại màu tím trộn với cỏ đuôi chồn được bàn tay tháp bút khéo léo cắm vào chiếc b́nh nhỏ, một chốc đă xong. Trong khi làm công việc ấy, người thiếu nữ không hề nh́n chàng lấy một lần. Đặt b́nh hoa lên bàn thờ trước mặt, người con gái thắp hương van vái hồi lâu. Sau đó cô ta quay lại ngồi đối diện. Bây giờ Trần nh́n rơ mặt cô. Nét mặt xương song không quá gầy. Lưỡng quyền không cao, sóng mũi nhỏ kín. Chiếc miệng với đôi môi mím chặt không có vẻ khắc nghiệt; ngược lại, nó biểu hiện một nỗi đau thầm. Thân h́nh khi ngồi lộ những đường nét mềm mại ưa nh́n. Màu da sáng trong bộ bà ba màu nâu khác hẳn các khuôn mặt chàng từng gặp.
- Nhà cô ở đây à?
- Không.
- Cỏ đuôi chồn và hoa dại.. trông cũng hay nhỉ?
- Vâng.
Chuyện cà kê một lúc không ra ngô ra khoai, Trần nói nhiều hơn, tuy có dè dặt chút ít .
- Tôi định…mời cô đi ăn trưa, không biết có được không?
Cô không trả lời, không nh́n chàng. Trần, rốt cục đi ăn một ḿnh. Buổi trưa, buổi tối, tàu vẫn đứng ỳ. Không chịu ngồi không, cái cố tật của con người ta, chẳng chịu cho tâm hồn yên tĩnh bao giờ. Đầu óc không thể ngưng hoạt động được, lí trí của gă đàn ông từng trải cả đời chỉ thích tranh căi không chịu nhường ai, chẳng thể chịu nổi một sự từ chối nào dù hợp lí. Con người ngó bề ngoài mảnh mai, giản dị mà coi bộ khôn ngoan, ít lời. Cô đang thắp hương trước bàn thờ. Cửa hơi hé mở, Trần ngập ngừng đưa tay lên gơ. Nghe tiếng động, cô quay lại và nh́n thấy chàng.
- Lại là ông. Cô nói thay lời chào, không chút ngạc nhiên. Cô đă thay bộ đồ màu trắng, tóc để xơa chứ không cuốn lên như hồi trưa dưới nắng. Vẻ hoang dại – mà Trần nghĩ là…nét trang sức bên ngoài của các cô gái, đôi khi họ cố làm ra thế – biến mất. Thay vào đó, nét trong trắng bất ngờ rất nữ sinh khiến Trần ngạc nhiên hầu như sửng sốt. Khi được cô ta tiếp, chàng nghĩ cô ta thuộc loại gái dễ dăi. Gái quê ra tỉnh với cái nhan sắc đó…Trần quá rành đàn bà đến nỗi, trong con mắt chàng, có tiền là mua được họ. Cô ta ngồi xuống, vẻ b́nh thản, tươi mát trong bộ đồ lụa màu ngà.
- Tôi đến, định mời cô đi ăn. Tàu c̣n đứng, ḿnh làm quen với nhau nhé, tên tôi là Trần.
- …
- Cô không đi nữa à? Nhà này …
- Nhà của anh chị tôi. Cô đứng dậy bước qua bàn bên rót đầy một li nước đặt trước mặt chàng. Chàng nâng li uống một ngụm. Câu chuyện hết trời mưa đến trời nắng, không khai thác được ǵ nhiều ng̣ai cái tên Lau đi học, tên ở nhà, Hoa Dại. Chàng quan sát cô ta trong thế ngồi khép kín, đôi chân thon dài, những móng chân không sơn màu hồng, ngón tay không sơn, da mặt để trần không son phấn. Trong tư thế ngồi tự nhiên đó, cô ta trông giống hệt một nữ sinh. Không những thế, các đường nét ngay ngắn trên khuôn mặt dài xương xương, loại khuôn mặt ăn ảnh khi đóng phim, làm mối xúc động bên trong do cơn hứng t́nh bộc phát buổi ban đầu biến mất. Trần thấy ḿnh phán đóan sai. C̣n một cái ǵ rất trong trắng bên trong con người ngồi trước mặt chẳng khác người mẫu ngồi cho họa sĩ vẽ truyền thần, bức tranh thật sống động.
- Tôi c̣n trở lại đây mà. Trần cố làm mặt trơ. Dùng bữa cơm với tôi, coi như người đi cùng chuyến, ăn thua ǵ? Cô sợ người ta nói sao?!
- Tôi nấu cơm rồi. Hoa Dại đáp, ánh mắt lạnh lùng nh́n Trần ngụ ư tiễn khách đọan cô đứng dậy.
Chậm răi bước tới bức tường hướng tây cô mở toang hai cánh cửa sổ. Chiếc phong linh treo ở đó đụng phải tay người chạm vào nhau lanh canh. Trong cảnh vắng lặng của ngôi nhà, một điệu nhạc chuông th́nh ĺnh vang lên thanh thóat khiến Trần giật ḿnh.Từ đó nh́n ra, lần đầu tiên trong đời một người coi t́nh ái chỉ là chuyện bán mua, giữa chốn nhân sinh xô bồ bụi bặm chợt thấy ḷng rung động. Trong con người ấy, sự rung động xác thịt lấn át cái rung cảm tinh khôi. Cũng là lần đầu tiên, Trần nh́n thấy trước mặt toàn cảnh khu rừng cháy. Toàn bộ thung lũng chết trải dài dưới ráng chiều rực rỡ. Nắng chiều soi rọi tàn nhẫn khung cảnh trước mắt hai người, không có cái ǵ sống động ở đó ng̣ai cảnh hoàng hôn chói lọi sắc màu. Màu vàng rực rỡ xen lẫn màu tím chia phôi, nó sẽ bừng lên cái ánh sáng cuối cùng trước khi đi vào đêm tối.
Khoảng giây đó kéo dài gần như vô tận cho đến khi điệu nhạc chuông ngưng, sự im lặng rơi xuống cùng bóng hoàng hôn lan khắp pḥng. Gió ngoài thung thổi vào lồng lộng. Trong ḷng muốn quàng tay qua vai, mơn man mái tóc đen mượt mà, đặt môi lên đôi môi mọng mím chặt đó, Trần cố kềm ḷng, chỉ nói.
- Tôi sẽ c̣n trở lại đây, hẹn gặp lại em vậy. Chàng không thể nói câu cửa miệng với bao nhiêu người phụ nữ:“ Anh muốn em ” mặc dù rất muốn nói với cô Hoa Dại. Những bông cỏ lau trắng toát xen lấn những bông hoa tim tím chàng thấy bên đường ray vào trưa nay, những bông hoa màu vàng giống hoa bươm bướm được chưng trong chiếc độc b́nh cổ trên bàn thờ. Hai lần bước vào nhà đều thấy cô thắp hương, thái độ cùng cử chỉ đoan trang làm người đàn ông không khỏi kính nể. Trần ra khỏi nhà với ít nhiều tiếc nuối.
…Ngày xưa có một cô nhỏ yêu chàng. Cô ta gầy ốm, rất gầy. Bù lại có đôi mắt to, làn da trắng và khuôn mặt dễ thương. Cô nhỏ là bạn thân của người t́nh, hai người là bạn học cùng lớp. Sau khi không lấy được người ḿnh yêu(?) chàng quay tán sang cô nhỏ. H́nh như không bao giờ con người đó chịu được sự trống lạnh trong cuộc sống thiếu vắng đàn bà. Cuộc t́nh chớp nhoáng một tháng với người phụ nữ góa chồng làm ngân hàng vừa xong, Trần gởi thơ cho cô nhỏ. Những lá thư Trần viết cho bản thân, có lẽ để thỏa măn cơn khát t́nh hơn là cho cô ta, với những lời lẽ yêu đương bóng bẩy lại gởi đến địa chỉ cô. Cô nhỏ ngây thơ quá làm sao biết. Trần th́ không lúc nào thiếu t́nh. Mối t́nh đó qua nhanh như bong bóng khi Trần lộ nguyên h́nh là con sói săn mồi - chàng đ̣i cô nhập cuộc. Cô nhỏ thất vọng, bỏ chạy và sau đó lấy chồng.
Ông chủ quán nh́n Trần đon đả đi ra, đon đả đi vô. Hai bữa, không cơm cháo ǵ, chàng không tuyệt vọng. Chủ quán cười khi đem li cà phê đến.
- Khoảng 8 giờ mai tàu chạy được rồi, tui nghe nói vậy. Cô Hoa Dại ấy à?! Đẹp chứ, có điều, bỏ làng đi, lâu lâu lại về, không biết mần chi trong Sài G̣n.
- Cô ấy tên rứa à?
- Tui không biết tên khai sanh. Làng đi miền trong cũng nhiều. Nhà của anh chị cô đó, tội nghiệp có một thời họ cưu mang cô. Cha mẹ chết hết rồi. Cậu tính, rừng c̣n trúng thuốc chết huống chi người. Sống một chặp con người đâm ra chai ĺ, thờ ơ với tất cả. Chết chóc không bù lại được mất mát. Cô ta mất hết người thân, bỏ làng đi từ năm mười sáu. Nhiều mối muốn làm quen, tui không biết răng để nói, biết Lau có ưng không?
Chủ quán kể chuyện với vẻ điềm nhiên, không thêm bớt.
- Cỏ Lau, cô ta tên Lau?
- Phải, nhà quê đẻ con ra đặt tên xấu để sống c̣n. Rứa mà Lau c̣n sống, cha mẹ, bà ngoại chết.
- Cỏ đuôi chồn…
- Anh không thấy cô ta trồng một vạt trước nhà à?
- Có thấy. Trần trả lời. Là người ăn mặc chải chuốt, bề ngoài trông có vẻ đứng đắn, thực chất là một kẻ thực tế, đa t́nh. Chàng không xa lạ ǵ với nghề hay nghiệp của gái quê ra tỉnh, thời nào cũng thế. Giờ cái nghề ấy càng nhiều hơn. Cỏ Lau hay Hoa Dại. Cái tên cũng hay hay, song chưa hay bằng dáng vẻ và cử chỉ. Có chồng chưa, làm nghề ǵ chẳng quan trọng. Chàng cảm thấy lạ lùng ở chỗ ḿnh lại có cái t́nh cảm lưu luyến khôn tả đối với một thiếu nữ xa lạ.
- Thế…chưa được xơ múi chi à? Ngó rứa mà khó đấy. Người chủ quán nói.
Không gặp được đâu! Nhiều người đến hỏi lắm, ai mà biết, Hoa Dại gần như không c̣n hồn sau cái chết của gia đ́nh. Vết thương chiến tranh khó chữa lành lắm.
Ông ta nghỉ một lát, nói tiếp.
- Chỉ có t́nh thương thật sự may ra mới chữa lành được nỗi đau trong tâm hồn. Thời buổi này biết t́m đâu ra t́nh thương? Trục lợi th́ có! Các cô giáo tiếng vậy mà có người hay đánh trẻ. Nó phạm lỗi th́ ḿnh phạt, phạt mà phải thương, chứ hành xác kiểu ấy không được. Thôi! Giờ chúc anh đi b́nh an. Có vợ con rồi chứ ǵ? Ông chủ quán bắt tay Trần, cười.
Một chặp sau, Trần uống cạn li cà phê, đứng dậy. Tàu lên đường vào sáng sớm hôm sau. Tàu x́nh xịch chạy ra khỏi hẻm núi, khu rừng cháy hiện ra dưới ánh nắng ban mai, trơ trụi và khô khan.“ Vết thương chiến tranh khó chữa lành lắm ”. Câu nói của ông chủ quán theo chàng suốt cuộc hành tŕnh. Trọn đời ḿnh, có thiệt thương ai không nhỉ? À, có thương cô nhỏ, bạn cô nhỏ. Hồi c̣n học Sư Phạm ở trọ, lúc nào ḿnh cũng thèm một bữa cơm gia đ́nh, có các thức ăn nóng sốt do Nguyện nấu. Hồi ấy, mỗi lần vô quê ḿnh viết thư ra đều nói với Nguyện điều đó. Nguyện cũng hiểu, có điều, những gia đ́nh kiểu Huế truyền thống, muốn vào làm rể không dễ. Phải đủ tư cách và phải chín chắn. Thế mà có lần ḿnh cũng hôn được Nguyện. Ôi mối t́nh của tuổi đôi mươi, những nồng nàn thuở ấy! Không lấy được Nguyện ḿnh quay ra tán cô nhỏ. Ḿnh có yêu cô nhỏ bạn không nhỉ? H́nh như không. Những lá thư chỉ nói tâm sự ḿnh, chỉ nói về ḿnh…Cô nhỏ chỉ là mối t́nh qua thư, trám tạm khoảng trống tâm hồn sau khi ḿnh xa Nguyện. Cô ta bỏ chạy sau khi ḿnh hôn cô ta, bảo cô ta nằm bên cạnh ḿnh nghe nhạc. Thật là ngây thơ, cô nhỏ đó! Giờ hẳn cô ta có chốn nương tựa và chắc cô ta đă nhận ra ḿnh là con người thế nào.
2. Chàng không quên được cô Hoa Dại, đôi môi mím chặt vẽ nên đường cong h́nh trái tim hấp dẫn, khuôn mặt xương dài song chiếc cằm không quá nhọn, trán không quá cao, lưỡng quyền tương xứng với chiếc mũi nhỏ. Những đường nét cân đối có phần hiện đại kiểu Trung cận đông với cặp mắt sâu hơi phảng phất buồn. Thế mới in đậm trong kí ức chàng. Có người phụ nữ nào lại không biết ḿnh muốn ǵ khi chung pḥng với một người đàn ông? Có ai lại ngây thơ không biết đàn ông lạ họ đến t́m ḿnh với mục đích ǵ chứ? Thời buổi thực dụng này, có cái ǵ cho không biếu không. Mọi giá trị đạo đức cổ truyền bị quyền lực của đồng tiền và danh vọng xô dạt đi tàn nhẫn. Tiền. Chàng cũng v́ tiền, tự biết ḿnh từ lâu cũng vô đạo đức như bao nhiêu người khác. Chỉ có điều, không thể và không biết ngày nào, trái tim ngưng đập. Ngày ấy, họa chăng chàng mới ngừng bôn ba t́m kiếm t́nh yêu. Ra Trung, xong công việc, trở vào tàu bằng tàu nhanh, lần này tàu chạy suốt, không đậu ở ga cuối. Trần tự nhủ, đời thiếu chi người, thôi coi như một đọan phim t́nh cảm ngắn vậy. Chàng không có ư định cưới vợ lại, mệt mỏi th́ chưa nhưng già quá nửa đời người rồi! Con trai hai đứa lớn có đứa ở Mỹ. Vật chất thừa, t́nh nhân khi cần là có.
Vào Nam, công việc lút đầu, khi rảnh ngồi quán cà phê - ngày nào chàng lại không có cà phê; h́nh bóng cô ta nhạt nḥa dần rồi lút mất theo hàng đống công việc. Tai nạn xe phi lí như cuộc gặp gỡ ở hẻm núi một ga xép ngày hôm đó. Chiếc Dream đang chạy ngon trớn bị một chiếc khác va mạnh vào. Chàng văng ra ng̣ai, tưởng chết, cái chân găy, đầu bị chấn thương sọ. Không. Cái chết chưa đến, đêm đầu tiên đau không thể tả. Buổi sáng người nữ y công vào quét dọn, cứ xê dịch cái bàn khi th́ qua chỗ này, khi qua chỗ khác. Lần thứ ba, Trần không chịu nổi đau đớn, hét lên bà ta mới để cho yên, không xê dịch cái bàn nữa. Vợ cũ của chàng nghe được tin muộn lật đật vào thăm cùng con trai. Tuy li dị nhưng cô ấy không tái hôn, cái t́nh cái nghĩa trên hết. Bỏ công tới lui chăm sóc và bới xách, cô ta thừa hiểu, những cuộc t́nh qua đường của người đàn ông này là thế - khi nạn tai không ai đến. Hối hận trước sự chăm sóc chu đáo của đời vợ trước, vốn xuất thân con một nhà giáo nổi tiếng, bản thân vợ chàng cũng hành nghề sư phạm, có lúc Trần cảm giác t́nh cảm xưa sống dậy. Dù ǵ cũng một thời họ sống êm đềm bên nhau. Một năm sau tai nạn xe, tâm hồn chàng thay đổi đôi chút. Ông chàng, ba mẹ, bạn bè ai cũng nói vào, họ trở về ngôi nhà cũ sống với đứa con trai. Chàng bắt đầu lại cuộc đời b́nh thường, trở về bổn phận và trách nhiệm của người chồng, người cha. Tuy thế, không thể nào quên được cô Hoa Dại. Tận đáy sâu tâm hồn chàng, h́nh ảnh cái phong linh trong bóng chiều kêu lanh canh trong ngôi nhà âm u và cái dáng thon thả trong bộ đồ lụa màu ngà của cô Hoa Dại sao cứ c̣n. C̣n măi âm vang tiếng chuông thanh thoát tưởng không bao giờ dứt trước một cánh rừng cháy rụi cằn khô. Lạ thật, bên ngoài cửa toa dưới ánh nắng trưa ḷa mắt, cái dạ dày đang kêu gào v́ đói và khát của con người lại có thể chịu được để đuổi theo những cụm cỏ bông lau. Lạ thật, tưởng không có cái ǵ sống được nơi khô cằn ấy!
“ Chỉ có t́nh thương…mới chữa lành được mọi vết thương. ”
Trần nhớ hoài câu nói đó. Người chủ quán chỉ là một người dân b́nh thường, ở một nơi quê mùa hẻo lánh mà niềm vui duy nhất là những chuyến tàu đem lại cho ông ta mối lợi về kinh tế, cũng như những cuộc chuyện tṛ để mở rộng tầm nh́n về những chân trời ông ta chưa đến, người đàn ông khá thông minh này c̣n nói được như thế. Tánh tự tôn của con người giàu có, dư danh vọng này, qua chuyến đi và cuộc gặp gỡ t́nh cờ đâu phải v́ thế giảm bớt. Tuy nhiên, có cái ǵ đó bên trong vẫn đang lay chuyển âm thầm cho đến khi chàng bị tai nạn xe. Trở về chốn cũ, chỗ cái hẻm núi ngó qua làng bây giờ vẫn thế, tưởng chừng như mới hôm qua đây thôi. Chiếc xe du lịch cao cấp tạm dừng cho mọi người nghỉ ăn trưa và cũng do yêu cầu của chàng trước khi lên xe. Trần băng qua bên kia đường, không tạt vào quán cà phê mà đi thẳng vào làng. Tính ra, từ sau tai nạn khoảng một năm chàng mới trở về lại nơi này. Tâm trí c̣n bàng hoàng ngây ngất, y như sau một cuộc ái ân nồng cháy với ai đó, Trần có thói quen hút thuốc. Không hiểu lí do, hay ḿnh lại tái phát bịnh si t́nh hồi mới lớn. Trần bâng khuâng đứng trước ngôi nhà cũ kiểu xưa. Nom bụi cỏ cao lớn hơn ngày cũ. Ngôi nhà yên lặng, cửa ngơ khóa kín. Lần thứ hai chàng trở lại đây c̣n tệ hơn lần trước,Trần xách cặp đi ra. Chủ quán nhận ra người quen, mang tới li cà phê ướp đá.
- Chơi trốn t́m măi sao? Cô ta mới về tuần trước, ở lại cả tuần.
- Thật à?
- Anh có vợ rồi? con cái hẳn lớn?
- Một đứa ở đây, một ở Mỹ. Tôi có ư định…nhắm cho cô ta một việc làm. Ở chỗ tôi đang cần, không cần học cao, chỉ cần nhan sắc và có chút đỉnh ngoại ngữ. Tiếp tân thôi. Tôi chỉ mới nảy ra khi đang nằm trong bệnh viện. Câu nói của anh làm tôi chững lại suy nghĩ, chỉ có t́nh thương mới chữa lành được vết thương, đôi khi điều ấy lại đúng!
Chủ quán im lặng không nói ǵ. Những người trên chuyến xe du lịch lục tục trả tiền, lên xe. Trần cũng trả tiền, lên xe.
Khách trưa đi rồi, quán trở lại không khí vắng lặng. Người vợ ra gọi chồng vào ăn trưa. Ông ta bảo đợi chút. Mở cái hộc bàn phía dưới chiếc tủ, lôi từ trong cái khe nhỏ ra chiếc phong b́ c̣n mới với một mẩu báo, người đàn ông rút ra lá thư ngắn. Chữ viết tṛn trịa khá đẹp. Ông ta đọc:
“ Saig̣n, ngày…
Xin lỗi đă làm mọi người trông ngóng. Cám ơn anh chị và những người bạn có nhắc đến em. Mỗi năm em chỉ có thể về làng một lần thôi, vào ngày đó. Để thăm mộ gia đ́nh và để t́m lại cho ḿnh chút hương xưa. Một thời chúng ta sống nhờ rừng, lớn lên dưới bóng mát chở che của rừng, nhưng chúng ta chưa bao giờ làm hại nó cho đến khi chất khai quang làm chết cả một thung lũng hoa vàng. Phải, đó là những ngày tháng thần tiên, em gọi thế. Vô số hoa vàng mỗi mùa thu đến, không biết hoa ǵ, kể cả tím, trắng hoa lau, nhiều vô kể. Kể cả hoa sim, hoa mua. Ôi, những lúc nằm nhớ lại mái tóc trắng của ngoại, bạc phơ giống cỏ đuôi chồn quá. Ngoại dắt em đi qua con đường bên b́a rừng, em c̣n nhớ như in, bước chân ngoại nhanh, chân em c̣n bé nên chậm. Ngoại bảo rừng này không có cọp và trên núi mới có nai. Hai bà cháu đi trong làn sương sớm, chỉ nghe tiếng chim, tiếng gà rừng, có khi là tiếng ụt ịt của heo rừng, có khi là tiếng chim cu gáy…Nhiều âm thanh của các động vật hoang dă lúc về đêm. Ban ngày, vào lúc b́nh ḿnh đi ngang cửa rừng ta chỉ nghe được tiếng chim. Lúc ấy em yêu rừng biết mấy, tưởng ở lại chốn này không đi đâu nữa. Bà bảo rừng cho ta nước trên nguồn để uống, mây núi cho ta những cơn mưa thấm nhuần cây cỏ. Rừng cho ta gỗ làm nhà, cho ta khe suối mát để dừng chân, cho ta bóng râm trên đầu, cho muông thú nương thân, cho con người đỡ nạn bảo lũ…Và điều quan trọng hơn hết là rừng ngăn ánh nắng mặt trời xứ nhiệt đới, giữ ǵn độ ẩm cho đất, rễ của muôn cây lưu giữ nước cho người cho vật. Con hăy yêu rừng như ngoại, rừng là bạn thân của con người đó, con à. Rừng che cho người tránh được đạn bom, cho người lá lợp nhà, cho người cây để thương cho hoa dại để ong làm ra mật. Rừng cần thiết cho cuộc sống, không có rừng con người trơ cằn như sỏi đá. Những buổi bà đi qua b́a rừng, gánh trên vai một gánh khi th́ lá bán cho người sanh mới dậy nấu nước uống, khi th́ quả đem bán dưới chợ, khi th́ gạo…Cùng với em, em đi học với bà, em thích chia sẻ cùng bà tiếng chim kêu buổi sáng. Bà thích có em bên cạnh, tan trường khi bán xong hàng, bà ghé đón em về. Lúc đó, anh chị cũng biết, em mới lên mười. Rồi một hôm bà dắt em đi qua rừng bằng con đường ṃn chỉ có bà với vài người biết. Em nghe đủ âm thanh, đủ giọng chim ca hót, đủ tiếng côn trùng trên mặt đất, ánh nắng xuyên qua lá cây lỗ chỗ. Không biết khi loài chim ca hót chúng nói ǵ, không biết côn trùng và lũ ḅ sát trườn ḿnh đi trong rừng sâu chúng muốn ǵ, không hiểu những con ong thợ siêng năng làm việc mỗi ngày bao nhiêu tiếng mà thỉnh thoảng bà lại có mật cho em ăn. Thuở nhỏ em rất gầy nên bà hay để dành những trái cây ngon như chuối và những thức bổ dưỡng như mật, có khi là mía lau. Em ưa hái hoa dại, bà th́ thích cỏ bông lau, nên ông mới đặt tên em là con Lau đó. Chuyến đi ấy, và nhiều chuyến đi khác, không thể nào phai trong trí nhớ em. Ai ngờ được, một con bé mới lên mười làm sao hiểu thấu, làm sao nghĩ đến cái ngày bom đạn cướp mất những người thân. Cha mẹ, ông bà. Anh chị cưu mang em chưa được bao lâu th́ qua đời v́ chứng bệnh độc hại. Lần đầu tiên em hiểu thế nào là trắng tay. Không c̣n chi để ở lại. Không bỏ làng đi, cứ ngày ngày ngồi trong nhà nh́n ra thung lũng, em sẽ điên lên mà chết mất như cánh rừng cháy trước mắt chúng ta kia.
Bỏ làng đi, không quen biết ai ở cái thành phố bụi bặm này, ban đầu em theo cô bạn mới quen làm cái nghề thông thường là bán quán bia. Quán do chú cô làm chủ. Em làm để dành tiền xây cho mệ và gia đ́nh một ngôi nhà. Một ngôi cho người chết, dựng lại phần mộ bia cho tử tế th́ em đă làm dạo năm kia rồi. Cái dạo có người đàn ông theo em hái cỏ đuôi chồn, theo về tận nhà. Chắc ông ta tưởng em là thứ gái dễ dăi chăng? Một căn để em có thể yên tâm trở về, nằm trong căn pḥng rộng răi khang trang, có đầy đủ sách vở v́ thuở nhỏ em đă mê đọc sách và thích đi học. Dạo ấy đêm đêm em vẫn ngồi dưới ánh đèn màu, chỉ tiếp bia hơi cho khách chứ không làm nghề bán thân nuôi miệng. Tiền để dành em ghi tên học thêm lớp buổi chiều. Anh hăy tin đi, nghề ǵ cũng có người thanh cao.
Em gởi anh đọan báo này đọc cho vui. Giờ th́ không c̣n bán bia hơi nữa, em hiện học thêm Anh văn, vi tính để xin đi làm, không phải ở hăng điện tử mà làm việc có liên can đến lâm nghiệp, tức là rừng đấy. Từ nhỏ em đă yêu mến rừng, ngoại em nuôi em và các anh chị cũng nhờ vào rừng. Hi vọng được v́ em có một người quen tử tế sẽ giới thiệu giúp đỡ. Dù sao, đó là ước mơ của bà ngoại em từ khi em c̣n nhỏ.“ Lớn lên, con muốn làm nghề dạy học không ”? “ Không, lớn lên con sẽ bảo vệ rừng ”.“ Trời đất ”. Bà ngoại, ba mẹ cười ngất. Làm ǵ cũng phải học cái đă. Con ơi. Bà đă nói thế.
Em ngưng đây, khi nào về làng em sẽ nhắn tin. Lau.”
Mẩu báo cắt ra là một mẩu nhắn tin nhỏ cách đây chừng nửa năm:” Cô Lau, có biệt danh Hoa Dại, nhà ở gần khu rừng cháy nay hiện ở đâu. Xin vui ḷng liên lạc với hăng…ở số nhà, đường… có ông Trần Vũ cần gặp để tuyển người làm cho bộ phận thư kí, tiếp tân” .
Tiếng người vợ gọi trong nhà, người đàn ông cất lá thư và mảnh báo vào hộc bàn, khóa lại rồi vuơn vai đứng dậy. Bên ngoài khu rừng cháy, những vạt cỏ đuôi chồn phất phơ trước gió như mái tóc trắng của người bà tay dắt cháu nhỏ băng qua đồng hoang.
Tháng 10/98 - 30/3/2009