Chiếc ch́a khoá

 

Cuộc đời của người đàn ông ấy không thể nói là sung sướng được. Từ trước đến nay vẫn là thế, và bây giờ cũng vậy thôi. Tuy nhiên cũng không hẳn là bi đát đến nỗi phải lúc đói lúc no.

 

T́nh trạng ấy quả là dở dở ương ương nhất. Là v́, nếu mà sung sướng, th́ như thế cũng có thể măn nguyện rồi. C̣n nếu là bi đát quá không tài nào ngoi lên được, th́ có thể an phận, thôi th́ đành chịu vậy. Nhưng tâm trạng của người ấy chẳng phải là bên nào cả, nên lúc nào cũng không ngớt chờ đợi một điều ǵ đó, như cây cỏ buổi ban trưa nắng hạn chờ mưa.

 

Cũng v́ thế, mà có lẽ người đàn ông ấy thành ra hay chú ư đến mọi thứ. Một buổi tối, người ấy nhặt được một chiếc ch́a khóa bên vệ đường, trên lối đi yên tĩnh đă vắng bóng người. Chiếc ch́a khóa hơi sáng lên dưới ánh đèn đường mờ mờ tối.

  . 

Người đàn ông nhặt lên, thấy đó chỉ là chiếc ch́a khóa th́ hơi thất vọng. Chỉ có thế thôi, th́ biết vậy đă lấy mũi giầy đá văng đi, và bỏ đi th́ hơn. Nhưng đă lỡ nhặt lên mà đem vứt cũng mất công, nên bèn cho vào túi.  V́ vậy, nói ǵ đến chuyện c̣n chịu khó cất công đem đến khai báo ở đồn cảnh sát.

 

Vài hôm sau, người đàn ông mới nhớ đến chiếc ch́a khóa ấy bởi mấy đầu ngón tay cho vào túi quần. Để giết th́ giờ, người ấy đặt chiếc ch́a khóa lên ḷng bàn tay và nh́n kỹ lại.

 

Nh́n vào lúc ban ngày, chiếc ch́a khóa trông có vẻ ǵ khác thường. H́nh dáng khác hẳn với những chiếc ch́a khóa thường thấy đầy rẫy ra đấy. Hoa văn chạm trổ trên chiếc ch́a khóa trông có vẻ như của nước ngoài. Nhưng tuy nói rằng có vẻ như của nước ngoài, xong cụ thể là ở đâu th́ cũng chịu, chẳng đoán ra được là vùng nào. Quả là huyền bí. Hơn nữa chiếc ch́a khóa vừa có vẻ như hăy c̣n mới, mà lại vừa tưởng chừng như một món đồ từ thời cổ đại xa xưa. Chiếc ch́a khóa làm bằng một chất nằng nặng có màu bạc, nhưng đó là chất ǵ th́ không biết. Một chất liệu cứng, khi gơ vào phát ra âm thanh trong trẻo ngân vang .

 

Người đàn ông mới nghĩ rằng có thể đó là một món đồ rất quư. Người ấy bèn đọc đi đọc lại thật kỹ những tờ báo trong mấy ngày qua. Nhưng chẳng có bài báo nào đăng tin có chiếc ch́a khóa quư bị mất, cũng chẳng có yết thị t́m người nhặt được.

 

Không chừng đây là ch́a khóa của một dinh thự của người nhà giàu ở đâu đó. Người đàn ông tưởng tượng thế. Hẳn là cũng có người muốn có chiếc ch́a khóa khác với những ch́a khóa thường thấy bán ở hiệu. Có lẽ đây là chiếc ch́a khóa đặc biệt do một người như thế bỏ tiền ra đặt làm.

 

Dùng chiếc ch́a khóa này lẻn vào lúc chủ nhà đi vắng, có thể lấy được những thứ đáng tiền không chừng. Ban đầu chỉ là chợt nghĩ đùa thế thôi, nhưng dần dần ư nghĩ ấy một rơ hơn trong đầu. Cho dù đang lẻn vào nhà mà bị bắt gặp, cứ nói rằng ḿnh đem ch́a khóa nhặt được đến cho họ, th́ cũng là có cớ để biện bạch. Là v́, để xác nhận xem ai là người chủ đă đánh rơi chiếc ch́a khóa, th́ không c̣n cách ǵ khác là dùng nó để mở khóa.

 

Nếu trót lọt th́ thu được một món hời, c̣n lỡ thất bại cũng không nguy hiểm là mấy. Người đàn ông nghĩ thế rồi bèn bắt đầu hành động, thực hiện kế hoạch. Bắt đầu từ những nhà ở gần chỗ nhặt được chiếc ch́a khóa, người ấy đă đến gần cửa một vài ngôi nhà sang trọng đường bệ và lén mở thử.

 

Đôi lần hành vi ấy bị bắt gặp và bị mắng mỏ. Xong chỉ thử mở xem có đúng là khóa của chiếc ch́a khóa ấy không thôi, th́ cũng không thể gọi là phạm pháp được, nên cũng chỉ bị mắng chứ không bị ǵ hơn.

 

Phạm vi hoạt động của người đàn ông ngày càng mở rộng hơn. Xong rốt cuộc, vẫn chưa gặp được cánh cửa nào mở được bằng chiếc ch́a khóa ấy.  Hễ có việc đến một ṭa nhà cao tầng nào th́ nhân thể, người đàn ông lại tra chiếc ch́a khóa vào ổ khóa nơi cánh cửa của mọi căn pḥng ở đấy.

 

Thế nhưng, hầu hết là không có ổ khóa nào mà chiếc ch́a khóa ấy có thể tra vào được. Cho dù có tra vào được th́ cũng không xoay được. Họa hoằn mà có xoay được, cũng chỉ là xoay khống mà không có kết quả ǵ.

 

Người đàn ông hiểu ra rằng không dễ ǵ mà gặp được. Xong người ấy vẫn không nao núng, v́ không thể không nghĩ rằng chiếc ch́a khóa sẽ đem đến cho ḿnh một điều ǵ đó thật hạnh phúc tuyệt vời. Thỉnh thoảng người ấy nói với chiếc ch́a khóa trong ḷng bàn tay.     

 

-Có lẽ là ch́a khóa mở cánh cửa hạnh phúc cho ta đấy nhỉ.

 

-Phải đấy.

 

Chiếc ch́a khóa sáng lóe lên như thể đáp lại như vậy. Có thể đó chỉ là ảo giác của người đàn ông đang mải mê t́m cách mở bằng chiếc ch́a khóa. Xong người ấy thực sự tin vào câu trả lời này.

 

-Mở cái ǵ, ở đâu th́ được nhỉ?

 

Người đàn ông hỏi tiếp, th́ chiếc ch́a khóa lại lóe sáng một cách khó hiểu, ra chiều muốn nói điều ǵ đó, nhưng phức tạp và mơ hồ, không thể nào đoán ra được. Tóm lại là vẫn không có được giải đáp nào cả.

 

Giữa hy vọng và tuyệt vọng, người đàn ông vẫn tiếp tục tái diễn hành vi ấy để t́m sự hiện hữu của cái ăn khớp với chiếc th́a khóa

 

Người đàn ông ấy đă thử cắm chiếc ch́a khóa vào không biết bao nhiêu là ổ khóa, nhiều không kể xiết. Thế nhưng, tất cả đều chẳng được ổ khóa nào đón nhận, để chỉ hứng lấy sự cự tuyệt trong vô vọng. Đôi khi người ấy cũng đă toan bỏ cuộc. Nhưng lại có linh cảm rằng lần tới biết đâu sẽ gặp được một cái thật là ăn khớp, cho nên đă không đi đến quyết định dừng lại.

 

Cứ cắm đầu cắm cổ chạy quanh bạ đâu xâu đấy là hỏng. Phải nghĩ ra cách nào có hệ thống cho ra đâu vào đấy, ít tốn công vô ích mới được. Người đàn ông nghĩ lại phản tỉnh đôi chút, mới bèn đến hiệu khóa, làm bộ thản nhiên nói thế này:

 

-Có một cụ già đăng trí người quen của tôi không tài nào nhớ ra được ch́a khóa này là ch́a khóa ǵ, nên cụ đang lúng túng không biết làm sao. Ông làm ơn cho biết cái ch́a khóa này là để dùng cho cái ǵ.   

 

Nhân viên ở hiệu ấy cầm ch́a khóa lên ngắm nghía, đoạn lắc đầu nói:

 

-Hiệu chúng tôi có đủ thứ ch́a khóa, nhưng chưa bao giờ thấy có cái nào giống cái này. Có lẽ là v́ sở thích hay chỉ để chơi cho vui, mà có người nào đó đă đặt làm riêng cho họ.

 

Người chủ hiệu đă có tuổi đang ở trong góc hiệu nghe chuyện th́ liền đi ra xem, nhưng rốt cuộc cũng trả lời giống như thế.

 

Người đàn ông c̣n đến cả viện bảo tàng, nói riêng với họ xin cho thử tra chiếc ch́a khóa vào ổ khóa của các thứ như những chiếc hộp từ thời cổ đại trưng bày ở đấy. Nhưng chẳng có cái nào vừa cả. Nhân viên của viện bảo tàng bảo:

 

-Chúng tôi không rơ từ đâu mà ông có được chiếc ch́a khóa ấy, và tại sao mà ông lại tận t́nh điều tra như thế, nhưng ở đây không có cái nào hợp với chiếc ch́a khóa ấy đâu ạ.

 

Rồi họ dẫn cho vào tận trong kho chứa tư liệu, cho xem những tuyển tập ảnh của những loại ch́a khóa ở khắp đông tây kim cổ. Trong đó có rất nhiều loại ch́a khóa, khóa to, khóa nhỏ, khóa có ư nghĩa lịch sử, khóa đẹp, khóa kiểu mới nhất. Thế nhưng không t́m thấy trong đó cái nào giống như chiếc ch́a khóa mà người đàn ông đă nhặt được. Người đàn ông cảm ơn rồi ra khỏi viện bảo tàng.

 

Thế nhưng người đàn ông vẫn không ngừng nỗ lực đi t́m cho ra cái tương ứng với chiếc ch́a khóa. Ở đây đang hiện hữu một chiếc ch́a khóa, th́ ở đâu đó phải tồn tại một cái sẽ được mở ra bằng chiếc thiếc ch́a khóa ấy. Ắt là phải có. Mà nếu đă có, th́ ắt là có thể t́m ra được. Và phải t́m cho ra.

 

Người đàn ông như đă bị chiếc ch́a khóa mê hoặc, hớp hết cả hồn vía, cứ tiếp tục mải miết đi t́m. Cứ tưởng tượng ra cảm giác hào hứng, măn nguyện và niềm hạnh phúc khi t́m tới được đến đích, th́ nề hà ǵ những điều như là mệt mỏi.

 

Tính cách dị thường trong hành vi của người đàn ông về chiếc ch́a khóa khiến mọi người chung quanh phải chú ư. Nó đă qua khỏi giai đoạn lén lút, mà mặc nhiên trở thành công khai. Thế nhưng vẫn chẳng thấy có ai nghe tin đồn nên t́m đến nhận chiếc ch́a khóa ấy, bảo là của ḿnh, mà đ̣i trả lại. Cũng có kẻ nửa đùa nửa thật đến bảo thế, nhưng lại không ch́a ra được cái ăn khớp với chiếc ch́a khóa ấy, nên bị lộ tẩy ngay là bịa đặt.

 

Hễ rảnh rỗi là người đàn ông đi du lịch đó đây. Tuy là đi bằng tiền chắt bóp dành dụm được, nhưng đó là những chuyến đi đeo đuổi điều hằng mong đợi, nên không hề thấy gian khổ. Và người ấy đă đến thăm đủ mọi công tŕnh kiến trúc để thử chiếc ch́a khóa, đi khắp đó đây hỏi thăm xem có chiếc hộp hay cánh cửa nào đang gặp rắc rối v́ không mở được hay không.

 

Nhưng đến nước nào hay vùng nào, nỗ lực của người ấy cũng không được đền đáp. Mỗi lần như thế, người đàn ông lại để chiếc ch́a khóa trên ḷng bàn tay mà thở dài. Hơi thở phà ra làm cho chiếc ch́a khóa hơi bị mờ đi, nhưng ngay sau đó lại sáng lấp lánh trở lại, như thể lóe lên th́ thầm, nửa như gật đầu nửa như bỡn cợt, rằng “Chưa đâu ạ.”

 

Người đàn ông lại lấy lại nghị lực, tiếp tục những chuyến đi vô định nhưng tràn đầy hy vọng. Những chuyến đi không biết bao giờ mới kết thúc.      

 

Người đàn ông đă thử đi thử lại không biết bao nhiêu lần, đă nếm mùi thất bại không biết bao nhiêu lần. Nhưng càng lúc lại càng cố đeo đuổi hơn. Chỉ cần t́m ra cái có thể mở bằng chiếc ch́a khoá này thôi là giải quyết được mọi sự. Chắc hẳn là từ đó sẽ mở ra một thế giới rực rỡ tưởng chừng không thể nào ngờ được, phong phú muôn màu, có tiếng nhạc du dương.

 

Có khi người đàn ông nằm mơ thấy chỗ muốn t́m đến. Có khi đó là chiếc hộp, là cánh cửa, hay là một cái được bố trí rất lạ lùng. Vừa cảm nhận được là lỗ khóa vừa khít với chiếc ch́a khóa, người ấy liền xoay ch́a khóa một ṿng. Nỗi xúc động và niềm vui khiến người đàn ông bất giác đă reo lên thành tiếng. Nhưng liền tỉnh giấc bởi tiếng reo của chính ḿnh, và thế là tàn một giấc mơ. Trong mơ nên cũng không biết là bên trong hộp hay trong cánh cửa ấy, ổ khóa đă chuyển động như thế nào.       

 

Người đàn ông vẫn hăm hở sống chỉ v́ thế. Đó là lẽ sống của người ấy. Người ấy tiếp tục sống với những gợn sóng ḷng xao động, thắc thỏm, rạo rực, thất vọng, hay tự dằn vặt ḿnh.

 

Năm tháng dần trôi, người đàn ông đă già đi. Cùng với tuổi già, một thứ t́nh cảm khác cũng nẩy nở. Đó là cảm giác mệt mỏi. V́ đă gắng sức không ngừng đi đây đó luôn, nên cảm giác mệt mỏi bắt đầu ẩn náu trong tâm hồn người ấy. Hơn nữa, đó cũng là do sự suy yếu về thể xác.  

 

Mỗi lần đi ra đường, th́ quả là người đàn ông vẫn thử đi thử lại chiếc ch́a khoá, nhưng số lần đi ra ngoài thưa dần, bước chân cũng chậm chạp hơn. Thế rồi cuối cùng, hầu như người ấy không c̣n bước ra khỏi cửa nữa.

 

Đồng thời, trong ḷng người đàn ông dần dà cũng có sự thay đổi. Đó là ư tưởng muốn bỏ cuộc, điều mà trước đây người ấy không hề nghĩ tới, th́ nay đă bắt đầu chớm nở, rồi lớn dần lên. Có lẽ là không được rồi. Ḿnh đă cố gắng đến thế rồi mà vẫn không t́m thấy đâu cả. Có lẽ phải nói là số ḿnh không may. Có lẽ đă đến lúc đành phải bỏ cuộc thật rồi cũng nên.

 

Mà cũng có thể là chiếc ch́a khóa này chẳng có ư nghĩa ǵ cả, chỉ là một loại đồ vật để trang trí cũng không chừng. Tuy thế, thử xem kỹ lại, th́ không thể không nhận ra rằng người ta đă cố làm cho nó có tính thực dụng. Thành ra cũng không hẳn là chỉ v́ ḷng luyến tiếc của người đàn ông thôi đâu.

 

Tuy nói là đành bỏ cuộc, nhưng người đàn ông vẫn không thể dứt khoát mà vứt chiếc th́a khóa ấy đi được. Lâu nay chiếc ch́a khóa là một vật bất ly thân, đă cùng sống, cùng đi đó đây, vui buồn có nhau, cùng trải qua một cuộc đời với người ấy.

 

Người đàn ông bèn nghĩ ra một cách, là tới hiệu khóa, đặt làm một cái như thế này.

 

-Làm ơn làm cho tôi một cái ổ khóa hợp với chiếc ch́a khóa này, để gắn vào cánh cửa pḥng trong nhà.

 

-Ông khách đặt hàng ǵ mà lạ thế. Thường th́ người ta bị mất ch́a khóa nên đặt làm chiếc khác cho hợp với ổ khóa, đă có vài lần có người đến đặt làm như thế. Dĩ nhiên là chúng tôi có thể làm được thứ hàng mà ông đặt. Nhưng mà đắt lắm đấy ạ.

 

-Không sao, đắt cũng được ạ.

 

Người đàn ông thật ḷng đáp. Đă gần đến cuối đời rồi. Sống quăng đời c̣n lại cùng với kỷ niệm. Đó là cách sống thích hợp nhất, không c̣n cách nào hơn.

 

Chẳng bao lâu ổ khóa đă làm xong, và được gắn vào cánh cửa pḥng của người đàn ông. Người đàn ông lui về pḥng, đóng cửa lại, tra ch́a khóa vào ổ khóa và xoay chiếc ch́a khóa. Cảm xúc khi chiếc ch́a ăn vào ổ khóa truyền đi khắp người qua hệ thần kinh trong cơ thể như thể là đang bị cù nhẹ. Âm thanh mơ hồ vang lên như tiếng nhạc thanh thoát rung đến tận hốc tai.

 

Một cảm xúc mà người đàn ông hằng khao khát. Dĩ nhiên thực tế th́ không hẳn là theo cung cách mong muốn, thế nhưng bây giờ thế là đă có một cánh cửa thích hợp cho chiếc ch́a khóa. Một cánh cửa thực sự chứ không c̣n là ảo ảnh.

 

Một cảm giác an b́nh, như thể là yên tâm, hay măn nguyện hơn cả mong đợi, tràn ngập cơi ḷng. Biết vậy đă làm như thế này sớm hơn. Thế nhưng, cũng là v́ bây giờ nên mới có thể nói như thế, chứ khi c̣n khỏe th́ chắc hẳn là đă không nghĩ thế đâu.

 

Đêm đến, lâu lắm rồi, quả là lâu lắm rồi, người đàn ông mới lặng lẽ ch́m vào giấc ngủ. Có thể là do mệt mỏi từ lâu nay đă dồn cả lại. Giấc ngủ thật b́nh yên…..

 

Thế nhưng, vào lúc nửa đêm. Người đàn ông nghe thấy tiếng xoay của chiếc khóa, và cảm thấy như là cánh cửa đang mở ra. Trong bóng đêm, người đàn ông chợt nhận ra điều đó và bị rơi vào một cảm giác không thể nào diễn tả hết được. Đó là nỗi kinh hoàng.

 

Một điều không thể nào tin được. Người đàn ông đă bỏ phí cả đời ḿnh, đă mải miết ra sức t́m kiếm đến thế mà vẫn không t́m ra được ổ khóa thích hợp cho chiếc ch́a khóa ấy. Cái tương thích với chiếc ch́a khóa ấy không tồn tại trên đời này. Ngoài cánh cửa kia ra, không hề tồn tại một cái nào khác. Măi cho đến khi người đàn ông hiểu ra được điều đó, và hơn nữa là ngay trong đêm đầu tiên, vậy mà có một kẻ không biết là ai đă mở được cửa đi vào pḥng….

 

Có vẻ như là kẻ đó đang tiến lại gần. Người đàn ông trùm chăn, cầu mong đó chỉ là một giấc mơ, cố tin rằng ḿnh đang nằm mơ. Mà thực sự th́ đó là chuyện trong mơ cũng không chừng.

 

-Ôi, không thể tin rằng đây là người thật ở trên đời này.

 

Người đàn ông vừa run lẩy bẩy vừa nói. Tức th́ có một giọng nữ đáp lại:

 

-Vâng, đúng vậy.

 

Một giọng nữ nghe thật dịu dàng. Thế nhưng đó là kẻ đă mở cánh cửa kia mà đi vào, một nhân vật không thể mường tượng ra được là ai. Kẻ đó lại khẳng định rằng ḿnh không phải là người ở trên đời này. Không biết là chuyện ǵ sẽ xảy ra, ḿnh sẽ gặp phải chuyện ǵ đây. Hay đó là cái chết cũng không chừng. Nếu là cái chết th́ ḿnh sẽ chết thôi, âu cũng là chuyện đă đành. Thế nhưng, dù sao th́ cũng phải hỏi cho ra điều bí ẩn này. Người đàn ông bèn lấy hết can đảm ra hỏi.

 

-Người là ai, v́ sao mà lại tới đây vậy?

 

-Ta là nữ thần Hạnh Phúc. Chiếc ch́a khóa ấy là do chính ta cố t́nh đánh rơi đấy. V́ ta định tạo ra một người mà ta muốn giúp sức. Nhà ngươi đă nhặt chiếc ch́a khóa ấy lên, nên thế là đă có được tư cách ấy. Cuối cùng nhà ngươi đă làm cánh cửa có ổ khóa cho ta. V́ thế mà ta đến thăm nhà ngươi ngay đây.

 

Có lẽ đó là nữ thần Hạnh Phúc thật cũng không chừng. Giọng nói ấy không phải là của người b́nh thường, một giọng nói êm dịu vẳng lại như từ trong mơ. Người đàn ông lại hỏi:

 

-Nếu thế, tại sao Người không đến sớm hơn, tại sao nếu không có cửa th́ Người không tới?

 

-Ồ, đó là v́ nghi thức ban Hạnh Phúc phải được cử hành thật kín đáo. Chỗ nào mà người khác có thể lọt vào là không được. Cần phải có một chỗ cho riêng người đó và ta, ngoài ra không một ai được phép vào đó cả.

 

-Ra là thế…

 

-Nào, nhà ngươi muốn được hạnh phúc như thế nào? Tiền tài hay địa vị, một t́nh yêu tuyệt vời, hay vinh quang chói lọi, muốn ǵ cứ nói đi.  Ngoại trừ trường sinh bất tử hay cải lăo hoàn đồng, c̣n th́ bất cứ điều ǵ cũng được cả.

 

Sau một lúc lặng thinh, từ trong bóng tối, có giọng nói khàn khàn của người đàn ông đáp lại:

 

-Tôi không cần ǵ cả. Cái mà tôi cần bây giờ chỉ là kỷ niệm, th́ tôi đă có rồi.         

 

(20/11/2016)

Quỳnh Chi dịch từ nguyên tác Kagi của Hoshi Shinichi