Đấu trí

 

Trong vườn của ṭa dinh cơ có một nơi dùng làm băi hành quyết để xử tội nhân. Tội nhân đă được dẫn ra trước vườn. Khu vườn này là một khoảng nền đất rộng, có những phiến đá lát đường xếp thành lối đi như trong vườn Nhật bản mà quư ngài trông thấy ngày nay. Tội nhân bị dẫn ra trước vườn, bị bắt quỳ xuống đất, hai cánh tay bị trói bẻ quặt ra đằng sau lưng. Rồi đám gia nhân đem ra một thùng đă đổ đầy nước và những túi bện bằng rơm đựng đầy sỏi bên trong, chất thành đống, vây chặt lấy tội nhân ở giữa, khiến cho hắn không thể xoay sở cử động được. Thế rồi chủ tướng đến nơi xem xét mọi sự sắp xếp chuẩn bị, ngài tỏ vẻ hài ḷng không nói ǵ cả.

 

Th́nh ĺnh, tội nhân cất giọng oang oang nói với chủ tướng :

- Thưa ngài, tôi sắp bị hành quyết, nhưng tôi bị tội đây không phải là v́ đă

cố t́nh phạm tội, mà chung qui cũng chỉ v́ ngu xuẩn. Chẳng biết có phải v́ quả báo hay không, mà từ khi sinh ra đời đến giờ tôi đă ngu xuẩn, làm ǵ cũng vụng về, cũng đoảng cả. Thế nhưng thưa ngài, ai lại đi giết một người chỉ v́ người đó ngu ngốc. Như vậy không phải chút nào. Sao lại có chuyện vô đạo đức, vô lư như thế. Làm như thế mới thực là có tội là khác.

Thưa ngài, nếu ngài bảo nhất định là sẽ xử trảm tôi, th́ cũng được thôi. Nhưng thế nào tôi cũng sẽ về báo oán cho xem. Ở đời hễ gây oán th́ sẽ bị báo oán. Lấy oán trả oán là như vậy.

 

Con người ta ai cũng thế, nếu phải tuyệt mạng với một nỗi oán hờn mănh liệt th́ hồn ma của họ có thể sẽ trả thù kẻ giết ḿnh để rửa nỗi oán hờn khi c̣n sống.

Chủ tướng cũng biết rơ điều ấy, và ngà́ đă ôn tồn đáp lại với vẻ nhân hậu:

- Sau khi phải bỏ mạng rồi, nếu v́ oán hờn ta mà người muốn về tác oai tác quái, th́ cứ việc! Đó là quyền của ngươi. Nhưng người vừa nói ǵ mà lằng nhằng khó hiểu quá. Nếu quả thực là ngươi sẽ về báo oán, th́ nào,  sau khi bị bay đầu, hăy cho tất cả mọi người ở đây chứng kiến xem nào.

Tội nhân đáp:

- Được ! Thế nào tôi cũng về gặp ngài !

Chủ tướng nói:

- Tốt ! Nào !

Đoạn ngài rút thanh trường kiếm sáng loáng ra bảo:

- Ta sẽ chém đầu ngươi bây giờ. Nh́n ḱa ! Trước mặt người có một ḥn đá

lát đường. Sau khi bị chém, thủ cấp của ngươi sẽ văng ra, ngươi có giỏi th́ hay cắn vào ḥn đá ấy xem nào ! Nếu người chết đi mà c̣n oán hận th́ hăy làm như thế, cho tất cả mọi người ở đây ai cũng phải kinh hồn. Sao ? người có thể cắn vào ḥn đá ấy cho mọi người thấy không ?

- Được ! Sao ta lại không cắn được chứ !

Tội nhân vừa cười gằn vừa thét:

- Cắn ! Cắn chứ ! Ta sẽ cắn cho mà xem !

 

Thanh kiếm bạc khoa lên sáng loáng. Có tiếng gió rít, tiếng lưỡi gươm chém phập vào da thịt người. Thân h́nh của tội nhân ngă gục xuống trên những bao sỏi. Hai gịng máu từ cổ của  chiếc thủ cấp vừa bị chém phun vọt ra.

Thủ cấp rơi lăn long lóc trên cát. Thế rồi chiếc thủ cấp vừa rơi xuống liền lăn về phía phiến đá lát lối đi, nẩy văng lên cao rồi lại rơi xuống, hàm răng trước chạm vào đá kêu cạch một tiếng. Trong khoảnh khắc, chiếc thủ cấp ra sức ngoạm, cắn vào ḥn đá, nhưng rồi kiệt sức, lại lăn long lóc ra vườn.

 

Không một ai thốt lên được một lời nào. Bọn bầy tôi kinh hăi nh́n chủ tướng. Nhưng sắc mặt ngài vẫn thản nhiên như không. Sau đó ngài từ tốn ch́a thanh gươm cho người vũ sĩ cận vệ giội nước rửa, từ chuôi gươm cho tới chỗ thanh gươm đă chém vào thủ cấp, đoạn ngài lấy giấy bản lau thanh gươm vài ba lần. Buổi hành quyết tới đây là chấm dứt.

 

Trong khoảng vài tháng sau đó, bọn cận thần và gia nhân đă trải qua những tháng ngày nơm nớp lo sợ hồn ma về tác oai tác quái. Tội nhân đă thề thốt như thế, nên không một ai mà không nghĩ rằng thế nào tội nhân cũng sẽ về báo oán. V́ thế ai nấy đều thắc thỏm lo âu, họ nh́n và nghe thấy những điều không thể có trên đời. Họ giật ḿnh hoảng hốt sợ hăi từ cả tiếng gió luồn trong bụi tre hay những cái bóng đen ngoài vườn.

 

V́ thế, cuối cùng mọi người bèn xúm lại bàn bạc, rồi thưa với chủ tướng, xin lập đàn cúng vái giải oan cho linh hồn người đă chết với nỗi ấm ức mang theo.

 Khi người trọng thần đứng đầu đám bầy tôi đă thay mặt mọi người đến thưa với chủ tướng, th́ ngài bảo:

- Không cần làm ǵ cả. Quả là khi sắp chết, tên ấy có nói rằng hắn sẽ về báo oán. Cho nên các người mới xin ta làm vậy, Nhưng nếu v́ thế, th́ không có ǵ phải sợ hăi cả.

Người trọng thần nẫy giờ ngước nh́n chủ tướng để van xin, nay thấy vẻ hết sức tự tin của chủ,  đă phải do dự hồi lâu, rồi mới dám gạn hỏi nguồn cơn.

Chủ tướng đáp :

- Có ǵ đâu, chuyện hết sức rơ ràng.

Nh́n sắc mặt người trọng thần, chủ tướng đă thấu hiểu sự nghi hoặc trong ḷng người này, ngài nói tiếp:

- Phải rồi, hắn chết đi mà c̣n đem theo một nỗi oán hận kinh hồn khiếp vía nặng đến ngàn vạn cân.  V́ thế ta mới bèn t́m cách bảo hắn hăy trương ra bằng chứng là hắn thù hận, nhằm chuyển hướng mối hận muốn báo oán của hắn sang một cái khác chứ không phải là ta. Khi đó, sau khi bị chém, hắn chỉ c̣n quyết tâm muốn cắn vào ḥn đá lát đường cho bằng được, và chẳng là hắn đă thực hiện được tâm nguyện đấy là ǵ. Như vậy có nghĩa là khi hồn ĺa khỏi xác, hắn chỉ c̣n nghĩ đến một điều duy nhất là phải cắn vào đá, mà quên hẳn việc báo oán ta. Duyên cớ không cần lập đàn giải oan cho hắn là như vậy. V́ thế, các ngươi không phải bận tâm ǵ về chuyện này nữa.

 

Quả nhiên, tội nhân đă bị xử tử chẳng bao giờ hiện về báo oán. Chẳng có chuyện ǵ xảy ra cả.

 

Nguyên tác : Kakehiki (1904)của Koizumi Yakumo

Người dịch : Quỳnh Chi ( 29/1/2009)