Nam Dao

 

 

Ráp, nối... vài kỷ niệm  mini  Trần Dần

 

 

 

Quebec năm nay tuyết phá kỷ lục rơi, tháng 3 này đă 468 centimét, ngập đến tận mái nhà : tôi không c̣n thấy ǵ, ngoài màu trắng. Tôi, sinh ra xứ nắng. Lưu lạc xứ tuyết. Nghĩ trong đầu, tiếng Việt. Mở miệng, ngôn ngữ Phú Lăng Xa. Người đời bảo tôi may, sống ở hải ngoại. Trong nước, những ngày qua tập Trần Dần-Thơ gặp một  lũ kỳ đà ở Văn Miếu ḅ ra, leo vào, lúc nhúc qui định đeo trên miệng như khẩu trang  che  bụi  một  ngày cuối đông Hà Nội.

 

Nhớ anh. Những buổi đăm đăm không  nói. Tiếng chân ngoài ngơ. Và nắng. Nắng cũng trắng, nhưng không  lạnh như tuyết xứ này. Nhớ những  câu mini anh lảy cho Thơ. Nhớ lần có cả LĐ và HC, khi ai đó thốt ‘’ H... nó bảo, thơ bí hiểm không ai hiểu th́ viết để làm ǵ? ‘’ th́ Trần Dần ngước nh́n. Tṛng mắt có lửa bốc cháy, nhưng dịu dần, và anh buông thơng ‘’ ai cũng có Thơ của ḿnh, không  bí hiểm, cứ làm! Bí hiểm cũng cứ làm! ’’.  Anh nói cho tôi . Chả là dịp đó tôi mang tặng các anh bản thảo của tập thơ mang tên Dấu Vết Ngậm Ngùi.

 

Thời đó, lâu lâu lại chộp 1 câu, 2 câu mini. Nhưng nào Thơ có để hiểu. Chục năm sau, tôi  mới nhận ra điều đó. Và thêm một điều nữa : thơ mini mang thi hiệu Trần Dần thật ra là một  khối  cấu tạo bởi những  yếu tố rời. Ghép, lắp, ráp, nối...chúng lại th́ tạo thành một mảng rất thống nhất, con chữ và con người là Một :

 

nói tao biết mày viết thế nào, tao sẽ nói mày sống chết ra sao

 

Ghép lắp ráp nối là việc người  đọc.  Ai cũng có cách đọc Thơ của ḿnh, và thưa anh, đây là một cách, của tôi, đọc

 

 

                                    mini Trần Dần :

*

sinh ra tôi 
              chuyên đề thất vọng mọi người

*

tôi như có lời hứa chưa xong. Có lời nguyền chưa trọn. Có câu thề c̣n trăn trở nơi tim. Thơ là tṛ rồ của những kẻ như tôi

 

*
ai cũng có ngày
ngày của ḿnh
tôi không có ngày nào hết
 
* 

sinh tôi làm ǵ
              tôi không hợp grammaire nào cả
    sinh tôi đă có grammaire cho tất cả
              ắt là không juưt cho tôi
 
*
tóm lấy tu từ vặn nghoẹo cổ
viết như khạc nhổ mọi tu từ

 

* 

kể từ lăn lóc rôck
              vén váy văn chương chiều dọc
    cả nhà xô lắc lốc
                       ngộc thần kinh

 

*
tôi thích những đàn ông vẫn cả đôi vai, cả đời ḿnh, gánh vác một ư kiến, một giấc mơ
                      

*
tôi đau ở
mỗi người một vụ án
mỗi người
            chôn
            sống
một chân mây
 
tôi đau ở
        tôi thồ văn tự xứ này lên.

 

*
anh cứ mó thử một dấu phẩy văn phạm xă hội
vuốt râu hùm xám c̣n đỡ nguy hơn

 *
ai chẳng có nhà nước của ḿnh để khốn đốn với
nó.
ôi
đi đâu thoát được mùa người?

 *
không khóc nước này cạn lộc
              khóc nước này cạn khát vọng mà thôi

 

*
trang giấy trắng quá, trắng quá, đến nước chỉ có sữa mới đen hơn.
 
*
con trắng bước đi trắng, trắng đến nỗi chỉ bóng nó mới tím hơn

 
*
chỗ nào Tư Mă cũng bơ vơ
rồi một hôm, lỗ chỗ gió, buổi chiều như một chương tŕnh đục lỗ
nhà mồ Tư Mă cư tang
 
*
được ván cờ thua
thu hoạch bụi hồng

 *
rượu cay xé mồm (nhịn xé lồn) mới thích 
 
*
thế giới
nơi con chữ lẩm bẩm
buổi chiều lẩn thẩn
nơi Tư Mă lẩm cẩm
 
*
làm lại thở dài
làm lại thơ ngây
 

*
tự do là vi phạm chứ không tuân theo tất yếu.

 

*

mưa rơi không cần phiên dịch

*
xây một tập thơ là phá một nhà tù
 
*
tôi rủ tôi đi vào cửa khó
dễ ăn, dễ ngủ
siêu lạm phát
động vật dễ dàng

 *
sáng tạo là một hành vi tổng lực và bất ngờ.

Cả cái dái cũng tham gia sáng tạo.

*

hiện thực là một hư cấu từ đầu chí cuối, từ dưới lên đầu
 
 
*
chân lí là một lỗi thời không buông tha nhân thế
 
*
mĩ học đ̣i hỏi các giấu diếm và thưởng lệ nó
đạo lí đ̣i hỏi biểu lộ và trừng phạt giấu diếm
 
*
hôm nay
tôi vẫn crucifix mỏm - AH
tôi sột soạt sóng ngắn
tôi zột zoạt mộng vắn
                    mộng dài
                        tam thiên thế giới
*
hai mắt đen ngàn lệ nhé
tôi vẫn thơng tay trong chợ bụi đông người

 

*
ai xuất bản nhiều đêm thế nhỉ?

*
thà thắp một tia đom đóm
c̣n hơn ngồi thở dài khan
 

*

thế là tôi vẫn lạc quan đen
đâu phải tôi bôi đêm đen
vào ánh sáng mọi điện đèn.
 
*
không khóc không cười tôi vẫn chỉ lạc quan đen
 
*
đen đến mức chỉ mỗi trắng mới óng ả hơn
 
*
đừng tha thứ cho tôi nếu một chiều nào yếu đuối
tôi tắt tôi đi trong dàn nhạc áy náy các v́ sao. 

*
tôi đă hát những ngày mai - không hát
bây giờ tôi hát - lạc quan đen

 
*
tất cả diễn ra trong khói một tia nh́n.
tất cả diễn ra trong lá vắng một tia nh́n.
gió tha người, ở các ngă ba.

 
 *
vắng lặng tôi ra khỏi trời.
bước lặng tôi về tuổi muội.
 

 *
ngày ngày nhấm nháp chân mây

*
mất ngủ hàng đèn
trong một thủ đô đen
ngă ba đen
ngă ba đen
sự vật không đèn

 

*
một đám ma đen đi măi không tới huyệt
 
*
noel
hồ sơ đen
màng nhện bóng đèn
vẫn có nhưng mũ trùm đen đưa đám đám tang đen.
 
*
rồi ra tôi sẽ buồn như núi
lặng như ngày

đau đáu như mây
 
*
tuổi cuối đi về xứ cuối
                                 có c̣n tia cuối nào không?  
tim cuối lê về phố cuối
hay là tia khói cuối đă tan đi?
 
*
nghi ǵ
xá ǵ khi khói - cuối đă bay đi
            mây cuối của ḷng
            con mắt cuối vẫn chong chong

 *
cho tôi ngồi phố khói
ga khói của ḷng, bướm khói liệng sân ga
tầu khói
chung nhau mầu tuổi khói
đâu dè mắt khói chói chiêm bao/ mây bay
chung đôi ngồi kể khói
mưa rất xưa mà thu rất xanh
mắt khói thế này - mắt khói để cho ai?                
 
*
nhân loại- tôi không chơi với các anh nữa
ván nào anh cũng ăn gian

*
ga cuối của ḷng
            chẳng nói
sợ rằng như khói
nói bay đi
sợ rằng như nói
khói bay đi
ga cuối của ḷng

*
Sống? Eo ơi sống?
Xưa nay. Từ sống mấy ai về?

*
Càng chết tôi càng - bất tử
Eo ơi
Chết vẫn không yên.