THOMAS MANN

Nhà văn Đức (1875-1955)

NGƯỜI GIÚP CHO TÔI HIỂU KHẢ NĂNG

CỦA NHỮNG HÌNH THỨC NHỎ

Có một thời, tôi gần như bị choáng ngợp bởi những sáng tác vĩ đại, “những nhịp thở dài và mạnh“, những tác phẩm hoành tráng có tính chất tự sự do những nhà sáng tạo khổng lồ viết ra trong sự xuất thần mà cũng trong sự kiên nhẫn ghê gớm, kiểu tác phẩm của Balzac, Tolstoï, Wagner. Bắt chước những tác phẩm đó, đấy là mơ ước của tôi. Còn đối với Tchekhov hoặc một người tôi biết rõ hơn là là Maupassant, tôi chỉ đấy là những người làm nghề trong những hình thức nhỏ, không cần đến sự kiên nhẫn kéo dài vài năm, thậm chí đến chục năm như trong tiểu thuyết. Có thể viết trong vài ngày hoặc một tuần lễ, trong nghệ thuật, truyện ngắn chỉ là một cái gì giống như mưa bay gió thoảng. Bởi vậy, tôi khinh thường cái thể tài văn học này, không hiểu được rằng những cái nhỏ bé ngắn gọn đó, cũng có sức chứa nội tại lớn lao, cũng có thể bao quát được toàn bộ đời sống có thể đạt tới kích thước anh hùng ca, và có được tác dụng nghệ thuật, chẳng khác gì mọi sáng tác đồ sộ khác. Càng trưởng thành, tôi càng hiểu rõ điều này, mà một trong những người giúp cho tôi hiểu lại chính là Tchekhov.

... Một trong những người viết tiểu sử Tchekhov đã chứng minh rằng trong cả đời viết của ông, sự thay đổi thái độ ông đối với đời sống, với thời đại, phụ thuộc vào mức độ ông nắm vững hình thức nghệ thuật, phụ thuộc vào trình độ nghề nghiệp của tác giả. Điều này không chỉ biểu hiện trong việc lựa chọn tài liệu phát triển cốt truyện  và tính cách, mà còn phải phản ánh ngay trong ngôn ngữ các nhân vật trong truyện...

Tác phẩm 10 tập (tiếng Nga), t10.