Hạt Điện Cô Đơn
Hiếm khi tôi có thể dừng lại để ngẫm nghĩ xem ḿnh sinh ra đời dưới một ngôi sao sáng chói hay mờ nhạt, v́ tôi luôn luôn phải chạy. Không được đi, mà chạy. Thật ra, cũng chẳng thể nói tới chuyện ‘‘ra đời’’. Tôi làm ǵ có ngày sinh, cũng không hề có ngày tử, nói gọn hơn, tôi là một hiện hữu vô hạn định. Khi nh́n ra ‘‘Cơi Ngoài’’, ở đó có linh hồn và vật chất, tôi đă thấm thía thế nào là nỗi buồn. Không kinh nghiệm ǵ về linh hồn nên tôi chẳng thể ba hoa về nó, bạn sẽ tha hồ chế nhạo. Nhưng vật chất, tôi có thể bàn bạc đôi điều, bởi không có tôi, đâu có vật chất.
Ở cơi ngoài, mọi vật đều có một con đường đời, đi từ đầu sinh đến đầu tử. Vật thể nào cũng có lúc bị ít nhiều biến thái hay biến chất. Vậy mà tôi, không rơ do đâu ḿnh ra đời và khi nào được chết. Như thế, tôi không có cuộc đời, nên cảm thấy hiện hữu này trở thành vô nghĩa. Đó là một suy nghĩ, vướng mắc lẩn quẩn bao nhiêu lâu nay từng làm tôi u uẩn, nản ḷng. Thôi th́, mất đầu sinh đă đành, nhưng chẳng bao giờ được đổi kiếp, thật ṃn mỏi. Ưu tư là thế, nhưng tôi không ḥng mong chia sẻ nỗi khắc khoải không-được-chết ấy với một ai. V́ từ thiên niên vạn kỷ, thế gian này miệt mài đi t́m phép trường sinh. Tôi không được cảm thông bởi cơi ngoài đă đành, cũng không với đồng chủng của ḿnh. Trong thế giới của chúng tôi và trên con đường vận hành không ngừng nghỉ, anh em đồng loại chẳng ai thèm ngoảnh lại khi thấy tôi chùn chân mỏi gối. Họ c̣n vượt qua mặt, cười mũi với nhau, ối chào tên triết lư lẩm cẩm. Bởi vậy, thà tôi câm nín, ôm nỗi u sầu nan giải như bọc hành trang nặng trĩu.
Nhưng hôm nay, tôi muốn được tâm sự với bạn, người bạn cơi ngoài nhạy cảm. V́ tôi không thể lặng câm măi, khi bao điều vừa xảy ra đang chấn động đời tôi một cách ghê hồn. Nhất là, một ngày kia chắc chắn chúng sẽ khống chế luôn tương lai của tôi, và hẳn nhiên cả cuộc sống của bạn. Rồi bạn sẽ hiểu v́ sao tôi vừa cô đơn vừa hạnh phúc, lo âu lẫn hứng phấn, thất vọng nhưng vẫn cứ ước mơ. Nhưng, xin đừng ngạc nhiên khi tôi nói rằng tất cả chẳng qua một chuyện t́nh. Mà có ǵ lạ đâu, ở cơi ngoài của bạn, mọi điều tạo thành cuộc sống, thành văn hoá hay khổ đau, an lạc đều bắt nguồn từ cái gọi là t́nh-yêu, có phải?
Thế giới thênh thang sinh động, muôn ngàn sắc thái của bạn đă thường xuyên ám ảnh, khiến tôi luôn luôn ấp ủ giấc mộng rời bỏ nơi cư ngụ của ḿnh. Ở đó tôi bị bao vây, ngăn chận bởi bao nhiêu phần tử phải chung kiếp với nhau. Tất cả họp thành mạng, thành cấu trúc, lớp lang thứ tự chặt chẽ hơn cả những đơn vị gia đ́nh, làng xă cùng quốc gia của thế giới con người. Tuy là vật thể nhỏ bé nhất trong vũ trụ nhưng thật ra chúng tôi là một tập hợp của nhiều chủng loại, khác biệt nhau chẳng những ở giới tính âm dương của phần tử cấu tạo mà con người gọi là điện tích, c̣n v́ chuyện đồng vị, đồng phân...vừa phức tạp vừa bị bao nhiêu định luật kỳ bí khống chế và chi phối. Vốn mang điện tích âm, quy luật vũ trụ chỉ cho tôi được phép lân la, kết hợp với một phần tử có điện tích dương nặng nề hơn tôi gấp bội, để lẩn quẩn quay ṿng quanh hắn ta theo một quỹ đạo buồn bă. Hai đứa tôi hợp thành đơn vị nguyên tử cơ bản của vật chất. Không hề được chọn lựa, nên trong sự ghép cặp ấy chúng tôi vẫn cố t́nh giữ một khoảng cách tối thiểu, chẳng hoàn toàn gần gũi, chia sẻ được ǵ. Một xă hội bị kềm kẹp hẳn nhiên không thể bền vững. Chỉ cần một kích thích dao động giản dị như thay đổi áp suất, gia tăng nhiệt độ...là hỗn loạn ngay. Những phần tử tuy cực nhỏ nhưng rất dễ kích động như tôi chẳng hạn khi được cung cấp một chút năng lượng là vôi vàng từ giă tên ‘‘bạn đường’’, bứt rời quỹ đạo đơn điệu để lao vào cơ cấu trật tự chung quanh. Tôi lọt tới đâu va chạm, bắn phá những phần tử cùng chung sống, gây ra sự hoán chuyển lẫn xáo trộn môi trường. Và bạn hẳn biết rằng chính những náo loạn vô tội vạ ấy của tôi cùng đồng loại đă tạo nên bao hiện tượng vật lư điều khiển và ảnh hưởng tới thiên nhiên cùng sự sống con người. Thế nhưng bạn hăy yên tâm, sự việc thường chỉ như tṛ chơi, chẳng ghê gớm ǵ, không đi đến đâu, v́ rất nhanh chóng những đụng độ này sẽ tước đoạt hết sức lực của tôi. Khi mất cả năng lượng rồi, tôi đành lủi thủi trở về t́nh trạng b́nh thường, t́m một tên mang điện dương để lập lại kiếp tầm gửi và chờ đợi một lần tái xuất giang hồ khác. Cứ thế, tôi không ngừng chuyển biến giữa hai trạng thái kích thích và cơ bản.
Tôi bị d́m thật lâu trong thâm u, sâu dưới chân núi. Hoàn toàn chẳng biết ánh sáng là ǵ để đếm thời gian. Sự sống được thể hiện bằng những tiếng thở than về nỗi sầu bi mọc dài của các rễ cây, bằng những nhúc nhích cựa ḿnh của các tinh thể mỗi lần sinh nở hay chuyển hóa. Mấy tên khoáng chất, nham thạch ẩn náu trong đất đá thường xuyên kèn cựa nhau để tranh dành một thể tích lớn hơn. Giữa bao thứ ấy, tôi thích lắng nghe những mạch nước ngầm róc rách b́nh thản rồi có lúc lại rạt rào cuống quít khi có trận mưa to trên trời.
Cho đến một ngày, bỗng nhiên bốn bề rung chuyển. Tiếng động cơ rầm rầm ở đâu cao xa lắm nhưng vẫn làm chúng tôi hốt hoảng, sợ hăi hỏi nhau phải chăng một cơn địa chấn? Rồi những mũi khoan khổng lồ từ trên mặt đất dần dần xuyên thủng bao tầng đất đá. Tia ánh sáng đầu tiên theo đó lọt vào tận chốn thâm sâu. Nó mong manh và yếu ớt lắm nhưng đủ để tôi ngỡ ngàng, thảng thốt trước cái đẹp lung linh kỳ diệu. Một tia sáng, rồi hai, ba, rồi cả ngàn cả vạn thoắt tràn ngập, rực rỡ. Tôi hoang mang tột độ, không hiểu hiện tượng ǵ đang xảy ra, khi một cơi lặng ch́m tăm tối bất ngờ chói rực, tươi thắm. Trong ánh sáng rạng ngời, chúng tôi bỗng nhận ra diện mạo của nhau. Một thế giới muôn h́nh vạn trạng. Bao khoáng chất kết thành tinh thể lóng lánh màu sắc xanh tím vàng...li ti nhiều h́nh dạng, lẫn lộn giữa những khối đất vàng nâu, đen đủi. Trong suốt óng ả hay mờ đục xạm xịt, tất cả quanh tôi đều bừng bừng rạo rực khi tiếp xúc với mặt trời và không khí. Lần đầu tiên tôi được biết thế nào là niềm vui và sự bàng hoàng, nhưng nào ngờ, đây cũng là điểm khởi đầu một hành tŕnh định mệnh.
Chẳng hân hoan được mấy đỗi, người ta đă cào xúc cả hầm mỏ này đi, đưa vào những dàn máy sàng lọc, phân chất để cuối cùng tách rời từng loại. Tôi và một số đồng bạn bấy giờ bị kết hợp thành một kim loại mà con người đính cho kư hiệu gọi là ‘‘Đồng’’, rồi gửi đến một pḥng thí nghiệm lớn. Tôi nằm im ở đấy một thời gian, cho tới lúc người ta hào hứng đem ra trộn lẫn với hai ba hoá chất khác cũng phát xuất từ đất đai quặng mỏ, xong nghiền nát trong cối xay trước khi bỏ vào một ḷ nung rực đỏ, hơn ngàn độ. Bạn biết đâu rằng nhiệt lượng khủng khiếp ấy đă phân tán các cấu trúc kết hợp ban đầu giữa chúng tôi, mỗi thành phần bị bứt ra khỏi vị trí của ḿnh, lao xao di tản, để sau đó lại sát nhập với nhau theo một cách sắp đặt khác h́nh thành mạng tinh thể mới. Rồi cuối cùng, người ta dùng kỹ thuật kết hợp những tinh thể vừa được sáng tạo này thành khối hay kéo thành sợi. Bấy giờ, tôi lọt vào trong một sợi dây dài chẳng hiểu bao nhiêu. Môi trường sống thay đổi thật đấy, nhưng hứng thú hẳn lên khi có sự hiện diện của con người. Qua câu chuyện giữa họ, tôi mới ư thức rơ ràng về vai tṛ của chúng tôi trong sự hiện hữu và quá tŕnh phát triển đời sống ở cơi ngoài, qua cái họ gọi là tiến bộ của khoa học kỹ thuật. Bỗng dưng từ một phần tử cực kỳ nhỏ nhoi, tôi hănh diện khi biết ḿnh và đồng loại mang sứ mạng h́nh thành tất cả vật chất. Ngược lại, tôi bàng hoàng nhận ra quyền lực ghê gớm của cái phần vô h́nh vô ảnh mà con người gọi là trí tuệ.
Một ngày sợi dây tôi được đem đến một nơi đầy máy móc. Những người làm việc ở đây thường lộ vẻ khẩn trương trong những ngày này. Họ đang sửa soạn thực hiện một chuyện ǵ đó h́nh như quan trọng lắm. Tôi bị thu hút bởi khung cảnh mới nên bỏ quên chuyện chơi bời nhảy nhót ra ngoài ṿng sống nhàm nhạt, tự hỏi, ḿnh có đóng vai tṛ ǵ không trong những sửa soạn mưu tính này ? Nhưng tôi chẳng phải thắc mắc lâu, họ đă nối hai đầu sợi dây vào máy phát điện rồi nhúng cả sợi trong một thứ chất lỏng lạnh ghê người, cơ hồ trăm lần hơn băng đá. Cả bọn tôi bất thần cóng queo, vội co cụm lại trong khi những làn hơi tỏa ra như giải lụa bay lơ lửng. Tôi chỉ muốn thoát khỏi các ràng buộc quanh ḿnh để nhẹ nhàng bay theo chúng. Bỗng có tiếng người ra hiệu bật máy, tức khắc bao nhiêu tinh thể trong sợi dây bị chấn động như giữa làn sóng dữ dội. Một lũ hạt đồng loại với tôi ở đâu ồ ập ùa tới, h́nh như từ cái máy nối hai đầu. Chúng chạy đến đâu xô đẩy và sức mạnh ấy đă bứt tôi rời khỏi vị trí cố hữu. Tôi bị cuốn đi trong cuồng lưu ấy, chẳng kịp hiểu ǵ, nhưng tự nhiên cảm thấy bừng bừng ấm áp, như có ai đang ôm truyền nhiệt lượng. Hóa ra tôi vừa được kết cấu với một tên cũng mang điện tích âm như ḿnh. Làm sao ngờ được, trong phút chốc tôi không c̣n cô độc nữa, đă có bạn đồng hành, và lại là một tên đồng loại đồng tính, một song sinh! Thế mới lạ lùng, từ trước đến nay chúng tôi không bao giờ đến gần nhau được bởi có một lực đẩy vô h́nh giữa hai điện tích âm, vẫn phải đứa chạy trước đứa chạy sau, thật chẳng có ǵ thú vị. Càng kỳ diệu hơn khi tôi không bị mất sức nhanh chóng để bắt buộc trở về trạng thái cơ bản, phải dừng lại sát nhập với một hạch điện dương như thường lệ. Tay trong tay, cặp điện âm chúng tôi lao đi vùn vụt, cơ hồ môi trường chung quanh không c̣n sức cản trở hữu hiệu nữa. Tôi phơi phới cùng bao nhiêu cặp khác hớn hở băng ḿnh trong cuộc marathon man dại.
Nào biết được hiện tượng kỳ quái ǵ đang xảy ra trong đời ḿnh, nhưng việc chi phải tiêu hao tâm trí t́m hiểu lúc này. Niềm vui đầy ăm ắp trên con đường bay nhảy thênh thang, sự truyền giao mật thiết với một song sinh ngẫu nhiên được có đă thi vị và thăng hoa cảm xúc đến tột cùng. Ấy vậy, đang mê cuồng trong cơn say, bỗng một động lực vô h́nh đẩy tôi lùi lại. Tự nhiên tôi thấy ḿnh nhẹ hẫng, không c̣n chút sức lực nào, như hụt vào khoảng chân không. Hoảng hốt quay sang, tôi sững sờ nhận ra tên bạn yêu quí chẳng c̣n bên cạnh nữa, hắn rơi rớt mất đâu rồi! Cùng một lúc, tôi bị đẩy về điểm khởi đầu, như thể vừa trải qua một giấc mơ ngông cuồng, hoang tưởng. Nhưng trong các tinh thể cả bọn thi nhau hô hấp ồn ào để dăn nở về trạng thái cũ theo với nhiệt độ đang tăng dần, chứng tỏ sự kiện vừa xảy ra là điều có thật. Trấn tĩnh nh́n quanh, hóa ra sợi dây đă được nhấc ra ngoài không khí. Và những con người đang hiện diện nao nức chúc mừng thí nghiệm về chất siêu dẫn vừa kết thúc khả quan.
Có ngờ đâu, một sớm một chiều đang quẩn quanh ủ dột dưới chân núi tối tăm tôi lại được con người luyện thành một vật liệu không c̣n điện trở lúc nhiệt độ hạ rất thấp. Người ta măn nguyện khi t́m ra nguyên lư của hiện tượng siêu dẫn này. Trong chất dẫn điện b́nh thường, sự chuyển động của các hạt điện tử âm chúng tôi tạo ra ḍng điện, nhưng những va chạm với các nguyên tử kết thành mạng tinh thể bao quanh trong vật liệu đă cản trở sự vận hành đó. Mỗi lần đụng độ là mỗi lần chúng tôi mất dần chân khí. Nhưng trong chất siêu dẫn, ở vùng nhiệt độ thấp, nhờ lực hấp thụ mạnh nên hai hạt điện tử âm chúng tôi không bị tách rời mà di chuyển từng cặp, v́ thế khi năng lực của tôi bị thất thoát, do sự va chạm với mạng lưới tinh thể chung quanh, đă có tên bạn song hành hút trở vào. Năng lượng của hai đứa cộng chung lại vẫn được bảo toàn, không hề suy suyển nên tha hồ chuyển động, như không có môi trường ngăn trở. Trừ phi nhiệt độ lên cao, quá một giới hạn nào đó, các phần tử của tinh thể sẽ dao động rất mạnh và những chấn động này sẽ bứt rời hai chúng tôi ra. Lúc ấy, mỗi hạt điện sẽ mất dần sức lực.
Tôi biết đâu rằng những khám phá này có thể ảnh hưởng lớn lao tới đời sống cơi ngoài. Ngày kia, khi người ta chế tạo được hợp chất không c̣n điện trở ở nhiệt độ b́nh thường, sẽ có biết bao ứng dụng kỹ thuật thực tiễn. Tất cả các vật liệu điện tử làm bằng chất siêu dẫn sẽ vạn lần hữu hiệu. Không có điện trở, các động cơ không c̣n bị nóng máy, năng suất nhân gấp bội. Tương lai dự trù loại máy siêu vi tính nhờ vận tốc truyền tải dữ kiện tức thời. Và nếu chúng tôi chuyển động nhanh bao nhiêu th́ đời sống của con người cũng sẽ được hưởng phần qua những phương tiện di chuyển hết sức mau chóng ngần ấy. Họ đang thực hiện thí nghiệm chế tạo loại tàu điện lướt đi trên không, chẳng chạm vào đường rầy siêu dẫn. Không c̣n lực ma sát, vận tốc tàu sẽ đạt tới bảy trăm cây số một giờ, chẳng kém mấy phi cơ. Và nếu những đường dây điện cao thế làm bằng chất siêu dẫn, ḍng điện sẽ được truyền tải không giảm suất qua bao dặm trường. Con người chẳng c̣n ǵ để bận tâm về sự bành trướng các nhà máy điện hạt nhân.
Sau lần thí nghiệm hi hữu ấy, tôi trở lại t́nh trạng lẻ loi xưa cũ, cô độc hơn bao giờ. Trước kia tôi chỉ cảm thấy một nỗi buồn mênh mang, những suy tư mơ hồ diệu vợi dù ǵ cũng nhẹ nhàng, dễ chịu đựng hơn cảm giác mất mát, khắc khoải trước một song sinh của ḿnh thất lạc. Con người đă ban phát cho tôi điều kỳ diệu. Nó không những lung linh rạng rỡ ấm áp như tia nắng đầu tiên tôi đă nh́n thấy hôm nào, mà c̣n tuyệt vời hơn v́ tôi chỉ được sống sự huyền nhiệm ấy trong vài giây phút. Bây giờ mỏi ṃn ngóng vọng cho tôi hiểu thế nào là đăng đẵng thời gian dù vẫn chưa ư niệm được chiều dài của con đường sinh tử. Tôi ước ao được cho đi và nhận lại những nhiệt truyền ấm áp đă từng chia sẻ với tên bạn thân yêu. Nhưng những con người quanh đây sao b́nh thản lạ. Thí nghiệm ấy xong, chừng như họ tính toán lo toan ngay một chương tŕnh khác. Sợi dây điện siêu dẫn nằm trơ vơ đó, họ đâu biết rằng tôi đang dại đi trong buồn bă, vừa bồn chồn lao đao bởi những suy nghĩ về con người. Như từng nói với bạn rồi, con người không bao giờ quên sử dụng quyền lực của họ. Và một khi quyền lực ấy được cộng thêm với trí tuệ sẽ đưa đến kết quả ǵ ? Bạn đoán được chăng ? Riêng tôi, khi bắt gặp hạnh phúc cũng là lúc thẫm nhập nỗi cô đơn cùng tận. Hân hoan tâm phục trí tuệ sáng tạo của con người bao nhiêu th́ đồng thời tôi càng sợ hăi. Mới đây thôi, nghe chung quanh họ bàn tán hứng khởi về một hiện tượng khoa học có thể thay đổi toàn bộ những định luật vật lư căn bản đă được thực hiện. Họ vừa cho ra đời chín đứa con hoang tưởng nhất. Chúng là những ‘’Nguyên tử phản- vật- chất’’, hoàn toàn đối ngược với nguyên tử cơ bản của vật chất từ trước đến nay vốn được cấu tạo bằng một hạch nhân chứa các hạt mang điện tích dương và một lớp vỏ là hạt điện âm chúng tôi. Như thế, một cách khái quát, trung tâm một phản- nguyên- tử mang điện âm bọc bên ngoài bởi lớp điện dương.
Cho đến nay, ngỡ rằng phản- vật- chất chỉ là tṛ tưởng tượng mua vui của khoa học giă tưởng. Nhưng vừa qua, sự hiện hữu của chúng dù triệu lần phù du, bốn mươi phần tỉ giây đồng hồ, cũng là một điều đă được kiểm chứng. Do đấy là sự thật nên ḷng tôi hết sức lo âu, v́ khi một nguyên tử đụng độ một phản- nguyên- tử tức khắc tạo thành phản ứng hủy diệt. Không phải tôi sợ cho sinh mạng của ḿnh sẽ bị triệt tiêu khi đâm vào một tên có cấu trúc đối nghịch. Đă nói với bạn rồi, tôi mang nặng nỗi sầu không-được-chết. Nhưng tương lai vũ trụ này sẽ ra sao nếu một ngày kia các phần tử phản- vật- chất sẽ được con người chế tạo nhiều hơn, không những chín, mà sẽ là trăm là triệu, rồi chúng có thể tự bành trướng đến độ lấn át các hành tinh vật chất của chúng ta? Và nữa, phản ứng hủy diệt tất nhiên phóng ra một năng lượng ngàn lần mạnh hơn năng lượng của một phản ứng hạt nhân. Con người sẽ có trong tay thứ khí giới điên loạn chưa từng thấy. Quả bom nguyên tử năm nào dội xuống Hiroshima sẽ chỉ là một cái nấm nhỏ nhoi bên cạnh sự bùng nổ từ quả bom chế tạo bằng nguyên tử phản- vật- chất, tuy gọn nhỏ hơn nhưng hiệu quả gấp ngàn lần.
Nghĩ cho cùng, đă có một ṿng nghiệp chướng huyền bí, xiềng xích mọi hiện hữu dù vô h́nh hay hữu h́nh với nhau. Trí năo con người do chúng tôi tạo ra, nó tŕ trệ, b́nh thường hay thông minh tuyệt đỉnh, cũng tùy thuộc vào cách kết hợp của các tế bào h́nh thành từ những chuỗi nguyên tử. Nhưng ai ngờ được, có thể một ngày, tôi và đồng loại sẽ bị tiêu diệt bởi sản phẩm của chính ḿnh. Tuy thế, tôi được biết rằng, ngoài trí tuệ c̣n có cái tâm, một điều linh thiêng khác nơi con người. Tâm và trí tuệ là hai điều cần song hành với nhau để vũ trụ này tồn tại. Vấn đề từng đặt ra câu hỏi, các nhà khoa học có trách nhiệm về hậu quả của những khám phá, sáng tạo của họ, hay chính xă hội loài người phải ư thức sâu xa về việc sử dụng những sản phẩm của trí tuệ? Một ḿnh tôi, tôi thầm nghĩ, điều thiết yếu nhất cho mọi hiện hữu phải chăng chỉ giản dị là một sự quân b́nh.
Mỗi ngày, nh́n thấy nắng chứa chan từ trời rơi xuống, ḷng tôi náo nức lẫn bồi hồi. Nắng mai sáng rỡ niềm hi vọng, c̣n nắng chiều trải dài nỗi nhớ mong đợi chờ vàng vọt. Dù muốn dù không, tôi đă lọt vào ṿng hệ lụy, từ nay những vui buồn đời tôi đă tùy thuộc vào con người. Từng giây phút, tôi ngóng trông họ lại thực hiện thí nghiệm vừa qua, để tôi được trùng phùng với tên bạn thân yêu. Từ khi tiếp cận cơi ngoài, những điều nghiệm ra khiến tôi chao đảo và sợ hăi, nhưng cũng từ đó tôi được biết thế nào là thương yêu và mơ ước. Bềnh bồng trong mộng tưởng, tôi mơ một ngày kia, sợi dây siêu dẫn có tôi sẽ được đem đến một vùng đồi núi, cây cối bạt ngàn và nhiều con suối nhỏ róc rách reo vui. Dây điện cao thế giăng giữa những trụ điện cao, băng ngang một thung lũng đầy sương sớm. Và đôi chúng tôi, hai-hạt-điện-tử-âm-đồng-phái-đồng-t́nh, rong ruổi măi trong cuộc du hành hạnh phúc. Không gian cơi ngoài mênh mông thanh b́nh. Từ trên cao vời vợi, tôi cúi nh́n chim và bướm ríu rít nhởn nhơ trong thung lũng ngập thắm mai vàng, khi nắng đă tan sương. Cái đẹp tuyệt vời của thiên nhiên và t́nh yêu sẽ cất đi nỗi sầu không-được-chết.