AI SẼ VÀO CHÁNH ĐIỆN…2.

 

Về mặt bất ngờ, dân Pháp gọi Emmanuel Macron là Trump-Pháp. Nhưng về quan điểm chính trị th́ Marine Le Pen gần gũi Donald Trump hơn. Cho nên hồi bầu cử Tổng thống Mỹ, trong khi các thùng phiếu chưa kiểm hết, trong khi dân Paris đang c̣n ngái ngủ hay c̣n chạy theo gái trong mơ, Marine Le Pen đă viết lời chúc mừng Trump rồi, hoan hô dân Mỹ từ nay sẽ được tự do!

Marine-Donald, giống và khác nhau

Từ khi Trump lên Tổng thống, thiên hạ cho rằng ông đă nhấn ch́m nước Mỹ trong linh tinh xáo trộn với đủ kiểu sắc lệnh, và dân Pháp hy vọng cử tri sẽ suy nghĩ gấp đôi khi bầu cho Marine Le Pen, sợ cùng nguyên do, cùng hậu quả.

 

 

 

Không hẳn.

 

Trump bất ngờ vào chính trường, chưa từng tranh đấu hay nghiêm chỉnh cố t́m địa vị chính trị, ngoài ư muốn phát triển đế chế riêng của ḿnh, muốn được thiên hạ biết đến và được ngưỡng mộ, muốn le lói với các em chân dài... Cho nên tưởng cai quản một đất nước đại khái như cai quản công ty, ông chủ muốn hét sao th́ hét, khi lên ngai rồi mới quưnh, mới thấy coi vậy mà không phải vậy.

 

Trong khi Marine th́ đă nghe, đă biết chuyện chính trị từ khi c̣n trong bụng mẹ.

 

Chào đời vào mùa hè 1968 là chị bắt tay ngay vào chính trường, tiếng đầu ḷng không gọi Stalin ngoại nhập, mà gọi bố Jean-Marie Le Pen ruột thịt. Và 4 năm sau, Le Pen-bố thành lập đảng Mặt trận tổ quốc, cực hữu, là một lực lượng chính trị quan trọng của Pháp. Để sau này được bố trao ấn kiếm, và hiện tại chị đang chứng tỏ con hơn cha là nhà có phước, tranh cử ăn đứt bố vào năm 2002.

 

Trump bị đối thủ chê trách về sự không đáng tin cậy, hứa hăo, cường điệu, lời lẽ bỗ bă, chỉ nói cho vừa tai cử tri bất măn. Họ cho rằng lâu đài mà Trump xây dựng là bằng giấy và sẽ sụp đổ dưới hơi thở của lư lẽ. Cho nên  chính phủ mà ông  đang gầy dựng cứ lủng cà lủng củng. Trong khi  Marine Le Pen càng ngày càng lôi cuốn nhiều cử tri phe tả bị thất vọng về chủ nghĩa xă hội.  Đối với nhiều người là nếu được bầu, Marine sẽ hành động với tất cả can đảm, không run rẩy trước việc áp dụng chương tŕnh của ḿnh và nắm trong tay một chính phủ sẵn sàng tuân lệnh… nữ  hoàng.

Cơn mưa líu lo trong lúc tranh cử mà Trump rưới xuống là cơn mưa mới trong chiều hè, nó sực lên mùi nồng của đất, chúng sanh hỉ hả v́ găi đúng chỗ đang ngứa ngáy. Trong khi Marine rải cơn mưa tỉ tê từ lúc nằm nôi, thấm đất, nhuần nhuyễn. Từ đời cha, vẫn cứ là dân Pháp dân Pháp và dân Pháp. Cho nên mỗi lần bầu cử họ đều có thêm cử tri, là những người muốn chối bỏ và bất măn sự vô hiệu của các đảng truyền thống.

 

Cũng khác nữa là bầu ṿng đầu ở Pháp chẳng có ǵ giống cuộc chạy marathon sơ bộ ở Mỹ. Trump có 5 tháng đánh bại từng người một, trong khi Marine phải tả xung hữu đột và phải đánh bại 9 đối thủ (2017 có 10 ứng viên) trong ṿng đầu, chống tả chống hữu, chống lại “hệ thống”. Trong chừng mực nào đó th́ đề cương giống Trump về căn bản, nhưng khác nhau về h́nh thức, phương pháp và lịch tŕnh.

 

Thích Trump v́ có đường lối bài ngoại giống ḿnh, nên khi được phỏng vấn về sắc lệnh Trump cấm dân 7 nước chủ yếu đạo Hồi vào Mỹ, để thay câu trả lời, Marine dẫn lời của một cố vấn cho Trump, rằng thời Obama cũng đă cấm dân Irak rồi. 

 

 

Đường ta ta cứ đi…

 

Xưa nay Marine Le Pen rất kín đáo chuyện đời tư. Vài năm nay bắt đầu cởi mở hơn, cũng bắt đầu nói hé chút đỉnh về gia đ́nh, với lư do là trước khi bầu lên Tổng thống, họ phải quen biết với người phụ nữ ở chị, mới đây c̣n cho phỏng vấn trong vườn nhà, trên tay ly rượu vang, vẻ giản dị thoải mái.

 

Và người ta vừa sợ vừa tin là chị đang sải bước trong đại lộ thênh thang dẫn đến Điện Élysée. Bởi thay v́ chương tŕnh đối đầu chương tŕnh, phần đông các ứng viên tránh né hoặc t́m kiếm vai tṛ cho ḿnh như thể họ chẳng chắc chắn về điều ǵ cả. Bức tranh quê tṛng trành nguy hiểm. Riêng bà chủ tịch đảng Mặt trận quốc gia lại có những 144 đề nghị và không hề bị nội bộ phản biện.    

 

Cho đến hôm nay, người ta cố giữ cử tri cách xa thùng phiếu. Không có cuộc tranh luận sâu xa nào, không có ǵ cho phép làm sáng tỏ một số vấn đề nặng kí dù rằng chúng sờ sờ ra đấy. T́m chiến dịch tranh cử như thể t́m chim.  Nên trong khi Fillon đang kẹt chân trong đống bùn với “việc làm ảo mà lương thật” của vợ con, th́ Marine không ngừng liếc mắt đưa t́nh với các cử tri phe hữu. “Tôi là ứng cử viên của nước Pháp, của nhân dân”. Và cháu gái là Marion Maréchal-Le Pen kêu gọi cảm t́nh viên khuynh hữu và của Fillon nên hướng tới “chương tŕnh  M”, là  “nơi duy nhất có thể trả lời về tất thảy mọi vấn đề: thuế má, nhập cư, xă hội”… Rằng dân khuynh hữu nếu đang xác nhận không muốn thấy phe tả lên nắm quyền nữa th́ nên sát cánh Marine. 

 Dĩ nhiên cũng có người nh́n chính trị với con mắt hơi bị… vỡ mạch máu, rằng chưa chắc đâu, dám từ đây đến ngày bầu, người ta có thể chơi xỏ cú ác nào đó, ném cái ǵ thôi thối để hạ bệ Marine, rằng chính trị ngày nay là như vậy, chẳng có tranh luận, chỉ có những cú gàn dở vặn vẹo vậy thôi. Thêm có người bi quan, cho rằng Marine sẽ đưa dân chúng thẳng vào chân tường với chính sách kinh tế của bà.

Riêng Le Pen-bố lại không chắc là con gái thắng ṿng 2 v́ “không có tự do phát biểu” về chuyện phá thai.

Ngoài ra cũng có chút thay đổi dịu dàng hơn:  từng muốn phục hồi tội tử h́nh đă hủy bỏ từ 1981, coi như một trong các mục tiêu chính của chương tŕnh, bây giờ chị tuyên bố loại bỏ mục này với lư do là nó đụng chạm đến niềm tin riêng tư, đôi khi là t́nh cảm tôn giáo. Nhưng vẫn nhất định rời khỏi Liên minh Âu châu, là sẽ có… Francexit rồi!

 

 Tiền là tiên là Phật…

… nên dù giữa bố-con có nhiều lục đục, nhưng để cho cuộc chạy đua được hoàn mỹ có thể mang lại hào quang cho đảng, cho gia đ́nh - điều mà ông tổ Mặt trận đă “thua trong vinh quang” năm 2002 -  bố vẫn phải mua thêm nước bổ Con ḅ húc tiếp sức cho Marine.  Là cho mượn 6 triệu euros.

Theo tuần báo Con Vịt Bị Xiềng (cái con nhỏ này, thiệt t́nh!), th́ Nga cho Mặt trận tổ quốc mượn 28 triệu euros để lấy đà mà phóng. Nhưng thủ quỹ của Mặt trận cải chính,  rằng chỉ có một nhà băng Nga  cho mượn 9 triệu hồi 2014 thôi, và khổ cái là sau đó nhà băng này dẹp tiệm, từ đó Mặt trận không có liên hệ đặc biệt với các tổ chức tài chính Nga nữa. 

Cực tả hay cực hữu chưa bao giờ lên ngôi ở Pháp. Có vẻ họ hiểu tiếng Việt: cực luôn đi chung với khổ. Nhưng ngoài Emmanuel Macron mà Mặt trận coi là đối thủ đáng gờm, các ứng viên kia đều bất khả hay có vấn đề. Và dù lo ngại trước viễn ảnh của Brexit, của Trump, nói chung người ta lại ưa thay đổi!

 

XuanSuong-Paris

2-2017