OBAMANIA

Mấy tuần trước bầu cử tổng thống Mỹ, cả nước Pháp chẳng ngày nào không nhắc đến Obama, đến nỗi truyền thanh truyền h́nh dùng chữ Obamania,  nghĩa là «lại vẫn nói đến Obama». Sự háo hức này làm giảm thiểu tầm quan trọng các buổi xuống đường của công nhân kỹ nghệ xe hơi bị bắt buộc nghỉ từ một đến ba tuần (lư do: cầu không đủ!), và lời tuyên bố của bộ trưởng kinh tế là mức tăng trưởng năm tới chỉ đạt được từ 0,2 đến 0,5% !

Obama thắng cử còn nói nhiều hơn nữa. Không như thế giới chỉ ca ngợi Obama là người làm nên lịch sử, báo L’Alsace còn truy ra Obama có gốc gác Phú Lãng Sa, ít nhất ... 4,685 %, nghĩa là khoảng một ngón chân! Vùng Alsace thuộc Pháp từ 1648, năm 1715 ông tổ ngoại Obama đến Bischwiller cách Strasbourg 30 km, sinh sống. Tính ra Obama là cháu chắt đời thứ 6. Bấy nhiêu đủ cho 13 nghìn dân chúng ở đây hãnh diện nhận họ hàng, biểu ngữ chúc mừng bằng điện chớp nháy ở toà thị chính. Người ta kháo nhau nếu điều tra về thân thế Mc Cain, biết đâu chẳng t́m ra mấy đời gốc Pháp.

Obama vào Nhà Trắng gây ra cuộc tranh luận sôi nổi ở Pháp. Hội đồng đại diện các tổ chức da đen Pháp muốn đến điện Élysée ngay sau hôm bầu cử Mỹ, yêu cầu tổng thống Sarkozy cho câu trả lời chính trị thích đáng với niềm hy vọng chớm dậy từ vụ việc Obama. Người ta bàn tán liệu Pháp có thể có một Obama không, dù đen hay Ả rập. Trong một xã hội đa chủng tộc do quá khứ thuộc địa mà những người được bầu hoặc cầm đầu đảng phái Pháp đều là dân da trắng. Có 80% dân chúng chịu bầu tổng thống đen, nhưng biết là dù có nằm mơ điều này cũng không xảy ra trên xứ sở này. Trường Quốc gia hành chánh chỉ toàn sinh viên trắng thì làm sao có người cầm quyền đen?  Phải bôi nhọ như cách đây mấy chục năm cần vai da đen trong phim Hollywood à?

Người ta lại nhẩn nha so sánh Obama-Kennedy. Xuất thân từ hai tầng lớp xă hội, hoàn cảnh khác nhau nhưng họ cùng giống ở điểm đẹp đẽ lịch sự, có tài, nói giỏi, thông minh, và đều có tham vọng cải thiện nước Mỹ. Nhưng nếu so sánh Obama-Sarko có lẽ có nhiều điểm tương đồng hơn. Cả hai có bố là ngoại quốc, không sinh trưởng trong gia đ́nh chính trị, tự ḿnh làm nên tên tuổi sự nghiệp chính trường, tiến thân rất nhanh, cùng làm luật sư, rất hùng biện và thuyết phục, các bà vợ không tha thiết chính trị… Khác là Obama nói sẽ giảm thuế cho 95%  người lao động lănh lương, trong khi chính phủ Sarko được xem là của dân giàu.

V́ hoàn cảnh lịch sử khác nhau nên diễn văn tranh cử của Sarko không có nội dung nào như diễn văn Obama ngày 18-3 tại Philadelphie. Nó được xem là táo bạo, tinh tế, hùng hồn, thuyết phục, là tương đương với diễn văn của cố tổng thống Lincoln. Đây là diễn từ lịch sử quan trọng nhất về gốc gác chủng tộc từ sau bài Tôi Có Một Giấc Mơ nổi tiếng của Martin Luther King cách đây 45 năm. Lời kêu gọi dân da đen «hãy nhận quá khứ mà không làm nạn nhân của nó» được xem là rất tế nhị khôn ngoan. Trong khi Sarko cảnh cáo người Pháp không nên nhận hết lỗi lầm về ḿnh, nghĩa là một cách nào đó c̣n giọng điệu mẫu quốc cha anh.

Nếu dân Việt bên Tây năm 2007 bầu cho Ségo hay Sarko v́ quan điểm chính trị, th́ các ông Mỹ đen vô tình làm mất một số phiếu của dân Mỹ gốc Việt khi tổ chức nhảy múa rình rang ngoài phố. Không một bóng da trắng hay Mễ tham dự, chỉ toàn đen với nhạc giật gân và điệu nhảy lắc mông, vừa nhảy vừa trỏ chỗ hiểm phần dưới thắt lưng. Không an tâm rồi, yêu Obama lắm nhưng nếu ổng leo lên ghế tổng thống thì Mỹ đen còn lồng lộng cỡ nào! Phải chọn McCain thôi.

Cũng khác Sarko, nguồn gốc đa quốc tịch «quá đen» hoặc «không đủ đen», với họ hàng có mặt trên 3 lục địa, là tấm thiệp mời Obama  đặt chân đến bất kỳ lănh thổ nào. Riêng với Pháp người ta tin tưởng sự giao hảo lạnh nhạt từ khi Pháp không đồng ý cuộc chiến tranh Irak, sẽ ngọt ngào hơn. Phỏng vấn các nhà chính trị học Obama có đủ bề dày để mặc áo tổng thống không, trả lời : chẳng những đủ bề dày mà Obama còn là người cực kỳ thông minh. Thừa kế tài sản quốc gia, Obama mang trên vai hai cuộc chiến và nền kinh tế điêu tàn. Cũng như trong hồ bơi, muốn trồi lên chân phải chạm đáy. Bước vào Nhà Trắng Obama đă chạm tận đáy rồi, phải đạp mạnh để nhảy trồi lên.  

Cả thế giới đổ mực tràn lan vì một ông Mỹ đen thênh thang bước vào Nhà Trắng. Đây là cặp vợ chồng đầu tiên trong lịch sử nhân loại hiện thân hoàn hảo giấc mơ Mỹ. Người ta lo ngại cho Obama hơn cho bất kỳ tổng thống nào và việc bảo vệ ông cùng gia đình hẳn phải rất chu đáo vì đảng Ku Klux Klan ít nhiều vẫn còn hoạt động. Chẳng biết Obama có làm ra tṛ trống ǵ không, nhưng ông là vị tổng thống đầu tiên trên hành tinh được mọi người yêu mến nhất qua thái độ nhu nhă, lịch sự và trầm tĩnh khả ái, và chính ông cũng từng nửa đùa nửa thật công nhận rằng ḿnh rất… đẹp trai !.

 

Xuân Sương

Paris, Nov. 2008