QUÁN MÙA ĐÔNG
Nghèo, vào thời nào và ở bất cứ nơi nào cũng khổ, nhưng mùa đông xứ lạnh cái khổ đặc biệt hơn v́ phải cần nhiều ca lo ri để chịu đựng rét trong khi túi lại không tiền. Do đó hiện giờ là thời điểm các tổ chức nhân đạo bên Pháp tích cực giúp người nghèo khó đủ sức chạy đua với cái lạnh và cái sống c̣n. Một trong những tổ chức nổi tiếng là Resto du Coeur đă mở cửa ngày 30 tháng 11 để đón tiếp số người bị khó khăn rượt đuổi với tốc độ không ngờ.
Thành lập vào mùa đông 85-86 và phân phát 8 triệu rưỡi bữa ăn do Coluche, danh hề nước Pháp chủ xướng, từ đó đến nay h́nh thức giúp đỡ trực tiếp này phát triển không ngừng. Năm ngoái, 55000 người làm thiện nguyện trong 2028 địa điểm và trên 91 xe cam nhông: cam nhông hoặc tiệm ăn phục vụ bữa ăn nóng, kho chứa phát lương thực người ta đem về tự nấu. Để nâng cao chất lượng hỗ trợ, Resto du Coeur nhờ Thierry Marx, một trong những sếp bếp lớn của Pháp, soạn thảo quyển sách nhỏ cách biến chế nhanh chóng giản dị 65 món dùng toàn thực phẩm do Resto cung cấp. Dĩ nhiên sách này không bán ra ngoài, chỉ là một cử chỉ làm ấm ḷng người nhận.
Năm nay điều đáng lo ngại là vốn Europe giúp các hội đoàn nhân đạo giảm xuống 1 triệu euros trong khuôn khổ 10 triệu euros đă cho năm ngoái. Đă xin thêm nhưng vẫn chưa thấy đồng nào và chưa được chính phủ trả lời có giữ lời hứa cho tiếp hay không. Năm ngoái vào giờ này, khi cuộc khủng hoảng kinh tế khiến kho dự trữ lỏng lẻo, Resto du Coeur đă lên tiếng báo động th́ ḷng từ bi của dân Pháp bùng lên lấp đầy két sắt. Nhưng liệu năm nay th́ sao, khi mà 40% dân Pháp thổ lộ chính cuộc sống họ phải thắt lưng buột bụng hơn nhiều? Năm ngoái 100 triệu bữa ăn đă được phục vụ cho 800 ngh́n người (tăng lên 100 ngh́n người, là 14% so với năm 2007), và cho 27000 trẻ em dưới 1 tuổi. Năm nay Resto lo ngại con số này sẽ không ngừng ở đó. Thời gian gần đây tại Pháp nảy sinh lớp nghèo mới: lao động mà thu nhập không đi đủ ṿng tháng sau, lương hưu ít ỏi, nông dân nghỉ hưu không đủ cái ăn… Riêng ở nông thôn, số người ghi tên vào “sổ đoạn trường” đă tăng lên 20%, bởi thiên tai, bởi sợi dây liên hệ xóm giềng truyền thống như xưa đă lỏng lẻo, mỗi người tự thu ḿnh lại, chịu đựng số phận. Thành thị th́ làm sao xoay sở với lương hưu khoảng 500, 600 euros mà tiền nhà tối thiểu đă 350 euros? Người ta hiểu hiện tại có vấn đề khủng hoảng, nhưng liệu cơn khủng hoảng sẽ kéo dài đến bao giờ?
V́ khách hàng gồm có thành phần “lang bạt kỳ hồ” nên Resto du Coeur yêu cầu chính phủ tôn trọng cam kết là không cho cảnh sát đến những nơi Resto hoạt động hay gần gần đó, bởi v́ chắc chắn trong số người làm đuôi chờ bữa hay lănh thực phẩm luôn luôn có rất nhiều người nhập cảnh lậu. Không ai có thể bị chộp hỏi giấy tờ và đuổi ra biên giới khi sắp hàng để vào địa hạt Resto. Họ cũng yêu cầu nhà chức trách địa phương duy tŕ ngân khoản giúp người thất nghiệp t́m lại việc làm, và yêu cầu duy tŕ chương tŕnh của Âu châu là phân phát thực phẩm cho những người nghèo khó nhất, trong Chương tŕnh Cải cách chính trị nông thôn chung.
Chiến dịch Resto du Coeur, như thường lệ, sẽ chấm đứt vào giữa tháng 3 khi mùa đông không c̣n khắc nghiệt nữa, năm nay sẽ chấm dứt vào ngày 19. Tuy vậy cũng như nhiều tổ chức thiện nguyện khác, suốt mùa hè Resto du Coeur vẫn phân phát thức ăn nóng cho kẻ không nhà, giúp t́m việc, sinh hoạt văn hoá hay thể thao… Nhờ Luật Coluche, tiền cho các hội nhân đạo sẽ được giảm 66% thuế, tối đa tổng số cho là 510 euros mỗi gia đ́nh.
Không những chỉ thấy ở Việt Nam sau những cơn lũ lụt, việc “lá lành đùm lá rách” ở Pháp cũng rất tuyệt vời, và các tổ chức nhân đạo luôn luôn trông cậy vào quần chúng mỗi mùa giá rét.
Xuân Sương
Paris, 30 nov. 2009
Tiểu sử:
Là danh hề và kịch sĩ dấn thân Pháp, Coluche tên thật là Michel Gérard Joseph Colucci, sinh ngày 28 tháng 10 năm 1944 tại Paris quận 14. Cha gốc Ư mất sớm năm Coluche lên 3, mẹ một ḿnh nuôi con khó khăn nên Coluche đă làm đủ thứ nghề nho nhỏ. Tên Coluche có từ năm 26 tuổi, vào những bước đầu cuộc đời nghệ sĩ.
Với cách nói tự do cởi mở, Coluche có giọng điệu chỉ trích mới mẻ trong môi trường hoạt động văn nghệ, tấn công các đề tài ta bu, đạo đức và các nhân vật chính trị. Năm 1981 Coluche ra ứng cử tổng thống nhưng sau tự bỏ ư định. Năm 1984 đoạt giải César diễn viên hay nhất. Là người có ḷng, ông đă thành lập Resto du Cœur chỉ mấy tháng trước khi mất v́ tai nạn mô tô vào ngày 19 tháng 6 năm 1986 tại Opio (Pháp). Mô tô là đam mê của Coluche. Tại Ư, ông là người đầu tiên trên thế giới đạt đến 252.087 km/giờ trên xe hai bánh.
Coluche rất được dân chúng Pháp và các phương tiện truyền thông ái mộ cho măi đến nay.
Luật Coluche :
Luật tài chính bầu ngày 23 rháng 12 năm 1988 được biết dưới tên Luật Coluche hay Điều tu chỉnh Coluche, là điều 238bis của bộ Luật tổng quát về thuế. Điều luật này cho phép giảm bớt thuế hơn nữa cho những hội đoàn nhân đạo chuyên giúp người nghèo khó. Theo đấy, người giúp tiền cho các hội này hiện nay sẽ được giảm thuế 66% tổng số cho, ví dụ cho 100 euros sẽ được giảm thuế trên 66 euros, chỉ c̣n đánh thuế trên 34 euros thôi.