THÁNG BẢY MƯA NGÂU…

 

 Ngày ngày chỉ thấy trên truyền h́nh Pháp các trận đá banh World Cup.  Mọi người có vẻ hân hoan, ai ai cũng tin tưởng nên gáy đội nhà sẽ thắng. Sóng Biển Đông không vỗ xa đến tận mười ngh́n cây số, số phận chín mươi triệu dân Việt Nam không khiến dân Tây phải mấy bận tâm. Vậy mà xem truyền h́nh, tôi lại ngu quá, ngạc nhiên và buồn buồn sao chẳng ai nói tới một lời. Quên là một giàn khoan hay mười giàn khoan th́ họ cũng  phê phán chính phủ Tàu chơi chớ không thể dang tay  kéo ḿnh ra khỏi vực. Chỉ thấy người ta vô tư hỉ hả mà thèm…

Cuối cùng cũng có tiếng khóc của cả nước Brasil, nhưng không  ai chết, bệnh viện chẳng đầy nhóc người thương tích máu me, chẳng nhà ai có tang, không cha mẹ nào khóc con, và không một phụ nữ nào thành goá bụa hay một trẻ em nào thành kẻ mồ côi… Xa xa ở Trung Đông chuyện Gaza mới bắt đầu, cũng chỉ tin tức giới hạn, ch́m nghỉm trong biển người phấn khích hát ca ở Đức. 

Hoạt cảnh đó truyền h́nh chắc sẽ c̣n chiếu thêm vài bữa nữa, nếu đùng một cái chẳng có chiếc máy bay của Mă Lai rơi. Tội nghiệp sao năm nay Mă Lai xui xẻo quá. Giới truyền thông từ giă các chàng cầu thủ ôm cúp vàng được dân chúng xem là anh hùng mang vinh quang về cho đất nước, để dồn sinh lực cho gần ba trăm xác chết. Chưa thấy xác nào, chỉ thấy giữa đồng lúa mạch đă chín vàng chưa kịp gặt hoặc trong ruộng hướng dương, từng nhóm người lầm lũi đi t́m, đầu họ chăm chú cúi nh́n như những cành lúa trĩu hạt, không hăm hở như trẻ con t́m trứng sô cô la trong ngày lễ Phục Sinh, như thời thơ ấu quê nhà t́m giun về câu cá, t́m dế  cho chúng đá nhau, trong khi những đóa hoa vàng vẫn vô tư ngẩng lên t́m ánh mặt trời. Thỉnh thoảng họ dừng lại, cắm cành cây ở đầu có cột rẻo vải trắng phất phơ , đánh dấu chỗ t́m thấy một sinh linh. Rồi màu sắc nào va ly, cặp học sinh, giày, hay búp bê lăn lóc cô đơn v́ cô chủ nhỏ đă đi biệt mất rồi, nổi bật giữa bao  mảnh phi cơ cháy đen ảm đạm...

Chỉ vài ngày rồi chiến sự Gaza trở nên trầm trọng. Cũng nhiều nhóm người, nhưng  là lính Do Thái, và thay v́ cành cây th́ họ bồng súng, thay v́ cúi t́m th́ họ ngẩng mặt lên, dù xa xa không rơ nhưng chắc là đằng đằng sát khí. Họ cũng sải chân giữa ruộng hướng dương hay đồng hoa dại, nhưng thời thơ mộng thuở nào hái hoa đem tặng người yêu phút chốc trở nên xa lắc… Thanh niên thời chiến mới tội nghiệp làm sao!

Đây là tháng Ramadan.  Mà trên truyền h́nh chỉ có ánh mắt thù hận hoặc thất thần. Những thân h́nh khoẻ mạnh trẻ trung của đội tuyển đoạt cúp với nụ cười rạng rỡ và rừng cờ Đức phất phới tung tẩy hôm nào đă hoàn toàn nhường chỗ cho các thân thể máu me, què cụt, được khiêng chạy vội vàng giữa hai dăy phố chỉ c̣n là đống gạch hoang tàn hay sụp nghiêng lở ngả. Ban đêm, cảnh vật năo nùng này được ánh hoả châu từ tít trên cao hắt xuống ánh sáng lờ mờ. Nh́n, hẳn không ít người Việt Nam liên tưởng đến thuở nào, dù không sống trong vùng bom đạn. Để chuyển tải thông điệp ra toàn thế giới, người ta cho trẻ con Gaza ôm búp bê mặt vấy vướng màu đỏ, để nói rằng chúng đang phải chịu đựng những điều lẽ ra không nên bắt chúng chịu đựng.

Thêm vào hai tin chính đầy đạn bom, bất an, chết chóc đó là cảnh xuống đường  bạo động ở Paris và vùng ngoại ô phía bắc. Người ta bàn bạc có nên cho hay cấm những cuộc biểu t́nh sắp tới. Phải cho chứ. Dân Pháp có quyền biểu t́nh, có luật biểu t́nh, và cảnh sát có bổn phận canh giữ cho những cuộc  biểu t́nh được b́nh an, suôn sẻ. Hơn hai chục ngh́n người đổ ra đường ủng hộ Palestine, đ̣i hoà b́nh – và chính họ cũng xuống đường với vẻ hoà b́nh. Vậy là phong trảo chống chiến tranh thành công và nhà nước Pháp cũng thành công: vừa tôn trọng dân quyền, vừa giữ được trật tự. Ai cũng vui ḷng.

Rồi đùng một cái, chiếc máy bay Algérie nổ tung triệu mảnh. Truyền thông dẹp bớt Gaza để dồn tin vào chuyến bay chưa t́m ra nguyên nhân ấy. Trong một tuần lễ mà 3 máy bay dân sự bị nạn, làm bao nhiêu người chết đă là điều lạ. Tổng thống Holland hoăn chuyến đi thăm các nước láng giềng, ở nhà “chia sẻ nỗi đau” của dân chúng. Chuyện thiên hạ đâu đâu th́ chia buồn, tội nghiệp, nhưng con dân ḿnh th́ ruột ră rời từng khúc. Và Tổng thống tiếp gia đ́nh các nạn nhân tại Điện Élysée. Thấy các ông bà lớn mà thương,  họ xuôi ngược xất bất xang bang, sáng đông chiều tây, lo méo mặt. (Thường sau những cú như vậy, điểm các ông tăng lên chút đỉnh. Dân họ tự do ghê lắm, buồn buồn lại đem từng ông bà lớn ra mổ xẻ, phân tích, phê b́nh, chấm điểm). Nước Pháp treo cờ rũ 3 ngày, coi như quốc tang.

Trong ṿng mười ngày, từ vụ hai tàu lửa đụng nhau ở Pháp, tai nạn xe buưt ở Đức, khủng bố ở Kenya, ở Syrie, ở Liban, mưa băo ở vùng nam nước Pháp, tai nạn chở học sinh, tai nạn máy bay ở Đài Loan, khủng bố ở Nigeria, lại máy bay Algérie rơi! Rồi chiếc tàu Costa Concordia chậm chạp lê chuyến cuối cùng trong đời, được kéo  về Gênes để tháo ra từng mảnh, dân đảo Corse bất b́nh khi nó đi ngang, sợ bị ô nhiễm môi trường. Chẳng có tin ǵ vui, cứ như thể truyền thông chỉ muốn chuyển tải những chuyện kinh hoàng. Thỉnh thoảng chiếu sơ qua cuộc đua xe đạp hằng năm ở Pháp, hay sinh nhựt của “Hoàng tử bé” bên Anh lên một tuổi, nhưng cũng chỉ là tin phớt qua, chút vui này chẳng khuây khoả được mấy người. Vào giờ cơm mà toàn những tin làm bộ tiêu hoá bàng hoàng, khó hoạt động b́nh thường  được.  

Tin tức rộn ràng, nói sự thực cũng không hết kịp chớ làm ǵ “nói láo ăn tiền” được. Chẳng bao lâu trước đó, cựu Tổng thống Sarkozy bị thẩm vấn về những vụ nghi là lạm dụng uy quyền, tới nội bộ lem nhem của đảng UMP vạch áo cho người xem lưng, may nhờ có World cup cứu nguy chuyển hướng.  Nhưng nhà báo mà, tạm để đó, hết các vụ sốt dẻo tai nạn này th́ buồn buồn, họ sẽ có cách hâm nóng tất cả lại đưa lên bàn… nhậu. Trong khi bên ḿnh coi chững lại: tin giàn khoan rút đi cũng chẳng khiến ai mừng rỡ, mà dân Việt Nam vốn lạc quan nhất thế giới lại tỏ vẻ bi quan: nước cờ tiếp theo là Tàu muốn mưu đồ ǵ? 

Hồi cuối tháng 6 cô em họ từ Việt Nam sang,  hỏi bên ḿnh truyền thông c̣n nói nhiều về vụ Biển Đông không, nhà nước có kiện Tàu không, dân có c̣n quan tâm hay mải xem đá banh. Cô ấy bảo ai xem đá banh cứ xem, ai lo việc nước cứ lo… Cũng như bên Tây vậy, những tai nạn động trời này dù khiến hầu như mọi người đều áy náy, nhưng ai phởn được cứ phởn, ai buồn bă cứ buồn. Trừ phi có cái chết nào cho là oan ức, họ mới tổ chức một buổi tối cầm hoa cầm đèn, lặng lẽ đi, vừa tỏ ḷng thương tiếc vừa phản đối, phẫn nộ. Gọi là “Bước trắng”.

Tháng 7 không chỉ mưa ngâu nên đâu chỉ  hai người yêu nhau mới khóc…

 

 

Xuân Sương

Paris, tháng 7-2014