MƯA
Tôi nắm bàn tay lạnh ngắt em dâu. Lần đầu tiên đụng chạm, lần đầu tiên làm cử chỉ thân thiện cũng không cho tôi cảm giác bàng hoàng trước nỗi kinh hăi rằng em dâu sẽ chết. Hậu sản. Rồi tất cả sẽ đè lên vai tôi như xưa, hơn xưa v́ có thêm thằng cháu. Nó nh́n lờ đờ:
- Nếu em..., nhờ chị nuôi cháu giùm em, cực chị, vừa lo cho mẹ, cho cháu...
Tôi muốn khóc, không biết thương em dâu, thương cháu hay chính ḿnh:
- Nói bậy. Qua cơn mệt rồi khá thôi mà.
Âm thanh phát ra cũng lừa dối chính ḿnh. Không phải nói bậy mà là cảm nhận trong người, không phải cơn mệt, mà là cơn hấp hối. Tay tôi siết hơn chút nữa, cố truyền sinh lực. Em dâu dịu dàng hay không hơi sức, giọng hẫng như bông:
- Bố mẹ em đều là nhà giáo. Em thương anh bạn, bố mẹ em cấm v́ ảnh nghèo, con một, lại có mẹ già. Khi ảnh đi lính, chết nay sống mai, em quyết định có bầu, sinh con cho ảnh. Bố mẹ em đánh, đuổi đi, cho là điếm nhục...
À th́ ra là gái nạ ḍng. Thảo nào nó về nhà chúng tôi với lai lịch hoàn toàn mù mờ bất định trong khi tôi dù giấy rách vẫn giữ lấy lề. Một hôm thằng em hớn hở tuyên bố sẽ lấy vợ mà nhất định không chịu cưới hỏi ŕnh rang, chỉ là lễ bàn thờ và bữa tiệc nhỏ. Mẹ lúc vui lúc buồn nhưng chấp nhận v́ ham có cháu. Cằn nhằn măi thằng em chỉ làm thinh, riết tôi dỗi không thèm đếm xỉa, biết chắc vợ nó chui từ đất lên không xứng đáng nên vừa khinh bỉ vừa thấy tiện lợi, đỡ tốn kém cho cái ngữ không gốc gác ấy. Giờ lại thêm nạ ḍng, cưỡng lời cha mẹ, theo trai, chửa hoang... Tôi muốn rút tay ra, em dâu nắm chặt:
- Em đến sống với mẹ ảnh. Tội nghiệp lủi thủi một ḿnh, có em cụ vui vẻ lắm, cho đến khi em sinh cháu bé. Cũng con trai chị ạ...
«Cũng». Có dính líu ǵ đến gia đ́nh tôi, đến thằng cháu đỏ hỏn đang c̣n nằm trong pḥng nuôi đặc biệt kia ? Nó đă thuộc gia đ́nh khác, bước vào gia đ́nh ḿnh như con chó hoang không nơi nương tựa, bắt được em trai ḿnh như vớ của Trời... Chút t́nh trắc ẩn khi năy biến rất nhanh, tất cả ghẻ lạnh tôi dành cho em dâu hơn một năm nay ngàn ngạt trở về. Thằng em quan tâm mẹ hơn do vợ xúi nịnh, chiều về đúng giờ v́ vợ chỉ làm buổi sáng, và điều rất bực là thù tạc cái ǵ mà thằng em như câm cứ cười rúc rích bên kia vách ? Tôi rút tay ra, em dâu siết lại:
- Khi nó lên hai th́ mất bố chị ạ. Trong ba năm trời, thời gian tụi em gần nhau chưa đầy hai tháng. Chiến tranh khổ quá. Em dạy con nít hàng xóm, đùm túm sống với cụ v́ cái ḷng. Rồi bố mẹ em tội nghiệp, tha thứ cho em, thỉnh thoảng em bồng cháu về thăm ngoại. Khi thằng nhỏ năm tuổi th́ mẹ em mất, em dắt con về thọ tang. Mở cửa mả xong em dẫn con về bà nội...
Sức lực đâu mà dài ḍng từng ấy lời kể lể ? Con gái hư thân mất nết mà bố mẹ tha thứ dễ dàng, thế mà cũng là nhà giáo ? Tôi đọc rất nhiều sách đạo, sách nào cũng khuyên phải thương người khác. «Người khác» ở xa, nó là em dâu, không phải «người khác». Tôi thấy trước mắt cảnh sống bần hàn ti tiện nó đă trải qua, lóc nhóc mẹ già con mọn đói rách, thảo nào gặp thằng em tôi là vớ trúng của Trời. Ấy thế mà khi nó có bầu, mẹ có vẻ trách sao tôi không phụ nó một tay việc nhà. Nó chẳng đă quen sống nhọc nhằn lam lũ rồi à ?
- Chị ơi, hôm đó giữa đường mưa to lắm, gió lạnh, lại sấm sét chị ạ. Đường làng trơn trợt lắm. Mẹ con em núp dưới hiên nhà người ta. Thằng nhỏ làm văng trái banh em chưa kịp thấy, nó chạy ra lượm... (Mắt đă mờ bây giờ mờ hơn, toàn thể khuôn mặt rất buồn thảm, giờ buồn thảm hơn - vẫn là em dâu hay ai khác ?). Chẳng biết chiếc xe gắn máy từ đâu trờ tới chị ơi, từ mưa rơi xuống hay từ đất chui lên mà nhanh thế, em chỉ nghe đùng một cái, có tiếng thét, có cái ǵ co quắp và máu loăng trong nước mưa...
Tay em dâu lỏng ra, vô thức chính tôi bóp chặt lại, chợt cảm nhận cái ướt át lạnh lẽo của ngày mưa làng hôm ấy lảng vảng căn pḥng bịnh viện. Tôi h́nh dung trái banh vẫn lăn chầm chậm trong bùn nhầy nhụa và chiếc xe gắn máy nghiêng ngả đè thân xác một bé lên năm. Tôi h́nh dung trên hiên nhà xa lạ người đàn bà trẻ chết sững sau khi nghe tiếng sấm, mặt xanh lét nh́n nước mưa loáng đỏ, mắt đứng tṛng thấy thân con co giật. Tôi h́nh dung nước mắt người đàn bà ào ạt tuôn xuống tuôn xuống hoà lẫn nước mưa, đen tối. Và đó chỉ là những biểu hiện bên ngoài. Chưa bao giờ làm mẹ, suốt đời tôi sẽ không thấm thế nào là đứt ruột thấy máu con hoà lẫn nước mưa. Thảo nào mỗi lần mưa to em dâu hay ngơ ngẩn nh́n thay v́ lo đóng cửa sổ, tôi ghét lắm, bộ thi sĩ chắc! Có lần sấm nổ, b́nh trà trên tay em dâu ụp xuống đất, tôi dè bĩu «Nít nôi ǵ nữa mà sợ sấm ». Giờ th́, chỉ một lời mà tôi chợt hiểu một đời...
- Em không dám quay về bà cụ, em không thể nói cháu cụ chết rồi. Thà là cứ để cụ tưởng mẹ con em c̣n sống bên ông bà ngoại, thà cứ để cụ tưởng gia đ́nh em tệ bạc...
«Ḷng nhân» trong bao nhiêu sách đạo trải ngay trước mắt. Tôi chẳng c̣n lưỡi, lần đầu tiên ư thức cái hèn mọn ích kỷ của ḿnh. Cảm giác hổ thẹn chợt đến chợt đi, t́nh cảm nào lúc này cũng là vô nghĩa. Tôi hụt hẫng, mất mát, đau đớn... Trong tích tắc bỗng hiểu những người cả đời ghét bỏ lại thương yêu nhau vào giây phút cuối cùng không phải là giả dối. Ṿng tay tôi siết chặt thân thể gầy lă em dâu và nước mắt xối xả tựa cơn mưa làng oan nghiệt. Đêm tràn lan bịnh viện...
Miêng
Paris, fin mai 2007