NHẬT KƯ NGƯỜI GIÀ
Ông ơi, đi ăn cơm đi, tôi mệt, nằm một lát. Ông cứ chờ vậy trẻ nhỏ lại cười bảo già rồi mà c̣n mùi mẫn. Con ép, ông đừng cáu nhé, cứ nói nhỏ nhẹ bố ăn đủ rồi. Nó ép ḿnh ăn là lo đến sức khỏe của ḿnh, là thương ḿnh. Cứ tưởng tượng chúng nó không màng ḿnh no đói ra sao hay thảy vào viện dưỡng lăo toàn người xa lạ th́ c̣n buồn biết mấy hả ông.
Lát nữa tôi giấu ít quả nho. Ông bị cấm đủ thứ tội quá, nó bảo nho có nhiều đường ông à. Mà từng tuổi này rồi, chết nay sống mai biết ngày nào, kiêng cử quá cũng khổ. Mỗi lần dấm dúi chùm nho, ông mừng như con nít thấy thương quá, muốn khóc luôn. Trong ngăn đồ lót cũng c̣n một ít kẹo trái cây, thèm th́ ăn vài cái thôi. Giấy gói kẹo bỏ lại trong bao, chiều mai tôi đem bỏ vào thùng rác công viên. Gớm, cứ phải ăn vụng. Chúng nó biết th́ la tôi chết. Mà chẳng sao, miễn là ông vui. À áo ông đang bận dính kem bánh ngọt từ chiều hôm kia, thay đi kẻo lại thưa ông tui ở bụi này. Hồi trưa nghe trẻ bàn nhau may áo, cả cho ông nữa đó. Thiệt t́nh, tủ nào cũng treo nghinh ngang mà cứ may hoài. Trẻ nhỏ về đông đủ vui th́ có vui, mà mệt, điện thoại reo liên miên, chúng nó nhỏ to nhiều quá. Muốn nghỉ ngơi cũng chẳng yên. Năy giờ bảo mẹ mệt, bây bớt lao xao cho mẹ nghỉ một tí, vậy mà chúng cứ tới lui ra vào coi mẹ mệt ra sao. Già cả th́ nay mệt mai khỏe là chuyện thường, nói vậy măi nó vẫn tra hỏi, lo lắng khóc nữa chứ! Thật dở hơi.
Bà nói hơi mệt nghỉ một lát rồi ăn cơm sau, mà cứ nằm măi, tôi hiểu là bà mệt nhiều, v́ nếu lười th́ bà đă nói lười. Tôi không thấy đói, chẳng muốn ăn. Bữa cơm không có bà lại càng không tha thiết nữa. Chúng nó hùa nhau cằn nhằn bà ạ. Rồi chắc tội nghiệp ông già, lại dỗ dành. Tôi vẫn ngồi cạnh bà, hơi thở bà mong manh quá, nhẹ như không, đặt bàn tay gần chẳng thấy gió. Nhớ mỗi lần đi biển bà thường nhắc hít thở đi ông, hít sâu vô. Và ḿnh cùng hít ồn ào, như thể bù lại những giờ phút giam ḿnh trong nhà hay đă tiêu phí thời gian thở không đúng cách. Những lúc đó tôi có cảm tưởng buồng phổi nở ra, căng lên, mạnh mẽ. Bây giờ lại thấy yếu hẳn đi, như thể ai đă hút hết sinh lực ḿnh rồi, và tôi thở khó khăn, ngắt quăng. Tôi muốn ḿnh lại ra biển cho bà hít thở. Ờ, phải chi tôi có thể hít thở cho bà để bà bớt mệt. Tôi chưa thay áo, chẳng đứa nào để ư đến tôi bằng bà đâu. Mắt bà không xoi mói mà tinh, thấy hết. Tôi cũng không ăn vụng kẹo. Có bà th́ bất cứ sự vụng trộm nào cũng vui, ḿnh chỉ mỉm cười với nhau là điều ǵ cũng thành tṛ chơi bí mật mà ngay t́nh. Giờ không cầm viên kẹo từ tay bà dấm dúi th́ như tôi gian lận cái ǵ. Tôi không thèm ngọt đâu, bà đừng lo. Tôi thèm ngồi nh́n bà im ĺm…Bà ơi, nói ǵ đi!
Đêm qua tôi khó ngủ ông ạ. Trằn trọc măi. Rồi chợp mắt lại mơ thấy ḿnh bay lên trần nhà, nh́n xuống ông ngủ mà mặt mày không thư dăn chút nào. Có lúc ông nấc cụt hay khóc ấm ức. Tôi vội vàng đáp xuống ôm chặt ông như mỗi lần một trong hai đứa ḿnh giật ḿnh trong đêm. Thấy ông nhăn nhó, lại sợ ôm chặt quá ông tỉnh ngủ, tôi buông ông ra, rồi tỉnh dậy. Tôi rón rén ra nhà ngoài, trẻ con nằm la liệt. Tôi đi một ṿng hôn đám cháu nội ngoại đang say ngủ, đứa nào trông cũng b́nh an. Con TiTi ôm chú sư tử ḿnh mua cho nó hôm sinh nhật. Ông đừng buồn, trẻ con mà, nó thích chạy chơi chớ có thích ngồi nghe ḿnh kể chuyện đâu ông. Sách truyện đầy nhà, đêm nào trước khi ngủ bố mẹ cũng đọc cho nghe, toàn chuyện công chúa hoàng tử hoặc các nhà thám hiểm cực Bắc cực Nam, chuyện của ḿnh th́ từ thuở ở quê, nó có hiểu “tát nước ruộng” hay “nơm tôm” là ǵ, giải thích chúng cũng không h́nh dung ra được, nhất là ḿnh kể đôi khi cũng chẳng đầu đuôi mạch lạc ǵ…
Tôi trở về pḥng khe khẽ nằm xuống cạnh ông, hít mùi da thịt ông lười tắm mà vẫn thơm tho. Đúng là vợ chồng quen hơi ông nhỉ. Tôi hôn nhẹ lên trán, tựa đầu lên vai và đan tay ông. Ḿnh luôn luôn đan tay nhau khi ngủ mà. Tôi kéo áo và sửa lại chiếc gối ngay ngắn cho ông. Ông có giấc ngủ sâu, thường bảo “giấc ngủ của người ngay thật”, làm ǵ cũng chẳng thức. Qua ánh đèn hành lang rọi vào, tôi nh́n ông thật kỹ, từng nét. Người ta bảo nếu nh́n kỹ người thân ḿnh sẽ không nhận ra người ấy nữa. Vậy mà tôi vẫn nhận ra ông, v́ tôi thường nh́n mỗi khi ông ngủ. Không biết ông có nh́n khi tôi ngủ không, chớ càng nh́n càng thương ông ạ. Tôi thấy rơ từng nếp nhăn, mỗi ngày một nhiều và sâu, nó như sợi thừng cột vợ chồng già ḿnh mỗi lúc một chặt hơn. Cái đầu đó chịu đựng hết những lúc trái tính dở hơi của tôi. Nhớ thời c̣n trẻ mỗi lần ông ăn nói vụng về, nháy nhó ra dấu cho ông im lại cứ hỏi to lên em muốn nói ǵ, vậy là nháy nhó chẳng c̣n hiệu lực ǵ nữa. Tôi thường mong ông đi trước, tôi lo mọi thứ cho đầy đủ, và tôi xoay sở được. C̣n ông th́ vụng về. Trẻ nhỏ cứ nói bố không biết làm ǵ hết mà nói không chịu nghe. Nghĩ đến ngày lỡ ra tôi đi trước, c̣n ông một ḿnh tội quá…
Bà à, lạ lùng nhỉ, đêm qua tôi thấy ḿnh về quê. Làng xưa có khác đi nhiều nhưng ruộng đồng vẫn c̣n bao la tít tắp. Con đường nhỏ dẫn vào làng bây giờ đă tráng nhựa, rộng răi. Chiếc cầu tre dập dềnh bắt qua sông đă thành cầu đá tự thuở nào, và nước sông th́ trong veo thấy đáy. Ḿnh vào làng, trẻ nhỏ chạy theo như rước đèn. Cả xóm rộn ră hẳn lên. Bà nói vui quá, chứng tỏ là hàng họ c̣n nhớ nghĩ đến ḿnh. Qua cánh cổng gỗ đă mục sứt mẻ nhiều chỗ, cánh cổng nặng trịch chắc chắn mà hồi xưa mỗi lần mở ra đóng vào kêu vang cả xóm lặng yên, xuyên hết mảnh vườn, ḿnh cùng hân hoan như trẻ nít chạy ngay vào hiên có cậu mợ đứng chờ. Ai cũng có vẻ tráng kiện trẻ trung. Mợ mặc áo bà ba màu kem nhạt bà mua hồi Tết năm sinh mẹ con TiTi, và cậu trong chiếc áo dài the đen nói sắp đi ăn cỗ. Tôi lại đ̣i đi theo mà cậu không cho, cười nhạo tôi như đám con thường trêu “bố giống con nít”. Nhưng mẹ và bà th́ không nói ǵ, chỉ nhíu mắt lắc đầu nhè nhẹ. Tôi may mắn có hai người đàn bà thương yêu thông cảm. Một lát ba người nh́n nhau như có ǵ riêng tư mà tôi ngoài cuộc, bà bảo “ tôi ở chơi với cậu mợ, ông về trước kẻo trẻ nhỏ nó lo”. Rồi cả ba đẩy tôi ra cổng. Tôi đi, ngoái lại thấy bà nh́n theo buồn thiu, bà nhỏ nhắn lọt thơm giữa cậu mợ. Tự nhiên tôi khóc, thiếu bà dù chỉ đoạn đường rất ngắn cũng là diệu vợi…Tôi la to lè lẹ mai mốt về nghe bà. Rồi tôi giật ḿnh thức dậy, dưới bóng đèn mờ bà cựa ḿnh rên khe khẽ, tôi kéo chăn ngay ngắn cho bà. Trẻ nhỏ bàn ra tán vào cái ǵ, vẻ bí mật như chuyện quốc gia đại sự. Tôi hỏi có chuyện ǵ không, đứa nào cũng lắc đầu nói không. Bà chỉ bịnh nằm đó mà tôi đă thấy không c̣n phương hướng nữa. Hồi chiều mấy đứa cháu đă nghịch che khuôn mặt thanh tú của bà bằng chiếc khăn thêu trắng toát…Bà ơi!
Ông ơi tôi thấy rồi. Té ra… té ra… Coi chừng, khóc th́ trẻ nhỏ nó trêu cho. Nếu hồi giờ mùa đông, ông thường vào giường nằm trước cho ấm chỗ rồi mới để tôi vào, th́ bây giờ tôi sẽ sưởi trước chăn đệm cho ông, ông nhé. Trời đất ơi. Trời đất ơi. Thương ông quá…
Bà ạ, tôi đă bảo cho bố ngồi bên mẹ lâu lâu, nhưng chúng nó kéo tay tôi ra khỏi tay bà. Người ta đến đặt bà nằm vào chiếc giường lạ hoắc, tôi hỏi bây đưa mẹ đi bịnh viện à. Thấy chưa, rơ ràng bà bịnh nhiều mà. Tại bà cứ nói để bà gánh hết bịnh hoạn của tôi luôn. Giường chật quá, tôi cố chen vào mà nào được yên lựa thế nằm cho vừa đâu, chúng nó kéo ra ngay, cho uống thuốc ǵ ngủ li b́ không mộng mị. Khi thức dậy, nhà rộn ràng kẻ ra người vào khiến tôi chóng mặt. Chúng nó tắm táp cho tôi như con nít, bắt uống sữa và ăn. Tôi nghẹn, không nuốt được, bảo gọi mẹ xuống ăn với bố. Bà không xuống, nói đă ăn rồi. Rồi chúng nó bận áo mới cho tôi. Ai cũng mặc áo mới. Tất cả (chắc vậy) lên xe. Tôi hỏi mẹ đâu, chúng bảo mẹ ngồi xe khác rộng hơn. Xe ngoằn ngoèo, ngoằn ngoèo đi qua nhiều con đường lạ hoắc. Cuối cùng dừng lại. Khu vườn mênh mông với lối đi ngang dọc rộng răi toàn cổ thụ như công viên, đẹp bà nhỉ. Chắc làm pic-nic. Xuống xe. Coi chừng trợt chân nghe bà. Con cháu ḿnh chu đáo đem sẵn ghế cho tôi ngồi. Tôi hỏi mẹ đâu. Mẹ đi toa lét. Lơ mơ thấy nhiều người nói ǵ chẳng nghe rơ, thiên hạ có vẻ nghiêm túc quá. Nắng man mác. Hoa nở tưng bừng. Vậy mà tôi mệt. Bà đi toa lét lâu nhỉ…Rồi chúng đỡ tôi đứng lên, chỉ ba bốn bước mà xa tít tắp. Trước mắt là cái hố. Tôi hỏi cái hố ǵ đó. Chúng bảo không có ǵ, bố ném nắm đất này xuống đó đi. Tôi hỏi chi vậy, chúng hỏi lại bố nhớ hồi xưa dạy chúng con hạt đất quê hương là quư lắm, phải đặt nó vào nơi nào ḿnh tha thiết nhất, đúng không bố?- Ờ đúng.- Đây nữa, bố thảy cành hoa này xuống hố đi. – Chi vậy con?- Hồi xưa hái hoa cho mẹ, bố thường bảo tặng nhau một cành hoa vẫn hơn nói lời nặng nhẹ, đúng không?- Ờ, mà mẹ đâu?- Mẹ chờ bố ở nhà. - Tội nghiệp, đừng để mẹ chờ lâu, mau mau cho bố về với mẹ đi con…
MIÊNG
Paris-NT, Juillet 2009