HIỆN TƯỢNG…

http://www.huffingtonpost.com/2014/06/29/son-doong_n_3873341.html

 

Bây giờ chuyện đă im, mới ngẫm lại: rất nhiều khi, nhờ  thiên hạ mà ta “t́m thấy” chính ta. 

Ngày 13 tháng 5, buổi sáng dân Mỹ thức dậy và qua chương tŕnh Good Morning America, họ bàng hoàng khám phá ra Sơn Đọng, một hang động Việt Nam ở Phong Nha Kẻ Bàng được (và tự) cho là lớn nhất, đẹp nhất thế giới. Th́ cũng cùng lúc đó,  đối với dân Việt Nam đặc biệt là giới trẻ, ngỡ ngàng khám phá ra một Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam. Và từ đó, những bàn tán sôi nổi nảy sinh, mọi con mắt hướng về vị Phó Thủ tướng của ḿnh với niềm hănh diện đầy ưu ái.

 

Mọi việc chỉ qua vài tấm h́nh. Một người đàn ông áo sơ mi giản dị, ba lô trên lưng, đang cùng mấy người khác hơi chúi đầu bước qua giữa suối. Đó là bộ cánh thích hợp, và phong cách phải làm. Phó Thủ tướng không thể bận c̣m lê thắt cà vạt, không thể lái xe hơi hay bắt 4 phu g̣ lưng khiêng ḿnh trên kiệu hoặc tự lắc lư trên cặp cà khiêu. Vậy th́ chuyện này b́nh thường.

Có thể  Phó Thủ tướng rất vui được đi thăm kỳ quan của Việt Nam mà chẳng bao giờ có dịp. Có thể ông che giấu cảm giác cáu kỉnh khi phải lặn lội xa xôi trong khi bao nhiêu việc cấp bách đang nằm chờ giải quyết. Cũng có thể ông nghĩ làm việc này v́ bổn phận cắt cử, th́ phải làm cho xong cho tốt. Và có thể nhiều thứ khác trong đầu. Nhưng ǵ th́ ǵ, dân chúng chỉ nh́n vẻ ngoài năng động, trẻ trung, tự tin của ông, cách thức ông chuyện tṛ với phái đoàn làm phim, với các nhà chuyên môn ngoại quốc, trả lời phỏng vấn…,  là đủ có cảm t́nh.

Hẳn nhiên ông không phải là chú bán than may mắn, học vị tiến sĩ của ông không phải ngồi tại chỗ bỏ tiền mua, nên tiếng Anh trôi chảy cũng là chuyện không có ǵ ghê gớm. Cũng bỏ qua những bài báo ca tụng nhân cách từ khi ông c̣n là Bí thư tỉnh ủy Quảng Ninh với câu nói trứ danh “… hăy coi tiền của nhà nước như tiền của nhà ḿnh, từ đó để biết cân đối, chi tiêu sao cho hợp lư.…”. Nhưng không nên bỏ qua những t́nh cờ đă đóng góp : thay v́ cổ ông cứng nhắc trong ṿng buộc chiếc cà vạt, thân h́nh thẳng đuột trong bộ vét tông, đối diện cử tọa ngồi trong pḥng nh́n chăm bẳm vào ông chờ đợi… Ở Sơn Đọng, ông đă được thoải mái đi giữa những người khách họ cần ḿnh, giữa thiên nhiên bao la không hề xoi mói ḿnh, cũng không phải đọc bài diễn văn lê thê, không phải xin xỏ cái ǵ, không bào chữa quá khứ vị lai, không phân bua phải trái, không đại ngôn bừa băi, không nhai lại chỉ thị kiểu “lưỡi gỗ”, không bị người ta… chạy mặt. Ở đây ông được hoan hỉ giới thiệu cảnh đẹp nước nhà, và phấn khích hứa hẹn -  kiểu hứa hẹn giữa các t́nh nhân yêu mến thiên nhiên. 

Với tất cả yếu tố đó, thêm vào nữa là địa vị và tuổi tác, đă làm nên h́nh ảnh “đáng yêu”. Ví dụ nếu ông đă lên chức thất-bát thập cổ lai hy, th́ dân chúng lại “kính” nhiều hơn.  Hoặc nếu ông hăy c̣n là Bí thư tỉnh ủy th́ dân chúng lại “phục” nhiều hơn là đâm ra “nghiện” bàn tán, chuyển cho nhau xem h́nh ảnh ông lội suối, đến nỗi báo chí cho rằng “sôi sục” trên cộng đồng mạng. Ông đang ở tuổi “tri thiên mệnh”, lứa tuổi có lẽ đẹp nhất của các đấng nam nhi.

Ǵ th́ ǵ, chẳng mấy thuở được nghe một nhân vật chính phủ được dân chúng xôn xao ái mộ như vậy, cũng vui. Cứ như giữa cuộc sống tẻ nhạt hằng ngày, một hiện tượng ngồ ngộ xảy ra khiến người ta say say cảm khái. Chẳng khác mỗi 24 tiếng đồng hồ có gần 400 ngh́n trẻ con được chào đời trên trái đất, nhưng chỉ một sơ sinh Hoàng Gia Anh quốc được mọi ống kính truyền thông nhắm đến. Chợt nhớ  câu nói của một cô ở Hà nội về chiếc giàn khoan Trung quốc : Thế cho vui cô ơi, ́ xèo đều đều hoài chán lắm. Nghe thật đau ḷng trước “niềm vui” chẳng tích cực chút nào, khác hẳn niềm vui nh́n ông Phó Thủ tướng thân t́nh, năng động. 

Không biết có phải  đây là nhân vật chính phủ đầu tiên gây thiện cảm cho dân nước nhà và ngoại quốc không. Nhiều bạn c̣n thực t́nh tha thiết “hănh diện” lắm. Nghĩ lại cũng buồn : một vị Phó Thủ tướng biết ăn bận giản dị hợp với hoàn cảnh, chịu xông xáo lội bộ với phái đoàn làm phim ngoại quốc,  nói lưu loát tiếng Anh,  nội dung trả lời có ư nghĩa, là đủ để hănh diện quá rồi. Điều này xét ra không có ǵ “vĩ đại” cả, hẳn là rất nhiều thanh niên cũng có thể cư xử tốt đẹp như vậy. Th́ tại sao ông lại được ca tụng như làm điều ǵ phi thường lắm? Chỉ bởi v́ ông là nhân vật chính quyền! Chợt nghĩ đến vua Na Uy mỗi ngày đạp xe đạp, gặp ai cũng vui vẻ chào và thường dừng lại chuyện tṛ. Xứ người có khác.

Hóa ra sự chờ đợi của dân ta đối với bậc quyền thế có hơi khiêm nhượng, an phận. Dù vậy, vẫn chỉ có mỗi hiện tượng Vũ Đức Đam. Vậy chúng ta cũng nên cám ơn ông. Hẳn là người ta cũng thấy ông nhiều lần trên truyền h́nh với nhiều hoàn cảnh khác nhau, nhưng đây là lần đầu tiên mẹ Thiên Nhiên đă giúp đưa ông vào ḷng dân chúng một cách chân t́nh, gần gũi.

Ngoài ra, một sự t́nh cờ mà chương tŕnh Good Morning America đă vô t́nh quảng cáo không công và rất hữu hiệu cho động Sơn Đọng, nhưng từ đó mà  lănh đạo Tổng cục Du lịch đă bày tỏ hoan nghênh, khuyến khích các địa phương có những hoạt động phối hợp quảng bá tương tự, th́ lại là chuyện khác.  Không phải cảnh đẹp nào muốn quảng cáo cũng là động Sơn Đọng, không phải chương tŕnh truyền h́nh nào cũng là Good Morning America, và không phải người được phỏng vấn nào cũng là Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam…

 

Xuân Sương

5-2015