Chinh Phụ Ngâm
Bản Đặng Trần Côn |
Bản dịch theo nguyên thể |
Bản Đoàn Thị Điểm-Phan Huy Ích |
I Loạn Thời
Thiên địa phong trần Hồng nhan đa truân Du du bỉ thương hề thuỳ tạo nhân.
4.Cổ bề thanh động Trường Thành nguyệt Phong hỏa ảnh chiếu Cam Tuyền vân Cửu trùng án kiếm khởi đương tịch Bán dạ phi hịch truyền tướng quân Thanh b́nh tam bách niên thiên hạ Tùng thử nhung y thuộc vũ thần
10. Sứ tinh thiên môn thôi hiểu phát Hành nhân trọng pháp khinh ly biệt Cung tiễn hề tại yêu Thê noa hề biệt khuyết Liệp liệp tinh kỳ hề xuất tái sầu Huyên huyên tiêu cổ hề từ gia oán Hữu oán hề phân huề Hữu sầu hề khế khoát
18. Lương nhân nhị thập Ngô môn hào Đầu bút nghiên hề sự cung đao Trực bả liên thành hiến minh thánh Nguyện tương xích kiếm trảm thiên kiêu Trượng phu thiên lư chí mă cách Thái Sơn nhất trịch khinh hồng mao Tiện từ khuê khổn tùng chinh chiến Tây phong minh tiên xuất Vị kiều
|
Đất trời gió bụi Mà hồng nổi trôi Nỗi đắng cay ai chuốc phận người !
Trăng lung lay nhịp hồi trống thúc Lửa bay lên sém đỏ mây trời Trên trướng gấm, quẳng ly, chống kiếm Hịch nửa đêm truyền: hỡi ba quân Thuở thanh b́nh ba trăm năm lẻ Giáp nhung nay trao lại vơ thần
Nhấp nháy sao mai như giục bước Quân đi lệnh trọng, giờ chia ly Cung tên, hề, trên vai Vợ con, hề, thôi đi Nờm nợp bóng cờ sầu ra quan ải Kèn trống inh tai, ai oán nỗi nhà Dẫu oán, cũng chia tay Dẫu buồn, rồi quyết biệt
Chàng mới đôi mươi ṇi hào kiệt Bút nghiên vứt bỏ, tay cung đao Quyết hạ trăm thành dâng Minh thánh Thề vung kiếm sắc chém giặc trời Trượng phu ngh́n dặm thân da ngựa Thái sơn xem nhẹ tựa lông hồng Giă nhà sải bước đi chinh chiến Gió tây cầu Vị thét ngựa lồng
|
Thuở trời đất nổi cơn gió bụi Khách má hồng nhiều nỗi truân chuyên Xanh kia thăm thẳm từng trên V́ ai gây dựng cho nên nỗi này
Trống Tràng Thành lung lay bóng nguyệt Khói Cam Tuyền mờ mịt thức mây Chín tầng gươm báu trao tay Nửa đêm truyền hịch định ngày xuất chinh Nước thanh b́nh ba trăm năm cũ. Áo nhung trao quan vũ từ đây.
Sứ trời sớm giục đường mây, Phép công là trọng, niềm tây sá nào. Đường giong ruổi lưng đeo cung tiễn, Buổi tiễn đưa ḷng bận thê noa. Bóng cờ tiếng trống xa xa, Sầu lên ngọn ải, oán ra cửa pḥng.
Chàng tuổi trẻ vốn gịng hào kiệt, Xếp bút nghiên theo việc đao cung. Thành liền mong tiến bệ rồng, Thước gươm đă quyết chẳng dung giặc trời. Chí làm trai dặm ngh́n da ngựa, Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao. Giă nhà đeo bức chiến bào, Thét roi cầu Vị, ào ào gió thu.
|
II Xuất chinh
26. Vị kiều đầu thanh thuỷ câu Thanh thuỷ biên thanh thảo đồ Tống quân xứ hề tâm du du Quân đăng đồ hề thiếp hận bất như câu Quân lâm lưu hề thiếp hận bất như chu Thanh thanh hữu lưu thuỷ Bất tẩy thiếp tâm sầu Thanh thanh hữu phương thảo bất vong thiếp tâm ưu
35. Ngữ phục ngữ hề chấp quân thủ Bộ nhất bộ hề khiên quân nhu Thiếp tâm tùy quân tự minh nguyệt Quân tâm vạn lư Thiên Sơn tiễn Trịch ly bôi hề vũ Long Tuyền Hoành chinh sáo hề chỉ hổ huyệt Vân tuỳ Giới Tử liệp Lâu Lan Tiếu hướng Man Khê đàm Mă Viện Quân xuyên trang phục hồng như hà Quân kỵ kiêu mă bạch như tuyết
45. Kiêu mă hề loan linh Chinh cổ hề nhân hành Tu du trung hề đối diện Khoảnh khắc lư hề phân tŕnh Phân tŕnh hề hà lương Bồi hồi hề lộ bàng Lộ bàng nhất vọng hề bái ương ương
52. Tiền xa hề Bắc Tế Liễu, Hậu kỵ hề Tây Trường Dương Kỵ xa tương ủng quân lâm tái Dương liễu na tri thiếp đoạn trường Khứ khứ lạc mai thanh tiệm viễn Hành hành chinh bái sắc hà mang Vọng vân khứ hề lang biệt thiếp Vọng sơn quy hề thiếp tư lang.
60. Lang khứ tŕnh hề mông vũ ngoại Thiếp quy xứ hề tạc dạ pḥng Quy khứ lưỡng hồi cố Vân thanh hề sơn thương Lang cố thiếp hề Hàm Dương Thiếp cố lang hề Tiêu Tương Tiêu Tương yên trở Hàm Dương thụ Hàm Dương thụ cách Tiêu Tương giang Tương cố bất tương kiến Thanh thanh mạch thượng tang Mạch thượng tang mạch thượng tang Thiếp ư quân tâm thuỳ đoản trường
|
II Xuất chinh
Ng̣i đầu cầu nước xanh trong Ven nước xanh, cỏ xanh mọc Tiễn chàng đi ḷng ađu dằn dặc Chàng lên đường, hề, thiếp sao không là ngựa Chàng xuống sông, hề, thiếp sao chẳng là thuyền Nước xanh xanh cứ chảy Trôi sao nổi muộn phiền Cỏ xanh xanh cứ mọc Nguôi sao nổi muộn phiền
Câu nhắn nhe, hề, tay cầm tay Bước, bước đi, lại níu áo chàng Ḷng thiếp rơi theo như trăng sáng Dạ chàng muôn dặm chốn Thiên san Rượu tiễn một ly tay vung kiếm Chỉ vào hang hổ, ngọn giáo ngang Theo gương tráng khách lùng giặc dữ Mắt bóng non sông việc nước bàn Áo chàng rực đỏ pha sắc ráng Ngựa lông tuyết trắng vó quan san
Nhạc ngựa, hề, đă trổi Trống xuất chinh, người đi C̣n phút này, đối mặt Thêm một quăng, đường chia Đường chia, đường ngăn sông Ven đường, mắt rơi trông Bóng cờ thấp thoáng, hề, xa mênh mông
Quân trước, nay ngoài Tế liễu Kỵ sau, c̣n nẻo Trường dương Xe dong ngựa ruổi chàng qua ải Dương liễu nào hay thiếp đoạn trường Sáo văng vẳng tiếng nhành mai rụng Phất phơ cờ xí sắc mông lung Mây bay xa khuất chàng xa thiếp Núi dựng ghềnh cao thiếp nhớ chàng
Nẻo chàng đi mưa rơi tầm tă Nơi thiếp về đêm giá pḥng xưa Đi - về - cùng nghoảnh lại Nh́n núi biếc mây đưa Chàng ngóng thiếp nơi Hàm Dương Thiếp mong chàng chốn Tiêu Tương Tiêu Tương mù khói Hàm Dương khuất Hàm Dương cách trở sóng Tiêu Tương Cùng ngoảnh lại, chẳng thấy Chỉ xanh xanh, ngàn dâu Ngàn dâu xanh ngàn dâu xanh Ư thiếp, ḷng chàng, hỏi ai đau
|
Ngoài đầu cầu nước trong như lọc, Đường bên cầu cỏ mọc c̣n non. Đưa chàng ḷng dằng dặc buồn, Bộ khôn bằng ngựa, thủy khôn bằng thuyền. Nước có chảy mà phiền chẳng rửa, Cỏ có thơm mà dạ chẳng khuây .
Nhủ rồi nhủ lại cầm tay, Bước đi một bước dây dây lại dừng. Ḷng thiếp tựa bóng trăng theo dơi, Dạ chàng xa t́m cơi Thiên San. Múa gươm rượu tiễn chưa tàn, Chỉ ngang ngọn giáo vào ngàn hang beo. Săn Lâu Lan, rằng theo Giới Tử, Tới Man Khê, bàn sự Phục Ba. Áo chàng đỏ tựa ráng pha, Ngựa chàng sắc trắng như là tuyết in.
Tiếng nhạc ngựa lần chen tiếng trống, Giáp mặt rồi phút bỗng chia tay. Hà Lương chia rẽ đường này, Bên đường, trông bóng cờ bay ngùi ngùi.
Quân trước đă gần ngoài doanh Liễu, Kỵ sau c̣n khuất nẻo Tràng Dương. Quân đưa chàng ruổi lên đường, Liễu dương biết thiếp đoạn trường này chăng. Tiếng địch thổi nghe chừng đồng vọng, Hàng cờ bay trong bóng phất phơ. Dấu chàng theo lớp mây đưa, Thiếp nh́n rặng núi ngẩn ngơ nỗi nhà.
Chàng th́ đi cơi xa mưa gió, Thiếp th́ về buồng cũ gối chăn. Đoái trông theo đă cách ngăn, Tuôn màu mây biếc, trải ngần núi xanh. Chốn Hàm Dương chàng c̣n ngoảnh lại, Bến Tiêu Tương thiếp hăy trông sang. Khói Tiêu Tương cách Hàm Dương, Cây Hàm Dương cách Tiêu Tương mấy trùng. Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy, Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu. Ngàn dâu xanh ngắt một màu, Ḷng chàng ư thiếp ai sầu hơn ai. |
III Bi Cụ 72. Tự tùng biệt hậu phong sa lũng Minh nguyệt tri quân hà xứ túc Cổ lai chinh chiến trường Vạn lư vô nhân ốc Phong ngao ngao hề đả đắc nhân nhan tiều Thuỷ thâm thâm hề khiếp đắc mă đề súc Thú phu chẩm cổ ngọa Long sa Chiến sĩ băo yên miên hổ lục
80. Kim triêu Hán há Bạch Đăng thành Minh nhật Hồ khuy Thanh Hải khúc Thanh Hải khúc thanh sơn cao phục đê Thanh sơn tiền thanh khê đoạn phục tục Thanh sơn thượng tuyết mông đầu Thanh khê hạ thuỷ một phúc Khả liên đa thiểu thiết y nhân Tư quy đương thử sầu nhan xúc Cẩm trướng quân vương tri dă vô Gian nan thuỳ vị họa chinh phu
90. Liệu tưởng lương nhân kinh lịch xứ Tiêu Quan giác hăn hải ngung. Sương thôn vũ điếm Hổ lạc xà khu Phong xan lộ túc Tuyết hĩnh băng tu Đăng cao vọng vân sắc An phục bất sinh sầu
98. Tự tùng biệt hậu Đông Nam kiếu Đông Nam tri quân chiến hà đạo Cổ lai chinh chiến nhân Tính mệnh khinh như thảo Phong nhận hạ ôn ôn hiệp khoáng chủ ân thâm Thời khắc trung lịch lịch hoành qua tráng sĩ yểu
Kỳ sơn cựu trủng nguyệt mang mang Ph́ thuỷ tân phần phong niểu niểu Phong niểu niểu không xuy tử sĩ hồn Nguyệt mang mang tằng chiếu chinh phu mạo Chinh phu mạo hề thuỳ đan thanh Tử sĩ hồn hề thuỳ ai điếu Khả liên tranh đấu cựu giang sơn Hành nhân quá thử t́nh đa thiểu
112. Cổ lai chinh chiến kỷ nhân hoàn Ban Siêu quy thời mấn dĩ ban Liệu tưởng lương nhân tŕ sính ngoại Tam xích kiếm nhất nhung yên Thu phong sa thảo Minh nguyệt quan sơn Mă đầu minh đích Thành thượng duyên can Công danh bách mang lư Lao khổ vị ưng nhàn
|
Từ ấy chàng ra miền gió cát Đêm nay trăng xuống ngủ nơi nao Xưa nay đường chinh chiến Vạn dặm không bóng nhà Ào ào gió rát mặt dầu mày dăi Hun hút vực ghềnh ngựa nản chân bon Trống trận gối đầu bờ cát trắng Ôm yên ngủ cạnh nấm mồ xanh
Sáng nay binh Hán xuống Bạch-thành Ngày tới quân Hồ ŕnh Thanh-hải Đèo Thanh-hải núi cao rồi thấp Trước núi xanh, khe vừa đứt lại liền Trên núi xanh, tuyết ngập đầu Dưới khe xanh, nước ngập bụng Thương ai mang giáp nặng c̣ng lưng Nhớ vợ con mặt rầu mày rĩ Trướng gấm Vua cao nào có biết Gian nan cám cảnh phận chinh phu
Thiếp tưởng đặt chân nơi chàng bước Góc Hăn hải, hẻm Tiêu quan Làng sương, quán ướt Khe rắn, hang beo Ăn uống phong sương Tuyết băng râu bám Lên cao nh́n mây xuống Ḷng thiếp luống xót thương
Từ độ chàng xuôi miền quan ải Đông nam chinh chiến biết nơi đâu Xưa nay thân người lính Mạng rẻ như cỏ sâu Gan góc gồng ḿnh phải đâu v́ thâm ơn Chúa Loang loáng luỡi dao vung phận tráng sĩ mỏng manh Núi Kỳ trăng cũ mờ nhân ảnh Sông Ph́ mả đắp gió chưa xanh Hắt hiu gió lay động hồn tử sĩ Dằng dặc trăng soi buốt mặt chinh phu Mặt chinh phu, ai tô lại Hồn tử sĩ, ai viếng thăm Binh lửa nát nhầu giang sơn cũ Người qua kẻ xót hỏi bao lăm
Chinh chiến xưa nay về mấy kẻ Có về chắc tóc trắng như tơ Chàng c̣n rong ruổi xa xa lắc Gươm ba thước, ngựa lưng yên Gió thu cỏ giạt Trăng rơi ải xa Tên vèo đầu ngựa Thành vượt sào cao Công danh dường khốn khó Lao khổ để rồi sao ?
|
Chàng từ đi vào nơi gió cát, Đêm trăng này nghỉ mát phương nao. Xưa nay chiến địa dường bao, Nội không muôn dặm xiết bao dăi dầu. Hơi gió lạnh, người rầu mặt dạn, Ḍng nước sâu, ngựa nản chân bon. Ôm yên gối trống đă chồn, Nằm vùng cát trắng, ngủ cồn rêu xanh.
Nay Hán xuống Bạch Thành đóng lại, Mai Hồ vào Thanh Hải ḍm qua. H́nh khe, thế núi gần xa, Dứt thôi lại nối, thấp đà lại cao. Sương đầu núi buổi chiều như giội, Nước ḷng khe nẻo suối c̣n sâu . Thương người áo giáp bấy lâu, Ḷng quê qua đó mặt sầu chẳng khuây. Trên trướng gấm thấu hay chăng nhẽ, Mặt chinh phu ai vẽ cho nên.
Tưởng chàng giong ruổi mấy niên, Chẳng nơi hăn hải th́ miền Tiêu Quan. Đă trắc trở đ̣i ngàn xà hổ, Lại lạnh lùng những chỗ sương phong. Lên cao trông thức mây lồng Ḷng nào là chẳng động ḷng bi thương!
Chàng từ sang Đông Nam khơi nẻo, Biết nay chàng tiến thảo nơi đâu. Những người chinh chiến bấy lâu, Nhẹ xem tính mệnh như màu cỏ cây.
Nức hơi mạnh, ơn dày từ trước, Trải chốn nghèo, tuổi được bao nhiêu. Non Kỳ quạnh quẽ trăng treo, Bến Ph́ gió thổi đ́u hiu mấy g̣.
Hồn tử sĩ gió ù ù thổi, Mặt chinh phu trăng dơi dơi soi. Chinh phu tử sĩ mấy người, Nào ai mạc mặt, nào ai gọi hồn.
Dấu binh lửa, nước non như cũ, Kẻ hành nhân qua đó chạnh thương. Phận trai già ruổi chiến trường, Chàng Siêu tóc đă điểm sương mới về. Tưởng chàng trải nhiều bề nắng nỏ, Ba thước gươm, một cỗ nhung yên. Xông pha gió băi trăng ngàn, Tên reo đầu ngựa, giáo dan mặt thành. Áng công danh trăm đường rộn ră, Những nhọc nhằn nào đă nghỉ ngơi .
|
IV Hoài tưởng 122.Lao dữ nhàn thuỳ dữ ngôn Quân tại thiên nhai, thiếp ỷ môn Ỷ môn cố thiếp kim sinh phận Thiên nhai khởi quân b́nh sinh hồn Tự tín tương tuỳ ngư thuỷ bạn Na kham tương cách thuỷ vân thôn Thiếp thân bất tưởng vi chinh phụ Quân thân khởi học vi vương tôn Hà sự giang Nam dữ giang Bắc Linh nhân sầu hiểu cánh sầu hôn Nhất cá thị phong lưu thiếu niên khách Nhất cá thị thâm khuê thiếu niên hôn Khả kham lưỡng niên thiếu Thiên lư các hàn huyên
136. Ức tích dữ quân tương biệt thời Liễu điều do vị chuyển hoàng ly Vấn quân hà nhật quy Quân ước đỗ quyên đề Đỗ quyên dĩ trục hoàng ly lăo Thanh Liễu lâu tiền ngữ ư nhi Ức tích dữ quân tương biệt trung Tuyết mai do vị thức Đông phong, Vấn quân hà nhật quy Quân chỉ đào hoa hồng Đào hoa dĩ bạn Đông phong khứ Lăo mai giang thượng hựu phù dung
148. Dữ ngă ước hà sở Năi ước Lũng Tây sầm Nhật trung hề bất lai Trụy diệp đâu ngă trâm Trữ lập không thế khấp Hoang thôn huyên ngọ cầm Dữ ngă ước hà sở Năi ước Hán Dương kiều Nhật văn hề bất lai Cốc phong xuy ngă bào Trữ lập không thế khấp Hàn giang khởi mộ trào
160. Tích niên kư tín khuyến quân hồi Kim niên kư tín khuyến quân lai Tín lai nhân vị lai Dương hoa linh lạc uỷ thương đài Thương đài thương đài hựu thương đài Nhất bộ nhàn đ́nh bách cảm thôi Tích niên hồi thư đính thiếp kỳ Kim niên hồi thư đính thiếp quy Thư quy nhân vị quy Sa song tịch mịch chuyển tà huy Tà huy tà huy hựu tà huy Thập ước giai kỳ cửu độ vi
|
Nỗi đớn đau, kể ai hay Thiếp ngồi tựa cửa, chàng chân mây Tựa cửa thiếp chờ, cam phận thiếp Chàng cuối chân mây, hẳn kiếp này Kiếp này ư, lẽ phải bên nhau, cá với nước Phận này à, sao giờ cách trở, nước ĺa mây Thiếp xưa nào tưởng thân chinh phụ Chàng nào lại ngỡ phận bèo mây Nay kẻ đầu nam người cuối bắc Sáng đến chiều theo, nhớ đuổi buồn Một bên, đây khách trượng phu niên thiếu Một bên, đây thục nữ chốn khuê môn Kham sao đây, đôi trẻ Ấm lạnh, cách ngàn trùng.
Nhớ xưa bên chàng giờ chia tay Cành liễu chưa vang tiếng chim hót Hỏi chàng ngày nào về? Hẹn: ngày đỗ quyên kêu Chim quyên nay đă vù bay mất Liễu xanh đầu gác, én hót trêu Nhớ xưa bên chàng giờ chia tay Gió đông chưa vờn cành mai trắng Hỏi chàng ngày nào về ? Hẹn: hoa đào đơm bông Hoa đào gió lạnh vù bay mất Bơ thờ hoa súng nở ven sông
Nơi nao hẹn cùng thiếp Hẹn cuối góc Lũng Tây Trưa rồi, chàng chẳng tới Đầu trâm lá rụng đầy Thiếp đứng rơi nước mắt Tiếng chim c̣n kêu trưa Nơi nao hẹn cùng thiếp Hẹn trên cầu Hán Dương Ngày tàn chàng chẳng tới Gió đùa vạt áo vương Thiếp, hai hàng lệ xót Sông lạnh nước triều buông
Năm xưa gửi tin nhắn chàng về Năm nay lại tin mong chàng đến Tin đến, người không về Hoa dương rơi rắc lối xanh rêu Rêu xanh rêu xanh, lối xanh rêu Một bước sân t́nh ơi trăm mối Năm xưa tin về nhắn thiếp đợi Năm nay, tin báo thiếp ngày về Tin về, người chẳng về Rèm tơ xoay nghiêng tà bóng xế Chiều tà, chiều tà, tà bóng xế Mười lần tin hẹn, chín lần sai
|
Nỗi ḷng biết ngỏ cùng ai, Thiếp trong cánh cửa, chàng ngoài chân mây. Trong cửa này đă đành phận thiếp, Ngoài mây kia há kiếp chàng vay. Những mong cá nước sum vầy, Nào ngờ đôi ngả nước mây cách vời. Thiếp chẳng tưởng ra người chinh phụ, Chàng há từng học lũ vương tôn. Cớ sao cách trở nước non, Khiến người thôi sớm th́ hôm những sầu. Khách phong lưu đương chừng niên thiếu, Sánh nhau cùng dan díu chữ duyên. Nỡ nào đôi lứa thiếu niên, Quan sơn để cách, hàn huyên bao đành.
Thuở lâm hành oanh chưa bén liễu, Hỏi ngày về, ước nẻo quyên ca. Nay quyên đă giục, oanh già, Ư nhi lại gáy trước nhà líu lo. Thuở đăng đồ, mai chưa dạn gió Hỏi ngày về, chỉ độ đào bông. Nay đào đă quyện gió Đông, Phù dung lại đă bên sông bơ sờ .
Hẹn cùng ta: Lũng Tây nham ấy, Sớm đă trông, nào thấy hơi tăm. Ngập ngừng, lá rụng cành trâm, Thôn trưa nghe dậy tiếng cầm lao xao. Hẹn nơi nao, Hán Dương cầu nọ, Chiều lại t́m, nào thấy tiêu hao? Ngập ngừng gió thổi chéo bào, Băi hôm tuôn dẫy nước trào mênh mông.
Tin thường lại, người không thấy lại, Gốc hoa tàn đă trải rêu xanh. Rêu xanh mấy lớp chung quanh, Sân đi một bước, trăm t́nh ngẩn ngơ.
Thư thường tới, người không thấy tới, Bức rèm thưa lần dăi bóng dương. Bóng dương mấy buổi xuyên ngang, Lời sao mười hẹn, chín thường đơn sai.
|
V Cô lánh 172.Thí tương khứ nhật tùng đầu sổ Bất giác hà tiền dĩ tam chú Tối khổ thị liên niên tử tái nhân Tối khổ thị thiên lư hoàng hoa thú Hoàng hoa thú thuỳ vô đường thượng thân Tử tái nhân thuỳ vô khuê trung phụ Hữu thân an khả tạm tương ly Hữu phụ an năng cửu tương phụ
Quân hữu lăo thân mấn như sương Quân hữu nhi lang niên thả nhụ Lăo thân hề ỷ môn Nhi lang hề đăi bộ Cung thân xan hề thiếp vi nam Khóa tử thư hề thiếp vi phụ Cung thân khóa tử thử nhất thân Thương thiếp tư quân kim kỷ độ Tư quân tạc nhật hề dĩ quá Tư quân kim niên hề hựu mộ Quân yêm lưu nhị niên tam niên cánh tứ niên Thiếp t́nh hoài bách lũ thiên lũ hoàn vạn lũ An đắc tại quân biên Tố thiếp trung trường khổ
194.Thiếp hữu Hán cung thoa Tằng thị giá thời tương tống lai Bằng thuỳ kư quân tử Biểu thiếp tương tư hoài Thiếp hữu Tần lâu kính Tằng dữ lang sơ tương đối ảnh Bằng thùy kư quân tử Chiếu thiếp kim cô lánh Thiếp hữu câu chỉ ngân Thủ trung thời tương thân Bằng thuỳ kư quân tử Vi vật ngụ ân cần Thiếp hữu tao đầu ngọc Anh nhi niên sở lộng Bằng thuỳ kư quân tử Tha hương hạnh trân trọng
|
Ngày qua tháng lại mang cộng sổ Giật ḿnh, sen đă ba lần nở Dăm năm khốn khổ nơi dồn quân Ngh́n dặm gian nan thân lính thú Đồn Tử Tái, mẹ cha ai chẳng có Lính Hoàng Hoa, vợ trẻ ai lại không Mẹ cha xa cách, niềm day dứt Vợ con ly biệt, nỗi đau ḷng
Mẹ chàng đây tóc sương trắng điểm Con chàng đây trứng nước c̣n thơ Mẹ đợi ngồi tựa cửa Con miệng há cơm chờ Thiếp thay chàng mẹ già phụng dưỡng Thiếp thay chàng dậy dỗ con thơ Nuôi mẹ dậy con thân một chiếc Biết ai xót phận những nương nhờ Đợi chàng năm trước, năm đi mất Chờ chàng năm nay, năm dần trôi Chàng c̣n xa, hai năm, ba năm đến bốn năm Thiếp ḷng ṿ, trăm mối, ngh́n ṿng, trăm vạn mối Làm sao đến bên chàng Nỗi đau này thiếp tỏ ?
Thiếp có thoa cung Hán Kỷ vật chàng đưa ngày lấy nhau Nhờ ai đem đến gửi Để tỏ chút ḷng đau Thiếp có gương lầu Tần Ngày xưa cùng chàng ḿnh soi chung Nhờ ai đem đến gửi Nhắc thân này đơn chiếc Thiếp có chiếc nhẫn bạc Ngày ngày đeo trên tay Nhờ ai đem đến gửi Ân cần nhắc chàng hay Thiếp c̣n chiếc trâm bạc Thuở bé làm đồ chơi Gửi để chàng giữ lấy Cách mặt dạ khôn nguôi
|
Thử tính lại diễn khơi ngày ấy, Tiền sen này đă nẩy là ba. Xót người lần lữa ải xa, Xót người nương chốn hoàng hoa dặm dài.
T́nh gia thất nào ai chẳng có, Ḱa lăo thân khuê phụ nhớ thương. Mẹ già phơ phất mái sương, Con thơ măng sữa, vả đương phù tŕ. Ḷng lăo thân buồn khi tựa cửa, Miệng hài nhi chờ bữa mớm cơm. Ngọt bùi thiếp đă hiếu nam, Dạy con đèn sách thiếp làm phụ thân. Nay một thân nuôi già dạy trẻ, Nỗi quan hoài mang mể biết bao! Nhớ chàng trải mấy sương sao, Xuân từng đổi mới, Đông nào c̣n dư . Kể năm đă ba tư cách diễn, Mối sầu thêm ngh́n vạn ngổn ngang. Ước ǵ gần gũi tấc gang, Giải niềm cay đắng để chàng tỏ hay.
Thoa cung Hán thuở ngày xuất giá, Gương lầu Tần dấu đă soi chung. Cậy ai mà gửi tới cùng, Để chàng thấu hết tấm ḷng tương tư. Nhẫn đeo tay mọi khi ngắm nghía, Ngọc cài đầu thuở bé vui chơi. Cậy ai mà gửi tới nơi, Để chàng trân trọng dấu người tương thân.
|
VI Vọng tưởng 210. Tích niên âm tín hữu lai th́ Kim niên âm hy tín diệc hy Kiến nhạn uổng nhiên tư tái bạch Văn sương mạn tự chế miên y Tây phong dục kư vô hồng tiện Thiên ngoại liên y tuyết vũ thuỳ Tuyết hàn y hề hổ trướng Vũ lănh y hề lang vi Hàn lănh ban ban khổ Thiên ngoại khả liên y
220. Cẩm tự đề thi phong cánh triển Kim tiền vấn bốc tín hoàn nghi Kỷ độ hoàng hôn thời trùng hiên nhân độc lập Kỷ hồi minh nguyệt dạ đơn chẩm mấn tà khi Bất quan trầm dữ hàm hôn hôn nhân tự tuư Bất quan ngu dữ nọa mộng mộng ư như si Trâm tà uỷ đoả bồng vô nại Quần thối nhu yêu sấu bất chi Trú trầm trầm ngọ viện hành như truỵ Tịch tiêu tiêu tương liêm quyển hựu thuỳ Liêm ngoại khuy nhật xuất chi đầu vô thước báo Liêm trung tọa dạ lai tâm sự chỉ đăng tri Đăng tri nhược vô tri Thiếp bi chỉ tự bi
|
Năm xưa tin chàng c̣n lúc về Năm nay tin chàng ngày bằn bặt Nhạn bay cánh vẫy thư chẳng buộc Sương rơi, đă sắp sẵn chăn bông Gió nổi, tin qua, chim hồng vắng Thương chàng tuyết giá chốn xa xăm Tuyết lạnh, chàng nơi trướng hổ Mưa sa, chàng chốn màn lang Giá buốt, ôi cơ khổ Cơi xa thiếp xót chàng
Chữ gấm thơ đề, phong rồi mở Tiền gieo, bói quẻ, vẫn trăm ngờ Mấy độ hôn hoàng, bên hiên một ḿnh tơ tưởng Dăm đêm sáng trăng, gối lệch tóc thả bơ thờ Chẳng đắm, cũng chẳng say, cứ li b́ như ngủ Đâu nào ngu nào nhác, vẫn ngây dại như mơ Trâm lệch tóc xô, cài chẳng đặng Lưng gầy quần lỏng giữ sao cho ! Đằng đẵng ngày, nhà trống đi chực ngă Dằng dặc đêm, rèm tre cuốn rồi buông Nh́n ra ngoài, nắng lên nhưng đâu chim Thước Ngồi trong rèm, đêm về thủ thỉ ngọn đèn suông Đèn biết, như chẳng biết Ḿnh biết, một ḿnh buồn |
Trải mấy Xuân, tin đi tin lại, Tới Xuân này tin hăy vắng không. Thấy nhạn, luống tưởng thư phong Nghe hơi sương, sắm áo bông sẵn sàng. Gió Tây nổi không đường hồng tiện, Xót cơi ngoài tuyết quyện mưa sa. Màn mưa trướng tuyết xông pha Nghĩ thêm lạnh lẽo kẻ ra cơi ngoài.
Đề chữ gấm, phong thôi lại mở, Gieo bói tiền tin dở c̣n ngờ. Trời hôm tựa bóng ngẩn ngơ, Trăng khuya nương gối bơ phờ tóc mai . Há như ai, hồn say bóng lẫn, Bỗng thơ thơ thẩn thẩn như không. Trâm cài, xiêm thắt thẹn thùng, Lệch làn tóc rối, lỏng ṿng lưng eo. Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước, Ngồi rèm thưa rủ thác đ̣i phen. Ngoài rèm Thước chẳng mách tin, Trong rèm dường đă có đèn biết chăng? Đèn có biết, dường bằng chẳng biết, Ḷng thiếp riêng bi thiết mà thôi. Buồn rầu nói chẳng nên lời, Hoa đèn kia với bóng người khá thương!
|