Eric N Viet

12-06-2000

 

Kenema, nhật kư thầm kín

 

    Nhà xoay lưng về tiếng vo ve của đàn ruồi bay từ cánh rừng t́m đáp lên cánh tay trái của tôi. Cánh tay có vết nhức nhối to bằng đồng tiền kẽm. Da không có, chỉ trần trụi thịt, vết thương  mang cho tôi bao nhiêu là thống khổ và đồng thời cũng bao nhiêu là hạnh phúc. T́nh yêu, tôi bắt gặp như vết thịt đỏ hỏn đó: nó tạo ra thứ đớn đau tuyệt thú

    Tôi sinh ra và sống ở Kenema, Sierra Leone. Tôi không hề nhớ đă đi khỏi thành phố này, dẫu chỉ một lần, thành phố gồm hai ngàn mái tôn gần như giống hệt nhau. Tôi không hề đánh mất, dẫu chỉ một lần, cái mùi nồng nồng  của năm ngàn linh hồn tản mác đó đây . Cha tôi, xưa có lẽ là người đàn ông chung sống bảo ban tôi làm cái này hay đừng làm cái nọ. Những kẻ khác, xưa chúng là anh, là chị,  hay là em tôi. Một hôm, cái ngày tôi cố gột đi khỏi trí nhớ, có tiếng súng rồi tiếng gào rú. Tiếng gọi, tiếng rên, tiếng van vỉ. Những lưỡi dao quắm  sáng quắc ánh mặt trời chói nhức vung cao. Cha và anh chị em tôi đột nhiên biến mất. Biến hẳn đi như chưa từng có mặt trong thành phố. C̣n lại chỉ một ḿnh tôi. Với vết thương trên cánh tay,  tôi chưa một lần đă quên rằng nó ở đấy, toang hoác cháy bỏng.

    Độ thu về vào năm tôi mười ba mười bốn tuổi, một trong hai ngàn căn nhà rất tầm thường khiến tôi chú ư. Căn nhà đó trắng, bám bụi bẩn giống như những căn khác. Mái tôn đỏ, chẳng đáng quan tâm. Bức tường bê-tông dựng quanh bẻ gập làm đôi những cái nh́n của đám bộ hành vật vưỡng. Trên bờ tường, miểng chai hắt ngược ánh sáng vào mặt trời. Nhưng mỗi khi đi ngang tấm lưới căng chặn ngay lối vào căn nhà, luôn luôn cũng lại con người kia đứng phía sau. To cao, lực lưỡng, bắp thịt nồn nộn v́ lao động chân tay cả đời, cái nh́n của va lại tựa đổ vỡ bắt tôi phải quay lảng mỗi khi thấy. Thật khó chờ đợi thêm. Tôi liều xông vào. Tôi xin thuê một góc nhà để ban đêm có thể ngủ cho yên. Va ngước mắt nh́n, hỏi tôi, trả bằng ǵ ? Tôi bảo, bằng chính tôi đây. Tôi có thể làm mọi việc. Thậm chí, tôi mạnh dạn, tôi bán thân xác để đổi dăm đêm ngủ yên. Va gật gù. Tôi hỏi tên nhưng va không đáp. Tôi nh́n vào mắt va. Cớ sao lại có ǵ như thân quen. Và khi bắt gặp nó th́ tôi rơi vào chân không...một giây, hai giây, ba giây .... rồi là chạm vào mặt đất thô cứng,  lưng dập nát, đầu vỡ tung. Rồi tôi thành tù nhân của cổ họng. Hơi thở  dồn xuống làm ngạt trái tim chừng không c̣n muốn đập trong lồng ngực. Rồi tôi vùng vẫy mong thoát ra trốn chạy. Những giọt đỏ lè tóe ra vấy lên  tầng mây trên cao. Rồi tôi lại đập tay quơ chân, tất cả hóa ra lại chỉ một màu đỏ. Hồn tôi rách bươm. Mệt lả người, tôi đành bỏ mặc cho ḿnh rơi vào cái dung dịch màu máu nóng hổi len lách vào căn nhà  phía sau con người đó. Một căn nhà tôi quen thuộc ngóc ngách như  cơ thể và bộ phận của chính tôi. Như tôi hằng đến thăm và được bế bồng ru ẵm  bằng tiếng thở than của những bức tường. Rồi cứ mỗi lần tôi lại ngửi đúng cái mùi ấy, mùi  cái giường dính bẩn với một người đàn bà tuyệt đẹp, là mỗi lần màu đỏ lại  lênh láng tung tóe trên những bức tường. Căn pḥng trống phía trái. Căn pḥng nhung nhúc người bên tay phải. Họ không thấy tôi, tôi cũng thế. Nhưng tôi thừa biết họ ở đấy, im lặng. Pḥng khách ngay trước mặt. Ở giữa, một cái TV  phát tiếng ồn ào nhưng tuyệt chẳng có h́nh ảnh. Đằng sau, tiếng nước sôi trong căn bếp bỏ hoang. Thế là vết thương tṛn như đồng tiền kẽm lại tấy sưng làm nhức nhối. Và rồi tôi lại thêm một lần bị ném ra đường.

 

*

 

    Một sáng ở nhà người Liban bán thực phẩm tôi nghe nói  họ trở lại căn nhà họ có quyền sở hữu. Họ là những chiếc xe cam- nhông trắng chất đầy gạo, dầu, đường và đủ loại nhu yếu phẩm khác. Họ cũng là những kẻ đến từ xa, mông đít trắng phau, tóc dài xờm, dáng khùng khùng. Khi họ phát quà, phải nhẩy nhổm lên mừng cỡn. Khi họ không cho ǵ, phải nhẫn nhục cúi đầu như cách độc nhất giữ hy vọng. Và tôi lại nghe rằng tay quản gia của căn nhà tên là Mohammed.  Va giữ căn nhà nguyên lành mặc cho thời gian sói ṃn và những cơn giận dữ của đám người vây quanh. Chẳng ai biết gia đ́nh lẫn bạn bè va. Họ chết hay họ chưa bao giờ tồn tại ? Không một ai muốn đả động đến điều này. Rồi như mọi người c̣n sống tôi ra đón những chiếc cam-nhông. Tôi nào ngờ, Trời ơi,  là tôi lại sẽ t́m thấy t́nh yêu ngay ở đấy.

    Lúc đó là quăng 3 giờ trưa. Trời mây xám xịt, tôi nghe tiếng nhưng không thấy những chiếc trực thăng bay thám thính dăy  núi nằm sau thành phố. Đợi vài giờ dài như thời gian cả tuần, tôi chẳng có ǵ ăn, lỗ rốn sưng lên ḷi ra to hơn b́nh thường. Đám đông áo quần sặc sỡ với chút hy vọng t́m được một công việc tạm bợ hay một món quà vặt. Đàn ông thắt cà vạt, đàn bà mang váy màu cam, người què cụt, kẻ không quần không áo. Họ kêu la, chen chúc, kết cuộc dính chùm vào với nhau. Một tổ ong không có ong Chúa. Sau cánh cửa câm như hến, Monhammed ở đó, nét mặt thật khó tả. Có vẻ như va không chịu được khi tôi phải chờ như va. Phần tôi, tôi tránh không nh́n va. Rồi đoàn cam-nhông tới nơi. Sáu chiếc trắng muốt mầu tuyết, cần xe ngửng lên hứng gió, trong đầy ắp thực phẩm. Mặt trời bỗng hiện ra tắm sáng cho đoàn xe như thể chúng là sứ giả của Thượng Đế. Trời nóng. Đám người cất tiếng hát nhưng vẫn túm tụm trên đường không để bất cứ kẻ nào mới đến dành chỗ. Không khí hiếm dần, tôi ngột ngạt. Trong tiếng kèn xe và lời quát tháo để  dẹp đường, đoàn xe từ từ vạch lối giữa đám đông đang chen lấn. Chung quanh tôi,  người rồi người ép vào từ tứ phía. Đoàn xe từng cái biến vào sau bức tường. Trừ chiếc cuối cùng. Nó ngừng lăn bánh trước Mohammed. Và đấy là lần đầu tôi nh́n thấy Nàng. Sức rung động khiến tôi nghẹn hơi không thể thở. Nàng giáng thẳng lên lồâng ngực khiến tôi quị xuống ngay chân nàng. T́nh Yêu, tôi quyết cứ gọi như thế, thật quá vũ băo và chẳng có thể hiểu bằng lư lẽ ǵ cả. Mỗi nét trên khuôn mặt Nàng  khắc trạm vào tâm cảm tôi cứ dập dềnh mơ mơ ảo ảo. Nàng bất ngờ trở thành ngôi sao của riêng tôi, nhưng c̣n tôi, tôi vẫn chẳêng biết một điều ǵ về Nàng. Chỉ một thoáng, Nàng là tất cả, lư do của cả sống lẫn chết đối với tôi. Thật kỳ cục. Một cái rùng ḿnh chạy dọc sống lưng trong khi đó cơn nóng ran xuôi xuống đôi chân tôi. Tôi, một kẻ kỳ cục. Nhưng sao Mohammed lại mỉm cười.

    Chiều hôm ấy khi trở về nhà, người tôi nặng chịch nhưng  ḷng lại vắng xa. Đám trẻ kêu la. Tôi bước qua nhà không nh́n lại. Tôi đă thành một kẻ lạ. Chỉ c̣n mùi hăng thối ngập ngụa là quen thuộc lôi tôi khỏi nỗi lo sợ đang ập xuống. A, cái mùi  thật khó chịu. Rồi tôi t́m ra là nó toát ra từ chính thân thể tôi. Mắt tôi chỉ c̣n thấy bóng đen với chiếc giường dơ dáy xa xa. Dục vọng bỗng tràn ngập trong tôi. Da  dẻ  xâm xấp, bắp thịt căng cứng, tôi ngả ḿnh nằm dài trên đống thịt da tṛn trịa ẩm ướt nhưng chắc nịch. Ai đó gơ vào đầu tôi những hào hển. Nhưng càng gơ tôi càng cựa quậy. Thứ động tác tới lui đều đặn rồi chỉ lúc sau là chịu không cứ giữ nổi măi một nhịp. Dục vọng chẳng thể ṿng vèo qua mặt được nữa. Chó tru lên sủa. Và thân người nằm ở dưới cái sức bung phá của tôi vẫn cứ lặng lờ. Thành một, với tôi. Rồi chợt khuôn mặt Nàng lại quay về ám ảnh. Vẫn động tác ấy với khuôn mặt Nàng, bây giờ thành thứ thể khối không tách nhau được. Nóng, trời hừng hực nóng và có tiếng đàn bà cười bên ngoài. Một ngọn gió thoảng qua pḥng,  nồng nặc xác thịt. Mồ hôi ứa chảy trên thái dương, qua lưng rồi đậu lại giữa hai chân. Tôi cảm thấy con sóng của trận băo vừa uốn ṿng trong bụng. Và cả cái thân thể bất động, nằm dưới, và nằm ngay trong tôi. Không c̣n ngửi mùi nước đái, mùi thịt ươn bên cạnh. Tôi đă quên. Thật ra, tôi chẳng c̣n biết tôi ở nơi nào. Rồi mặt chiếc trống áp vào đầu vào mặt bỗng lên tiếng, đập nhanh, nhanh hơn, từng chặp. Tất cả quay cuồng. Đời tôi, những giấc mơ, và dạ dầy. Tôi chỉ c̣n nghe thấy tiếng trống, tôi chỉ c̣n cảm thấy xột xoạt bước đi của đàn ông, phụ nữ và trẻ con. Từ xa, tiếng hát kêu thương của dăm bà già vẳng lại. Th́nh ĺnh thân thể bài tiết ra thứ chất nhờn âm ấm giải phóng tôi. Một mảnh voan chụp xuống, dịu dàng kèm quên lăng. Sau đó, tôi chẳng làm sao nhớ được ǵ nữa.

 

*

 

    Thức dậy buổi sáng hôm sau tôi thấy máu loang lổ trên nền đất. Tôi không sợ, cũng chẳng mảy may động ḷng. Chỉ ghê tởm cái mùi thối hoăng bên cạnh. Nhỏm dậy, tôi ngồi lên giường.Tôi cô đơn, quá cô đơn. Rồi tôi nhớ, chiếc xe, mặt trời, khuôn mặt Nàng. Tôi phải thức giấc, phải thoát cơn mộng mị, đi t́m Nàng. Chắc chắn Nàng đợi tôi.

    Nền đất vung văi mảnh thủy tinh và đá vụn cứng sắc. Tôi phải đi thật lâu mới đến được với Nàng. Lâu hơn nữa, mới ngửi được, sờ được Nàng. Nhưng chưa kịp, Nàng lại thoắt đi. Và lúc Nàng ở lại là lúc tôi phải trốn chui trốn nhủi để tránh những lưỡi dao quắm. Thật oái oăm, Nàng và tôi chung một chốn trọ nhưng cứ kẻ ở người đi như số kiếp dành cho những mối t́nh không ngày mai. Xa Nàng, tôi hốt hoảng lồng lên chạy t́m. Có lẽ đấy là lần thứ mướ tám tôi lại qua con đường đó, chân rộp lên phồng đỏ. Men theo vách tường, tôi nhảy từng cái một, dáng kiêu hănh. Người ta lảng nh́n khi chạm mắt tôi. Họ im lặng.Tôi chẳng hiểu v́ sao. Một tiếng súng.... Tôi nghiêng người, tôi ưỡn dậy, tôi chạy. Một tràng liên thanh...Ở trên, ở dưới, đằng trước. Những kẻ nói lên lời, có kẻ bảo tôi điên, có kẻ bảo tôi gan. Nhưng tôi, tôi biết, tôi chỉ sợ. Nỗi sợ nghiền nát tạng phủ, dính cứng yết hầu và làm lưỡi tôi đắng chát. Nỗi sợ đó, như lời Cha tôi dạo nọ, là cái khiến con người trực cảm được hiểm nguy, tránh nó hoặc là loại trừ nó. Nỗi sợ làm tứ chi run rẩy, một khi trọn vẹn thấm vào cơ thể th́ bỗng hóa ra cái áo chống đạn. Nỗi sợ khiến thảng thốt la ban đêm và cười hinh hích ban ngày, sinh ra tôi rồi sẽ nh́n tôi qua đời, đeo đuổi và thành sức mạnh. Tiếng nổ inh tai sau lưng th́nh ĺnh ném tôi vào bức tường đen màu khói súng  loang lở vết đạn. T́nh cảm, hay cái ǵ từa tựa thế, bỗng nhạt nḥa bất định. Tôi không c̣n phân biệt được nỗi sợ trên khuôn mặt Nàng. Tôi vùng chạy cho nhanh. Tôi sợ mất Nàng. Mất nỗi sợ.

*

   

    Nàng ở đấy. Mặt Nàng rạng rỡ soi sáng những tấm kính xe. Tất cả ngưng động xung quanh. E làm biến đi phép mầu, cả người lẫn vật đều tự xóa mờ chính ḿnh. Chỉ có Nàng. Nhưng mỗi lần như vậy,  tựa một cái đồng hồ  vặn sẵn, tên quản gia lại mở hai cánh cửa sắt để mặt trời, rồi đoàn xe và những kẻ trong xe đi vào. Mặc thêm một lần giấc mơ của tôi lại mất hút sau thứ  kim khí băng lạnh. Và tôi chỉ c̣n nhớ được đôi mắt. Đôi mắt khi th́ xanh trong, khi lại đen nhánh. Hôm nay, Nàng nh́n tôi. Tôi xấu hổ. Nàng không thèm nh́n nữa. Tôi quay đi tránh né. Tôi làm Nàng kinh tởm. Từ ấy, tôi quên màu đôi mắt.

    Năm tuần. Tôi đă đến với nỗi hân hoan của trẻ thơ. Đôi khi tôi uống rượu trước khi đi. Chân đông đá chân tây, tôi xiêu người ngă, mặt chúi xuống bùn, rồi lại chồm dậy, bước nhanh hơn, hănh diện v́ ḿnh can cường. Thế mới là đời sống. Đổi ít đớn đau cho thật nhiều hạnh phúc.

    Một bữa tôi đến chậm.  Chiếc xe trắng nằm bất động trước cửa, bụng huếch hoác. Chỉ c̣n độc bộ xườn rỗng tuếch im lặng, xe như mắc chứng nan y vào giai đoạn cuối cùng. Tôi không thấy Nàng hôm ấy. Và chính tôi ngả bệnh, thứ bệnh chẳng chữa nổi. Mặc dầu muốn bỏ trốn, chân tôi đóng đinh vào nền đất không làm sao động đậy được. Nền đất khô cằn thành cái phần nối dài của thân thể và nỗi đau. Nào, một, rồi hai, ba. Tôi cố dứt người ra, lao đi chỗ khác, trên mái tôn, lên  tường gạch, vào bầu trời.  Thịt bàn chân tôi dính cứng vào đất đá, cọng cây, vào than đốt, vào bụi bậm. Đến khi máu ứa ra từ những ngón chân tôi mới để ư đến cái bóng của chính ḿnh. Lạ lùng, nó ngả dài ra đến chiếc xe. Mặc dầu tôi nhỏ thó. Không, mặt trời sau lưng không có cái khả năng làm tôi ph́nh to đến như vậy.  Phải chăng v́ Nàng đă chờ tôi. Nhút nhát, cẩn trọng, Nàng rẽ bước về phía tôi, bóng đổ xoài trên mặt cát. Tấm áo choàng dầy cộm phủ người. Nàng cởi áo, động tác tŕu mến, theo nhịp đong đưa của hoàng hôn vừa buông xuống.

    Nàng là núi trạm chổ bằng lửa, nước và gió. Trắng trinh mảnh băng đóng một màu xanh lơ. Nàng là mặt trời sắp lụn trên những bức tường  bụi bậm của làng mạc lịm  lắng vào đồi cát. Hôn phối giữa đất và trời, cong mởn gợi khêu gọi mời. Duyên mặn mà một đêm trời đầy sao cứ đẹp, đẹp măi, đẹp  cho đến thiên thu. Bài thơ bằng cẩm thạch ẩn trong tổ đá ong. Nàng ở đó,  như thế,  ngay chốn tôi muốn đến  trọ. Giữa trái tim cuộc sống. Và tôi chợt sợ.

    Mỗi giây mỗi phút sau lần gặp gỡ đó, tôi phải ra sức giữ Nàng cạnh tôi ít ra là trong tâm tưởng, nhưng chẳng c̣n bao giờ thấy được mặt. Nàng không ngơi nghỉ bóc trần trái tim tôi rướm máu mỗi ngày. Tôi  bước,  Nàng vẫn ngự ngay trên đỉnh nỗi  trầm tư ám ảnh. Như phép phù thủy. Tôi yếu đuối. Tôi chót biết niềm hạnh phúc thoáng qua khi khiêu đố Nàng, và tôi sẵn sàng tiếp tục lập lại. Cũng có thể thế là mất Nàng măi măi. Tôi chẳng c̣n biết Nàng có phải là giấc mơ hay là cái vị nửa chua nửa ngọt một quá khứ tôi muốn quên đi. Xá ǵ, cứ hàng ngày tôi vẫn c̣n phải đến với Mohammed, với đoàn xe cam-nhông đầy thực phẩm trong căn nhà bằng vàng. Và không nhận rằng nay Nàng dần dần trở nên thứ thói quen ngày một thân thuộc. Nàng đă thành con đỉa đang hút đến cạn kiệt ḍng máu trong tôi.

    Một chiều nóng đến ngạt thở, tôi quay về nhà th́ Mohammed  đứng một ḿnh trước cửa, mắt nh́n có chiều lo lắng hơn thường ngày. Họ đă đi hết, tất cả. Cả Nàng cũng vậy. Trên những ngọn đồi bao quanh thành phố, tiếng trái pháo ùng oàng nổ. Mắt thất thần, tôi bắt gặp Mohammed nh́n lại, và đó là lần đầu tôi để ư thấy va nay cụt cả hai tay.

 

Tái bút :

 

    Kenema là thành phố nằm giữa một vùng màu mỡ ở Sietra Leone. Thành phố nhỏ, có thể chẳng bao giờ được kể trong những pho sử cho cả người lớn lẫn trẻ con. Nhưng một khi đă sống ở đấy, có thật nhiều điều để nói. Dẫu xung quanh là rừng, trung tâm thành phố lại nhắc nhở miền viễn tây của nước Mỹ. Trên những con phố bụi bậm chen chúc nào là người da đen, người Liban, đám làm việc thiện nguyện và bọn lính tráng. Kim cương là cái mồi dử gây ra một cuộc nội chiến tàn khốc từ 1991. Dân chúng chịu đựng những cuộc thảm sát dă man, hàng vạn người bị chặt tay chặt chân, và trẻ con từ 6 đến 16 tuổi bị bắt cóc, bị ép ghiền ma túy rồi buộc phải làm những việc ghê rợn chém giết ngoài tầm tưởng tượng. Tuy thế, con người vẫn tiếp tục sống c̣n, dấu triện đóng như  vết tích của ḷng can đảm. Và Kenema vẫn cứ là cái nôi đong đưa những chuyện t́nh tuyệt vời. Vào thời chiến, rất đặc biệt, t́nh yêu và nỗi sợ quyện vào nhau thành  một, tôi tạm gọi trong truyện là Nàng cho gọn.