TRONG BUỐT PHA LÊ

 

 

    Mầu lam nhạt pha loáng thoáng tím ngắt là mầu sáng  một chiều đông rơi mau  ngoài cửa sổ. Tôi đứng dậy. Ông ta lí nhí cám ơn rồi theo chân. Bước ra khỏi nhà quàn, tôi bảo  « ...thôi về, tôi chở ông ». 

    Lên xe, ông ta im lặng.

   

    Ông thờ thẫn nh́n ra trời tuyết.  Trắng xóa.  Trống vắng.  Trùng trùng điệp điệp màu trắng và trống.  Sự im lặng bỗng hóa ra bao la đến ghê rợn.  Tôi nói lơ đăng  « ... mùa dài tựa như không bao giờ dứt, ông nhỉ ! ». Ông ta vẫn im lặng. Xe đổ dốc trơn tuột, chúi xuống như trượt băng. Để chân nhấp lên bàn thắng, tôi buột miệng « Shit ! »[1], tay bẻ vô lăng quẹo trái vào con đường nhà ông.

              Đến cửa, ông ta ngần ngừ  « Hay ngủ lại đây tối nay đi.  Đài T.V. báo mưa băng verglas, lái xe về Montréal có thể nguy hiểm...». Nhớ đến Felicia, tôi gật đầu.  Mai là thứ bảy, ngày nghỉ.  Tôi vào nhà, mở niên giám t́m tiệm Pizza, quay điện thoại gọi đặt một cái thập cẩm all-dressed, 16 inch[2].  Ông ta lẳng lặng đem ra hai cái ly, rót scotch, đổ xô-đa vào đẩy một ly về phía tôi.  Tôi lắc đầu.  Ông uống ực một hơi, rồi đứng dậy.  Ông cầm chiếc búa, bổ củi rồi chẻ ra thành từng khúc nhỏ bỏ vào ḷ sưởi.  Nhóm xong lửa, ông lại ra ngồi, tay cầm cái ly tôi không uống, chép miệng  « ... một ḿnh, nay một ḿnh ! ».  Ái ngại, tôi nh́n ông.  Để ly lên miệng, ông lại uống, rồi nói trống không  « ... cả hai có lẽ đều đi lên Thiên Đàng rồi... ».

              Tôi mường tượng lại h́nh ảnh xác bà ta trong quan tài ở nhà quàn.  Bà vốn đẫy đà, quan tài phải thửa riêng.  Mắc chứng boulimie khiến lúc nào cũng ăn,  bà phải nặng chứ ít cũng đến hơn một tạ.  Trong áo quan, thân thể bà phồng lên như miếng  buche[3] phủ đầy kem.  Nhà quàn trát phấn, tô môi cho bà, hai môi đỏ chót nh́n tưởng như trái cerise[4] thường để trên trang trí cho loại bánh ngọt rẻ tiền.  Ông ta lại quơ chai scotch[5].  Chuông cửa reo.  Chắc người ta giao pizza.  Tôi đứng dậy.

              Cắt pizza, tôi bảo  « Ăn, không ăn uống say chết ! ».  Ông ta gật gật, trông bất lực đến tội nghiệp.  Ăn xong, tôi cời lửa, hỏi « ... Ông để tôi ngủ đâu ? ».  Ông ta chỉ lên lầu, thẫn thờ  « ... th́ pḥng Félicia[6] trên đó ! ».  Lên thang, tôi nói với xuống « ... cho tôi nghỉ một lát nhé ! », tay đẩy cửa căn pḥng tôi đă một lần ngủ qua đêm cách đây chưa đến một năm. Bật đèn, tôi nh́n quanh.  Vẫn thế.  Nhưng thiếu, thiếu Félicia.  Giường nằm cạnh tường, drap xanh màu nước trải rộng như đại dương.  Bên cạnh, bàn ngủ đỏ au màu gỗ acajou.  Vẫn hai bức ảnh.  Ảnh khi Félicia học xong trung học, miệng cười rạng rỡ, mái tóc hung hung óng ánh đổ xuống bờ vai. Ảnh khi Félicia tốt nghiệp đại học, mũ có một tua đỏ, nghiêm nhưng hiền và đẹp như bức tượng Đức Mẹ trong các thánh đường.  Tôi nằm xoài trên giường, với tay tắt đèn.  Ngay bên tai là tiếng pha lê chạm vào nhau thánh thót văng vẳng.  Tôi nhắm mắt.  Ai đó th́ thầm.  Tôi lắng nghe.  Đằng sau tiếng pha lê, đâu đó có một thứ âm thanh kỳ diệu, không phải là tiếng người, không phải là tiếng nhạc, là âm thanh nhưng sao lung linh màu nắng và mang theo những cơn gió.  Lạ nhỉ.  Âm thanh mà lại có màu.  Có gió.  Lại lung linh, có đời sống.  Giá cứ nhắm mắt để có thể nghe những âm thanh đó, có lẽ tôi sẽ chắp tay cầu xin Đức Mẹ cho tôi nhắm lại măi măi.

 

*

              Trên con phố ngày xưa mang tên Maplewood, là rừng phong, là thơ, là mộng.  Chợp mắt một đêm, sáng sau đường đổi thành Edouard Monpetit, tên một ông thầy tu gịng Tên nào đó mang khoa học nhân văn đến cái đại học nằm nghễu nghện trên núi.  Đêm hôm trước, trời đổ mưa.  Sáng ra, trời bắt đầu đổ lạnh.  Âm hai, rồi âm ba... và cứ vậy chênh chếch âm bốn C.  Nước mưa bám trên những cành phong đông đá. Rừng phong dưới chân đại học hóa thành một rừng cây pha lê.  Những cành khô bọc đá băng trong suốt lung linh dưới nắng.  Nắng vàng rực rỡ.  Nắng chói trên những băi tuyết trắng xóa đă đậu lại từ tháng trước.  Nắng làm cho trời trên cao xanh hun hút. Nắng làm tuyết óng a óng ánh, màu trắng của tuyết nay phơn phớt lân tinh biêng biếc lạnh, cái lạnh có chất ẩm luồn lách theo những cơn gióù.  Gió liu riu, thỉnh thoảng lại tất tả thổi, rất bất ngờ, như nghịch ngợm, như trêu cợt.  Lúc đó, những cành cây pha lê chạm nhau, tiếng leng keng văng vẳng, nhỏ nhẹ, mơ hồ, len qua những vùng mờ ảo của cảm giác lênh đênh bắt gặp lại từ một thời xa xưa quá văng.

              Rừng pha lê cất tiếng hát như thế đấy. Đứng trên nh́n xuống, những cành phong c̣n non  bọc trong pha lê x̣a cong ḿnh trong chiều gió thổi tựa như cả trăm cánh tay vũ nữ ba-lê cùng vung cao theo cung độ một bản thánh ca giao hưởng. Tiếng hát trong vắt thủy tinh vút đến từng li ti tế bào năo bộ gợi lên nỗi bâng khuâng lẫn lộn vui buồn, không đối tượng, không chủ đích, không bất luận một thực tại nào. Trong thanh âm đồng ca một giọng nữ vượt cao va vào mây trắng dể văng vẳng vọng về tiếng lụa tơ tươm tả xé rách bươm hồn. Buột miệng, tôi khe khẽ nói một ḿnh, hát tiếp đi, hát nữa lên, hát thế là hát như trẻ thơ.  Félicia chau mày  « Có ǵ mà phải hát.  Chẳng lẽ v́ đường đổi tên ? ».  Bước quanh bức tượng Edouard Monpetit để vào cổng phụ Centre Social là nơi sinh viên đến  trong giờ nghỉ học, Félicia trượt chân, tay víu vào tôi.  Nó làu bàu  « ...suưt nữa - ngước nh́n bức tượng nó buông sẵng - ... a, đừng có cười ta... ».  Đó là lần đầu tôi mê đắm cái trong suốt của cả cánh rừng băng đóng óng ánh pha lê.  Đó cũng là lần đầu tôi thấy Félicia nói với cái giọng khó chịu ta thán.  Nhưng lạ thật, đó cũng là lần đầu bỗng nhiên tôi nẩy ư chiếm đoạt nó như một người đàn ông chiếm đoạt thân xác một con đàn bà, tôi - vừa bé vừa gầy - mà nó gọi là P’tit-corps,  thằng nhỏ-con, một thằêng sinh viên da vàng đến từ  cái vết ưỡn ẹo chữ  S trên mảnh  bức địa đồ mầu bôi ḷe loẹt.

              Quả là lạ.  Từ ngày tôi nảy ra cái ư  chiếm đoạt  thể xác Félicia, tôi bỗng ngửi thấy một thứ mùi là lạ mỗi lần ngồi cạnh nó.  Hít hà, tôi nh́n, cười cười  « ... mi bôi cái ǵ vào người ».  Nó trợn mắt  « Không bôi ǵ.  Tao chúa ghét nước hoa ! ».  Tôi lại hít hà « ... có mà, cho tao ngửi ».  Nó giả lả « ... mi vờ, mi định trêu tao ? ».  Tôi chúi mũi vào tóc nó, rồi vào cổ nó.  Đẩy tôi ra, nó bảo « ... đừng làm tṛ khỉ, tao không thích thế đâu... ». « Không, có cái mùi hăng hăng, ngai ngái, nồng nồng...  Hay là nách mi, cho tao ngửi ».  « Không, khỉ lắm... ».  Tôi dỗ măi, tuần sau Félicia cho tôi chúi mũi  vào nách.  Vẫn không phải.  Nhưng ngồâi bên nó, cái mùi hăng hăng, nồng nồng, gây gây vẫn cứ xông vào mũi tôi.  Tôi nói.  Nó cợt « ... hay là mùi da đỏ.  Bố tao lai da đỏ đấy...».  Nó  đẩy tôi ra « ... nhưng tao không thích mi hít hà như thế ! ».  Nó lại lạnh lùng quay mặt giấu vẻ bực dọc.  Như thế, tôi lại càng thú vị.

 

*

              Tôi làm quen Félicia năm ngoái.  Nó lóng ngóng ôm một chồng sách, mắt ngơ ngác nh́n quanh t́m một chỗ trong thư viện.  Đứng dậy, tôi nhường chỗ cho nó.  Nó mỉm cười cám ơn.  Tôi vào lớp, hết giờ học lại quay lại thư viện.  Đến lượt tôi lóng ngóng t́m chỗ.  Vào lúc sắp thi, bọn sinh viên lúc nhúc ngồi học, đứa nào đứa nấy cằm cặm cùi cụi.  Thấy tôi, nó đứng dậy, nói nhỏ  « ... giả chỗ cho mi ! ».  Nó cười, ôm sách, chồng sách nặng trĩu.  Một quyển rơi xuống đất.  Tôi cúi nhặt.  À, sách hội họa.  Tác phẩm của Gauguin.  Tôi đưa cho nó, nheo mắt, th́ thầm  « ... mi vẽ ? ».  Một thằng sinh viên ngước nh́n, miệng khe khẽ  suỵt.  Félicia trề môi, lẳng lặng đi ra.  Tôi theo.  Ra khỏi cửa thư viện, nó quay sang hỏi  « ... mi tên ǵ ?  P’tit-corps ».  Từ đó, nó gọi tôi là P’tit-corps, và hầu như chẳng bao giờ nghe câu tôi trả lời.  Tôi hỏi lại, nó đáp nó ở cư xá sinh viên, chỗ Résidence cho con gái.  Cười tủm, tôi bảo tôi là hàng xóm nó.  Tôi ở trên dốc đồi, chỗ cư xá sinh viên con trai.  « Sao chẳng bao giờ thấy mi đi ăn ở Caféteria[7] ? ».  « Eo ôi !  Ăn cái quái ǵ được.  Ngày nào cũng thế, này Pâté Chinois này, rồi ra-gu cừu, và cứ đến thứ sáu là cá...  cá luộc, tanh lắm.  Mà này, Pâté Chinois có thật là món Tầu không ? ».  Tôi lắc đầu.  Nó thất vọng « Tao thỉnh thoảng ăn món này để có cảm tưởng ḿnh đang đu lịch.  Mi nói thế th́ chắc tao không ăn nữa ! ».  Tôi cười cười « ... hôm nào tao mời mi đi  ăn phố Tầu, góc La Gauchetière và St-Laurent.  Đến đấy, ăn món Tầu thật, không phải là Pâté Chinois... Mi tha hồ mà du lịch, muốn đến  Vạn Lư Trường Thành cũng được ».

*

 

              Để nguyên quần áo, tôi ngả người nằm xuống giường.  Áp mặt vào chiếc gối, tôi hít vào, hít thật sâu.  Cái mùi nồng nồng, gây gây, lại hăng hắc đâu đây ?  Nhắm mắt lại, tôi tập trung cả trí tuệ lẫn giác quan vào cái mũi.  Cứ thế tôi hít hà cho đến lúc nghe tiếng động khe khẽ phía cửa sổ.

              Félicia ngồi, mặt hướng ra ngoài, lưng quay về phía tôi.  Tôi hỏi  « Mi đấy à ?  Mi về lúc nào ? ».  Tiếng đáp nhỏ như tơ  «... mới đây thôi !  Mi ngủ say quá.  Mi ngáy nữa, tiếng ngáy rông ron như tiếng mô tơ xe... ».  « Ừ, tao mệt.  Làm xong là tao lái xe đi đến thẳng nhà quàn.  Mẹ mi nằm, mắt nhắm, trông thanh thản lắm ! ».  Tiếng cười nhẹ.  « Thanh thản.  Dĩ nhiên là thế ! ».  Tay đưa lên ve vuốt mớ tóc hung hung x̣a xuống lưng, Félicia im lặng. Thỉnh thoảng có tiếng xe chạy, bánh lăn trên mặt lộ lạnh cứng đông đá nghe xào xạo.

               « P’tit-corps, mi chắc c̣n giận tao ? » Félicia thốt lên.  Tôi hờ hững « ... Giận mi làm chi ? ».  Félicia lại cười « Không giận th́ sao biệt tăm mấy tháng liền...  rồi chỉ hôm ấy mới về với tao ! ».  Bật miệng, tôi gần như quát  « ... ừ, tao giận đấy.  Mi khiến  tao không làm được đàn ông ! ».  Félicia thở dài  « Mi vẫn là đàn ông.  Nhưng mi mất mặt, tự ái.  Chỉ có tao... »  . Ngập ngừng, giọng Félicia nhẹ như tơ, trôi đi thoáng ánh sáng mỏng mảnh hắt qua cửa sổ, tiếp  « ...chỉ có tao mới không là đàn bà thôi. Có đàn bà nào mà không tử cung, không bụng, rỗng tếch rỗng toác như thế.  Đă vậy, mi chẳng hiểu, c̣n tao, tao lại không có quyền giận mi. Thậm chí c̣n ân hận là đằng khác ».  Đưa tay lên vuốt ve mớ tóc hung hung x̣a xuống lưng, Félicia co vai, mặt cúi xuống không nói ǵ nữa.

              Th́nh ĺnh, Félicia vui  vẻ  « ... mi có nhớ con bé Rosemary[8] ngồi cạnh chú chó sói của Perrault[9] không ?  Tao gặp nó rồi ».  Tôi lắng nghe, nhưng dĩ nhiên không tin, không tin một chút nào.  « Hôm nọ, tao với nó rủ nhau cùng đi ăn sáng... ».  Cười trong cổ họng, tôi gắt  « Thôi, đừng nói láo, mi nói cho tao vui hẳn ! ... ».  Quả là xưa nay cứ tôi thúc th́ Félicia mới ăn một tí.  Nửa miếng sandwhich[10], hai cái biscuits secs[11].  Vừa ăn, vừa lẩm bẩm đếm số calori trôi qua cổ.  Và nh́n tôi, nó bảo « ... nể mi lắm.  Tao vẫn ở mức 95 pounds[12]...  Mi thấy, những đứa bé ở Biafra, có đứa chỉ 40 pounds mà vẫn cứ sống...  C̣n tao, đừng có lo ǵ...  Mi thấy đó, tao vẫn đi học, đi thi...  Trừ mi, có ai nói ǵ đâu.  Tao vẫn b́nh thường - Félicia chép miệng - có chỉ c̣n hơi béo một tí.  Tao xuống được thêm 10 pounds nữa th́ parfait -  th́ toàn hảo -  rồi mi xem... ».  Tôi lại ngắt lời nó « ...Biafra, khiếp ! Thôi, không xem ǵ cả.  Mở T.V., nào trung úy Calley châm lửa đốt nhà ở Mỹ Lai, nào đại tá Nguyễn Ngọc Loan kê súng sáu bắn vào đầu một thằng Việt cộng vụ tết Mậu Thân trên đường Nguyễn Tri Phương trong Chợ Lớn, nào bé gái tên Kim Phúc cởi truồng chạy trên Quốc lộ 1 ở Tuy Ḥa, da thịt cháy xém v́ bom xăng Napalm.  Rồi ở Biafra.  Nh́n mà kinh. Người đói chỉ c̣n da bọc xương.  Những bộ xương khô cử động, và những cặp mắt to tṛn, lồi ra, vô hồn... trong khi đó th́ Hợp Chủng Quốc và Canada mang lúa ḿ ra đổ xuống biển để giữ giá...  Thôi, đừng xem ǵ nữa.  Đi học với tao trên thư viện, đợi 11 giờ đêm th́ về !  Về sớm, lại mở T.V., lại thấy cảnh bom napalm cháy bùng lên da thịt trên châu Á, cảnh những bộ xương khô nghễâu nghện khập khiễng trên châu Phi... Ẹc, xem làm ǵ ! ».  Félicia gật đầu.  Nhưng mấy hôm sau, nó khều tay tôi  « ...tao thử nhịn và sống cái cảm giác của những bộ xương khô xem sao nhé ! ».  Tôi chửi nó « Mi ngu.  Cuối năm nay ra trường rồi, ăn lấy sức mà học cho xong.  Lại c̣n cái  projet[13]  tốt nghiệp...  Mi có nghĩ đến cái dự án đó chưa ? ».  Nó đáp, giọng ráo hoảnh  « ...Rồi. Tên projet  là Phù du : Sống trong mùa đông ». Trầm giọng, nó th́ thào « ” Éphémère: Vivre en hiver”, loại  installation[14].  Và nó sẽ phù du c̣n hơn cái tên tao đặt cho nó... ».

 

*

              Chỉ vào bức tranh thủy mạc vẽ cành trúc cong veo của Tô Đông Pha trong tập tranh cổ tôi mượn ở thư viện, tôi nói « ...đấy, cũng mùa đông.  Một cành trúc ẻo lả trơ trụi.  Và gió.  Mi thấy không ?  Mắt người họa sĩ phương Đông khác.  Không màu sắc ḷe loẹt.  Không h́nh thể mà là bản thể.  Bản thể của sự vật...  Đi đến đấy, tức đi đến ngưỡng cửa của bản thể chính người vẽ.  Bước qua, là vào đến bản thể của cả vũ trụ... ».  Nó tinh nghịch trêu « Ai dậy mi thế !  Tao chỉ thấy cành trúc này thật gầy g̣.  Sao mi không giục nó ăn như mi giục tao ? ».  Tôi đỏ mặt, định căi, nhưng rồi thôi, lảng « ...tao, tao chỉ định góp ư cho cái dự án tốt nghiệp của mi.  Bọn học cùng lớp nói là Đại học đề nghị cho mi giải thưởng của Thống Sứ Toàn Quyền Gouverneur, nếu như cái projet đó... ».  Trừng mắt, Félicia sẵng « ... nghệ thuật không cần giải thưởng !  Mi nói lung tung ».  Thấy tôi tiu nghỉu, nó nắm cườm tay tôi, dịu giọng « Rồi mi xem.  Éphémère.  Phù du lắm.  Chỉ một giây là hết.  Sau cái đoạn kết đúng có tích tắc đó, cái bề ngoài vật chất thăng hoa.  Tao đă nghĩ kỹ rồi.  Một cành trúc gầy không có sức biểu hiện đoạn kết đó... ».  Choàng tay lên vai tôi, nó tiếp như để an ủi « ...mi sẽ là người đầu, và có thể cũng là người cuối cùng xem cái tác phẩm đó.  Tác phẩm  nào cũng đèo ngay định mệnh trong cả phần hồn lẫn phần xác của nó ».

              Phải có cái projet bí ẩn của Félicia tôi mới khám phá ra sự tương phản giữa cá tính bên trong với cái bề ngoài của nó.  Nó để tóc dài và chỉ mặc váy chứ không mặc quần ḅ Levis.  Nó ít nói, rụt rè và khi nói th́ nói nhỏ nhẻ với tất cả mọi người.  Thế là tôi cứ mường tượng nó như những em gái Trưng Vương, ngay cạnh hông Sở Thú, những em tóc cũng dài, mắt cũng nh́n xuống e lệ, tay níu vạt áo xanh dương bay tốc lên trong gió sớm.  Nhưng tôi nhầm.  Cũng như tất cả những kẻ xung quanh nhầm.  Đúng, nó chăm chỉ, tỉ mỉ, làm ǵ cũng kêu « ...chưa, vẫn chưa hoàn hảo.  Pas encore parfait ».  Đúng, nó ăn nói dịu dàng.  Không, không phải thế, nó có nói ǵ với ai đâu. Chẳng nhẽ dịu dàng lại có thể chỉ là dư âm của sự im lặng.  Không, cũng không phải thế.  Và pas-encore-parfait là cụm từ đầy hiểm nghèo.  Đi t́m sự hoàn hảo không phải là một cuộc phiêu lưu vô định hay sao ?

              Nó mất cả tháng, kiện lên đến Khoa trưởng, nhất quyết thể hiện cái projet mà đám thầy, bà của nó cứ quầy quậy lắc đầu.  Nó không chịu vẽ, nặn tượng, hay dệt vải, làm đồ gốm...  rồi trưng trong đại sảnh của Đại học như mọi sinh viên tốt nghiệp.  Nó vẫn thưa gửi dịu dàng đủng đỉnh, không, nó nhất định không làm giống mọi người v́ nó bảo sợ nhàm.  Nó muốn thể hiện một tác phẩm có định mệnh. Phương tiện là médium, là môi giới. Médium của nó phải khác.  Và thầy, bà lẽ ra là phải khuyến khích nó chứ.  The medium is the message. Môi giới chính mới lại là thông điệp.  Nhưng thầy, bà sợ cái mới.  Sợ cái việc phải mặc áo quần mùa đông để ra khỏi đại sảnh chấm điểm tác phẩm của nó.  Thầy, bà lắc đầu, than « ...con bé thật dị ! ».  Nhưng rồi thầy, bà cũng phải chịu.  Bà Khoa trưởng nhắc bốn năm nay điểm ǵ nó cũng hạng nhất. Và Đại Hội Đồng của Viện Đại học đă chót đề nghị tên nó cho giải thưởng của Gouverneur Général, Thống Sứ Toàn Quyền, một giải thưởng lớn nhất cho sinh viên tốt nghiệp trên toàn đất Canada.

              Kể từ dịp nghỉ lễ Giáng Sinh, Félicia lao ḿnh vào cái projet đó như thiêu thân bắt được ánh đèn.  Nó không ăn.  Mỗi đêm chỉ ngủ năm tiếng, sáng dậy là cặm cụi dùng ḱm uốn những sợi giây thép thành xương, thành sườn cho những mẫu h́nh người có, vật có, cây cối cũng có.  Rồi nó nhào một loại bột như thạnh cao vào với đất sét.

              Mua cho nó khúc thịt nguội và bánh ḿ, tôi mang đến pḥng nó ở Résidence.  Nó lẳng lặng đặt tất cả lên bàn, không nói không rằng, lại quay vào công việc.  Nh́n lên tường, tôi sững người.  Không hiểu nó cắt từ đâu toàn h́nh ảnh trẻ con Phi Châu bị đói ăn, mắt đứa nào đứa nấy sâu hoắm, nhưng long lanh khiến cho đầu chúng trông ph́nh ra. Những cái  đầu lâu sống động.  Tôi nh́n Félicia.  Vai nó gầy g̣ nhô lên.  Tôi chợt nghĩ đến con vạc.  Như cánh vạc bay là mi đấy à ?  Tôi dịu dàng « ...tao mang về cho mi ăn.  Không phải để mi bỏ đấy, thịt thiu rồi mi lại vất đi như những lần trước ! ».  Nó ngước mắt, nh́n rồi lẩm nhẩm  chỉ có thế mà tính ra những 2000 calori.  Đầu gật gù trông như ph́nh to trên đôi vai mỗi ngày một cao lên và nhọn đi tựa chông vót, nó với lấy một miếng bánh, cố nhấm nháp rồi bảo « Thôi, P’tit-corps.  Đừng mua ǵ cho tao ăn.  Thế này là đủ một hai ngày rồi...  Có lẽ tuần sau tao sẽ làm xong cái projet.  Tao nhờ mi khênh đi hộ... và giúp tao ba cái việc tưới nước ».  Tôi thốt  « ...tưới nước ?  Mi có điên không ? ».  Không đáp lời tôi, Félicia ra kéo tấm vải đậy một bức tượng làm bằng bột thạch cao trộn với đất sét trắng.  Tượng nặn một đứa gái và một con chó sói.  Đứa gái to bằng người thật, tóc dài, trần truồng, ngồi co hai đầu gối lên, một tay làm dấu thánh giá, tay kia ch́a ra vuốt ve đầu con chó sói ḿnh chúi xuống, đuôi cong ngược về phía sau, mơm nghếch lên nhe nanh ra chực cắn.  Tôi lùi một bước, hoảng hốt « Ǵ thế ?  Phù du chỗ nào ?  Sống trong mùa đông  mà thế à ? ».  Félicia nh́n tôi cười bí mật.  Nó bảo  « ...tao bỏ tượng vào ḷ nướng cho khô một tí rồi mới quét màu lên.  Màu sẽ là màu nước, pha thật loăng cho nó giống thủy mạc phương Đông để mi vui ḷng, P’tit-corps ạ... ».

 

*

              Sang giêng, tuyết đă phủ trắng một thành phố cứ choăi ra, im ĺm, xa vắng.  Khi khói ḷ sưởi lượn lờ trên nóc những mái nhà không bốc lên nổi trời cao để tan biến đi là những lúc lạnh nhất.  Âm 20 độ C là ít, và có gió th́ thành âm 30 , âm 40 .  Gió thốc cái lạnh như thốc cả trăm mũi kim châm vào da mặt tê cứng không cảm giác sau chừng năm ba phút ra đường. Gió thế, người co lại, gập xuống, trong áo ngự hàn với nào là  mũ, găng, khăn quàng,  toàn thân xù ra như loại gấu lông xứ lạnh. Tôi lập cập chúi đầu bước, răng đánh vào nhau, miệng lầu bầu rủa trời mắng đất. Félicia lạnh lùng  « Ăn thua ǵ, P’tit-corps.  Cái âm trong ḷng mới đáng sợ.  Xem mấy bức ảnh tao dán trong pḥng, mi sẽ thấy ».  Tôi ngạc nhiên.  Nó đủng đỉnh « ...trẻ con ở Biafra khi chết đói mắt vẫn mở, mồm há, răng nhe ra như cười.  C̣n cái bụng, cái bụng trẻ con chết đói là ph́nh ra tṛn vo.  Ở đây, mi, tao, và mọi người mở T.V. coi những h́nh ảnh như thế, ngày nọ qua ngày kia, th́ trong ḷng âm bao nhiêu độ C ?  P’tit-corps, thế giới nay ào vào hiện diện trong pḥng khách mọi nhà.  Chiến tranh Việt Nam với những cảnh thịt da bốc cháy lửa bom xăng đặc, và cơn đói Châu Phi với những cặp mắt con ngươi lồi ra, long lanh chất axít cồn cào của dạ dày bỏ trống.  Những h́nh ảnh đó chập chờn hàng ngày ám ảnh. Tao tự hỏi, ḷng con người có thể đạt đến độ âm nào ?  Cái độ âm tuyệt đối ở đó mọi sự sống không c̣n ư ? ».  Đột nhiên, Félicia đổi giọng, đay nghiến « ...tao ích kỷ.  Mi cũng vậy, P’tit-corps.  Thật tội nghiệp ...», và nước mắt ứa ra.  Đó là lần đầu trong ba lần tôi thấy nó khóc.

               Một sáng sớm đầu tháng hai, Félicia gọi điện thoại « ... mi đến giúp tao ».  Chúng tôi lấy xe chở bức tượng đến Đại học.  Félicia đă chọn một chỗ đặt tượng ngoài trời.  Cũng chính cái ư này mà thầy, bà trong khoa Mỹ Thuật ban đầu không chịu cái projet của nó.  Họ bảo, nếu muốn xem tác phẩm mà phải choàng manteau, đi ủng, trùm mũ len và đeo găng tay th́ có được ai ?  Nhưng Félicia nào phải là đứa thiếu thông minh.  Nó chọn khoảnh đất khá bằng phẳng ngay cạnh cầu thang dẫn lên Đại học, xung quanh là những cây phong rụng lá nằm thoai thoải dốc đồi.  Nó cười đắc thắng « ... muốn vào Đại học lối này là phải xem.  Éphémère, không muốn xem cũng chẳng được ! ».

              Chúng tôi lấy chân dậm cho tuyết chắc lại trong một chu vi rộng độ hai chục bộ rồi mang nước tưới lên, băng dần dần đóng lại bóng loáng, hệt như mặt hồ vào mùa đông.  Đến khi hài ḷng, Félicia mới mang bức tượng khỏi xe, tay gỡ mảnh vải chùm lên, răng lập cập đánh vào nhau v́ lạnh.  Tượng đứa gái đập vào mắt tôi : bây giờ, Félicia đă quệt lên mớ tóc dài màu hung hung đỏ, và cặp mắt, ôi cặp mắt xanh màu da trời, xanh và trong, trong suốt, nh́n không thấy được chiều sâu, hoặc giả có chiều sâu nhưng sâu hun hút, sâu đến tận vô cực.  Màu da, màu da mới lạ, nửa ửng hồng, nửa tím nhợt nhạt, màu tím uốn rồi găy theo khớp xương, xương sống, xương sườn, xương chân, xương cùi chỏ, xương đầu gối, xương lơm vào, xương lồi ra, uốn éo theo h́nh thể những bức ảnh treo trên tường trong pḥng Félicia, ảnh của bọn trẻ ở Biafra bị bỏ đói.  « Mà này - tôi hỏi, giọng thất thanh - Félicia ơi, tại sao bụng nó lại tṛn tṛn trên cái cơ thể gầy g̣ cong queo này ».  Félicia đáp  « Rosemary có chửa, mi quên rồi à ?  Rosemary trong phim của Polansky đấy.  Nó chửa, và cái bào thai trong bụng có thể là con của quỉ Sa-tăng ».  Cúi xuống, tôi nh́n kỹ khuôn mặt đứa gái.  Trời ơi, tôi kêu  « ... tượng mi ư ?  Sao miệng mi há ra như đang thét lên... ».  « Không, tao có thét đâu, tao chỉ bảo con sói nhe răng định cắn rằng nhỡ cái bào thai tao mang đây là con của Chúa th́ sao ? ».  Tôi lùi lại.  Răng con chó sói nặn bằng thạch cao được tô màu bích biếc.  C̣n mắt nó, đỏ hỏn, rừng rực lửa.  Toàn là loại màu có lân tinh sáng lung linh, rờn rợn ma quái.  Tôi thốt lên  « Trời ơi !  Cái ǵ phù du ở đây ? ».  Félicia cười nhạt, sẵng giọng « C’est à suivre, để hạ hồi hẵng hay...  Dẫu con Chúa hay con Sa-tăng th́ kết cuộc cũng phù du, cũng éphémère thôi ! ».  Nói xong, Félicia với xô nước, nâng lên rồi xối xuống tượng đứa gái và con sói.  Tôi hoảng hốt hỏi « ...mi làm chi vậy ? ».  Nó không đáp, tiếp tục xối nước, mắt tập trung vào công việc như bị thôi miên, miệng mím lại.  Nước đông lại, từng lớp băng dần dần đóng quanh bao bọc bức tượng. Gió ở đâu  bất ngờ thổi. Hai đứa cùng quay lưng lại chiều gió, tay kẹp lấy vạt áo lạnh, khom người che mặt. Tay Félicia run rẩy.  Khi dúng nước, cái lạnh  là lạnh buốt hệt như thuốc tê khiến tứ chi mất hết khả năng cử động b́nh thường.  Nó nh́n tôi cầu cứu.  Tôi tiếp xô nước, xối như nó, đợi từng lớp băng đóng vào bức tượng.  Cứ thế, chẳng nói chẳng rằng, tôi ngưng th́  nó tiếp. Đến quăng ba giờ trưa, lớp băng bọc đă dày độ hai milimét.  Như mê mụ bởi lớp pha lê óng ánh phản chiếu mầu nắng và mầu trời  thỉnh thoảng lại hiện lên dăm sắc cầu vồng, tôi nghiến răng chôn bức tượng vào lớp đá lạnh, xối nước như  cái máy tự động cho đến lúc  Félicia dằng xô nước đẩy tôi ra. Nó bảo  « Thôi...được rồi !  Hệt như là verglas, mưa băng mùa đông.  Đấy, chẳng nghệ sĩ nào vượt quá được thiên nhiên... - nó ngửng mặt tiếp - ...lạy Chúa, xin vinh danh Người !  Quả là có thế thật ! »  rồi bật cười tự chế diễu.

              Chúng tôi lùi ra xa ngắm bức tượng bọc băng lóng lánh dưới nắng mùa đông. Félicia cắm biển bằng gỗ, chữ kẻ màu nâu « Éphémère : Vivre en hiver » rồi quay nh́n tôi, mặt tím ngắt v́ lạnh, lắp bắp  « Ça-y-est ! P’tit-corps. Xong rồi. Bây giờ về.  Mi ôm tao cho ấm.  Tao phải ngủ, có được không ? »

*

              Lấy tấm chăn đắp lên người tôi, Félicia mơ màng  « ...lại nhớ hôm mang Éphémère ra đặt cạnh cầu thang Đại học.  Tao lạnh đến độ chân tay cóng đến không c̣n cảm giác ǵ nữa.  Chắc mi cũng thế, phải không ? ».  Th́ chắc chắn vậy.  Nhưng tôi chỉ bậm môi, d́u Félicia vào pḥng tôi.  Lấy tất cả chăn gối ra, tôi đắp lên ḿnh nó, rồi tôi xoa dầu nóng, lọ dầu con hổ bằng thiếc sơn đỏ bé bằng hai đầu ngón tay tôi mang theo từ ngày rời Sài G̣n.  Tôi xoa lên năm đầu ngón tay, năm đầu ngón chân, lên ngực nó, xoa rồi tôi bóp tay, bóp chân, vuốt ngực, vuốt vú nó.  Nhắm mắt, nó thỉnh thoảng rên nhè nhẹ, mái tóc hung hung đỏ đổ ra mặt tấm drap trắng như một vũng máu đang đông lại.  Tôi rúc người vào trong chăn, ôm nó, ḷng chập chờ một nỗi thương xót hoang mang, tay vuốt ra những khớp xương đang ấm lại dần, đầu mơ màng bất định.  A, con bé ! Mi gầy như Rosemary, bức tượng đang chịu lạnh, cái lạnh âm 10 độ C ngoài kia.

              Giọng Félicia lại vọng lại từ một quá khứ xa xăm  « Mi biết chứ ?  Mấy hôm sau tao ngày nào cũng ra xem những người đi qua nh́n bức tượng.  Có kẻ bĩu môi.  Có kẻ dửng dưng.  Có kẻ dừng bước, chăm chú nh́n, rồi ngày nào đi qua cũng lập lại một động tác.  Dừng chân, nh́n, khe khẽ lắc đầu tiếp tục đi.  Báo Quartier Latin của sinh viên viết rằng bọn học Mỹ Thuật làm triển lăm tốt nghiệp Đại học trong Hall, riêng có bức tượng Éphémère:Vivre en hiver là đặt ngoài trời.  Tượng cóp nhặt dấu ấn của phái Expressionisme, nhưng Vivre en hiver th́ dễ thấy chứ Éphémère là sự bịa đặt cốt thu hút  chú ư của người thưởng ngoạn.  C’est de la tromperie - đó là giả trá.  Đấy, chúng nó viết như vậy, tỉnh bơ, phán như lời Chúa phán.  Bọn học cùng lớp bảo tao, mi phải viết trả lời bọn nó, giải thích Éphémère là thế nào, chứ để chúng nói lung tung thế sao ?  Tao không viết, đáp cứ chờ, đâu cứ phù du là phải phủ nhận thời gian, cái chiều thứ tư phải thêm vào không gian ba chiều mắt nh́n không thấy.  Một đứa năng nổ gọi điện thoại cho báo chửi chúng hồ đồ và lặp lại lời tao bảo là hăy kiên nhẫn đợi.  Báo liền bồi thêm một bài ngắn vài chục chữ, Éphémère là phải đợi à ?  Une contradiction dans les termes !  Một sự mâu thuẫn tự tại.  Ha, ha - Félicia bật cười - chúng không chờ được, cái bọn hănh tiến huyễn hăo, bọn vaniteux.  Nhưng trớ trêu, thật trớ trêu, chính hai cái bài báo đó đă khiến không biết bao nhiêu người ṭ ṃ đến xem bức tượng.  C̣n bức tượng, ánh sáng ban ngày thay đổi khiến màu sắc bỗng chuyển động hệt như sinh vật có sức sống bên trong.  Đứa gái tóc hung trần truồng lưng dựa vào gốc phong, mồm há ra kêu thét, mắt xanh trong, ngồi co chân lên, bụng có mang cong tṛn, một tay làm dấu thánh giá, tay kia xoa đầu con chó sói lông xám, mắt đỏ màu lân tinh nhe răng xanh biếc ra chực cắn, chực xé, ven một cái hồ đông đá bóng loáng. Rồi họ viết, kẻ khen, người chê.  Kẻ “nh́n” thấy Éphémère, người không.  Kẻ cho là expressioniste, người lại bảo đó là hiện thực, thậm chí siêu-hiện thực.  Rồi chê nhau, dè bỉu cho đến chửi nhau, và đôi khi quên hẳn đi bức tượng.  Trong khi đó, con chó sói chỉ chực vồ Rosemary.  À, mi có hiểu tại sao tao bảo con sói là của Perrault không?  Con sói giả làm bà già định vồ con bé quàng khăn đỏ đấy.  Lần này, sói hiện nguyên h́nh.  Nhưng không có ông thợ săn vào đến cứu Rosemary cả.  Chuyện đời không phải là cổ tích kể cho nhau nghe để an ḷng.  Niềm an ḷng nếu có được đến từ đâu ?  P’tit-corps, từ đâu hả mi ?  A, nỗi phù du. Hiểu thế, có an ḷng được không ?  Tao không biết.  Tao cố nghĩ là như thế.  Nhưng sao h́nh ảnh những đứa bé bụng ỏng chỉ da bọc xương ở Biafra cứ ám ảnh tao từng giây từng phút, hả mi ?  Phù du là đời sống, cớ ǵ tao lại để h́nh ảnh sự phù du ở Phi Châu trên màn ảnh T.V. vô hồn kia nó làm tao lợm giọng buồn nôn mỗi lần tao thấy đồ ăn thức uống ê hề ở xứ này ? ».

 

*

              Mùa Xuân năm ấy đến sớm hơn lệ thường.  Mới giữa tháng ba tuyết đă bắt đầu tan, chim chóc trốn cơn đông giá đă bay về rừng phong, tiếng hót ríu rít gọi nhau nghe vang một góc đồi, xà xuống đậu trên vai Rosemary vẫn trần truồng trong buốt giữa lớp pha lê băng đóng.  Con sói nhe răng ra từ gần hai tháng vừa qua h́nh như vẫn đe dọa lũ chim.  Chúng chờn vờn, bay qua bay lại như thử thách, nhưng khi đáp xuống chúng vẫn tránh cho xa, lảng vảng đâu đó xung quanh, rồi hốt hoảng cùng nhau bay tuốt lên cao mỗi khi gió động thổi rơi một nhánh phong khô c̣n mắc lại trên cành cao, tiếng rơi rất nhẹ, lắm khi tưởng mơ hồ như tiếng cục cựa của loài sóc đă thỉnh thoảng chui ra từ những hốc cây bí ẩn.

              Félicia thở dài ngước nh́n trời.  Sao mi lại thở dài khi mùa Xuân đă trở về ?  Nó bảo  « ... đă đến phút cuối cùng của một đoạn kết ! ».  Lạ nhỉ, mi có điên không ?  Không, nó cười buồn, tay gỡ những sọi tóc hung hung x̣a xuống mặt rồi lẳng lặng đi đường ṿng, tránh theo lối cầu thang, nơi bức tượng Ephémère : Vivre en hiver đang hóa thân để mang hết ư nghĩa của đoạn kết một tác phẩm : lớp băng bao bọc bức tượng chảy thành nước khiến thạch cao và đất sét chỉ được nướng qua nay nhẽo ra, chảy dài, h́nh thể chùng xuống mặt đất như căng kéo bởi một sức hút đồng tâm khủng khiếp.  Nước chảy làm màu vẽ trên bức tượng lem nhem, những sợi tóc hung hung của Rosemary nay đỏ đục như máu ứa ra từng vệt kéo hằn lên vết thương bổ dọc.  C̣n mắt Rosemary, màu mắt xanh trong nḥe nhoẹt lem luốc đỏ ứa ra nhỏ xuống từng giọt, từng giọt.  Những giọt nước mắt, mỗi một giọt lại đục vào thạch cao, làm nhăo thịt da, bắt đầu là hai g̣ má, loang lổ, lơm vào, rồi trống hốc trống hoác phơi dần ra những sợi giây thép kết lại làm chỗ dựa cho khuôn mặt khi xưa, những sợi giây thép quăn queo, nhô lên, oằn oại, túm tó vặn vẹo lấy nhau.  Hai ngày sau, thịt vai, thịt ngực cũng nhẽo dần, chảy ra bầy nhầy, vừa trắng vừa đỏ.  Rồi đến bụng.  Bụng Rosemary bây giờ là một túm dăm sợi giây thép cuốn ṿng, rỗng không.  Rỗng tuột.  Rỗng tếch, chẳng đèo bồng được cả con của Chúa lẫn con của Sa-tăng, không hề có dấu vết ǵ của sự sống. Rosemary hóa thân thành một đống giây thép có đủ xương sọ, xương sống, xương sườn, xương tay, xương chân.  Con sói của Perrault cũng mất hết da hết thịt.  Màu xanh răng nanh, ánh đỏ cặp mắt sói giờ trộn lẫn vào màu xám của lông, đổ dài một vũng sền sệt dưới chân cái khung giây thép xoăn cong, có gọi là sói hay gọi là bà nội của cô bé quàng khăn đỏ cũng chẳng một ai c̣n phân biệt được.

              Bọn học truyền h́nh trong khoa Mỹ Thuật mang máy ra quay với vẫn tốc chậm.  Tác phẩm của Félicia vữa ra, ră xuống  thành một đống giây thép được ghi h́nh, hiện vẫn c̣n nằm trong kho lưu trữ  của phân khoa.  Báo Quartier Latin hết lời xin lỗi  và đ̣i phỏng vấn Félicia.  Nó từ chối.  Truyền h́nh của bang Québec ṃ đến điều đ́nh mua lại bản quay của Khoa và ŕnh rập thế nào tóm được Félicia, giới thiệu nó như một mầm non đầy triển vọng trong nghệ thuật tạo h́nh.  Nó nói rất ít, chỉ lập đi lập lại  « Tác phẩm  nào cũng đèo ngay định mệnh trong cả phần hồn lẫn phần xác của nó ».  Từ ấy, nó trốn biệt.  Dĩ nhiên là sau nó được giải thưởng của Gouverneur, nhưng ngày trao giải và bằng cấp, nó bảo nó bệnh, không đến lấy.  Giải thưởng gửi cho nó là một ngân phiếu hai ngh́n đô.  Félicia chuyển cho Hồng Thập Tự Quốc Tế, chỉ ghi đằng sau  « ...xin mang đến cho những đứa trẻ bị bỏ đói ở Biafra ! ».

              Tôi có linh cảm Félicia bệnh thật.  Tuyết tan và mùa Xuân đă về, nó nhờ tôi đến dọn dẹp.  Vào một tối có trăng, Félicia mang hai bao rác bằng giấy nhựa ni-lông màu xám sỉn đến cạnh cầu thang nơi đặt bức tượng. Tôi ngồi cạnh nó, im lặng, mặc cho nó gục vào vai tôi thút thít khóc.  Chung quanh, bọn sóc đă ra kiếm ăn, chạy sột soạt khắp nơi.  Ôm vai nó, tôi không ḱm được, nói nhỏ  « ...Félicia ơi !  Có lẽ... có lẽ tao yêu mi thật !... ».  Nó đưa tay bịt mồm tôi lại, nói như điên như dại trong nước mắt  « ... P’tit-corps, bụng của Rosemary trống rỗng, không có mầm sống từ lúc mới năm tuổi, và chẳng có ǵ khỏa lấp được để nẩy ra xanh tươi, như định mệnh... ».  Rồi nó đứng dậy, vội vă quơ mớ giây thép bỏ vào hai bao rác, miệng mím lại ḱm những tiếng nấc, người lênh khênh chao đi như chực ngă trong bóng đêm xanh nhợt dưới ánh trăng.

              Chúng tôi mang hai bao ni-lông bỏ vào ḷ thiêu rác của Résidence.  Félicia bật miệng  « ...như là ḷ thiêu người của bọn Nazi ».  Tôi chưa biết nói ǵ th́ nó lập lại  « Tác phẩm nào cũng có định mệnh của nó - rồi tiếp - Tao là tác phẩm của Sa-tăng hay của Chúa hả P’tit-corps ? », giọng như lạc vào một nơi không c̣n ǵ để bấu víu.  Tôi hoảng sợ, ôm chầm lấy nó.  Nhưng nó gỡ tay tôi ra, vuốt lại mái tóc hung hung đỏ tràn đổ xuống bờ vai gầy, và dịu dàng nói  « ... cứ b́nh tĩnh, P’tit-corps, phải b́nh tĩnh ! ».

 

*

              Hạn chót cho những kẻ không học khóa hè là cuối tháng tư phải rời khỏi cư xá sinh viên.  Những ngày cuối xuân hối hả như cây cỏ, mọc cho nhanh, thật nhanh, để kịp sống một mùa hè có dài th́ cũng chỉ đến tháng tám là hết.  Bấy giờ, những nụ non xuyên tuyết màu lơ nhạt đă héo dần, để chỗ cho đám hoa crocus tím, vàng nhô ra khỏi mặt cỏ xanh ŕ mượt mà sắc non của ngọc bích.  Sáng sớm, mặt trời chói ḷa hắt xuống nhân gian tất cả sức nóng vừa sớm qua đông, cái sức nóng đủ ấp  cho đám gà non có sức đạp vỡ cái vỏ trứng mỏng mảnh để chui ra chiêm chiếp kêu nỗi mừng một chân trời tự do mới mở.  Tung những hột lạc cho đám sóc non bé bằng nắm tay tung tăng quanh gốc những cây phong đang nẩy lá, Félicia reo lên khi tôi đến.  Nó vừa đứng dậy, vừa cười  « Bonjour, P’tit-corps ! Mi phải dậy sớm thế v́ tao, tao đền cho mi cái chi đây ? ».  Tôi nắm tay nó, lắc và bảo  « ...dễ lắm.  Đền cho tao, thật dễ !  Mi xem, một thằng đực mới nhấp nhỉnh trên hai mươi như tao, cái ǵ... là... là cần nhất ? ».  Nó tru mỏ, tinh nghịch  « ...ăn, ăn để lớn.  P’tit-corps, mi biết, không có sức khỏe chẳng làm ǵ được ! » rồi bất ngờ nó víu đầu tôi hôn lên môi, một cái hôn vội, nhưng là cái hôn đầu.  Tôi ngỡ ngàng.  Bối rối, tôi ậm ừ ngờ nghệch  « ... bây giờ lên khênh đồ xuống, phải không Félicia ? ».

              Bỏ lên xe mấy cái vali, hộp giấy đựng toàn sách vở, Félicia vào ngồi cạnh tôi.  Xe lên xa lộ Métropolitain, lấy đường 40 chạy về phía đông rồi bắt đường 15  ngược lên phía bắc.  Qua St- Jérôme, đi thêm một lát là tới một cái làng nhỏ nơi gia đ́nh Félicia trú ngụ.  Tôi cho xe đi chậm lại, quẹo trái, nghe Félicia nói  « ... xuống đến cuối cái dốc là nhà tao... ».  Nó dặn ḍ  « ...bố mẹ tao là những người đơn giản nhất thế gian này.  Đừng ngại.  Tao điện thoại về đây, bảo tao sắp đính hôn - rồi nó cười khúc khích, cấu tay tôi, tiếp - v́... tao đang có chửa ! ».  Bà ta nghe tiếng xe là mở cửa chạy ra reo, chúng nó đến rồi,  « Ils sont arrivés ! ».  Béo tṛn, bà lịch bịch như một quả dưa hấu trong bộ quần áo rộng thùng th́nh màu lam, tay đưa ra bắt tay tôi, giọng vui vẻ « Bienvenu ! ».  Vào đến salon, ông ta ở bếp đi lên, chào tôi ngượng ngập, và lúng túng bắt chuyện.  Chuyện th́ cũng chỉ có thế : đến Canada bao giờ ?  Mùa đông lạnh nhỉ ?  C̣n Việt Nam, tội nghiệp quá, cứ chiến tranh măi !  Liệu về hay ở lại ?  Ở lại đi, đợi chiến tranh chấm dứt đă.  Bao giờ ? Không biết !  Nghe đâu là sẽ có ḥa đàm ở Paris ? Dạ.  Vâng.  Je n’en sais rien !  Merde. Tao nào biết ǵ ! Cứt !  Câm miệng lại.  Pauvre garçon, il a air si jeune ! Tội nghiệp, nó trông trẻ thế ! Cám ơn, ai khiến bay tội nghiệp tao.  Ăn đi, món này là tourtière, chấm với ketchup.  Ketchup không phải là tiếng Pháp.  Phải gọi là ...coulis de tomate.  OK.  That’s righ[15]t.  Ông ta vẫn ngượng ngập, nói nhưng mắt cứ nh́n đâu đâu.  Bà ta ăn, ăn ghê quá.  Cứ tiếp tục ăn.  Rồi tráng miệng.  Ăn tarte nhé.  Tarte aux pommes[16].  Félicia mỉm cười.  Về đến nhà, không biết sao nó vẫn chẳng tự nhiên chút nào, vẻ lại buồn buồn như có chiều chịu đựng.  Nó nhăn mặt chỉ đụng vào bát  vào đĩa như góp mặt chứ không ăn không uống ǵ.  Khi ra khỏi bàn, nó như đứa sổng tù.

              Félicia kéo tôi ra ngoài, chỉ về phía rừng phong, miệng ríu rít  « ...tao chỉ cho mi chỗ riêng của tao, chỉ tao biết, và bây giờ th́ có thêm mi. Lại đây, tu viens, P’tit-corps ? ».  Nó chạy băng qua đường.  Tôi đuổi theo.  Bóng nó thấp thoáng trong những tàn cây xanh um, chợt hiện, chợt ẩn, rồi bỗng như tan biến đi như một làn khói mỏng giữa khu rừng gió khua lá động.  Tôi cất tiếng gọi  « Félicia ! Félicia ! », văng vẳng nghe tiếng nó trả lời.  Chạy một quăng, tôi đến ven một cái hồ, nước trong văn vắt.  Trước mặt là núi.  Núi không cao lắm, nhưng vách dựng đứng, nhấp nhô đá tảng nhọn hoắt chọc lên trời.  Tôi lại gọi, chân men theo bờ, vạch lá đi tới.  Bên tai tôi, tôi thoáng nghe nó gọi  « P’tit-corps ».

              Ngồi dựa vào gốc cây bouleau có lẽ già cả trăm năm, Félicia nh́n lên, mắt óng ánh nắng vàng.  Nó bảo  « ...cái cây này là chỗ quen biết từ khi tao mới bảy tuổi.  Lại đây... » nó tḥ tay vào hốc vừa lôi vừa nói  « Xem này, con gấu nhồi bông của tao, tên là Nounou.  Hồi đó mẹ tao bỏ cả ngày đi t́m Nounou, rồi gọi điện thoại đến nhà hàng xóm hỏi xem tao có quên Nounou khi sang chơi không ? - Nó phá lên cười - Nhưng maman đâu có biết là Nounou đă t́m thấy một chỗ trú ẩn rất bí mật... »  tay chỉ vào hốc cây, Félicia tiếp  « ... thế là ai cũng bảo Nounou mất tích.  Chỉ một ḿnh tao biết là không, một ḿnh tao lẻn ra nói chuyện với Nounou...  Hôm nay, tao giới thiệu, đây là P’tit-corps - tay nó chỉ tôi - và c̣n đây, đây là Nounou, bạn tao ».  Tôi đến ngồi cạnh Félicia.  Nó đưa Nounou vào tay tôi nói rất tự nhiên, nói như thật, tay chỉ trỏ  « ...chúng mày phải tử tế với nhau.  Ngoài chúng mày, tao chẳng c̣n một ai để yêu thương, chúng mày nên biết như vậy ! ».  Nghe rồi nh́n Félicia, tôi thoáng một chút hoang mang.  Từ hoang mang, tôi dần dần hoảng sợ.  Có phải đây là Félicia, đứa sinh viên làm bức tượng Éphémère tiếng tăm nổi lên ầm ĩ với câu   «Tác phẩm  nào cũng đèo ngay định mệnh trong cả phần hồn lẫn phần xác của nó ».    Không.  Không phải vậy, Félicia bây giờ h́nh như nhỏ lại thành một đứa con nít lên năm, lên bảy ở ven cái hồ nước trong vắt, trước mặt là vách núi dựng đứng, chon von, nghiêng ngả như sắp ngă sập xuống, và sau lưng là gốc cây bouleau, thứ cây ḿnh mẩy như mạ ánh bạc sáng loáng những ngày đầu một mùa hè vừa chớm.

              Chúng tôi đi ven hồ, qua đến chân vách núi trước mặt.  Qua đông, những nốt tàn nhang đă loáng thoáng trên da mặt Félicia nay như hồng lên, mớ tóc hung nh́n mượt mà hẳn ra, và nhất là cái mùi, cái mùi nồng nồng ngai ngái ám ảnh cứ xông lên trêu chọc kích thích khứu giác.  Xế chiều, chúng tôi về đến nhà.  Ông ta lại ngượng nghịu, lúng túng.  C̣n bà, bà ta lại tiếp tục mang ra nào là chocolat, nào là nước ngọt, và rồi ăn, rồi uống.  Félicia bĩu môi vẻ không muốn bị làm phiền.  C̣n tôi, tôi nhấm nháp mỗi thứ một chút.  Ghé vào tai tôi, Félicia th́ thầm « Maman bị bệnh.  Chứng cứ  phải ăn.  Boulemique đấy !  Tao có mang ảnh những đứa bé ở Biafra về.  Treo lên xem c̣n ăn được nữa không ? ».

              Sau bữa cơm tối, mọi người rủ tôi đánh bài belotte.  Tôi không biết tṛ này, ai nấy tiu nghỉu.  Félicia bảo  « ...nhường pḥng tao cho mi nhé !  Tối nay ngủ lại cho vui ! ».  Bà ta cũng ân cần nài nỉ.  C̣n ông ta, ông cứ lúng túng, gật gật cái đầu tóc xù ra, miệng chỉ lập tới lập lui  « ... Mais oui, oui ! ».

              Xa thành phố, đêm có tiếng dế nỉ non.  Tiếng lá xào xạc.  Tiếng gió.  Rúc đầu vào gối, tôi hít hà, cái mùi ngai ngái gây gây bám vào mơ hồ đâu đây.  Đầu óc như mụ mị, tôi ch́m vào một giấc ngủ.  Cứ thế, tôi ngủ mê mệt cho đến lúc quay người lại th́ không biết từ lúc nào Félicia đă vào nằm ngay bên cạnh.  Tôi khẽ gọi tên.  Nó không trả lời.  Tôi úp mặt tôi vào mớ tóc hung, tim co thắt một nhịp đập lạ lùng, choàng tay ôm lấy cái thân thể con gái sợ nó sẽ tan biến đi như trong đoạn cuối những câu chuyện Liêu Trai.  Félicia, Félicia.  Tôi nhẹ nhàng mở từng nút áo ngủ, tay xoa lên bụng, lên ngực, vuốt ve, tŕu mến, miệng th́ thầm Félicia, Félicia.  Nó vẫn im lặng, bất động.  Tôi đưa tay lên mũi nó.  Nó thở.  Nó vẫn thở cơ mà.  Tôi lại mơn trớn, và nói.  Có lẽ tôi nói rằng tôi yêu.  Tao yêu mi Félicia, mi biết thế chứ ?  Rồi tôi đặt môi tôi lên mắt, lên má.  Tôi rúc vào cổ.  Tôi trườn xuống hôn ngực.  Tôi liếm dọc khớp xương sườn.  Félicia !  Félicia!  Tôi kéo cho chân nó dạng ra, mặt úp vào cái khoảng mềm mại rậm rạp tơ xuân.  Mùi, lại cái mùi gây gây nồng nồng, cái mùi kéo tôi vào nơi âm hoang nhớt nhát nhiệt đới.  Félicia.  Félicia.  Nó vẫn im lặng.  Nó vẫn bất động.  Tôi tḥ tay lên mặt nó.  Nước mắt.  Mặt nó chan ḥa nước mắt.  Nó khóc nhưng thân thể nó lạnh băng như một khúc cây cằn cọc không có đời sống.  Félicia !  Tao đây.  Nó vẫn bất động.  Nó trơ trơ ra.  Sự chết à ?  Tao đây, Félicia !  Hăy đánh thức bản năng dậy.  Hăy để tao lôi mi vào những sự bí ẩn vô cùng tận của đam mê xác thịt.  Hăy cho tao làm  người đàn ông.  Cái lạnh lẽo vô hồn của thân xác mi chẳng khác ǵ mang thiến tao đi, mi biết không ?  Không.  Nó vẫn bất động.  Mi, mi sao vậy ?

             

               Tôi vùng dậy.  Bắt đầu là bẽ bàng.  Và cơn giận bất ngờ trào ra như bọt mép một cơn động kinh.  Tôi nhổ xuống.  Băi nước bọt trên mặt nó lại khiến tôi càng bẽ bàng. Bấy giờ tôi cũng im lặng.  Chỉ độc có cách là im lặng.  C̣n Félicia, nó vẫn bất động, lạnh ngắt như một xác chết. Sự bất lực trâng tráo như cú đấm thẳng tay làm nẩy đom đóm mắt,  choáng váng đầu, tứ chi nhũn ra,   thân  người lặng đi rồi nặng chịch rơi vào một nơi u tịch.  Tôi mặc vội quần, mặc vội áo.

              Mở cửa, xuống thang tôi ra xe.  Tiếng xe nổ máy khiến bố hay mẹ Félicia dậy bật đèn, ánh sáng thoáng hiện hắt qua khung cửa sổ. Tôi đạp ga.  Xe lên hết con dốc, tôi quẹo phải, chạy thẳng ra xa lộ.  Đêm xa thành phố đen tối như mực.  Nhưng đen tối nào che khuất được nỗi bẽ bàng đeo đuổi khiến  về sau, cứ mỗi lần đầu chung chạ với một người đàn bà lạ, tôi lại rùng ḿnh, sợ gặp phải Félicia, một Félicia vô hồn bất động, mặt chan ḥa nước mắt bỏ bơ vơ những cái hôn bẽ bàng trên cơ thể cạn kiệt tiệt cùng sinh lư.

*

              Sự bẽ bàng đêm nọ ám ảnh.  Nó là nỗi xấu hổ của ḿnh với chính ḿnh.  Và rồi hoang mang.  Mi, thằng đàn ông bất lực, không đánh thức nổi bản năng một con đàn bà.  Mi, P’tit-corps, mảnh khảnh èo uột đến từ một nước thiếu ăn, mi làm ǵ có được thân h́nh lực sĩ với những bắp thịt rắn chắc căng phồng.  A, mi, th́ ra mi thế đấy !  Mấy em gái gốc mít thỉnh thoảng gặp tôi lủi thủi trên đường, ngừng chân, trêu  « ...cái cô đầm tóc hung đâu rồi ?  Đầm là thế, cứ hè qua lại đổi bồ,  à...  đổi ḅ chứ...ha ha...». Phải kể là sinh viên du học thời đó c̣n hiếm.  Các “chị” ít nên có giá, và bọn đực chúng tôi phải là loại con nhà lành mới được các “chị” ghé mắt đến, sai bảo đón đưa, và hành hạ để chắc mẩm rằng “t́nh yêu” đồng nghĩa với cái ṿng lễ giáo thưa gửi, cái liếc mắt đưa t́nh lăng mạn, và khi t́nh yêu đến độ “chân thật” th́ giống đực loại chúng tôi phải chấp nhận mất phẩm giá, mất mặt, mất sức, mất gần hết để khi được, nghĩa là đă “lừa” được, th́ chàng mới có quyền trả đ̣n. Trả đ̣n bằng cách bảo em, này em yêu, anh là con trai, mà con trai th́ không rửa bát, không nấu cơm, không thay tă cho con, ngủ dậy muộn, và lúc gặp bạn bè đến nhà đấu láo th́ xin mời em, em yêu, em xuống bếp lo cho dăm ba món nhậu và chớ lên ngồi lanh chanh góp chuyện.

              « ... Cứ hè qua lại đổi ḅ ! ».  Mặc nó.  Quên nó đi.  Mà không quên cũng chẳng được.  Làm việc hè phụ bếp trong một cái quán Harvey bán hamburgers, tôi cứ việc xong là lang bang góc St-Laurent và Ste-Catherine.  Góc đó đầy các “chị em ta” của đất phồn hoa đô hộ này.  Chúng nó mặc váy mini cũn cỡn, môi tô son đỏ chói, tay lúc nào cũng ve vẩy một điếu thuốc lá khói xanh um, đứng ưỡn ẹo, đi nhún nhảy, đầu lắc lư nh́n sau ngó trước.  Đi qua, mùi nước hoa rẻ mạt bốc lên.  Không nồng nồng ngai ngái.  Không gây gây.  Mùi thơm sực xông vào đánh tê mọi loại khứu giác tinh nhậy.  Đi lại, mũi phồng lên hít hà.  Thế là có đứa gái nhe răng trắng nhởn ra kêu « Eh, Chinoy, tu viens chéri ? », thằng Tầu con, mi có đi  không ?  Không.  Lầm lũi bước.  Đứa gái khác bạo hơn, xồ đến nắm nay, miệng toét ra « Chintok, un petit coup ? », mi làm một cái ?  Dĩ nhiên, « T’es propre ? », mi sạch chứ ?  Oui, oui.  Lách vào ngơ.  Lên gác.  Đèn đỏ tù mù.  Và thế, cứ thế, không đâu Félicia, tao không bất lực. Có con điếm gốc Esquimau đến từ Igaluit ré lên « ... C’est  bon !  Encore ! », sướng quá nữa đi,  và sau nó xổ ra một chuỗi thổ âm tao không hiểu.  Có con kêu, này thằng Tầu,  mi đặc biệt, «...Chino, t’es spécial ! ». Đúng, tao có khả năng, thậm chí có năng khiếu là đằng khác.

              Thế là mỗi tuần một, hai lần.  Tiền phụ bếp, xin trao lại cho chị em ta, hoan hỉ lách vào ngơ, lên gác, và trở thành thứ khách quen, le petit Chinoy, thằng Tàu da vàng khi sướng lại cất mồm gọi Félicia để nguyền rủa.  Cứ thế, cho đến một ngày đái ra mủ.  Ông đốc tờ già nghiêm mặt « Bệnh rồi, ranh con !  Uống trụ sinh », rồi kéo ngăn kéo lôi ra một cái bao cao su trông như bong bóng lợn, dí vào mặt tôi, tiếp « ... phải dùng cái này ».  OK.  Mi thấy không Félicia.  Tao uống trụ sinh.  Tao nguyền rủa mi, con khốn.  Tác phẩm nào cũng có định mệnh của nó !  Cái tác phẩm lạnh nhạt mi gán lên thân thể tao là bệnh lậu chữa bằng bột  pênexilin  vàng tươi  trong vỏ bọc gélatine mầu đỏ thâm rờn rợn.

*

              Mùa hè qua nhanh như trận gió đột ngột thổi bốc lên cao những cánh chim đi t́m nắng ấm ở phía cực nam trái đất.  Lá trong rừng phong chỉ hai tuần lạnh là vàng ối rồi lả tả rắc lên thảm cỏ bắt đầu tàn úa những nét chấm phá bước sang mùa.  Thu đến.  Thu đi, rồi lá phong rực đỏ dưới chân đồi Đại học bỗng chỉ ngày một ngày hai nhuộm màu tang tóc trắng mang mang của buổi Đông vội vă quay về xứ nửa năm tuyết phủ.

              Bỏ góc phố St-Laurent và St-Catherine cùng những cái  mông căng cứng bó chặt váy mini nhún nhảy đong đưa của chị em ta, tôi quay về Đại học, tiếp tục làm cái luận án bỏ giở từ đầu hè về tính ổn định của vật chất.  Nguyên tử và phân tử chỉ hiện hữu ở những trạng thái bất biến của năng lượng, v́ vậy chúng không tan tác vỡ sụp như lư thuyết điện-động-học đă tiên dự, chỉ hoán đổi trạng thái năng lượng bằng cách trao đổi với điện từ trường một số năng lượng hữu hạn và nhất định.  Nhưng tại sao hiện tượng này chỉ quan sát được ở mức tổng quan một tập thể, chứ cho từng nguyên tử một th́ nó lại có vẻ như bất khả kiểm soát, không dự liệu trước được, và vô căn do nhân quả.  Không.  Không thế được.  Vật chất khác với Félicia.  Và tôi bắt đầu quên nó, hệt như sau khi thức giấc từ cái đêm mê mị tôi cố quên, quên như quên một cơn ác mộng.

              Tuyết đă rơi từ đầu tháng.  Ngày hôm qua, lại mưa băng. Ra cửa sổ, tôi lặng lẽ ngắm  những cành phong đông đá pha lê  vắt vẻo, chờ một cơn gió để nghe lại tiếng hát của rừng năm xưa, tiếng hát bản thánh ca mơ hồ huyền diệu. Trên kính cửa, hơi thở đông thành nước,  rồi nước gặp lạnh kết thành băng, h́nh thể  băng là  những cḥm pháo bông đủ loại cứ chuyển thể biến hóa cho đến cuối cùng trở thành một lớp đồng nhất bất động. Ngồi nh́n ra ngoài, tôi mông lung nghĩ lại cách giải quyết câu hỏi nay đă tóm gọn được như một bài toán. Bỗng chuông điện thoại reo.  Tôi bực bội cầm máy.  Giọng đàn bà.  Tôi bảo « ...chắc bà nhầm số ! ».  Bà ta đáp « ...không.  Tôi nhận ra cậu, cậu là bạn Félicia mà.  Nó có đến chỗ cậu không ? ».  « Không, sáu tháng nay tôi không gặp... ».  Bà ta bật khóc « ...tôi chẳng biết nó đi đâu từ hôm qua ».  Tôi lạnh lùng « Nó trưởng thành rồi.  Đi đêm th́ đi, nó rồi cũng về ».  Bà ta nấc ̣a « ...lần này th́ lạ lắm !  Cậu không biết đâu, từ sáu tháng nay nó chỉ uống nước lạnh, mỗi ngày ăn dăm cái bánh qui khô.  Nó không nói nữa, như câm, suốt ngày im ĺm nh́n vào gương ».  Tôi giật ḿnh.  Tôi nói vội « ...bà xem nó đi nó mang ǵ theo, quần áo thế nào ? ».  Bà ta quưnh lên bảo tôi đợi.  Mươi phút sau, bà cầm máy hổn hển « ... tôi chịu, tôi không hiểu được.  Trời lạnh thế mà áo măng-tô nó vẫn đấy.  Cả đôi ủng đi tuyết nữa, vẫn c̣n để ở cửa ra vào.  Cậu ơi !  - bà ta khóc rưng rức - tôi phải làm ǵ đây ? ».  Lần này, tôi nhói tim, ḷng bỗng như hững đi, bụng rỗng ra.  Chính tôi, tôi lắp bắp « ... bà gọi cảnh sát, gọi ngay để họ t́m ».  Chợt nhớ đến gốc cây bouleau và con Nounou, tôi dặn « ...nhớ ra ven hồ, nơi ngày c̣n nhỏ Félicia hay ra đó chơi ».  Dứt lời, nỗi sợ ào đến làm tôi tê điếng.  Tôi dằn máy, bung chạy xuống dưới nơi đậu xe.  Và cứ thế tôi lái thẳng lên xa lộ, nhắm hướng St-Jérome, cắn răng nhấn ga trên mặt lộ lạnh cong những lớp băng đóng cứ tuôn trợt đi như thoa mỡ.

              Ông ta đứng ở cửa với dăm ba người cảnh sát khi tôi ngừng xe.  Ông nh́n tôi, không có vẻ ǵ ngạc nhiên, nhưng vẫn ngượng nghịu lúng túng.  Tôi hỏi « ...đă ra ven hồ chưa ? ».  Ông đáp « Hồ rộng thế, ai biết chỗ nào ! ».  Tôi nói vội « Đi với tôi, tôi biết chỗ ! ».  Một cảnh sát chặn lại, giọng b́nh thản « ...đợi !  Đă gọi về Sở để mang mấy con chó tới.  Chó có huấn luyện, thả ra là chúng đánh hơi người t́m được ngay ! ».

              Lúc đó vào khoảng hai giờ trưa.  Nh́n lên những cành phong, băng đóng óng ánh màu nắng trong vắt, thỉnh thoảng lại va khẽ vào nhau mỗi khi có gió, tiếng pha lê văng vẳng như khi người ta cụng ly uống rượu.  Tôi bỏ mặc mọi người, một ḿnh chạy băng đường.  Vào rừng, tôi nhắm hướng hồ, cắm đầu bước.  Félicia.  Mi ở đâu ?  Trời sao lại lạnh thế này, hả Trời ?  Đến ven hồ, tôi ngóng t́m những cây bouleau.  Nhưng lá cây đă rụng hết, nay băng đóng tuyết vùi.  Tôi nh́n vô vọng, chẳng t́m được cái mốc nào mặc dầu tôi cố moi trong trí nhớ cái hôm đó, cái hôm Félicia dẫn tôi ra nơi riêng tư của nó, nơi có cái hốc cây nó giấu Nounou, con gấu nhồi bông mà nó gọi là bạn, rồi như đứa gái chẳng quá năm, quá bảy tuổi, nó giới thiệu với tôi như giới thiệu một sinh vật có đời sống.  Félicia, mi ở đâu ?  Tôi gào lên.  Tiếng tôi kêu làm những con sóc hoảng hốt chạy.  Những cành cây băng đóng lại va nhau.  Lại tiếng pha lê.  Nhẹ.  Mơ hồ.  Nhưng bây giờ, nó buốt, nó nhói, nó chọc thủng màng nhĩ, nó đâm vào tim như mảnh sắc những cốc rượu vỡ.

              Có tiếng chó sủa.  Phải.  Theo đó mà ḍ.  Thính giác chó nhạy hơn.  Khứu giác chó cũng thế.  Không tin vào được ǵ khác, tin vào chó vậy.  Tôi cất bước chạy, chạy thục mạng.  Tiếng sủa.  Gầm gừ.  Tiếng mỗi lúc một rơ.  Và cái cây bouleau cổ thụ.  Đúng nó kia ḱa.  Tim tôi đập mạnh, máu dồn lên mặt, tôi lao tới rồi sững người lại.

              Félicia, mi đó ư ?  Vẫn mặt bộ áo ngủ mỏng dính màu trắng, Félicia dựa vào gốc cây, chân co lên, một tay như làm dấu thánh giá, tay kia chỉ lên trời.  Thân thể mi nay bọc một lớp băng.  Một lớp trong suốt.  Mái tóc hung hung đỏ đổ dài xuống, dính bệt, đông đá, cứng ngắc.  Hai mắt mi  mở to để hút cả vũ trụ vào.  Sương vai nhô cao, sương sườn đâm ngang, ngực lép xẹp, miệng mi há ra như định nói ǵ đó.  Nhưng bây giờ, c̣n ǵ mà nói, c̣n ǵ mà nh́n, hở Félicia ?  Con chó của cảnh sát vẫn sủa ngay chân mi.  Chỉ khác là mắt chó không đỏ rực, nanh chó không xanh biếc lân tinh.  C̣n lại, tất cả tao đă nh́n thấy mùa đông năm ngoái rồi. Cái bức tượngphù du trong mùa đông Éphémère : Vivre en hiver  đó.  Nhưng bây giờ, không phải là Rosemary bằng thạch cao và đất sét trắng.  Tất nhiên, tác phẩm  nào cũng đèo ngay định mệnh trong cả phần hồn lẫn phần xác của nó.  Féùlicia, mi cũng là một tác phẩm.  Dẫu là con của Chúa hay của Sa-tăng, mi cũng có định mệnh của mi, như bất cứ tác phẩm nào, do bất cứ ai tạo ra, có điểm khởi đi rồi đến một đoạn kết đă manh nha từ những bước đầu.

 

*

              Félicia nhỏ nhẹ « ...thôi đừng giận tao !  Tao đă viết cho mi cả chục bức thư.  Tao viết rồi xé.  Mi ngốc lắm.  Mi cho tao cái đêm hè hôm đó điều mà tao không nhận được.  Không thể nhận, th́ đúng hơn.  Tao c̣n bẽ bàng hơn mi nhiều.  Cái nỗi đau không nhận.  Lắm khi, tao nghĩ cho dễ hơn nhận !  Mi hiểu chưa ? ».  Tôi quay mặt vào tường.  Nó đến ngồi xuống giường, tay kéo lại tấm chăn đắp trên bụng tôi.  Lát sau, nó thủ thỉ « ...tao gặp Rosemary.  Nó bảo tao, nó là tác phẩm của tao và nó chấp nhận tan vữa ra như tao sắp đặt khi mùa Xuân về.  C̣n tao, tao phải chấp nhận Thượng Đế là đấng sáng tạo ra tao.  Tao bực ḿnh, tao bảo từ năm lên năm tuổi, tao cứ thấy bụng tao trống rỗng chứ làm ǵ có sự sống.  Nó cười, nhắc có lẽ Thượng Đế muốn thế đấy.  Hệt như tao muốn biểu hiện sự phù du với bức tượng phù du Éphémère.  Rồi nó bảo, này Félicia, mi phải khôn ngoan hơn một tí.  Mi ấm ức để làm chi.  Tác phẩm nào cũng đèo ngay định mệnh trong cả phần hồn lẫn phần xác của nó... ».

              Tôi quay người lại nh́n.  Bây giờ Félicia là Félicia của mùa hè năm ngoái, da mặt đă thoáng tàn nhang, ửng hồng như vừa bắt nắng.  Nó vuốt tóc tôi, th́ thầm « ...ngẫm lại, đúng đấy.  Từ năm lên năm tuổi, mẹ tao cũng than là bụng mẹ trống rỗng.  Trống nên phải ăn, ăn và ăn...  Ăn cho đến được đoạn kết.  Một đoạn kết toàn hảo, parfait.  Tao về bảo, này maman, tiếp tục đi.  Đoạn kết, chẳng qua là tới sự hoán đổi cuối cùng để đạt trạng thái bất biến của năng lượng. Khi đó ta lại đoàn tụ. Như mi, tao cũng thấy là mẹ tao thanh thản như chưa bao giờ được thanh thản. Nếu mi bằng ḷng, tao sẽ dẫn mi vào cái thế giới của tao, nhẹ như ê-te, và đang vào quĩ đạo của sự hoán đổi đó.  Đừng t́m đâu xa, sự hoán đổi đó đúng ở tổng quan và nó cũng vô cùng chính xác ở mức độ nguyên tử và phân tử ». Chẳng nói thêm, Félicia nắm tay tôi ấn xuống khiến cả hai như ch́m vào một chất lỏng vô h́nh vô tướng mỗi lúc một loăng ra. Tôi hoảng lên, định vùng dậy.  Nhưng Félicia để tay lên má tôi, nhẹ nhàng « ... yên nào, P’tit-corps ! ».  Tay nó lạnh buốt băng đóng.  Tôi kêu « ...Mi tính bắt tao đi đâu...bỏ tay ra.  Để yên cho tao chợp mắt một tí.  Tao mệt... ».  Nó cười như trêu, áp cả hai bàn tay vào thái dương tôi bóp lại.  Tôi ú ớ.  Tôi kêu.  Tôi đạp.  Và rồi có tiếng nghe đánh rầm một cái.  Tôi vùng lên ngồi dậy, tḥ tay vuốt mặt, mồ hôi tôi nhễ nhại, tanh tưởi và lạnh toát.  Tôi vuốt mắt ḿnh, không phải vuốt để nhắm mà là vuốt cho mở ra để sống và trở lại từ một cơi mộng du, cái cơi vẫn c̣n chao đảo giữa một Félicia vừa đâu đó nơi này, và một Félicia đă nằm gọn lỏn trong chiếc áo quan đặt trong nhà quàn cách đây hơn một tháng.

              Có tiếng như chai lọ đổ vỡ dưới nhà.  Tôi kéo cái chăn vẫn c̣n trên bụng, ngạc nhiên tự hỏi ai lên pḥng này đắp chăn cho tôi.  Lại một một tiếng rầm nặng chịch hệt như tiếng ngă đập người xuống sàn.  Tôi vội vă nhảy khỏi giường, mở cửa, lao ra cầu thang.

 

*

              Ông ta nằm nhoài trên thảm, đầu gục lên ghế.  Ghế nhớt nhát một đống nôn mửa, mùi chua chua xông lên.  Tay vẫn nắm chai scotch nay chỉ c̣n chút cặn, ông kḥ khè thở.  Một nửa mặt khuất.  Nửa c̣n lại, chập chờn ánh lửa ḷ sưởi như chiếc mặc nạ cao su  nhăn nhúm co giật một cơn động kinh.  Ông ta lẩm bẩm, khụt khịt, thỉnh thoảng hừ hự rên.  Bất ngờ ông la lớn « Trời, trời !  ... Mon Dieu ! », rồi lại nhắm mắt.  Lại hào hển.  Lại kêu Trời, kêu rồi lảm nhảm « ... Thế là họ đi mất hết rồi.  Mụ vợ vào cửa Thiên Đàng...  Félicia nữa, nó vẫy mẹ nó.  Mẹ tṛn như quả bóng.  C̣n con... con như khúc củi khẳng khiu.  Con gái yêu dấu của bố, sao con đếm từng calori, người rạc đi, mắt không thèm nh́n bố mi là tao đây.  Tao, và chai rượu, dĩ nhiên.  Phải, cũng v́ những chai rượu.  Mi phải biết, không có chất cồn th́ bố mi điên mất.  Có chất cồn, th́ bố mi mất mi... Félicia chérie, mất mi ngay từ tấm bé... ».

              Ông ta lại hự lên rồi nôn thốc nôn tháo.  Rướn người trườn tới, nhưng lại ngă gục mặt xuống đống đồ ăn mửa ói lổn nhổn, ông thều thào  «  Cũng v́... cũng v́ thế mà con yêu, con lớn lên trong yên lặng, gần như câm đến suốt ba năm. Thấy bố là trốn, con chạy ra sau mẹ, nắm lấy chéo váy, run rẩy, kêu  Non ! Non !. Con ôm mẹ con, con khóc.  Đến trường, con không có bạn.  Vào Đại học, con mới có được một đứa, nó lại là thằng da vàng loắt choắt như thằng bé mười hai mười ba...  Tưởng là rồi yên, đùng một cái, con lại không ăn nữa, quyết đạt cái chỉ tiêu quái dị là 80 pounds cho 1m 65 chiều cao.  Cứ thế, Félicia, bố phát lo, nhỏ nhẹ bảo « ...phải ăn ! ». Con trừng mắt nh́n lại. Cái nh́n xoáy vào  quá khứ  làm bố gục mặt xuống. Bố nào c̣n có cái quyền ǵ để khuyên nhủ con. Và hôm con viết vài chữ « ... Maman, con đă đạt mục đích ! » th́ cũng là ngày con vĩnh viễn không về. Từ ngày con đi,  mẹ con cứ ăn, ăn và ăn ...ÔÂÂi thôi !  thật kinh hoàng, mẹ cứ ăn, không nh́n ai, lạnh lùng, b́nh tĩnh  tọng vào bụng đủ thứ... cố t́nh ăn cho đến rách toang dạ dày ra. Đó, mẹ chọn cách chết khủng khiếp nhất để tạo thêm một h́nh phạt cho bố ...  Hai cái chết, cái nọ tiếp cái kia, cũng v́ cái hôm mất việc mười bẩy năm về trước, v́ hai chai scotch... và một cơn say rượu, trời đất ơi, say đến độ không nhận được con gái bố...  »

Ông ta gục mặt xuống băi mửa mỗi lúc một lợm mùi, ông ta khóc hu hu, tay chân vật vă, miệng thỉnh thoảng  lảm nhảm những câu gần như vô nghĩa.  Th́ ra cái chết  đóng băng giữa pha lê trong buốt  có thể c̣n đèo bồng thêm một  lẽ khác. Nó không chỉ ở  hiện tại, thực sự  đă xẩy ra từ khi lúc nào tương lai cũng ở phía sau và quá khứ  th́ nằm phía trước.  Cái   chết   đó  có v́ h́nh ảnh những kẻ thiếu ăn ở Biafra.  Có v́ Trung úy Calley châm lửa đốt   nhà những nông dân người Việt  nghèo khổ ở Mỹ Lai.  Có v́ phát súng của đại tá Loan bắn vào đầu một tên Việt cộng đột   nhập  Sài G̣n trong cuộc tổng công kích Mậu Thân.  Có v́ em bé gái tên Kim Phúc bị xăng  đốt cháy phải  trần truồng   chạy trên quốc lộ số 1. Cái chết đó đă xẩy ra từ đă rất lâu, mười bẩy năm trước.  

Tôi đứng dậy. Một sức mạnh vô h́nh nhấc tay tôi lên rồi chụp xuống cây búa cạnh đống củi.

Bây giờ, tôi thấm thía ngẫm ra tác phẩm  nào cũng đèo ngay định mệnh trong cả phần hồn lẫn phần xác của nó. Tôihiểu v́ sao khi tôi tỏ t́nh Félicia khóc lần thứ hai dưới ánh trăng xưa và  chỉ nói  như điên như dại  " ... P’tit-corps, bụng của Rosemary trống rỗng, không có mầm sống từ lúc mới năm tuổi, và chẳng có ǵ khỏa lấp được để nẩy ra xanh tươi... ".  Loáng thoáng bên tai, tôi nghe mơ hồ đâu đó tiếng th́ thào   " ...tao cũng không có bụng.  Không có tử cung.  Tất cả ruỗng ra, rỗng ra, không có ǵ c̣n là đàn bà trong tao.  Excuses-moi ! Cho tao xin lỗi, mi nhé ! ".  Tôi   co năm đầu ngón tay nắm xiết vào cán búa.  Dưới mắt tôi, cái cần cổ ông ta trông chẳng khác ǵ một khúc củi phải bổ ra chẻ nhỏ rồi quăng vào ḷ sưởi. Tôi lẳng lặng so đo cái chết thứ ba trong căn nhà này và một cuộc sống với  tương  lai không bao giờ có thể ở phía trước. Nhưng liệu ông ta có đáng được cho chết ngay một cái chết sau quá khứ không ?

              Tôi mở cửa ra xe.  Đường dẫu có đóng đá, cũng phải về thôi. Gió thốc cái lạnh kim châm cháy rát đâm vào mặt. Không gian  trắng  một màu tuyết, trắng đến xa vắng mênh mông. Rồ máy, bật đèn th́ trước mắt cả cánh rừng pha lê bỗng hiển hiện vây bọc và bắt đầu cất tiếng. Quanh quất những gốc cây hàng trăm cặp mắt  của chồn, của cáo, của sóc rừng rực ánh xanh, ánh biếc, ánh vàng hung, ánh đỏ lừ cùng chóe sáng lên dưới ánh đèn xe. Vụt một cái chúng biến sạch. Lẽ nào trong đó lại không có ánh mắt một con sói, con đă nằm dưới chân Rosemary trong buốt pha lê? Chắc có. Và bây giờ nó hẳn đă làm lành với Félicia, bởi ở cơi năng lượng măi măi trong trạng thái bất biến th́ có giả làm bất cứ mụ già  nào cũng là điều vô ích. Lại gió. Lại leng keng mơ hồ tiếng vỡ thủy tinh . Khi gió múa nhịp nhàng,  tiếng hát cất lên. Vẫn bài thánh ca xưa tôi đă nghe chân đồi  Maplewood, với giọng nữ vút cao như tiếng tơ lụa rách tươm hồn, lẫn vào tiếng thủ thỉ của rừng pha lê động ḷng an ủi. Và vẫn tôi, bây giờ cho đến  măi măi mai sau, cứ bâng khuâng nhớ  bức tượng Phù du : Sống trong mùa Đông giữa cái lạnh cắt da của số kiếp.

             

              Lăn xuống dốc trơn như bôi mỡ, tôi rẽ phải, chân nhấp vào thắng, cố bẻ tay lái nhưng vẫn không khỏi tuôn trượt đi trên đoạn kết một dốc đường định mệnh.

 

Nam Dao

   27-01-2000

Giao Thừa Canh Th́n