Hoàng Ngọc Hiến, một đời lương thiện

Hoàng Ngọc Hiến chết mất rồi.

Thuở ấy, chưa có oép, meo. Thông tin giữa Ziao Chỉ Quận và PhuLăngXa, khỏi nói. Tôi chưa hề nghe tên Hoàng Ngọc Hiến.

Một hôm, một bà đầm trao cho tôi một bài Hoàng Ngọc Hiến gửi, tiếng Pháp. Thế là "quen nhau".

Tôi dịch văn chương của học tṛ của chàng. Toàn là nhà văn có vấn đề. Qua đó, tôi biết chàng có uy tín đối với những người có tác phẩm tôi quư trọng.

Nước ḿnh nó thế. Nhưng đời nó cũng thế : cuối cùng cũng gặp nhau. Ở Paris.

Chàng thích triết lư của François Jullien, muốn dịch qua tiếng Việt, nhờ tôi liên lạc. May quá, tôi đă từng thư từ với François Jullien, tôi giới thiệu hai người với nhau và cả hai thực hiện được hoài băo của ḿnh.

Nhân một dịp chàng qua Pháp làm việc, hai đứa gặp nhau. Xin lỗi, tôi hơi bị mất dạy đối với vị giáo sư tiền bối[1], nhưng thực tế th́ Hoàng Ngọc Hiến đối xử với tôi như một người bạn. Danh lam thắng cảnh Paris và vùng lân cận, đầy người đưa chàng đi xem. Tôi chỉ dẫn chàng lê lết vỉa hè Paris, nhậu và tán gẫu với nhau thôi. Đáng thật. Chàng thích ăn ngon, nhậu thật t́nh, chẳng xă giao tí nào. Quá hợp với tôi, thằng thà ăn nhiều mà ngon c̣n hơn ăn ít mà dở, ăn thô bạo và ồn ào (tuy nói nho nhỏ thôi để khỏi phiền người bên cạnh).

Thuở đó, trong một phố nhỏ cạnh sông Seine có tiệm La Rotissoire chuyên bán thịt nướng lửa. Tôi lôi chàng đến đó nhậu. Chàng chọn liền hai món tủ của tôi ở đó !

Khai vị : xương tuỷ ! Điên thật. Hai khúc xương, một khoanh tuỷ ở giữa, vài hạt muối thô vùng Guérande. Sao mà ngon thế… Mỗi lần tôi nấu phở, tôi vẫn nấu xương tuỷ. Không bao giờ ngon như vậy. Tôi nghi chủ tiệm vứt mấy khúc xương bên lửa, kệ nó từ từ ấm và đem hầu khách, thế thôi. Nhờ thế mà độ đặc, vị bùi của tuỷ rất đặc biệt, không thể nào nấu mà có được ?

Món chính : bồ câu quay. Món ấy, ở Việt Nam, thiếu ǵ ? Thế mà ở Paris, t́m nổ con ngươi mới có được ! H́nh như chỉ c̣n hai anh fermier ở vùng Bresse chuyên sản xuất cho các tiệm ăn sang thôi. Một con bồ câu phanh thành hai miếng, thăn khứa 3-4 lưỡi dao, thịt c̣n ứa máu. Thơm ngon hết sảy.

Ờ, phải ăn nhậu với nhau mới biết nhau thế nào.

Có lúc chàng định viết về ḿnh theo kiểu Edward Wadie Saïd. Một bạn người Áo của chàng nhờ tôi dịch bài đầu qua tiếng Pháp. Đọc xong, ông rất phấn khởi, thôi thúc tiến hành và tích cực t́m nhà xuất bản. Nhưng rồi tôi chẳng nhận được ǵ thêm.

Tự dịch xong quyển Tư duy tự do, tôi gửi cho chàng. Chàng bảo : buổi sáng chàng mở ra đọc có hai vị quan nào đó ghé thăm và xin một bản mang đi, rồi chiều hôm ấy có hai nhà xuất bản muốn đăng, nhưng chàng đă quen làm việc với nhà xuất bản Đà Nẵng và muốn xuất bản nó tại đấy. Thế là nhờ chàng và Đà Linh, quyển sách ấy được có mặt ở Việt Nam. Lời tựa của chàng đă làm nổi bật mấy nội dung cơ bản của quyển sách.

Lần cuối tôi nghe về chàng qua một người bạn chung. Chàng bảo : PHĐ trước hết là một con người lương thiện. Tôi ngạc nhiên. Chưa ai đánh giá tôi như thế bao giờ. Nhưng tôi hiểu. Con người tử tế nó thế. Nó thích gán những điều tốt đẹp ở chính ḿnh cho người khác mà nó cảm mến. Chàng cũng thế. V́ chàng đă sống được một đời tử tế, lương thiện, trong hoàn cảnh chẳng dễ tí nào.

Thôi, hẹn gặp lại nhau nay mai.

2011-01-24