Muslim ban và chủ nghĩa tư-bản ở Mỹ
Trump vừa kư sắc lệnh cấm công dân 7 "nước hồi giáo" nhập lănh thổ Mỹ, dù đă có visa do Mỹ cung cấp. Một số hăng tư-bản tiêu biểu ở Silicon Valley liền lên án. Chuyện ǵ vậy ? Trump điên rồi à ? Trump cũng là tỷ phú tư-bản Mỹ mà ! Suy luận h́nh thức chán thật : không hiểu nổi, tất cả đành quy về tâm lư của cá nhân.
Chỉ liếc qua danh sách những hăng đă lên tiếng, hiểu liền :
Google, Uber, Lyft, facebook, Microsoft, Linkedln, Apple, Tesla, Adobe, Mozilla, Twitter, Airbnb, Pinterest, Dropbox, Intel, Amazon, Netflix, Slack.
1/ Không có tư-bản-tài-chính.
Dễ hiểu : Trump muốn sờ tới chị tư-bản-tài-chính cũng không sao làm được. Chính phủ mà ông vừa thành lập có thể làm chuyện điên khùng thậm chí đẫm máu trong nhiều lĩnh vực, không thể "phụ bạc" chị tư-bản-tài-chính, chỉ có thể phục vụ chị. Thế thôi. Do đó chưa chị nào lên án Trump cả.
2/ Những hăng tư-bản trên đều là hăng tư-bản toàn cầu hoá. Chúng cần cả 2 thị trường hàng hoá toàn cầu và thị trường sức lao động toàn cầu để tồn tại và phát triển. Chúng không muốn biến thành địch thủ của bất cứ nước nào, dân chủ hay độc tài toàn trị, Hồi Giáo, Khổng Giáo hay Mao Giáo, v. v. trên thế giới. Business first. Tất nhiên, phải tính tới ư thức hệ cá nhân của cách vị lănh đạo các hăng ấy.
Hiện tượng này tiêu biểu cho mâu thuẫn giữa :
- chị tư-bản-toàn-cầu-hoá trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh hàng hoá và dịch vụ , bộ phận sinh động, tinh tuư, mạnh mẽ nhất của tư-bản trong nên kinh tế toàn cầu hoá hôm nay.
- anh tư-bản "địa phương" nhỏ nhoi, thoi thóp trong nền kinh tế quốc gia.
Bản thân Trump tiêu biểu cho thành phần tư-bản trong đà suy thoái và tiêu vong này ở các nước tư-bản Tây Âu, tất nhiên qua một quá tŕnh giăy chết khá dài. Dù là tỷ phú, có vài hăng nho nhỏ ở nước ngoài, địa bàn cốt tử để hoạt động, sinh sống, tồn tại và phát triển của ông khoanh trong nước Mỹ, lĩnh vực xây cất, kinh doanh nhà cửa, khai thác khách sạn, ṣng bạc, e tutti quanti. Ngay trong địa bàn ấy, ông cũng chẳng phải tay anh chị ghê gớm ǵ, c̣n đang nợ nần ngập mặt. Khả năng ông vươn tới kích thước toàn cầu, coi như không có.
Trump dọa nạt, mơ ép các chị tư-bản sản xuất toàn cầu hoá phải quay về Mỹ thuê người Mỹ để sản xuất và cạnh tranh với các hăng quốc tế khác. Thế th́ chỉ có một cách : làm thế nào cho sức lao động ở Mỹ rẻ bằng hay rẻ hơn sức lao động có kỹ năng tương đương ở Trung Quốc, Việt Nam, Ấn Độ, e tutti quanti. Không phải là tuyệt đối không thể nhưng không thể chỉ trong 1-2 nhiệm kỳ tổng thống mà làm được. Chưa nói tới những cơn băo xă hội sẽ nổ ra, chưa chắc đàn áp mà tiêu diệt được.
Và nên nhớ : đằng sau chị tư-bản sản xuất có chị tư-bản-tài-chính. Chị tư-bản sản xuất toàn cầu hoá cần rất nhiều vốn đầu tư. Chị ấy mà sập tiệm th́ chị tư-bản-tài-chính ắt cháy túi. Hai chị mà liên thủ đập th́ Superman cũng phải cúp đuôi đầu thú.
2017-01-31