Tả cảnh

 

Trong văn chương, mô tả không bao giờ chỉ là mô tả ngoại cảnh hay nội tâm. Nếu chỉ có thế thôi, văn hay chữ tốt đến mấy, mài câu giũa chữ điêu luyện đến mấy cũng không thành văn được. Nhiều nhất là khiến được độc giả ngạc nhiên, thích thú, thậm chí thán phục. Nhưng đọc xong, nó quên liền. Ta chẳng lưu lại được ở nó chút tâm, chút t́nh, một ư, le lói khắc khoải rung cảm… nào.

Nhà văn không "tả cảnh". Nhà văn bộc lộ bằng ngôn ngữ quan hệ toàn diện của ḿnh với ngoại giới, với chính ḿnh. Khi quan hệ ấy chân cảm, chân t́nh, chân tâm, và có điều đáng chia sẻ với người đời, chữ nghĩa biến thành văn, ngôn ngữ tái sinh người, bài vở trở thành tác phẩm.

2008-08-03