Tư duy và hành động

Tư duy của con người có khả năng trừu tượng hoá kỳ lạ, cảm nhận được điều không có thực, mở đường tiến hoá.

Thí dụ : khái niệm người nói chung. Trong thực tế, không có con người nói chung ấy. Người cụ thể có lịch sử, văn hoá, e tutti quanti, là người Việt, Pháp, Mỹ, Tàu, v.v. Và, mỗi người, là người Việt, Pháp, Mỹ, Tàu, xuyên qua một lịch sử nghiệm sinh và ư thức cá nhân đặc thù.

Ngay trong tư duy khoa học cũng vậy. Say mê nghiên cứu khoa học khởi sự từ kiến thức đúng, sai hay giới hạn của tiền nhân và những giá trị văn hoá khiến cho ta thấy đó là chuyện đáng làm.

V́ thế, trong đời ta, hành động và tư duy thường mâu thuẫn. Ta muốn làm người, nhưng phải xuất phát từ tư thế người Việt hay/và người Pháp, tiểu tư sản, đương nhiên, ít nhiều có học hay không có học.

Tuyến đường đi từ khởi điểm tàn nhẫn ấy tới mục đích nhân bản kia, cần điều ǵ và nên gọi thế đéo nào đây ?

Nó đáng sống không ? Bản thân ta, hôm nay, trả lời : đáng. Như một khát khao thôi. Hè hè…

2013-01-12