Văn chương và giai điệu của ngôn ngữ

 

Trong ngôn ngữ học, có môn người Pháp gọi là phonologie, âm vị học, nghiên cứu những "quy luật" phát âm trong các ngôn ngữ. Bài báo mới nhất về đề tài này mà tôi được đọc có luận điểm này: trẻ sơ sinh khóc theo giai điệu của tiếng nói của mẹ mà nó "học" được ngay từ khi c̣n đang là bào thai. Bài đó nghiên cứu, so sánh tiếng kêu (vật lư) của trẻ con Đức và Pháp. Hai ngôn ngữ ấy có cách phát âm ngôn từ trái ngược nhau. Xưa, tôi có học vài năm tiếng Đức, rất mê, nay chữ nghĩa đă trả thầy, nhưng theo những chi tiết mà tôi c̣n nhớ, tôi thấy bài ấy có lư. Đây là sự lệ thuộc nhân ái của ta đối với ngôn ngữ khiến ta nên người ở mức nhục cảm nhất. Không có nó, ta không nên người được. Chỉ có nó thôi, ta không tự do được. Khi hành-văn, ta nên ư thức điều ấy. Câu thơ : "Aboli bibelot d’inanité sonore" của Mallarmé hay, khó hiểu và không thể dịch được, ở đó.

2009-12-14